Sigorta Denetleme Kurulu SİGORTA MUHASEBESİ VE FİNANSAL RAPORLAMA AKT 212 Özge ARSLAN Sigorta Denetleme Kurulu Hazine Müsteşarlığı ANKARA - 2016

SİGORTA MUHASEBESİ Sigortacılık Sektörü Genel Bilgiler Muhasebe İlke ve Kavramları Finansal Tablolar Sigorta Muhasebesi Giriş Sigortacılık Hesap Planı Üretim Muhasebesi Hasar Muhasebesi Finansal Analiz

«SİGORTA MUHASEBESİ» SİGORTA MUHASEBESİ

Sigorta Muhasebesi Genel Muhasebeden Farkları Üretim Yapısı (Üretim kanalları) Esas Faaliyet Giderleri Riskin Gerçekleşmesine Bağlı Olması (Riskin/giderlerin gerçekleşmesi veya ne kadar gerçekleşeceği belirsizdir.) Büyük Sayılar Kanunu (Sigortalanan risk sayısı arttıkça, gerçekleşecek sonuçların beklenen değere yaklaşma ihtimalinin artmasıdır.) Riskin Paylaşımı (Reasürans: Risk transferi) Riskin Ölçülmesi (Muallak tazminat karşılıklarının hesaplanmasında istatistiki yöntemler kullanılır)

Sigorta Muhasebesinin Kaynakları Muhasebe Kuralları Sigortacılığa Özel Düzenlemeler Genel Düzenlemeler   Muhasebe İlkeleri TMS/TFRS İçindeki İlkeler

Sigortacılık Sektöründe Finansal Raporlamaya İlişkin Düzenlemeler 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun Finansal Raporlamalara İlişkin 18.Maddesi 30.12.2004 Tarih ve 25686 Sayılı Sigortacılık Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Finansal Raporlamaları Hakkında Yönetmelik Finansal Tabloların Sunumu Hakkında Tebliğ TMS/TFRS Hükümleri Teknik Karşılıklar Yönetmeliği Genelge ve Sektör Duyuruları

Kavramlar Brüt Prim (Yazılan Prim): Sigortalılardan risk ve üretim giderleri için alınan primdir. BSMV, YSV ve THGF içermez. BSMV: Sigorta şirketleri yapmış oldukları bütün işlemler nedeniyle %5 oranında BSMV’ye tabidir. Brüt prim üzerinden hesaplanır. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi YSV: Yangın branşında yazılan prim üzerinden %10 oranında hesaplanan yangın sigorta vergisidir. THGF: Brüt primin %5 i Güvence Hesabı: Brüt primin %2 si sigorta ettiren, %1 şirket payı ve 9 TL den az olamaz) SGK payı: %10 (tedavi giderleri teminatı için) Vergiler ve kesintiler, brüt primden komisyonlar düşülmeden hesaplanır.

Kavramlar Net Prim: Brüt primlerden reasürörlere devredilen prim sonrası kalan tutar Teknik Karşılıklar Kazanılmamış Primler Karşılığı Muallak Tazminat Karşılığı Matematik Karşılıklar Devam Eden Riskler Karşılığı Dengeleme Karşılığı İkramiye ve İndirimler Karşılığı

Kavramlar Kazanılmış prim: Bir poliçenin ilgili yıl içerisinde yürürlükte kaldığı sürenin toplam poliçe süresine olan oranına isabet eden primdir.

«SİGORTA MUHASEBESİ» ÜRETİM MUHASEBESİ

Üretim Kanalları Sigorta muhasebesi, yapılan işin aracılık, sigortacılık ve reasürans işi olmasına göre değişiklik gösterir. A) Direkt Üretim Merkez, Bölge ve Şubeler Koasürans (bir sigorta işini birden fazla sigortacının birleşerek üstlenmesidir) Acente (Banka ve Banka Dışı) (Şirket nam ve hesabına hareket eder) Broker (Kendi nam ve şirket/sigortalı hesabına hareket eder) B) Endirekt Üretim Sigorta havuzları (Pooller, yeşil kart, Dask, Tarsim) Reasürans

Direkt Üretim Muhasebesi ÖRNEK: a) XYZ Sigorta AŞ’nin direkt satış ofisi tarafından 01.04.2013 tarihinde 600 TL primli (vergi hariç) bir kasko poliçesi tanzim edilmiştir. 01.04.2013   120.01 Sigortalılardan Alacaklar 630,00 717 Brüt Yazılan Primler 600,00 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 30,00

Direkt Üretim Muhasebesi b) Prim tahsilatı: Satış ofisi aracılığıyla üretilen kasko poliçesinin primi 10.04.2013 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır. 10.04.2013   102 Bankalar 630,00 120.01 Sigortalılardan Alacaklar

Acente Kanalı Üretim Muhasebesi ÖRNEK 1: XYZ Sigorta AŞ’nin acentesi olan Kardeşler Sigorta Aracılık Hizmetleri aracılığıyla 01.07.2013 1.200 TL primli (vergi hariç) bir yangın sigortası poliçesi üretilmiştir (Acente komisyonu %20’dir). 01.07.2013   120.02 Acentelerden Alacaklar 1.380,00 717 Üretim Komisyon Giderleri 240,00 Brüt Yazılan Primler 1.200,00 320 Acentelere Borçlar 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 180,00

Acente Kanalı Üretim Muhasebesi Kardeşler Aracılık Hizmetleri tarafından 10.07.2013 tarihinde şirketin banka hesabına yangın sigortasının ilk taksidine karşılık 450 TL yatırılmıştır. 10.07.2013   102 Bankalar 450,00 320 Acentelere Borçlar 240,00 120 Acentelerden Alacaklar 690,00

