İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Öğr.Gör. Seda AKIN GÜRDAL

Ders Akışı İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı İş Sağlığı ve Güvenliğinin Önemi İşletmelerde Sağlıkla İlgili Sorunlar, Nedenleri ve Korunma Yolları İşletmelerde Güvenlikle İlgili Sorunlar, Nedenleri ve Korunma Yolları Sağlık ve Güvenlik Programlarının Yönetimi Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği

İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı İşçilerin fiziksel, zihinsel ve sosyal açıdan tam bir iyilik halinin sağlanıp sürdürülmesini, çalışma koşulları nedeniyle çalışmaların sağlıklarının bozulmasının önlenmesini, çalışmaların mesleki risklere karşı korunmasını, çalışanların fizyolojik ve psikolojik niteliklerine uygun işlere yerleştirilmesini içermektedir.

İş Sağlığı ve Güvenliğinin Amacı Tüm çalışanların bedensel, ruhsal ve toplumsal sağlık ve refahlarının en üst düzeye yükseltilmesi ve bu durumun korunması İş yeri koşullarının, çevrenin ve üretilen mallarının getirdiği sağlığa aykırı sonuçların ortadan kaldırılması Çalışanları yaralanmalara ve kazalara maruz bırakacak risk etmenlerinin önlenmesi Çalışanların bedensel ve ruhsal özelliklere uygun işlere yerleştirilmesi ve uygun iş ortamının yaratılması

İş Sağlığı: Çalışanlara en yüksek sağlık kapasitesi sağlamak onların çalışma koşullarının olumsuzluklarından korumak iş ile işçi arasındaki uyumu sağlamaktır. İş Sağlığını Dünya Sağlık Örgütü (WHO) sağlığı, Bir insanın yalnızca bedenen değil, ruhsal ve sosyal yönden de tam bir iyilik halidir diye tanımlar. İşGüvenliği: İşyerlerini işin yürütümü nedeniyle oluşan tehlikelerden uzaklaştırmak ve sağlığa zarar verebilecek koşullardan arındırarak, daha iyi bir çalışma ortamı sağlamak için yapılan sistemli çalışmalardır.

İş Sağlığı ve Güvenliğinin Önemi İş sağlığı ve güvenliği başta çalışanlar olmak üzere, işletmeler ve ülke ekonomisi açısından önem taşımaktadır.

İşletmelerde Sağlıkla İlgili Sorunlar, Nedenleri ve Korunma Yolları İşletmelerde sağlıkla ilgili sorunlar meslek hastalıkları, stres, alkol ve uyuşturucu kullanımıdır.

Meslek Hastalıklarının nedenleri a)Kimyasal Etkenler: Endüstrilerde meslek hastalığına en fazla olan etkenlerdir. b)Fiziksel Etkenler: Radyasyon, çeşitli tozlar, aşırı ışıklandırma, titreşimler, sarsıntı, yüksek gürültü düzeyi, yüksek atmosfer basıncı gibi. c)Biyolojik Etkenler: Virüsler, bakteriler, mantarlar vb. d)Sosyo-Psikolojik Etkenler: Yönetimin katı denetim ve disiplin anlayışı, işçi-işveren ilişkileri, endüstriyel yorgunluk, çalışma saatlerinin düzensizliği gibi.

Stres: Bireysel nedenler:Özel hayatlarındaki bazı problemler Örgütsel Nedenler: Kapasite aşımı istekler, rol çatışmaları, örgütün yapısı, yönetim stili gibi.

Alkol Bağımlılığının Belirlenmesi: Fazla devamsızlık (özellikle P.tesi ve Cumaları) özürsüz ve sık devamsızlık, işe geç gelme ve erken çıkma, iş arkadaşlarıyla çatışma, ihmal nedeniyle iş arkadaşlarının yaralanmasına neden olma, hatalı kararlar veya kararsız, olağandışı kazalar, iş performansının düşmesi, sinirli ve mantıksız davranma, işe sarhoş gelme, rahatsız edici fiziksel görüntü.

Uyuşturucu Bağımlılığı: Parayonak ve şüpheci davranışlar, akılda karışıklıklar ve gerçekle ilişkisinin kaybolması, donuk bir yüz ve üşüme hissi, ara sıra titremeler ve sallanmalar, iş başında uyuma, iğne izleri ve apseler, büyümüş göz bebekleri, iyi beslenmeme ve kişisel ihmalden dolayı sağlıksız bir dış görünüş.

İşletmelerde Güvenlikle İlgili Sorunlar, Nedenleri ve Korunma Yolları İşletmelerde güvenlikle ilgili en önemli sorun iş kazalarıdır. İş kazaları önemli ölçüde hatalı davranışların önlenmesi gerekmektedir. Bunun için ilk koşul işletmelerde personel sağlığı ve kültürü oluşturmaktadır.

Çalışanlar, işletmeler ve ülkeler ekonomisi açısından çok önemli olan iş kazalarının nedenleri genel olarak ikiye ayrılmaktadır. Güvensiz hareketler (İnsani Faktörler) Güvensiz şartlar ( Örgütsel Faktörler)

İş Kazalarında Rol Oynayan Faktörler GÜVENSİZ HAREKETLER GÜVENSİZ ŞARTLAR Tecrübesizlik Gece Vardiyası Stres Erken Vardiya Dikkatsizlik Gürültü Uygun Olmayan Tekniklerin Kullanımı Yetersiz Isı ve Işık Risklerin Önlenememesi Korunma Araçlarının Yetersizliği Uygun Olmayan Araçların Kullanımı Eğitim Yetersizliği Güvenlik Kurallarına Uyulmaması Makinelerin Bakımsızlığı

Sağlık ve Güvenlik Programları Yönetimi İş sağlığı ve güvenliğini etkileyen faktörler son derece karmaşıktır. Bu faktörler meslek hastalıklarında çevresel koşullardan ve iş kazalarında ise daha çok bireysel davranışlardan oluşmaktadır. Sağlık ve güvenlik programlarının etkin bir şekilde yönetilebilmesinde üst yönetimin desteği, insan kaynakları bölümleri, hat yöneticileri ve iyileştirme programları da önemli rol oynamaktadır.

Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği