Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Retroviridae pozitif tiRNA, zarflı , Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

1 Retrovirüsler

HTLV-1 HTLV-5 Retrovirüsler Retrovirüsler HTLV-2 Lentivirüsler Onkovirüsler Spumavirüs İnsan Köpüksü Virüsü İnsan Plasenta Virüsü Endojen retrovirüsler HIV-2HIV-1 Sarkoma hızlı virüsleri (genelde kuşlarda) Lösemi yavaş virüsleri

Morfoloji

Yaşam döngüsü

(+) RNA(-) DNA çi DNA (+) mRNA (+) RNA Revers transkripsiyon Transkripsiyon Genom replikasyonu Replikasyon ve Transkripsiyon Yeni virionlar Konak genomuna entegrasyon (provirüs haline geçme) Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

İNSAN GENOMUNA ENTEGRASYON HIV genomu LTR’ler boşlukların doldurulması genomun hedef kesilme bölgeleri İnsan genom DNA

İNSAN GENOMUNA ENTEGRASYON devam HIV genomu LTR’ler boşlukların doldurulması

İNSAN GENOMUNA ENTEGRASYON devam2 HIV genomu LTR’ler boşlukların doldurulması

10 (+) RNA(-) DNA çi DNA (+) mRNA (+) RNA Revers transkripsiyon Transkripsiyon Genom replikasyonu Replikasyon ve Transkripsiyon Yeni virionlar Retroviral genom mutasyona karşı tamir kullanmaz, böylece uyduruk nesiller (kuasi türler) denilen mutantlar halinde çoğalır

Genomik yapı (gp41) TAX

Viral yaşam döngüsü 1.Konakdaki viral reseptöre bağlanıyor (gp120) 2.İki tarafın membranlarını füzyon ediyor 3.Virüs matriks ve kapsitden soyunuyor (viral proteaz) 4.Ters transkriptaz ile cDNA yapıyor (ters kriptaz) 5.Nükleusa gidip genoma integre oluyor (integraz ve LTR) 6.Konak hücre aktivasyounda provirus aktive oluyor: virus genom ve yapısal ürünler üretiliyor 7. Virus tümleniyor 8. Konak membranla sarılırken membrana gp 120 ve gp’41leri ekleniyor ve virus salınıyor gag pol vpr tat rev vpu env nef

2 HIV

Hedefe bağlanma (CD4+ T lenfositi, makrofaj, dendritik hücre) CCR5 veya

15 Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Bağışıklık sisteminin bozulması

Patogenez

Hastalık evreleri

19 Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

21 Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Değişik dinamikteki HIV’ler farklı reseptörlere bağlanma kapasitesindedir Azgın HIV’ler kullanır Sakin HIV’ler kullanır Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Farklı HIV-1 ile 4 farklı klinik gidiş TİPİK GELİŞME: %60-79 olguda infeksiyon-AIDS gelişimi süresi yıl (sakin HIV suşu) HIZLI GELİŞME: %10-20 olguda süre 5 yıldan az, CD4 erken dönemde hızla düşer, spesifik immun yanıtlar ya hiç gelişmez ya da kronik döneme geçişte hızla kaybolur (azgın HIV suşu) YAVAŞ GELİŞME: %5-15 olguda 15 yıldan daha uzun süre AIDS gelişmez, CD4+ T stabil (>500), virüs kopyaden az (immün sistemi daha yetkin mutant insan) UZUN SÜRE AIDS GELİŞMİYOR : %1 olguda en az 8-10 yıl belgelenmiş infeksiyon, yüksek CD4+ T, virüs (hatta 50) kopye’den az (immün sistemi çok yetkin mutant insan)

Laboratuvarda tanı Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Laboratuvarda tanı devam 1 Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Laboratuvar tanı testleri (Antikor) Antikor Virüs parçası Hücre

