ATLETİZM DOÇ. DR. GÜLTEN HERGÜNER KONU: BAYRAK KOŞULARI 28.04.2017 Doç. Dr. Gülten HERGÜNER KONU: BAYRAK KOŞULARI ATLETİZM DOÇ. DR. GÜLTEN HERGÜNER

Giriş ve Tarihçe Eski Yunanda meşaleler ile yapılan ve çok daha fazla uzunluklarla koşulan bayrak yarışmaları, 1896’ lı yıllardan itibaren günümüzdekine benzeyen bir tarzda yapılmaya başlanmıştır. Bayrak koşunları, atletizm yarışmaları içinde aynı takımdan dört kişinin bir araya gelerek yarıştıkları bir koşu türüdür. Bu koşularda amaç; bayrak denilen aracı her kişi için belirlenen mesafe kadar koştuktan sonra, yine her takım için ayrılan kulvarda önceden belirlenen bayrak alıp-verme alanı içinde elden ele vererek yarış için belirlenen mesafeyi en önce bitirmektir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Atletizmin en heyecanlısı ve izleyiciler tarafından merakla beklenenidir. Puanlı atletizm yarışmalarında en son yarışma olarak koşulan bayrak koşuları, takım sıralamalarında belirleyici bir etkiye sahiptir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Bir bayrak koşusu takımı 4 kişiden oluşur. 4x100 metre bayrak koşusunda, 400 metrelik atletizm pistinin her 100 metresi bir kişi tarafından koşulur. 4x400 m bayrak koşusunda ise takımın her elamanı 400 metrelik atletizm pistinde 1 tur koşar. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

1964 yılında yapılan bir kural değişikliği ile; kısa mesafe bayrak yarışlarında koşucunun sopayı almak için bayrak değiştirme bölgesinin 10 m. gerisinden koşmaya başlamasına izin verildi. Ancak "bayrak değiştirme bölgesinde" bayrak el değiştirmelidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

BAYRAK ÇUBUĞU (STAFET) Bayrak yarışmalarında kullanılan bayrak çubuğu ya da stafet olarak adlandırılan araç; alüminyum, ağaç ve benzeri maddelerden yapılır. 28-30 cm. uzunluğunda, 120 mm. Çapında ve 50 gr. ağırlığındadır. Bu ölçüler uluslararası Amatör Atletizm Federasyonunun ölçüleridir. Öğretim amaçlı çalışmalarda ve ders ortamında benzeri yardımcı araçlar kullanılabilir. Bayrak çubuğu olarak kullanılan yardımcı araçların düzgün, pürüzsüz, çalışana zarar vermeyecek bir durumda olmasına dikkat edilir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Bayrak Değiştirme Alanı 4x100 m. Bayrak koşusu için bu alan; 400 metrelik atletizm pistinde pistin 2., 3. ve 4. 100 metresinin başlama yerinin 10 m. önü ile 10 m. arkasıdır. Bu, pistin birinci kulvarı için böyledir. 8 kulvarlı bir atletizm pistinde kulvar farklarından dolayı iç kulvardan dış kulvara doğru gidildikçe kulvar farlı ortaya çıkar. Bu nedenle birinci kulvardan itibaren sporcular her kulvar için belirli oranda önden çıkış yaparlar. Böylece, bayrak değiştirme alanı her kulvar için koşu yönünde öne doğru kayar. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

4x100 m. bayrak koşusunda koşuya ilk başlayan takım elemanının dışında, diğer 3 kişinin hızlanma yapabilmeleri için bayrak değiştirme alanının arkasında 10 metrelik hızlanma alanı bulunur. Bu alan çizgi ile kulvar üzerinde belirtilmiştir. Bayrağı alacak olan takım elemanı bu 10 metrelik hızlanma alanının dışına çıkmadan, herhangi bir yerinden koşmaya başlayabilir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

4x400 m. bayrak koşusunda da bayrak değiştirme alanı 20 metrelik alandır. Bu alan atletizm pistinde 4x400 metrenin başlama ve bitiş yeri olan pistin ilk 100 metresinin başlangıç noktasının 10 metre önü ile 10 metre arkasıdır. Koşuya ilk başlayan takım elemanları kendi kulvarlarında koştuktan sonra. 400 metrenin bitiş çizgisi önünde bayrağı takımın ikinci elemanlarına verirler. Takımın ikinci elemanları da ilk 100 metreyi kendi kulvarlarında koşarlar. İlk 100 metreden sonra birinci kulvara geçerek koşuyu sürdürürler. Takımın 3. ve 4. elemanları arkadaşlarının geliş sırasına göre bayrak değiştirme bölgesinde bekler. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

