TEMEL MALİ TABLOLAR
TEMEL MALİ TABLOLAR Bilanço Gelir Tablosu Mizan
Bilanço İlk temel mali tablo olan bilânço, işletmenin mali resmini gösteren bir listedir. Tanım İşletmenin belirli bir tarihteki varlıklarını ve kaynaklarını gösteren temel mali tabloya bilânço denir. Bilançoda bulunması gereken unsurlar Bilanço kelimesi Bilanço tarihi İşletmenin adı veya ticaret unvanı
Bilânço genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun hazırlanmalıdır BİLANÇO İLKELERİ Varlıklara İlişkin İlkeler Kaynaklara İlişkin İlkeler Özkaynaklara İlişkin İlkeler
Varlıklara İlişkin İlkeler İşletmenin bir yıl içinde paraya dönüşebilecek değerleri dönen varlık, bir yıldan uzun sürede paraya çevrilecek değerler duran varlıklar grubunda yer alır. Vadesi bir yılın altına düşen duran varlıklar dönen varlık grubuna aktarılır. Değeri düşen varlıklara karşılık ayrılır. Vadeli alacaklar bilânço günündeki değerine indirgenmelidir. Birikmiş amortismanlar bilânçoda gösterilmelidir. Alacaklar özelliklerine göre ayrılmalıdır. Kesin olmayan alacaklar için tahakkuk yapılmamalıdır.
Kaynaklara İlişkin İlkeler Kısa ve uzun vade ayırımında bir yıl ölçüt alınmalıdır. Vadesi bir yılın altına düşen borçlar kısa vadeli yabancı kaynaklara aktarılmalıdır. Tüm borçlar gösterilmelidir. Vadeli borçlar bilânço günündeki değerine indirgenmelidir. Borçlar özelliklerine göre ayrılmalıdır.
Özkaynaklara İlişkin İlkeler Özkaynakların işletme sahip ve ortaklarının haklarını göstermesi gerekir. Sermaye payları özelliklerine göre gösterilmelidir. Azalan özkaynak belirtilmelidir. Özkaynak net gösterilmelidir. Zarar özkaynaklardan indirilmelidir. Sermaye yedekleri gelir olarak gelir tablosuna alınmamalıdır.
Bilânçonun Biçimsel Yapısı Bilanço 4 bölümden oluşur > Bilanço başlığı > Aktif tarafı > Pasif tarafı > Bilânço dipnotları Sunuş biçimine göre 2 şekilde hazırlanır 1) Hesap Tipi 2) Rapor Tipi
Hesap Tipi Bilanço AKTİF X TİCARET İŞLETMESİ ../../.. TARİHLİ BİLANÇOSU PASİF VARLIKLAR …………………………………….. KAYNAKLAR ………………………………………… ……………………… …………………… Bilanço Dipnotları: Bilançonun Yapısı
Rapor Tipi Bilanço ............................... TİCARET İŞLETMESİNİN .../.../….. TARİHLİ BİLÂNÇOSU AKTİF I.DÖNEN VARLIKLAR 2013 2014 2015 Dönen Varlıklar Toplamı II-DURAN VARLIKLAR Duran Varlıklar Toplamı AKTİF TOPLAMI PASİF I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Toplamı II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Toplamı III-ÖZ KAYNAKLAR Öz kaynaklar Toplamı PASİF TOPLAMI
VARLIK KAVRAMI ve UNSURLARI DÖNEN VARLIKLAR Nakit olarak işletme kasasında ya da bankada tutulan paralar ile bir yıl veya daha kısa süre içinde paraya çevrilebilecek değerler VARLIKLAR İşletmenin sahip olduğu, para ile ifade edilebilen değerler MADDİ DURAN VARLIKLAR DURAN VARLIKLAR Normal şartlarda bir yıl içinde elden çıkarılması düşünülmeyen, faydaları bir yıl içinde tükenmeyecek varlıklar MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
KAYNAK KAVRAMI ve UNSURLARI KAYNAKLAR KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR ÖZKAYNAKLAR KAYNAK: İşletme varlıklarının işletmeye kimler tarafından sağlandığını ifade eden kavrama kaynak denir. Varlıklar iki kaynaktan elde edilebilir. Bunlar: 1) Sermaye 2) Borç İşletme kurulurken işletme sahiplerinin ortaya koyduğu değerlere sermaye denir.
