İSTANBUL ESENYURT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİMDALI YÖNETİM ve ORGANİZASYON CENK SOYER SÜREÇ YENİLEME DEĞİŞİM MÜHENDİSLİĞİ REENGINEERINGG / BUSINESS PROCESS REENGINEERING Kaynak: İ şletme Yöneticili ğ i; Prof. Dr. Tamer Koçel İ şletmecilikte Ça ğ daş Yöntemler; Prof. Birol Bumin
Tanım ve özellikleri Sü reç yenileme, süreçlerin yeniden yapılanması veya de ğ işim mühendisli ğ i diye adlandırılan BPR kavramı toplam kalite yönetiminden sonra gelişmeye başlamıştır. Kavram olarak işletmelerin rekabet koşullarına uyabilmeleri, müşterilerine daha hızlı ve kaliteli bir şekilde ucuz hizmet sunabilmeleri için tüm süreçlerini köklü bir şekilde gözden geçirmesi ve yeniden yapılandırma sürecidir. Süreç yenileme sürekli ve küçük gelişmeler sa ğ lamak de ğ il, köklü ve büyük de ğ işiklikler yapmak ile ilgili bir kavramdır. Süreç yenileme sürekli ve küçük gelişmeler sa ğ lamak de ğ il, köklü ve büyük de ğ işiklikler yapmak ile ilgili bir kavramdır. Bir di ğ er tanıma göre de ‘ süreç yenileme, müşteriler nezdinde işletmenin üretti ğ i mal ve hizmetlerin saygınlı ğ ını artırmak, kalite, maliyet ve zaman konularında köklü gelişmeler sa ğ layabilmek için tüm süreçlerin hep birlikte yeniden yapılandırılmasıdır Bir di ğ er tanıma göre de ‘ süreç yenileme, müşteriler nezdinde işletmenin üretti ğ i mal ve hizmetlerin saygınlı ğ ını artırmak, kalite, maliyet ve zaman konularında köklü gelişmeler sa ğ layabilmek için tüm süreçlerin hep birlikte yeniden yapılandırılmasıdır.
De ğ işim mühendisli ğ i 1993 yılında Michael Hammer ve James Champy ‘nin yayınladı ğ ı kitapla büyük bir popilerlik yakalamıştır.
Süreç Yenileme kavramının ortaya çıkmasını sa ğ layan gelişmeler kısaca şu şekilde belirtilir. Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişi sa ğ layan gelişmeler sonucu, işletmelerin müşteri ihtiyaçlarına en kısa sürede cevap verme gereksinimi ortaya çıkmıştır. Sanayi toplumu şartları gere ğ i (uzmanlaşma ve rasyonellik endişesi gibi) her işi departmanlara bölmüş buda hantallaşma ile birlikte müşteri cevaplarında zaman kaybı yaratmıştır.
Yeni gelişen koşullar ise müşterilere daha ucuz daha kaliteli ve daha çabuk ürün sunmayı ön plana getirmiştir. Departmanı veya işi ne olursa olsun tüm çalışanlarının ücretlerinin müşteriler tarafından ödendi ğ i; müşteriden sa ğ lanan gelir dışından işletmenin ödeyemeyece ğ i bu sebeple de tüm kademedeki çalışanların müşteri tatminini esas alan bir tarzda çalışması gerekti ğ ini ifade etmiştir.
Klasik Yapıların gerek içe dönüklü ğ ü vurgulamaları gerek bir mal veya hizmeti üreten süreç içindeki işlerin farklı departmanlara da ğ ılmış olması ve gerekse çabuk harekete geçememeleri nedeniyle süreçlerin yeniden gözden geçilerek yapılandırılmasını bu kavramın gelişmesine olanak sa ğ lamıştır. Klasik organizasyonlarda etkinlik ve iş bölümü amacı ile işler ayrı ayrı departmanlar bünyesine ve sorumlulu ğ una verilmiştir. Oysa süreç yenileme kavramı işlerin kendi arasında birleştirilmesini vurgular.
De ğ er Yaratma Süreçleri Tedarikçiler İ şletmeMüşteriler İ şletmeler de ğ er yaratma işlerini çeşitli süreçler ve bu süreçler içindeki çeşitli işlerin yapılması şeklinde gerçekleştirirler. Bu Süreçler: Siparişi gerçekleştirme Ürün geliştirme İ malat Geliştirme Strateji geliştirme Satın alma Müşteri Hizmetleri Bu süreçlerle birlikte Hiyerarşik departmanlar Takımlara
Süreç Yenileme – BPR Çalışmalarının Özellikleri De ğ işik nitelikli işler bir tek iş grubu içinde birleştirilir. İ şi yapanlar karar vericidir. İ şlerin yapılma sırası suni bir zorlamadan tabii bir sırada işler Süreçlerin, işlerin niteli ğ ine göre de ğ işen usuller. Yapılan bir işin bir üst kademe tarafından kontrolü minimuma indirilmiştir. Katma de ğ er yaratmayan, sadece tekrarlayan işleri minimuma indirir. Melez ve merkezkaç organizasyon yapı egemendir.
De ğ işim Mühendisli ğ inin Birleşenleri De ğ işim mühendisli ğ i faaliyetleri dört temel bileşene sahiptir. Verimlilikte iyileştirmelere yol açan organizasyondaki süreçleri yeniden düşünme Örgütün hem iç hemde dış müşterilere odaklanması en son teknolojinin kullanımı yeni bilgi ve ölçüm sistemleri Ekip oluşturma, fonksiyonel yapısal örgütlenme
Süreç Yenilemede Karşılaşılan Sorunlar Süreç yenileme çalışmalarında başarısızlık oranı %50-%70 oranlarına çıkmaktadır. Temel sorun teknik de ğ il insan sorunudur. Fonksiyonel risk olarak da yanlış sistem ve işleyişin seçimidir. Politik risk ise üs kademenin yetersiz deste ğ i, işletme içinde de ğ işime gösterilen direnç
Süreci Etkileyen Kayıp Halkalar İ şletmenin süreç yenileme vizyonunun gerektirdi ğ i konularda çalışanlarla yeterli iletişimin kurulamaması Yeni oluşan takımlarda liderin sorun çözmede yeterli beceriye sahip olamaması Çalışanların bu süreçte yeterli bilgilendirme ve e ğ itimi almaması. Süreç yenileme çalışmalarına işletmenin IK fonksiyonun yetersiz kalması
Sonuç olarak : Sonuç olarak : Süreç yenileme özellikle müşteri isteklerine cevap verme süresini ( response time) kısaltılarak işletmelerin rekabet gücünü artırmaya yönelik operasyonel bir kavramdır. Süreç yenileme işler arasındaki ilişkileri yeniden düzenlemedir.
Teşekkürler