NEDİR TİYATRO?

Tiyatro, bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların sergilenmesi amacıyla yazılmış edebi eserdir. Tiyatro eseri, olayları oluş halinde gösterir. Bu yönüyle konuşma ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir.

TİYATRO TÜRLERİ Tiyatro eserleri müziksiz (trajedi, komedi, dram) ve müzikli (opera, operet, bale, revü, skeç, pandomima) olmak üzere iki grupta toplanır.

TRAJEDİ Kişilere korku,heyecan ve acındırma telkinleriyle ders vermek amacı güden en eski tiyatro çeşididir. Şiirsel olarak yazılması ve değişmez kurallara bağlı olması sebebiyle öbür tiyatro çeşitlerinden kolayca ayrılır.

TRAJEDİNİN ÖZELLİKLERİ Konularını tarihten ve mitolojiden alır. Kahramanları seçkin(tanrı,kral…) kişilerdir. Perde yoktur.5 bölümden oluşur.Bölümler arasında da koro ilahiler söyler. Kötü ve çirkin sözlere yer verilmez.

KOMEDİ Yaşamın gülünç yanlarını anlatan ve güldürmenin yanında düşündürmeyi de amaçlayan tiyatro yapıtıdır. Karakter komedisi, töre komedisi ve entrika komedisi gibi çeşitleri vardır.

KOMEDİNİN ÖZELLİKLERİ Kişiler soylulardan yada halktan olabilir. Her türlü konuşmaya yer verilir. Konuşma dili kullanılır. Koroya ve diyaloglara yer verilir. Kesintisiz oynanır. 5bölümdür.

DRAM Trajediyle komediyi bir araya getiren tiyatro çeşididir. Yani yaşamın hem acıklı hem de gülünç yönlerini yaşamda olduğu gibi, birlikte anlatır.

DRAMIN ÖZELLİKLERİ Konular günlük yaşamdan ya da tarihten alınabilir. Kişiler halkın her tabakasından olabilir. Nazım, nesir ya da karışık yazılabilir. Perde sayısı yazarın isteğine bağlıdır.

OPERA Operanın başlangıcı eski Yunandaki korolu trajedidir. Olayı trajiktir. Konularını tarihten ve mitolojiden alır. Operada tiyatro tekniği değil müzik rol oynar. Konuşmalar bestelidir.

OPERET Olayı komiktir ve amacı insanları eğlendirmektir. Bazı bölümleri müzik ile temsil olunur. Müziği hafif, akılda kolayca kalacak şekildedir. Operet halka seslenir.

BALE Bir öykünün, masalın ya da soyut bir kavramın yüksek nitelikli dans hareketleriyle ve müzik eşliğinde temsil edilmesidir.

REVÜ Yapıtta dedikoducu ve boşboğaz bir kadın ve bir erkek vardır. Aralarında geçen konuşmalar olay örgüsünü oluşturur. Günün siyaseti ve tanınmış kişiler ile alay edilir. Kendine göre bir müziği yoktur.

SKEÇ Skeçlerin kendine göre müziği ve bestesi vardır. En fazla altı dakika süren, aralarında bağlılık bulunmayan tablolardan meydana gelir. Tabloların olay örgüsü danslarla anlatılır.

PANDOMİMA Pandomima eski Romalılar tarafından icat edilmiş ve 19. yüzyılda çok oynanmıştır. Olayının senaryosu yazılarak müzik ile temsil olunur. Sözsüz temsildir. Taklit esasına dayanır ve eğlendirmek amacı güder.

TİYATRO TERİMLERİ Aksesuar: Tiyatro sahnesinde kullanılan eşya. Aksiyon: Roman, hikâye, tiyatro vb. türlerde konuyu genişleten asıl olaylar. Genel anlamıyla hareket.

Aktör: Erkek tiyatro sanatçısı. Aktris: Kadın tiyatro sanatçısı. Diyalog: İki kişi arasında karşılıklı konuşma. Roman, hikâye ve tiyatroda kahramanların konuşmaları.

Dekor: Tiyatroda, sahneyi eserin konusuna göre döşeyip hazırlamada kullanılan eşyanın toplu adı. Üç çeşit dekor vardır: realist dekor, şairane dekor, stilize dekor.

Dramatize etmek: Bir olayı, duyguyu, düşünceyi canlandırarak anlatmak; (mec.) bir vak'ayı olduğundan daha acıklı bir şekle sokmak. Dublör: Tiyatroda ve sinemada bir rolün yedek oyuncusu.

Jest: Tiyatro sahnesinde, sanatçıların bütün el, kol, ayak ve benzeri beden hareketleri. Mimik: Bir duygu veya düşüncenin kaş, göz. ağız, yüz hareketleriyle anlatılması.

Koro: Eski Yunan tiyatrosunda bir grup erkek ve kadından kurulu şarkıcılar topluluğu. Oynanan eserin konusuna da katılırlar ve eserdeki olaya karşı, toplumun duygu ve düşüncelerini temsil ederlerdi. Hayvanlar, ağaçlar, bulutlar yerine sembol olarak kullanıldıkları da olmuştur.

Kostüm: Tiyatroda sanatçıların giydiği oyuna uygun kıyafet. Kulis: Tiyatroda, sahnenin arkasında bulunan kısım; sahne arkası. Piyes: Tiyatro eseri.

Monolog: Tek kişinin konuşması. Tek kişilik taklitli bir komedya türü Monolog: Tek kişinin konuşması. Tek kişilik taklitli bir komedya türü. İnsanın içinden kendisiyle konuşması. Perde: Tiyatro eserinde bir perdenin açılmasından kapanmasına kadar geçen bölüm.

Repertuar: Opera, operet ve tiyatro topluluklarının bir oyun mevsiminde gösterecekleri eserlerin listesi. Rol: Opera, operet, tiyatro ve benzeri sahne sanatlarında, oyuncuların, eser kişilerini sahnede canlandırmaları.

Sahne:Tiyatro sahnesi Sahne:Tiyatro sahnesi. Tiyatro eserinde bir perdelik bölümün, dekor bakımından değişik olan küçük kısımları.Bir perdelik bölüm içinde, kişilerin girip çıkmasıyla değişen topluluk, meclis. Yapılarına göre tiyatro sahneleri şunlardır: sabit sahne, döner sahne, asansörlü sahne.

Senaryo: Tiyatroda yazılı metin. Sinemada filmin konusunun yazılı şekli. Suflör: Tiyatroda, kuliste durarak oyunculara sözlerini fısıltıyla söyleyip hatırlatan yardımcı.

Tablo: Tiyatro eserlerinde, perdeden daha küçük bölümlerin her biri Tablo: Tiyatro eserlerinde, perdeden daha küçük bölümlerin her biri. Bir perde çeşitli tablolara bölünmüş olabilir. Temsil: Bir tiyatro eserinin oynanması.