ÇOCUK VE CERRAHİ ÇOCUK CERRAHİSİ PROF. DR. SELAMİ SÖZÜBİR YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK CERRAHİSİ ANABİLİM DALI

Pediatrik Cerrah ... Pediatrik Cerrah nedir ? Aldığı özel eğitimle doğumdan itibaren adölesan dönemi sonuna dek çocuklardaki cerrahi patolojileri tanıyan, teşhis eden ve cerrahi yolla tedavi eden hekimdir...

Neden Pediatrik Cerrahi ? Öncelikle vurgulanması gereken çocuğun yetişkininin minyatür bir kopyası olmadığı ve apayrı anatomik, fizyolojik ve psikolojik özellikleri olan kendine özgü bir varlık olduğudur.

Preop hazırlık CERRAHİ MÜDAHALE Postop bakım

Cerrahi yaklaşım bir ekip işidir; Yenidoğan Uzmanı Çocuk Cerrahı Anestezist

CERRAHİ HASTA OLARAK YENİDOĞAN

Yenidoğan: doğumdan sonraki ilk 28 gün Adaptasyon sürecidir Konjenital anomaliler ve doğum travmaları Asıl soruna eşlik edebilecek ek anomalilerin saptanması önemlidir (kromozom anomalileri)

Yenidoğan, çocuğun küçültülmüş hali değildir! Gestasyon yaşlarına ve ağırlıklarına göre özgün fizyolojik değişiklikler gösterebilirler! İntrauterin gelişimlerine göre özgün farklılıklar gösterebilirler!

1- Miadında term yenidoğan: Gestasyonun 38 – 42 haftaları arasında doğan bebeklerdir. Doğum kiloları 2,5 kg üzerindedir.

Prematür yenidoğan bebek 2- Miadında doğmayan bebek Prematür yenidoğan bebek 37 hafta ve daha düşük bir gestasyonel yaşa sahip bebek 1-1500-2500 gr arası 2- 1001-1500 gr arası 3- 1000 gr altı 500-600 gr

Prematürenin sorunları Hipotermi Hipoglisemi Solunum distresi Sıvı elektrolit dengesizliği İntraventriküler kanama Sepsise meğil Hiper biluribinemi Retinopati

3- Miadında ama ufak yenidoğan Gestasyon yaşına göre küçük bebekler (SGA) Gestasyonel yaşı 38 haftadan büyük olmasına rağmen vücut ağırlığı gestasyonel yaşına göre düşük olan bebekler (2500 gr’ın altında)

SGA BEBEKLER Boy ve baş çevreleri normaldir Vücut ağırlıkları daha düşüktür İntrauterin gelişme geriliği vardır (plasental anomaliler,maternal toksemi, enfeksiyon, kalıtım, çevresel faktörler, malnütrisyon) Çevre ısı değişikliklerinden fazla etkilenirler Hipoglisemi riski (yetersiz depo) ve mekonyum aspirasyon riski yüksektir..

Gestasyonel yaş için fazla kiloda olan bebekler: Term olanlarının vücut ağırlığı 4000 gr’ın üzerindedir. Postmatür bebekler: Gestasyonel yaşları 42 haftadan daha büyüktür. Doğum travması Hipoglisemi Hiperbilluribinemi Polisitemi

ISI REGÜLASYONU Erişkinin ısı düşüklüğüne cevabı titreme iken yenidoğanın cevabı, metabolizmasını arttırarak veya kahverengi yağı mobilize ederek olur. Enerji kaynağı tükenmeye başlayınca metabolik asidoz, hipoglisemi, apne gelişir ve ölüme yol açabilir. Prematüre ve SGA bebeklerde vücut yüzey oranı daha fazla ve kahverengi yağ oranı daha azdır.

ISI REGÜLASYONU Bebek tıbbi veya cerrahi nedenle izlenmesi gerekiyorsa radyant ısıtıcılar veya kuvöz kullanılmalıdır. Transport sırasında ısısı 36 derece olan kuvözler kullanılmalıdır. Ameliyathane oda ısısı 26-28 derece olmalıdır. Bebeğin altına ısıtıcı konmalı, anestetik gazlar nemlendirilmeli ve İV sıvılar ısıtılarak verilmelidir Kuvöz ısısı fullterm bebek için 32-34 derece DDA için 34-36 derece olmalıdır.

SOLUNUM SİSTEMİ Dil ağız kavitesine göre büyük Burundan solurlar Farenks girişi lenfoid dokudan zengin Epiglot erişkinde ince, gevşek ve düz iken bebekte sert, V veya omega şeklindedir

SOLUNUM SİSTEMİ Primer havayolları ve preasiner damarlar fetal 16. haftada sayıca gelişimini tamamlar hava yolları bundan sonraki dönemde sadece uzunluk ve çap açısından gelişir. Alveol sayısındaki artış 8 yaşına kadar devam eder. (Y.D. Döneminde yetişkin sayısının %8’i ) Fetal hayatın 28. haftasında akciğerler gaz alışverişini yapabilecek olgunluğa erişir. Alveollerin açık kalmasının sağlayan surfaktan tip-2 pnömositlerden 28. haftada salgılanır.

KAN Yeni doğan bir bebekte ortalama kan hacmi 85-90 ml/kg , preterm bir bebekte 100 ml/kg dır. Sağlıklı bir bebekte Hb seviyesi 17.1 gr/dl dir, Htc % 53 tür. Eritrosit ömrü yetişkinlerde 120 gün, fullterm bebeklerde 65 gün civarındadır.