Bilançoda Varlık ve Kaynakların Dağılımı Aktif X TİCARET İŞLETMESİ ../../... TARİHLİ BİLANÇOSU Pasif DÖNEN VARLIKLAR ……………. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR …………………. DURAN VARLIKLAR ……………… UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR ………………. ÖZKAYNAKLAR …………………. ………………… …..…………… Bilanço Dipnotları:
Bilânçonun Temel Denkliği Bilânçoda her varlığın mutlaka bir kaynağı vardır. Varlık ve kaynak toplamları mutlaka birbirine eşit olmalıdır. Buna bilanço temel denkliği denir. Varlık ve Kaynakların Eşitliği VARLIKLAR KAYNAKLAR (Aktif) (Pasif) Bilanço temel denkliğinden yararlanarak sermayeyi de hesaplamak için: eşitliğinden yararlanılır. SERMAYE = VARLIKLAR – YABANCI KAYNAKLAR DÖNEN VARLIKLAR + DURAN VARLIKLAR KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR + UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR ÖZKAYNAKLAR
Bilanço Açılış Bilançosu Ve Kapanış Bilançosu olmak üzere iki şekilde düzenlenir. İşletme kurulduğu zaman sahip olduğu varlıkları, bunların sağlandığı kaynakları ve işletme sermayesini gösteren bilânçoya açılış bilânçosu denir Örnek Açılış Bilançosu: Özdemir Ticaret İşletmesi 03.03.2016 tarihinde aşağıdaki değerlerle işe başlamıştır. Kasa Mevcudu :150.000 TL Banka : 25.000 TL Ticari Mal : 70.000 TL Alıcılar : 15.000 TL Satıcılar : 35.000 TL Banka Kredileri: 50.000 TL Demirbaşlar : 30.000 TL Sermaye : ? İşletmenin sermayesini hesaplayıp açılış bilançosunu düzenleyiniz. Öncelikle işletmenin varlıkları ve kaynakları belirlenir VARLIKLAR KAYNAKLAR Kasa 150.000 Satıcılar 35.000 Banka 25.000 Banka Kred. 50.000 Tic. Mal 70.000 TOPLAM 85.000 Alıcılar 15.000 Demirbaşlar 30.000 TOPLAM 290.000 SERMAYE = VARLIKLAR – YABANCI KAYNAKLAR = 290.000 – 85.000 = 205.000
Bilanço Temel Denkliği DÖNEN VARLIKLAR DURAN VARLIKLAR KISA VAD. YAB. KAYNAKLAR Kasa 150.000 Demirbaşlar 30.000 Satıcılar 35.000 Banka 25.000 Banka Kred. 50.000 Tic. Mal 70.000 Alıcılar 15.000 Aktif ÖZDEMİR TİCARET İŞLETMESİ 03/03/2016 TARİHLİ AÇILIŞ BİLANÇOSU Pasif DÖNEN VARLIKLAR 260.000 KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 85.000 Kasa 150.000 Banka Kredileri 50.000 Banka 25.000 Satıcılar 35.000 Alıcılar 15.000 Tic Mal 70.000 UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 0 DURAN VARLIKLAR 30.000 Demirbaşlar 30.000 ÖZKAYNAKLAR 205.000 Sermaye 205.000 290.000 290.000 Bilanço Dipnotları: Bilanço Temel Denkliği
Kaynakça AKDOĞAN, Nalân, TENKER, Nejat, Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Ankara, 1992, BOZAN, Osman, Muhasebe Teknikleri Lise 1 Ders Kitabı, Tutibay Yayınları, Ankara, 2004 ERTÜRK, Ekrem, Muhasebe Teknikleri Lise 1 Ders Kitabı, Okyay Yayıncılık, Ankara, 2002 ERTÜRK, Ekrem, Muhasebe Teknikleri Lise 2 Ders Kitabı, Okyay Yayıncılık, Ankara, 2002 KARAKAYA, Mevlüt, Muhasebe Teknikleri 2 Ders Kitabı, Tutibay Yayınları, Ankara, 2005 COŞKUNCA , Engin, Paket Program Uygulamaları, Ankara, 2010 SEVİLENGÜL, Orhan, Genel Muhasebe, Gazi Yayınları, Ankara, 1997 Muhasebenin Temel Kavramları ve Tek Düzen Hesap Plânı, TÜRMOB Yayınları, Ankara, 1994