GERİ DÖNÜŞÜM

Pillerin Zararı Ve Geri Dönüşümü

Geri dönüşüm; Kullanılmış metallerin bir üretim süreci içerisinde kullanılıp orijinal amacı veya başka bir amaç için yeniden işlenmesidir. Geri dönüşebilen maddeler: cam, kağıt, alüminyum, plastik, piller, motor yağı, akümülatörler, beton, organik atıklar ve elektronik atıklardır.

Metallerin kullanıldıktan sonra atık olarak değerlendirilmesi hem çevre kirliliğine hem de doğal kaynakların tükenmesine neden olmaktadır. Geri dönüşüm ile; 1.Doğal Kaynaklarımız Korunur. 2.Enerji Tasarrufu Sağlanır. 3.Atık Miktarı Azalır. 4. Geleceğe ve Ekonomiye Yatırım sağlanır.

BATARYALAR (PİLLER) Evlerde, işyerlerinde, ulaşımda ve sanayide önemli miktarda pil kullanılmaktadır.Artan pil kullanımı insan sağlığı ve çevre için tehlike oluşturmaktadır. Kullanılmış pillerin tehlike oluşturmaması için ayrı toplanması, taşınması ve geri kazanılması gerekmektedir. Piller, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren, kompleks elektro kimyasal aletlerdir. Piller, ıslak veya kuru olarak ikiye ayrılır. Islak hücreli pillerde, elektrolit sıvıdır. Kuru hücreli pillerde elektrolit, pasta, jel veya diğer matrix halde bulunur. Primer pillerde, reaksiyon tersinmezdir,şarj edilemez.Seconder pillerde ise kimyasal reaksiyonlar tersinirdir. Dıştan bir enerji ile reaksiyon başa döndürülür.

Pil tipleri: 1)Islak hücreli piller: Kurşun-Asit(AKÜ) 2)Kuru hücreli piller: Kuru piller kadmiyum, cıva, nikel, gümüş, kurşun, lityum ve çinko gibi çeşitli metalleri içeren potansiyel tehlikeli arz eden elektroliz hücrelerden ibarettir. Alkali piller, Çinko Karbon piller, Çinko Hava piller, Gümüş Oksit piller, Civa oksit piller, Lityum piller ŞARJ EDİLEBİLİR PİLLER (SEKONDER PİLLER): Nikel Kadmiyum Piller Nikel Metal Hidrid Lityum İyon Pilleri

PIL TIPIGORUNTUSUZARARLI ATIKMI? GERI KAZANMA? PRIMER PILLER (ŞARJ EDILEMEZ) AlkalinNi-Cd piller olarak adlandırılsalarda alkalin, C-Zn ve Ni-Cd pilleri boyut ve şekil olarak benzerdirler Düşük civa içermezlerse hayir Hayir Karbon-ÇinkoYukarıdaki gibiHayır Civali oksit kalemCivalı oksit kalem pilleri diğer kalem pillerden ayırmak zordur Evet Gümüş oksit kalemGümüş oksitli kalem pilleri civalı oksit pillerden ayırmak zordur Evet Çinko-Hava kalemÇinko-hava pilleri alt kısımda bulunan delikleri sayesinde kolaylıkla tanımlanabilirler Hayır LityumBirçok büyük lityum pilinin üzerinde LI işareti vardır. Lityum pilleri diğer kalem pillerden daha küçük ve hafiftir. EvetHayır

SEKONDER PİLLER (ŞARJ EDİLEBİLİR) AlkalinNi-Cd piller olarak adlandırılsalarda alkalin, C-Zn ve Ni-Cd pilleri boyut ve şekil olarak benzerdirler Hayır Lityum iyonuLi-Ion olarak etiketlenmiştirHayır Nikel-KadmiyumNiCd olarak etiketlenmiştirEvet Nikel-Metal HidridNiMH olarak etiketlenmiştirHayır Küçük keçeli kurşun- asit düz plakalar Birçoğu pil kutularında kapalı haldedir ve kolaylıkla farkedilmezler Evet

TOKSİK METALLERİN ETKİLERİ Piller çöpe atıldığı zaman katı atık depolama sahasında zamanla bozularak bazı tehlikeli ve zararlı maddeler serbest hale geçer.  CİVA : Civa oksit pilindeki civa içme suyunu kullanılmaz hale getirir.Akan pildeki civa deri ve solunumla vücuda girer.İçme suyu veya gıda zinciri yolu ile insan vücuduna giren cıva nörolojik bozukluklara, kansere, doku ve kromozom tahribine yol açar.