BAYRAK KOŞULARINDA TEKNİK Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Bayrak Alıp-Verme Tekniği Bayrak koşularının tarihsel gelişim süreci içinde, bayrağı değiştirme sırasındaki alıp-verme işi farklı şekillerde uygulanmıştır. Günümüzde de kullanılan bu uygulamalar daha ekonomik ve modern hale getirilmiştir. Uluslararası başarı düzeyini yakalamış bayrak koşucularının 2 farklı şekilde bayrak alıp-verdikleri görülmektedir. Bu uygulamaların birine ‘üsten bayrak alıp-verme’ diğerine de alttan bayrak alıp-verme’ denilmektedir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

1) Alttan Bayrak Alıp-Verme En çok kullanılan bayrak alıp-verme tekniklerinden biridir. Bayrağı getiren sporcu bayrağı avuç içinden dışarı taşmayacak şekilde tutar. Bayrak değiştirme alanında, bayrağı alacak olan takım arkadaşına 2 m. kadar yaklaştığında seslenerek işaret verir. Bu sırada; kolunu gergin olarak ileri doğru uzatırken, kol aşağıdan yukarıya doğru hareket eder. Bayrak çubuğu kol ile aynı doğrultuda, kolun uzantısı konumundadır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Bayrağı alacak olan sporcu arkadaşının sesini duyduğunda bayrağı alacak olan elini kalça hizasında geriye doğru uzatır. Kol tamamen gergin değildir. Kalçadan çok uzaklaştırılmaz. Geriye uzanan elin baş parmakları hariç diğer parmakları kapalı tutulur, bu parmaklar başparmak ile V pozisyonu alır. Bayrak çubuğu başparmak ile diğer parmakların oluşturduğu V oluğuna yerleştirilir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

2) Üstten Bayrak Alıp-Verme En çok kullanılan ikinci bayrak alıp-verme şeklidir. Bayrağı taşıyan sporcu takım arkadaşına yaklaştığında seslenerek uyarır. Bu sırada; bayrak sopasını taşıyan kolunu gergin olarak öne doğru uzatırken, bileğini yukarı doğru bükerek bayrak çubuğunun ucunun yukarı kalkmasını sağlar. Bayrağı alacak olan kolunu gergin olarak geriye doğru uzatır. Bu konumda; parmaklar geriye, avuç içi yukarıya bakar. Bayrak çubuğu yukarıdan aşağıya doğru bir yol izleyerek, bayrağı alacak olanın avuç içine yerleştirilir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Çengel Tutuşu Bayrağı alacak olan koşucu kolunu geriye doğru götürür. Dört parmağının uçları kendini başparmağı koşu yönünü gösterir. Bayrağı veren koşucu sopayı aşağı ileriye doğru uygun biçimde uzatarak alıcının elinin içine verir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

BAYRAK DEĞİŞTİRME ŞEKİLLERİ Bayrağı getiren takım elemanı ile bayrağı alacak olan takım elamanının bayrak değiştirme alanı içindeki duruş pozisyonları ile hangi elleriyle alıp verme durumları, bayrak değiştirme çeşitliliğini ortaya çıkarmaktadır. 3 çeşit bayrak değiştirme şekli vardır. Bunlar; 1-) İçten bayrak değiştirme 2-) Dıştan bayrak değiştirme 3-) Karışık bayrak değiştirme Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

1-) İçten bayrak değiştirme   1-) İçten bayrak değiştirme Bu değiştirme şeklinde; bayrağı taşıyan takım elemanı kendi kulvarının iç kısmına yakın bir yerden koşar ve bayrağı sağ elinde taşır. Bayrağı alacak olan takım elemanı da kendi kulvarının dış kısmına yakın bir yerde durur, hızlanma koşusunu aynı doğruluda sürdürür ve değiştirme alanı içinde bayrağı sol eliyle alır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Eğer, takım elemanlarının tümü içten bayrak değiştirme yapacaksa; 1 Eğer, takım elemanlarının tümü içten bayrak değiştirme yapacaksa; 1. ve 2. koşucu yukarıdaki açıklama doğrultusunda içten bayrak değiştirdikten sonra, 2. koşucu bayrağı sol elinden sağ eline geçirerek kulvarın iç kısmına doğru hareketlenir ve koşuyu bayrak değiştirinceye kadar sürdürür. 2. ile 3. , 3. ile 4. koşucularda aynı uygulamayı yapar. Böylece, yarışma boyunca bütün takım elamanları içten bayrak değiştirme yapmış olur. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