Acente Kanalı Üretim Muhasebesi ÖRNEK 2: Kardeşler Aracılık Hizmetleri tarafından 01.07.2013 tarihinde 1.000 TL primli (vergi hariç) bir trafik sigortası poliçesi üretmiştir (Acente komisyonu %15'tir). 01.07.2013   120 Acentelerden Alacaklar 1.120,00 715 Üretim Komisyon Giderleri 150,00 Diğer Faaliyet Giderleri (%1 güvence hesabı) 10,00 SGK'ya Aktarılan Primler 100,00 Brüt Yazılan Primler 1.000,00 -Direkt Primler -SGK'ya Aktarılmak Üzere Y.P. 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar (bsmv%5+güvence%3+thgf%5) 130,00 346 Tedavi Gid. İliş. SGK'ya Borçlar (%10) 320 Acentelere Borçlar Sigorta şirketleri reasürans anlaşmalarında tedavi teminatları hariç koruma almaktadırlar. Bunun anlamı reasürans prim hesabında SGK payı hariç tutulmaktadır.

Poliçe İptal Kaydı ÖRNEK 1: XYZ sigorta şirketinin direkt satış ofisi tarafından 01.07.2013 tarihinde 1.200 TL primli (vergi hariç) bir kasko poliçesi tanzim edilmiş ve sigortalıdan tahsilat yapılmıştır. Sigortalı araç 31.12.2013 tarihinde satılmış ve sahibi tarafından poliçenin iptali talep edilmiştir. 01.07.2013   100 Kasa 1.260,00 717 Brüt Yazılan Primler 1.200,00 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 60,00 31.12.2013   717 Brüt Yazılan Primler 600,00 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 30,00 120 Kasa 630,00

Poliçe İptali – Acente Kanalı Üretim 01.07.2013   120 Aracılardan Alacaklar 1.260,00 717 Üretim Komisyon Giderleri 200,00 Brüt Yazılan Primler 1.200,00 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 60,00 320 Acentelere Borçlar 31.12.2013   717 Brüt Yazılan Primler 600,00 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 30,00 320 Acentelere Borçlar 100,00 120 Aracılardan Alacaklar 630,00  717 Üretim Komisyon Giderleri 

Kazanılmamış Prim Karşılığı (KPK) Şirketler yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri için KPK ayırmak zorundadır. KPK, yürürlükte bulunan sigorta sözleşmeleri için tahakkuk etmiş primlerin herhangi bir komisyon veya diğer bir indirim yapılmaksızın brüt olarak, gün esasına göre ertesi hesap dönemi veya hesap dönemlerine sarkan kısmından oluşur. Poliçe bazında hesaplanmalıdır. Kazanılmış prim nedir? Bir poliçenin ilgili yıl içerisinde yürürlükte kaldığı sürenin toplam poliçe süresine olan oranına isabet eden primdir (1 Aralık 2013 tarihinde başlayan bir poliçenin 2013 yılı kazanılmış primi= Poliçe primi* 31/365 = prim*1/12). Üretim giderleri de aynı şekilde bir sonraki döneme ertelenir.

KPK Ayırma Örneği Direkt satış ofisi tarafından 01.04.2013 tarihinde üretimi gerçekleştirilen kasko poliçesi için dönem sonunda KPK ayrılmıştır. 31.12.2013   717 Kazanılmamış Primler Karşılığı 150,00 350

Ertelenmiş Komisyon Gideri Örneği Kardeşler Aracılık Hizmetleri tarafından 01.07.2013 tarihinde üretimi gerçekleştirilen yangın poliçesi için dönem sonunda KPK ayrılmıştır. 31.12.2013   701 Kazanılmamış Primler Karşılığı 600,00 189 Ertelenmiş Komisyon Giderleri 120,00 350

Reasürans Muhasebesi

Reasürans Muhasebesi XYZ Sigorta AŞ’nin acentesi olan Kardeşler Aracılık Hizmetleri aracılığıyla 01.07.2013 1.200 TL primli (vergi hariç) bir yangın sigortası poliçesi üretilmiştir. Şirketin yangın branşında %40 Oranlı bir Kotpar Reasürans Anlaşması mevcuttur (Acente komisyonu %20 Reasürans Komisyonu %15’tir).

Reasürans Muhasebesi XYZ Sigorta AŞ’nin acentesi olan Kardeşler Aracılık Hizmetleri aracılığıyla 01.07.2013 1.200 TL primli (vergi hariç) bir yangın sigortası poliçesi üretilmiştir. Şirketin yangın branşında %40 Oranlı bir Kotpar Reasürans Anlaşması mevcuttur (Acente komisyonu %20 Reasürans Komisyonu %15’tir). 01.07.2013   120 Acentelerden Alacaklar 1.380,00 701 Üretim Komisyon Giderleri 240,00 Reasüröre Devredilen Primler 480,00 Reasürans Şirketlerinden Alacaklar 72,00 Brüt Yazılan Primler 1.200,00 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar 180,00 320 Acentelere Borçlar Reasürans Şirketlerine Borçlar Reasürans Komisyonları

Reasürans Muhasebesi 31.12.2013 tarihinde yangın sigortasına ait karşılık kayıtları yapılmıştır.

Reasürans Muhasebesi 31.12.2013 tarihinde yangın sigortasına ait karşılık kayıtları yapılmıştır. 01.07.2013   701 KPK 600,00 350 KPK Re Payı 240,00 180 Ertelenmiş Komisyon Giderleri 120,00 Ertelenmiş Komisyon Gelirleri 36,00 380

«SİGORTA MUHASEBESİ» HASAR MUHASEBESİ

E-posta: ozge.arslan@hazine.gov.tr Teşekkürler. E-posta: ozge.arslan@hazine.gov.tr