 KADMİYUM: Piller çöpe atıldığı zaman depo sahasında piller bozularak Kadmiyum ve bileşikleri serbest hale geçerek suya karışır. Evsel çöpteki kadmiyumun %50’si pillerdeki kadmiyumdan ileri gelmektedir. Vücut kadmiyumu kalsiyum gibi algılar ve vücutta biriktirir.Kemikler zayıflar. Akciğer hastalıklarına, kansere, kansızlığa doku tahribine neden olur. Dünya Sağlık Teşkilatına göre içme suyunda kadmiyumun mg/lt’den fazla olması istenmez.

 KURŞUN: Kurşun vücuda solunum, içme suyu ve gıda zinciri yolu ile girerek ciğerlere oradan da kana ulaşır. Vücutta demir, kalsiyum eksik ve D vitamini yüksekse çok miktarda kurşun birikir. İşitme bozukluğuna, kansızlığa, böbrek beyin iltihaplanmasına, kansere, ölüme neden olur. Dünya Sağlık Teşkilatına göre içme suyunda kurşunun 0.05 mg/lt’den fazla olması istenmez.

PİLLERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ Atık piller, diğer maddelere( kağıt, cam, plastik…)göre daha fazla doğal yaşama ve insanlığa zararlı ağır metaller içerir. Dolayısıyla atık piller toplanmalı ve geri dönüşümü sağlanmalıdır. İstanbul’da 2 kuruluş tarafından pillerin geri dönüşümü sağlanmaktadır.  Norm Enerji Sistemleri Ltd.  Tüm Akü İthalatçıları ve Üreticileri Derneği

Şarj Edilebilir Pillerin Geri Dönüşümü: Dizüstü bilgisayarların, telekomünikasyon ekipmanlarının, kablosuz aletlerin ve diğer elektronik cihazların kullanımının yaygınlaşmasından dolayı şarj edilebilir pillerin kullanımının artmaktadır. ikincil (Şarj Edilebilir) bir pil, birincil (Şarj Edilemeyen) pile göre daha fazla çevre dostu olarak kabul edilebilir, çünkü birincil pil bir kullanımdan sonra atılır.

PİLİN İÇ YAPISI

Ni-Cd Pillerin Toplanması ve Geri Dönüşümü: Harcanan piller geri kazanılsın ya da kazanılmasın fakat toplatılmalıdır.Portatif Şarj Edilebilir Pil Birliği (PRBA) ve Şarj Edilebilir Pil Geri Kazanım Şirketi, Birleşik Devletlerde geri kazanım fırsatları ve toplama programlarını içeren bir organizasyonda yer almışlardır. Endüstriyel pillerin prosesinde, öncelikle alkalin elektrotların ayrılması için pilin üstleri ayrıştırılır. Bu elektrot daha sonra INMETC0’nun atik su işlem tesisinde pH’ı kontrol edilerek söndürülmüş kirecin yerini alır. Artı ve eksi plakalar plastik ve çelik kasalarından elle ayrıştırılır. Artı (nikel) plakalar ve çelik kasalar dilimlenir ve Rotary Hearth Furnace’a (RHF) gönderilir ve daha sonra INMETC0’nun kapalı elektrik ark ocağına dökülerek paslanmaz çelik atık ve paslanmaz çelik ergiyik alaşıma eklenir. Eksi kadmiyum içeren plakalar ise yıkanır ve elektrolitin yüzeyde bulunan iz kısmının alınması için kurutulur.

Kadmiyum plakalar ve tekrar prosese sokulmuş tükenen hücreler 850° C’de karbon ile ocağı ile düşük oksijenli atmosfer ortaminda 12 ile 48 saat arasında ısıtılır. Karbon, metal oksitleri metalik hallerine indirger.Kadmiyum damıtılır. Kadmiyum metal kalıpta sıvılaştırılır, bir kalıba dökülür.Bu kadmiyum yeni nikel kadmiyum pillerde kullanılmak üzere Ni-Cd üreticilerine satılabilir. Kadmiyum buharından kalan malzeme damıtılır. Damıtma aşamasından çıkan gazlar baghouse’a gönderilir.

ATIK PİLLER

Atık pillerle ilgili neler yapılabilir? Atık piller çöplere karıştırılmamalı, sokağa rastgele atılmamalıdır. Denize, akarsuya, Kanalizasyona atılmamalıdır. Piller ateşte yakılmamalıdır. Akmış pillere eldivensiz dokunulmamalıdır. Pillerin tehlikeli madde içermesi nedeniyle dille kontrol edilmemelidir. Atık piller ayrı bir yerde biriktirilmelidir. Uzun süre muhafaza edilmemelidir.

Pil toplama kutusu