2-) Dıştan bayrak değiştirme Bu değiştirme şeklinde; bayrağı taşıyan takım elemanı kendi kulvarının dış kısmına yakın bir yerden koşar ve bayrağı sol elinde taşır. Bayrağı alacak olan takım elemanı da kendi kulvarının iç kısmına yakın bir yerde bekler, koşuyu bu konumda sürdürür ve bayrak değiştirme alanın içinde bayrağı sağ eli ile alır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Eğer, takım elemanlarının tümü dıştan bayrak değiştirme yapacaksa 1 Eğer, takım elemanlarının tümü dıştan bayrak değiştirme yapacaksa 1. ve 2. Koşusu dıştan bayrak değiştirdikten sonra, 2. Koşucu koşmayı kendi kulvarının dış kısmına yakın bir yerden sürdürürken, bayrağı sağ elinden sol eline geçirir. 2. ile 3. Koşusu , 3. ile 4. Koşucuda aynı şekilde yaparak dıştan bayrak değiştirmiş olurlar. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

3-) Karışık bayrak değiştirme (hem içten hem dıştan) Bu bayrak değiştirme şeklinde takım elemanları bayrağı aldıktan sonra diğer ellerine geçirmezler. Ayrıca her takım elemanı koşuyu başladığı yerden sürdürerek bitirir. Bu uygulamada; 1. koşucu startı aldıktan sonra kendi kulvarının iç kısmına yakın bir yerden koşar ve bayrağı sağ elinde taşır. Bayrağı alacak olan koşucu kulvarın dış kısmına yakın bir yerden koşar ve bayrağı sol eli ile alır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Bayrağı sol ile alan 2. koşucu kendi kulvarının dışına yakın bir yerden koşarak ve bayrağı sol elinde taşıyarak koşuyu sürdürür. Bayrağı alacak 3. koşucu kulvarın iç kısmına yakın bir yerde bekler ve hızlanma koşusunu bu doğrultudan ayrılmadan sürdürür. Bayrak değiştirme alanı içinde bayrağı sağ eli ile alarak dıştan değiştirme yapar ve koşmaya devam eder. 4. koşucu kulvarın dışına yakın durarak bekler. Hızlanma koşusunu bu doğrultuda sürdürür ve bayrağı sol eli ile alır. Yani içten bayrak değiştirme yapar. Uygulama bittiğinde 1. bayrak değiştirme içten, 2. bayrak değiştirme dıştan, 3. bayrak değiştirme içten, 4. bayrak değiştirme dıştan yapılmış olur. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Taktik : İlk çıkış yapan atletin çıkış tekniği en iyi olandan seçilir. 1. ve 4. koşucular 110-120 metre , 2. ve 3. koşucular 120-130 metre koşarlar. Dolayısıyla 2. ve 3. atletin mukavemeti iyi olmalıdır. 4 x 100 metrede 2 kavis olduğundan 1. ve 3. Atletlerin kısa boylu olması gerekmektedir. Son koşucunun en hızlı ve mücadeleci olmalıdır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

ERKEKLER DÜNYA REKORLARI 4x100: Jamaika, (2009), 37.31, (Steve Mullings, Michael Frater, Usain Bolt, Asafa Powelll). 4x400: Abd, (1993), 2:54.29, (Andrew Valmon, Quincy Watts, Butch Reynolds, Michael Johnson). Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

BAYANLAR DÜNYA REKORLARI 4X100, (Doğu Almanya), (1985), 41.37, (Silke Gladisch, Sabine Rieger, Ingrid Auerswald, Marlies Göhr). 4x400, (Sovyetlet Birliği), (1988), 3,15,17, (Tatyana Ledovskaya, Olga Nazarova, Mariya Pinigina, Olga Bryzgina). Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

ERKEKLER TÜRKİYE REKORLARI 4x100, (2014), 39.62, (Aykut Ay, İzzet Safer, Jak Ali Harvey, İsmail Aslan). 4x400, (2011), 3.03.92, (Ali Ekber Kayaş , Halit Kılıç, Yavuz Can, Serdar Tamaç). Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

BAYANLAR TÜRKİYE REKORLARI 4X100, (2011), 44,71, (Sema Apak , Birsen Engin, Meliz Redif, Nimet Karakuş). 4X400, (2011), 3.29.42, (Birsen Engin, Merve Aydın, Meliz Redif, Pınar Saka). Doç. Dr. Gülten HERGÜNER

Doç. Dr. Gülten HERGÜNER 4x100: Jamaika, (2009), 37.31, (Steve Mullings, Michael Frater, Usain Bolt, Asafa Powelll).