İNSAN-BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ

İnsan Bilgisayar Etkileşimi (İBE) alanındaki pratik ve teorik çalışmalar, bilgi ve iletişim teknolojilerinin insana ve insan ihtiyaçlarına yönelik olarak üretilmesini hedefler. İBE, etkileşimli (interaktif) teknolojilerin tasarımı, geliştirilmesi, değerlendirilmesi ve uygulanması ile ilgilenen disiplinler arası bir çalışma alanıdır.

Sıradan kullanıcı ile sistem tasarımcıları arasında mevcut olan zihinsel modellerdeki farklılık, yani kullanıcı ile tasarımcının farklı düşünme tarzları sistemi kullanan kişiler için önemli bir engel oluşturur.

İBE içinde hem teknolojiyi hem de insanı içermektedir.  Teknoloji açısından yazılım, donanım ve fiziksel tasarım  İnsan açısından psikoloji, iletişim, sosyoloji ve organizasyonel bilimler düşünülmelidir.

İnsan Bilgisayar etkileşimi Çalışmalarına Katkı Yapan Temel Alanlar İnsan Bilgisayar Etkileşimi (İBE) Bilgisayar Bilimleri Ergonomi Bilişsel Psikoloji Grafik ve Endüstriyel Tasarım Örgütsel Psikoloji Yazılım Mühendisliği Eğitim Sosyoloji Antropoloji

Kullanılabilirliği yüksek olan ürünler: 1- Verimli, etkili ve memnun edicidir. 2- Kolay öğrenilir. 3- Uzun süre kullanımına ara verilse bile kullanımı kolaylıkla hatırlanır. 4- Kullanıcının hata yapmasına yol açmaz, hata yapsa bile çözüm sunar.

KULLANILABİLİRLİK TESTLERİ Herhangi bir bilişim sisteminin bir kullanıcısının o sistemi ne kadar etkin, verimli ve memnun kalarak kullandığını bulmak için kullanılan araştırma yöntemlerine kullanılabilirlik testleri denir.

Kullanılabilirlik çalışmalarının temel prensipleri: 1- Gerekli kullanılabilirlik testlerinin, bilişim sistemlerinin üretimi sürecinde ve sonunda yapılması. Ayrıca ürün kullanıma açıldıktan sonra da bir süre devam etmesi. 2- Testlerde gerçek hedef kitleyi temsil eden kişilerin, görevlerin ve ortamın kullanılması.

İBE interaktif teknolojilerin tasarımı, geliştirilmesi, değerlendirilmesi ve uygulanması ile ilgilenen disiplinler arası bir çalışma alanıdır. İBE’ nin Boyutları 1- Disiplinler arası çalışması 2- Kullanılabilirlik 3- Tasarım 4- Etki İBE NEDİR?

 1945 VANNEVARR BUSH: Teorik analog bilgisayar (MEMEX)  1959 BRİAN SHACKEL (Bilgisayarın Ergonomisi)  1960 LİCKLİDER (İnsan Bilgisayar Bütünleşmesi)  1960 DOUG ENGELBART (İnsan Zekasının Genişletilmesi)  1987 LUCY SUCHMAN İBE’NİN KÖKLERİ NEREDEN GELİYOR?

 2002 yılında ODTU’ de ilk İBE dersi açıldı.  İBE laboratuvarı ODTU’ de kuruldu.  ODTU İBE araştırma grubu 2005 yılından beri çalışmalarını sürdürmekte.  Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nde akademik ve uygulamaya yönelik çalışmalar sürdürülmekte.  2003 kolay kullanılabilir bilişim sistemlerinin Türkiye’de ulusal politika dökümanlarına girmesi.  TÜBİTAK’ın Vizyon 2023 raporunda ki hedef: kullanımı eğitim gerektirmeyen bilgisayarların geliştirilmesidir. TÜRKİYE’DEKİ GELİŞMELER

 Türkiye’de e-dönüşüm  E- devlet kapısının kurulması (TÜRKSAT A.Ş.)

 Sıradan kullanıcı nüfusunun artması ve çeşitlenmesi  Organizasyonların bilişim sistemlerine bağımlılığı  Teknolojinin kritik uygulama alanları  Donanım masraflarının düşmesi ama yazılım ve insan masraflarının artması  Üretkenlik ikilemi  İnsan davranışlarını ve bilişsel sistemi daha iyi anlama çabaları İBE NEDEN ÖNEMLİ

Bağlam Arayüz Görev Kullanıcı İBE Ana Bileşenleri