TEMEL KAVRAMLAR VE SAĞLIK HUKUKU

Sağlık hukukuna ilginin artması; Hekimlere yönelik dava sayısında artış İnsan hakları alanındaki gelişmelerin hasta hakları üzerindeki etkisi Bilimsel ilerlemeler, sosyo‐ politik gelişmeler ve tasarruf politikaları sağlık sisteminin yapılanmasında değişiklikleri gerektirmektedir. Hekimlerin yeni gerekliliklere uymak ve bilgilerini güncel tutmak hususunda yükümlülükleri vardır. Sağlık personelinin hukuki sorumluluğuna ilişkin dava sayısında artış

Hekimlere yönelik dava sayısında artışın nedenleri;   Hekime olan güvenin sarsılması, Hekim‐ hasta ilişkisinin biçim değiştirmesi, İnsanların hekimlerden ve sağlık sisteminden beklentisinin artması, Medyanın hekim hatalarına ilişkin haberleri tek yanlı vermesi, Hastaların bilinçlenmesi ve dava açma eğilimi içinde olmaları

Temel kavramlar Tıp: İnsan sağlığının sürdürülmesi ya da bozulan sağlığın yeniden düzeltilmesi için uğraşan, hastalıklara tanı koyma, hastalıkları tedavi etme, hastalık ve yaralanmalardan korumaya yönelik çalışmalarda bulunan birçok alt bilim dalından oluşan bilimsel disiplinlerin adıdır. Hastalıkları iyileştirmek, hafifletmek veya önlemek amacıyla başvurulan teknik ve bilimsel çalışmaların tümüdür. Hukuk: İnsanların birlikte yaşamını düzenleyen normatif olarak bağlayıcı düzendir. Toplum hayatını düzenleyen ve devlet müeyyidesi ile desteklenen sosyal kurallar bütünüdür.

Temel Kavramlar Hasta: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan kimsedir. Bir tedavi işlemine, bir cerrahi müdahaleye rıza gösteren, müdahalenin pasif tarafı olan kişidir. Tedavi: Hastalıklardan korunma tedbirlerini, hastalığı belirlemeye yönelik teşhisi, hastalıktan sonraki bakımı içeren bir kavramdır. Tedavi, esas itibariyle hastalığın iyileştirilmesi, hafifletilmesi veya ortadan kaldırılmasıdır.

Temel Kavramlar Tıbbi Müdahale: Tıp mesleğini icra etmeye yetkili bir kişi(hekim) tarafından doğrudan doğruya ya da dolaylı tedavi amacına yönelik olarak gerçekleştirilen her türlü faaliyettir. Tıp mesleğini icraya yetkili kişiler tarafından uygulanan teşhis, tedavi veya hukuka uygun amaçlarla kişinin müdahaleden beklediği menfaate uygun tıbbın sınırları içinde kalan fiziki ve ruhi girişime tıbbi müdahale denir.

Tıbbi müdahaleye örnek olarak şunlar gösterilebilir: Teşhis Tedavi Korunma İlaç yazılması Tahlil Estetik cerrahi Psikiyatrik müdahale Adli muayene

Temel Kavramlar Hastalık: Organizmada bir takım değişikliklerin ortaya çıkmasıyla sağlığın bozulması durumu, rahatsızlık; ruh sağlığının bozulması durumudur. Hastalık, vücut veya zihinde meydana gelen rahatsızlık, sorun ve görev bozukluğuna yol açan belirli bir anormal duruma verilen isimdir.

Temel Kavramlar   Tıp Hukuku: Tıbbi uygulamadan kaynaklanan sağlık personelinin hak ve yükümlülükleri, yasal sorumluluğu, hasta hakları, ilaç hukuku, medikal hukuk gibi konuları ele alan hukuk dalıdır. Tıp hukuku disiplinler arası bir hukuk dalıdır ve anayasa hukuku, ceza hukuku, idare hukuku ve medeni hukuku ilgilendiren yönleri vardır. Hekim: Hukuk düzeni tarafından kendisine tıp mesleğini icra etme ve dolayısıyla tıbbi müdahalelerde bulunma yetkisi tanınmış kişidir. Hekim tıp fakültesini bitirmiş, pratisyen veya uzman, insan sağlığı ile uğraşan ve hastalıkları tanımayı ve iyileştirmeyi kendine uğraş edinen kişidir.

Hekim Hukuku- Tıp Hukuku- Sağlık Hukuku Hekim hukuku dar bir kavram, sağlık hukuku geniş bir kavramdır. Geniş anlamda tıp hukuku diyebileceğimiz hususlar, sağlık hukuku içinde ele alınmaktadır. Bu kapsamda sağlık hizmeti, hastalık sigortası, hastanelerin hukuki yapısı, tıp eğitimi, hekimlik ve diğer sağlık personelinin hukuki yapısı, sağlık harcamaları, Sağlık Bakanlığı’nın görev ve yetkileri, teşkilatı gibi konular düşünülmektedir. Tıp hukukunun içeriği üç ana başlığa ayrılabilir: Hekim Hukuku İlaç Hukuku Medikal Hukuk

Sağlık hukukunun hukuksal kaynakları   Anayasa Uluslararası belge ve sözleşmeler Kanunlar Tüzükler Yönetmelikler İçtihat Meslek kuralları

Sağlık Hukukuna İlişkin Temel Nitelikli Uluslararası Belge ve Sözleşmeler   İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları Ve İnsan Haysiyetinin Korunmasına Dair Sözleşme Biyotıp Araştırmalarına İlişkin İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesine Ek Protokol İşkencenin ve Gayri İnsani ya da Küçültücü Ceza veya Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi Hasta Hakları ile ilgili Lizbon, Bali ve Amsterdam Bildirgeleri Hasta Hakları Avrupa Statüsü

Anayasada Sağlık Hukuku   Sağlık hukukunun iç hukukumuzdaki en temel hukuksal kaynağı anayasadır. Anayasanın 17/ 1. maddesine göre, “ herkes yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.”

Sağlık Hukuku İle İlgili Temel Kanunlar   Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Hemşirelik Kanunu Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun Hususi Hastaneler Kanunu Umumi Hıfzıssıhha Kanunu Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun Nüfus Planlaması Hakkında Kanun Türk Tabipleri Birliği Kanunu İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu Kan ve Kan Ürünleri Kanunu

Sağlık hukuku ile ilgili temel tüzükler   Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi Türk Eczacılar Deontoloji Tüzüğü Özel Hastaneler Tüzüğü

Sağlık Hukuku İle İlgili Temel Yönetmelikler Hasta HaklarıYönetmeliği Özel HastanelerYönetmeliği Yataklı Tedavi Kurumları İşletmeYönetmeliği HemşirelikYönetmeliği Organ ve Doku Nakli HizmetleriYönetmeliği Kordon Kanı BankacılığıYönetmeliği Acil Sağlık HizmetleriYönetmeliği Klinik Araştırmalar HakkındaYönetmelik

Sağlık Hukuku İle İlgili Temel Yönetmelikler Tanı ve Tedavi Protokolleri Etik Kurulu Hakkında Yönetmelik Diyaliz Merkezleri Hakkında Yönetmelik Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları İle Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezleri Yönetmeliği Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği