İş analizi, iş tanımları ve iş profilleri

İlk iş analizi çalışmaları: Taylor (1911), Elton Mayo ( ) İlk sistematik çalışmalar: the Department of Labor (DOL) 1946 Ana çatı: – Çalışan neler yapar? – Çalışan bu işleri nasıl yapar? – Neden yapar? – Gereken beceriler ve yetenekler

1. Work activities a. job-oriented activities b. worker-oriented activities 2. Machines, tools, equipment 3. Work performed 4. Job context 5. Personnel requirements

H. Risher, "Job Analysis: A Management Perspective," Employee Relations Law Journal, Spring 1979, pp

İş analizi ile toplanan bilgiler Görev ve fonksiyonlar Sorumluluk alanları Kullanılan araçlar ve gereçler İşin içeriği İşin yapıldığı çevre İşin sosyal çevresi Yetki İşin kişisel, fiziksel ve zihinsel gerekleri Gereken sertifikalar vb. Gereken KSA’lar (eğitim ve deneyim dahil)

İş analizinde bilgi kaynakları Yöneticiler İşi yapanlar İş yapan eski çalışanlar İş analisti Uzmanlar Profesyonel organizasyonlar (MESS vb.)

İş analizinde veri toplama yolları Gözlem Görüşme-mülakat İş örneklemesi Günlük Soru formları Karma yöntemler

İş analizi için bazı yöntemler The State of Delaware job analysis questionnaire O*NET Job analysis schedule (JAS) Functional job analysis (FJA) Position analysis questionnaire (PAQ) Management Position Description Questionnaire (MPDQ) Guidlines-oriented job analysis Türkiye İş Kurumu Soru Formu

İş analizi için bazı yöntemler The State of Delaware job analysis questionnaire

İş analizi için bazı yöntemler O*NET

İş analizi için bazı yöntemler Job analysis schedule (JAS) The U.S. Department of Labor Work Performed Ratings – Data (D), – People (P), – Things (T)

Worker Function Scale for Job Analysis Schedule 13 0 Synthesizing 1 Coordinating 2 Analyzing 3 Compiling 4 Computing 5 Copying 6 Comparing 7 No significant relationship 0 Monitoring 1 Negotiating 2 Instructing 3 Supervising 4 Diverting 5 Persuading 6 Speaking— signaling 7 Serving 8 No significant relationship 0 Setting up 1 Precision working 2 Operating— controlling 3 Driving—operating 4 Manipulating 5 Tending 6 Feeding-off bearing 7 Handling 8 No significant relationship Source: U.S. Department of Labor, Dictionary of Occupational Titles. Data (4 th digit)People (5 th digit)Things (6 th digit)

İş analizi için bazı yöntemler Functional job analysis (FJA) Sidney A. Fine Associates Boyutları – identification of purposes, goals, and objectives – identification and description of tasks – analysis of tasks on seven scales, including three worker- function scales (one each for data, people, and things) – development of performance standards – development of training content

Functional job analysis (FJA) flow İşin içeriğinin belirlenmesi İşin “data, people, things” ile eşleştirilmesi Çalışanın işi nasıl yaptığı incelenir (data, people, things). İşin “data, people, things” seviyeleri belirlenir.

Functional job analysis Work performed ratings Worker traits ratings – General education designation GED – Specific vocational preperation SVP – Aptitutes – Temperaments – İnterests – Pyhsical demands – Environmental conditions

İş analizi için bazı yöntemler Position analysis questionnaire (PAQ) McCormick and associates at Purdue University A study of job characteristics and job dimensions as based on the Position Analysis Questionnaire (PAQ). McCormick, Ernest J.; Jeanneret, Paul R.; Mecham, Robert C. Journal of Applied Psychology, Vol 56(4), Aug 1972,

Position analysis questionnaire (PAQ) Form A (1) information input (2) mediation processes (3) work output (physical activities and tools) (4) Interpersonal activities (5) Work situation and job context (the physical and social environment) (6) miscellaneus aspects Form B (1) information input (2) mental processes (3) work output (physical activities and tools) (4) relationships with others (5) job context (the physical and social environment) (6) other job characteristics (such as pace and structure) Sayısal bir yöntemdir. İş ilgili 189 (A) ve 194 (B) maddeyi dikkate alır. Bu maddeler 2 boyutta 6 başlık altında toplanırlar.

Position analysis questionnaire (PAQ) Her bir madde 6 ölçekte puanlanır. – extent of use, – importance, – time, – possibility of occurrence, – applicability, and – a special code for certain jobs.

İş analizi için bazı yöntemler Management Position Description Questionnaire (MPDQ)

İş analizi için bazı yöntemler Guidlines-oriented job analysis

İş analizi için bazı yöntemler Türkiye İş Kurumu Soru Formu

İş analizi çıktıları İş tanımları İş profilleri (gerekleri) Performans standardları

Job Analysis: A Basic Human Resource Management Tool 24 TasksResponsibilitiesDuties Job Analysis Job Descriptions Job Specifications KnowledgeSkillsAbilities  Human Resource Planning  Recruitment  Selection  Training and Development  Performance Appraisal  Compensation and Benefits  Safety and Health  Employee and Labor Relations  Legal Considerations  Job Analysis for Teams

İş tanımları Bir iş tanımında mutlaka olması gereken maddeler – Kadronun adı – Bağlı olduğu kadro/lar – Kendine bağlı kadro/lar – İşin kısa özeti ve akışı – Görev ve sorumluluklar – Yetkiler – Kullanılan araçlar – İşin çevresi – İş gerekleri (KSAs vb.)