PERSONEL GELİŞTİRME 1.HİZMET İÇİ EĞİTİM KAVRAMI VE GELİŞİMİ 2.HİZMET İÇİ EĞİTİMİN AMACI 3.HİZMET İÇİ EĞİTİMİN GEREKLİLİĞİ 4. HİZMET İÇİ EĞİTİMin YARARLARI 5.HİZMET İÇİ EĞİTİM TÜRLERİ

1.HİZMET İÇİ EĞİTİM KAVRAMI VE GELİŞİMİ  Hizmetiçi eğitim, adaylık döneminde yerine getirilmesi gereken bir koşul veya personelin isteği üzerine periyodik olmayan bir şekilde verilen eğitimdir.  Teknolojinin gelişim hızına insanın yeteneklerinin yetişememesi onun istemeden de olsa bilimsel ve teknik düzeyde yetersiz kalmasına neden olmuştur. Bu durumda hizmet içi eğitim bir araç olarak kullanılmakta ve “bir meslek elemanının mesleğine aday veya asil olarak girişinden çeşitli nedenlerle işinden ayrılışına kadar geçen sürede bilgi, beceri, davranışlarında değişiklik yapmaya yönelik etkinliklerinin tümü” olarak tanımlanmaktadır.

2.HİZMET İÇİ EĞİTİMİN AMAÇLARI  Hizmetiçi Eğitimin amacı; çalışmakta olan bireylerin performanslarındaki yetersizlikleri gidererek, bireylere beklenen yeterlikleri kazandırmaktır (Schuler ve Huber, 1990:366 ).

Hizmet içi eğitimin başlıca ortak amaçları; Kamu görevlilerinin verimliliğini yükseltmek, Performansı için çalışanların güdülenmesini sağlamak, Eleman ihtiyacını örgüt içerisinden sağlamak amacıyla, personeli üst kadrolar için hazırlamak, Görevsel aksaklıklarını gidermek ve eksikliklerini tamamlamak, İş kazalarını ve işten kaynaklanan şikayetleri ve hataları azaltmak, Örgüte dinamizm ve saygınlık kazandırmak, Örgüt yapısını, dış çevreden gelen değişmelere karşı esnek hale getirmek,. Kişiler ve bölümler arası iletişime katkıda bulunmak, Bakım ve onarım giderlerini azaltmak, İşe geç kalma ve devamsızlıkları azaltmak, Yöneticilerin denetim ve görev yüklerini azaltmak.

3.HİZMET İÇİ EĞİTİMİN GEREKLİLİĞİ  Örgütlerde işgörenlerin teknik ve uzmanlık becerilerinin,kavramsal becerilerinin ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi gerekmektedir.Bu 3 grup becerinin geliştirilmesini zorunlu kılan nedenler şun lardır; A)Temel beceriler B)Kavramsal beceriler C)İletişim becerileri

A)Temel (Teknik ve Uzmanlık) Becerileri:  Özellikle temel gramere yönelik bilgilerdir. Üretim sürecinde kullanılan karmaşık ve pahalı makineler,daha yüksek teknik becerilere sahip işgörene gereksinim doğurmuştur.Ayrıca teknik alanlarda çalışmayan işgörene de teknik beceriler kazandırma gereksinimi hızla artmaktadır.

B)Kavramsal Beceriler  Soyut düşünmeyi gerektiren becerilerdir. Özellikle bilgisayarın üretimi ve iletişim sürecine girmesiyle kavramsal becerilerin önemi daha da artmaya başlamıştır (Pehlivan, 1996:8).  İşgörenlerin yaptıkları işler daha az tekrarlıdır ve daha soyut düşünme becerisi gerektirmektedir.

C.İletişim Becerileri  İnsan ilişkileri, performans değerlendirme, liderlik, işbirliği gibi becerileri kapsamaktadır ve özellikle orta derece yöneticiler ile halkla yüzyüze ilişkide bulunan tüm personel için önem taşımaktadır. İşyerinin yapısındaki değişmeler işgörenlerin diğer kişilerle daha karmaşık ve yoğun etkileşim içinde olmalarını gerektirmektedir.

4.HİZMET İÇİ EĞİTİMİN YARARLARI Örgütsel ve bireysel anlamda bakıldığında hizmet içi eğitimin pek çok yarar sağlaması beklenir.Hizmet içi eğitimin ekonomik olarak sağladığı en temel yarar örgütün maliyetleri ile çıktıları arasında olumlu bir fark yaratmaktır. Hizmet içi eğitimin yararları John Adair tarafından “eylem merkezli liderlik ” modeline göre görev merkezli olarak incelenmiştir.Buna göre

Örgütte Düzenlenen Eğitim ve Geliştirme Çalışmalarının Yararları A)Değişme:Örgütte bütün işlerin değişmesi kaçınılmazdır.Müşteri,müşterilerin gereksinimleri ve iş akımı sürekli değişir ve hiçbir iş durağan değildir. B)Verimliliğin arttırılması:Yarışmalı bir dünyada örgütün yaşamını sürdürebilmesi için verimliliğin artırılması zorunludur.Bazen bu verim artışı,çalışma sisteminin değiştirilmesi ile ya da otomasyonla sağlanabilir.Her iki durumda da işgörenin yeni sistem ve donanımı kullanabilmek için eğitilmesi zorunludur.