RETROVİRÜSÜNÜN kendi ters transkriptazı ile genomunu çift iplikli hale çevirmesi

AZT ilacı viral genom polimerizasyonunu durdurur

AZT RETROVİRÜSÜNÜN AZT’ye DİRENÇ KAZANMASI: Mutant polimeraz gelişimi Bu polimeraz AZT bağlayamayacaktır

Epidemiyoloji İlk tanımlama 1981 – Homoseksüel erkeklerde – Hemofili hastaları – Damariçi ilaç kullanma alışkanlığı olanlar Kaposi sarkomu Fırsatçı enfeksiyonlar CD4 + T lenfosit sayısında belirgin azalma

AIDS Saptanmışlar Saptanmamışlar Toplam: 42 Milyon (2014)

Korunma – Aşı yok – Kan ve kan ürünlerinde HTLV antikorlarının bakılması – Kondom kullanılması – HTLV pozitif annelerin bebeklerini emzirmelerinin yasaklanması Tedavi – Anti retroviral ve interferon – Kortikosteroid HIV korunma ve tedavi Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Korunma Eğitim Kan ve kan ürünlerinin taranması (Güvenli kan) Güvenli cinsel ilişki Ticari seks işçilerinin taranması Damar içi ilaç kullanma alışkanlığı olanlarda tek enjektör kullanımının sağlanması Risk altında olan hamilelerin taranması ve bebeğe bulaşın önlenmesi için proflaksi uygulanması AŞI??? 35

Önlem (Türk AIDS Derneğinin önerileri) a) Kan bankalarında serolojik kontrol b) Tek kullanımlık injektör kullanımı c) Cinsel partner sayısı azaltma d) Çokeşli ilişkide prezervatif kullanımı e) Transplasental geçiş bilgilendirimi

Topçu, Söyletir, Doğanay (editörler), Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2008

3 HTLV

HTLV-1 HTLV-5 Retrovirüsler Retrovirüsler HTLV-2 Lentivirüsler Onkovirüsler Spumavirüs İnsan Köpüksü Virüsü İnsan Plasenta Virüsü Endojen retrovirüsler HIV-2 HIV-1 Sarkoma hızlı virüsleri (genelde kuşlarda) Lösemi yavaş virüsleri

HTLV'ler HTLV ilişkili miyelopati (HAM) veya Tropikal Spastik Paraparezi (TSP) – Beynin ve omuriliğin demiyelinizan hastalığı(özellikle motor nöronlar) Erişkin T-hücre lösemi/lenfoma [Adult T-cell leukemia/lymphoma (ATLL)] –Enfekte CD4 T lenfositlerin maligniteye dönüşmesi (proto- onkogenlerin kopyalanması ve Interlökin-2 üretimini artırarak T lenfositlerin kontrolsüz çoğalmasına ve maligniteye dönüşmesine neden olur) Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir HTLV-1 HTLV-2

HTLV -1 Özellikle T lenfositleri enfekte ederler Latent enfeksiyon (20-30 yıl) Epidemiyoloji – Karayip adaları, Japonya ve Havai’de yaygın – Batı Avrupa ve ABD’de damar içi ilaç kullanma alışkanlığı olanlarda yaygın Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

ATLL (Adult T-cell leukemia/lymphoma) Uzun bir latent dönem (20-30 yıl) HTLV enfekte kişilerin %1-2.5’inde gelişir Lenfadenopati Karaciğer ve dalak büyümesi (hepatosplenomegali) Cilt ve Kemik lezyonları Fırsatçı mantar ve viral enfeksiyonlar Malin T-hücrelerin çekirdekleri çiçek şeklinde Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

Tax ile indüklenen onkogen örnekleri (gp41) TAX

HTLV -2 HAM/TPS (HTLV ilişkili miyelopati ) Yürümede spastisite ve sertlik Alt ekstremitelerde güçsüzlük Bel/sırt ağrısı Beyin omurilik sıvısı’nda çiçek şeklinde çekirdekli T lenfositler Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir