ROMAN

TANIMI  Olmuş ya da olabilir nitelikteki olayları ve konuları ele alan uzun edebî türlere roman denir. Di ğ er türlerden ayrılan en önemli özelli ğ i, uzunlu ğ udur. Romanlarda, toplumsal olaylar ve ilişkiler gerçeklere uygun bir tarzda ele alınır

ÖZELL İ KLER İ  1. Serim, dü ğ üm ve çözüm bölümlerinden oluşur.

 2. Olay, kişi, yer ve zaman ayrıntılarıyla ele alınır.

 3. Anlatım birinci ve üçüncü kişi a ğ zından verilir.

 Anlatımda mektup, anı, günlük gibi türlerden yararlanılır.  Örne ğ in Genç Werther’in Acıları mektup tarzında yazılmıştır.

 Konular gerçek yaşamdan alınır.

 Roman kişileri ayrıntılı biçimde tasvir edilir; ruh çözümlemelerine yer verilir. Kişiler genellikle insandır.  İ stisnalardan bir tanesi Abbas Sayar’ın Yılkı Atı romanında baş karakterin at olmasıdır.

 Roman türünün ilk örne ğ i Rönesans dönemi sanatçılarından Rabelais’in Gargantua adlı yapıtıdır. Modern romanın ilk örne ğ i, Cervantes’in “Don Kişot” adlı yapıtıdır.

 Türk edebiyatında ;  İ lk çeviri roman Yusuf Kamil Paşa Telemak  İ lk yerli roman Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat  İ lk edebi roman İ ntibah  İ lk tarihi roman Cezmi  İ lk polisiye roman Esrar-ı Cinayet  İ lk realist roman Araba Sevdası  İ lk modern roman Mai ve Siyah

 Romanlar, işlenilen konularına göre şu çeşitlere ayrılır:  1) Tarihî romanlar: Tarihteki olay ya da kişileri konu alan romanlardır. Yazar tarihi gerçekleri kendi hayal gücüyle birleştirerek anlatır.  Namık Kemal - Cezmi  Nihal Atsız - Bozkurtlar  Tarık Bu ğ ra - Küçük A ğ a  K. Tahir - Yorgun Savaşçı, Devlet Ana

 2) Macera Romanları: Kahramanların başından geçen hareketli olayların anlatıldı ğ ı romanlardır.  Alexander Dumas – Monto Kristo Kontu, Üç Sihaşörler  Ahmet Midhat – Hasan Mellah, Hüseyin Fellah, Dünyaya İ kinci Geliş

 3) Polisiye Romanlar: Macera ve heyecan duygularını artıran romanlardır.  Agatha Cristie – Şark Ekspresinde Cinayet  Ahmet Midhat – Esrar-ı Cinayat ( İ lk Türk Polisiye Romanı)  Cingöz Recai – Server Bedii takma adıyla Peyami Safa

 4) Egzotik Romanlar: Yabancı ülkelerin toplumsal özelliklerini, geleneklerini anlatan romanlardır.  Refik Halit Karay – Nilgün  Pierre Loti – İ zlanda Balıkçısı

 5) Sosyal Romanlar: Ekonomik bunalımlar, sınıfsal çelişkiler, köyden kente göç gibi toplumsal sorunları konu edinen romanlardır.  Victor Hugo – Sefiller  Sami Paşazade Sezai – Sergüzeşt  Recaizade Mahmud Ekrem – Araba Sevdası

 6) Psikolojik Tahlil Romanları: Roman kahramanlarının psikolojisini tahlillerle anlatan romanlardır.  Peyami Safa – Dokuzuncu Hariciye Ko ğ uşu

 7) Biyografik Roman: Topluma mal olmuş bir kişinin yaşamını, yaşadı ğ ı döneme katkılarını anlatan romandır.  O ğ uz Atay – Bir Bilim Adamının Romanı

 8) Otobiyografik Roman: Yazarın kendi hayatını konu edindi ğ i romanlardır.  Mark Twain–Tom Sawyer’in Maceraları  Orhan Kemal – Avare Yıllar, Baba Evi