C)Hataların Azaltılması:Üretim sürecindeki işgören hataları nedeniyle örgüt iç tür maliyete katlanmak zorunda kalabilir.Birincisi hatanın düzeltilmesinin maliyetidir.İkincisi örgüt saygınlığını yitirebilir.Üçüncüsü ise eğer birisi işgören hatası yüzünden yaralanır ya da başka türlü zarar görürse örgüt suçlamalarla karşı karşıya kalabilir. D)Ölçünleştirme(Standardizasyon):Eğitimin görev açısından sağladığı bir yarar da aynı işi yapan bütün işi görenlerin aynı iş yöntemleri ve aynı ölçüler içinde çalışması için ölçünleştirmenin sağlanmasına yardım etmesidir.

HİZMET İÇİ EĞİTİMİN ÖRGÜTE SAĞLADIĞI BAŞLICA YARARLAR(SİMS,1990,25)  Hizmet içi eğitim örgütlerin kazancını ve karını artırır.  Örgütün her düzeyde işe ilişkin bilgi ve becerileri gelişir.  Örgüt ortamında moral artar.  İşgörenlerin örgütsel amaçları tanıması ve benimsemesi kolaylaşır.  Ast-Üst ilişkileri gelişir.  Örgüt içinde açıklık ve güven gelişir.

 İş yönergelerinin hazırlanması sağlanır.  İşgörenlerden örgüte ilişkin dönütler sağlanır.  Örgütsel siyasilerin anlaşılması ve izlenmesi sağlanır.  Örgütsel kararların ve sorun çözme sürecinin etkinliği artar.  Örgütsel saygınlık artar.  Liderlik becerileri,güdülenme,sadakat,örgüte karşı olumlu tutumlar gelişir.  Üretimin niteliği ve verimlilik artar.  İşçi ve işveren ilişkileri gelişir.

 Üretim amaçlarının kötü kullanımı ve örgütsel savurganlık azalır.  Örgütte  Örgütte iletişim ve gelişmeye uygun bir hava yaratır.  İşgörenlerin değişmelere uyum sağlaması kolaylaşır.  Stres ve gerilimin azaltılması ve çatışmaların çözümlenmesine yardım eder.

HİZMET İÇİ EĞİTİMİN ÖRGÜTTE ÇALIŞAN BİREYLERE SAĞLADIĞI YARARLAR(SİMS 1990,26)  İşgörenlerin daha sağlıklı karar vermesi ve etkili sorun çözme becerilerinin gelişmesine yardım eder.  Güdüsel değişkenler olan başarı,gelişme, sorumluluk alma ve ilerleme düşüncesini geliştirir.  Kendini geliştirme ve kendine güveni teşvik eder.  İşgörenlerin stres,gerilim engellenme ve çatışmalarla başa çıkma gücünü artırır.  İş doyumu ve tanınmayı artırır.  Eğitim bireylerin etkileşim ve iletişim becerilerini artırırken kişinin kendine yönelik yaklaşımını da geliştirir.  Kişisel gereksinimlerin doyurulmasını sağlar.  Kişiye kendi geleceğini belirleme ve gelişme için ortam hazırlar.  İşgörenlerin yazma,konuşma ve dinleme becerileri gelişir.  Yeni görevlere geçme ya da yükselme korkusunu ortadan kaldırır.

5. HİZMET İÇİ EĞİTİM TÜRLERİ  İşbaşında eğitim;birçok örgüt tarafından beceri kazandırmada temel yaklaşım olarak görülmektedir.Ancak bazen işbaşında eğitim işgörenlerin işe yerleştirildikten sonra gerekli bilgi beceri ve tutumları kendiliğinden kazanmasını beklemek şeklinde algılanmaktadır. (French,1990,339) İşbaşında eğitimin pekçok yararı bulunmaktadır. Herşeyden önce işbaşında eğitim gerçek ortamda yapılır bu nedenle iş başında eğitim programları iyi düzenlendiğinde etkinlik düzeyi yüksek olmaktadır. Ayrıca iş başında eğitim gerçek üretimin yapıldığı araç-gereçlerle ve aynı işlem ve süreçlerle yapıldığından eğitim-üretimin bütünleşmesi sağlanmaktadır. (Sıca,1974,179)

 İş dışında eğitim,iki grupta ele alınır. 1. İş dışında ancak örgüt içinde yapılan eğitimler 2. İşgörenlerin örgüt dışı eğitim olanaklarından yararlanmalarını sağlayan programlar

Hizmet içi eğitim programları uygulama amaçlarına göre şu şekilde sınıflandırılır.(Taymaz,1992)  1.Oryantasyon Eğitimi:Kuruma yeni gelen işgörenlerin kurumun amaç ve politikasına,yapısını,kendi görev ve yetkilerini tanımaları için yapılan eğitimdir.  2.Temel Eğitim:Bir kurumda işe başlayacak olan işgörene yapacağı işin gerektirdiği temel bilgi,beceri ve tutumları kazandırmak üzere yapılan eğitimdir.  3.Geliştirme Eğitimi:Kurumda çalışmakta olan işgörenlerin kendi alanı ile ilgili gelişmeler ve yenilikler konusunda yetiştirilmesi ve yeteneklerinin geliştirilmesi için uygulanan eğitimdir.

 4.Tamamlama Eğitimi: Görev değişikliği yapması gereken işgörenlerin yeni görevinin gerektirdiği yeterlikleri kazanması için uygulanan programlardır.  5.Yükseltme Eğitimi:Kurum yapısındaki kadrolama ve işgörenlerin yükselme ihtiyacını karşılamak üzere hazırlanan programlardır.  6.Özel Alan Eğitimi:İşgöreni özel hizmetler için çeşitli alanlarda yetiştirmek üzere uygulanan programlardır.