BOŞALTIM Posnatal dönemde vücut sıvılarındaki değişiklikler böbreğin su ve sodyum atılımıyla düzenlenir. Böbreğin sıvı yüküne yanıtı glomerüler filtrasyon ve tübüler fonksiyona bağlıdır Miyadında bir yeni doğanın GFR’si erişkinin % 25’i kadardır. Bu nedenle dehidratasyon ve sıvı yüklenmesi riski taşırlar. Yenidoğan böbreğinin konsantrasyon kapasitesi erişkinden çok daha düşüktür.

METABOLİZMA Artan bazal enerji gereksinimi nedeniyle çok dinamiktir. Karaciğerin glikojen depoları yetersiz ve glikoneogenezis tam gelişmemiştir. Kan glikoz düzeyi miadında yeni doğanda 50 mg/dl ve prematürelerde 20-40 mg/dl altında hipoglisemi kabul edilmelidir. Hipoglisemik bebekte konvülziyon, huzursuzluk, emmeme, apne görülür

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ Enfeksiyon riski büyük yaştaki çocuklar ve yetişkinlere nazaran daha yüksektir.Enfeksiyon yenidoğanın postoperatif dönemdeki ölüm nedenlerinin başındadır. Septisemi prevalansı 2500 gr’ın üstündeki bebeklerde 1000 canlı doğumda 1.1 iken 2500 gr’ın altındaki yeni doğanlarda 13.3 tür En önemli enfeksiyon nedenleri, bağışıklık sisteminin olgunlaşmamış olması derinin inceliğidir.

SİNDİRİM SİSTEMİ Yutkunma miyadında yenidoğanlarda dahi ilk birkaç gün yetersizdir.Prematürelerde bu yetersizlik birkaç hafta devam edebilir. Alt özefagial sfinkter göreceli olarak inkompetan ve zayıf tonusludur.Bu nedenle bebeklerin % 40 ında GÖR görülür. Bu sfinkter fonksiyonları fullterm bebeklerde ilk hafta prematüre bebeklerde 3-4 hafta sonra kısmen düzelir.

SİNDİRİM SİSTEMİ Mide boşalımı 1.5-8 saat arasındadır.Besinler yenidoğan döneminde 3-6 saat içinde sindirim kanalını terk eder. Bebeğin ilk dışkısı mekonyumdur. İlk 24-48 saat içinde çıkarıldığı takdirde sterildir. Günlük dışkılama sayısı 6-9 dur, iki aydan sonra 3-6 ya iner. Anneden geçen IgG ancak üç ay bebeği korur bebek kendi IgG lerini ancak 1 yaş civarında erişkin düzeyine çıkarır.

Çocuk cerrahisi genç ve dinamik bir cerrahi branştır…

1465 Şerafettin Sabuncuoğlu…

Fetal MRI

Pediatrik Cerrahinin konuları Fetal Cerrahi Yenidoğan Cerrahisi Pediatrik Genel Cerrahi Pediatrik Göğüs Cerrahisi Pediatrik Üroloji Pediatrik Travma Cerrahisi Pediatrik Onkolojik Cerrahi

ÇOCUKLARDA TEMEL OLARAK ÇOCUK CERRAHİSİ ÇOCUKLARDA TEMEL OLARAK GİS GÜS THORAX (Kalp hariç) DERİ BAŞ BOYUN KİTLELERİ CERRAHİ PATOLOJİLERİNİ İÇERİR

4-FİZİK MUAYENE DE GÖRÜLEBİLEN ÇOK GENİŞ SEMPTOMATOLOJİSİ VARDIR İÇERDİĞİ HER SİSTEM İÇİN 1-GENEL 2-SİSTEMLERE ÖZEL 3-PATOLOJİYE ÖZEL 4-FİZİK MUAYENE DE GÖRÜLEBİLEN SEMPTOM VE BULGULAR HASTADA ÇOCUK CERRAHİSİNE BAŞVURUYU DÜŞÜNDÜREBİLİR

1-GENEL Gelişme geriliği Sarılık

? 20 günlük kız bebek Beslenme ve kilo artışı normal Sarılık FM: hafif hepatomegali ?

CERRAHİ SARILIK MI ?

Safra yolları dilatasyonu Kolelithiasis IHPS Neonatal hepatit Metabolik hastalıklar Sepsis TPN .. . Tanınız nedir? Bilier atrezi Koledok kisti Safra yolları dilatasyonu Kolelithiasis IHPS

2-SİSTEMLERE ÖZEL Karın ağrısı Kanama Kusma Kitle

2 Günlük erkek hasta Safralı kusma Mekonyum çıkaramama Abdominal distansiyon Rebaund yok,Defans yok ADBG:Genişlemiş gazla dolu hava-sıvı seviyesi,kolonda gaz görülmüyor

kolon grafisi mikrokolon

Mikrokolon nedenleri MEKONYUM İLEUSU TOTAL KOLONİK AGANGLİONOSİS ATREZİLER JEJUNAL VE İLEAL ATREZİ

sabun köpüğü manzarası: mekonyum ileusu

hirschprung hastalığı

1 2 3 4 5

3-PATOLOJİYE ÖZEL Anal bölgede kitle Boyunda şişlik Solunum sıkıntısı

7 aylık erkek bebek Huzursuzluk Kusma Skrotumda ağrı,hiperemi,şişlik,hassasiyet

AYIRICI TANI Boğulmuş kasık fıtığı orşit Testis torsiyonu Travmatik hidrosel/hematosel İdiopatik skrotal ödem

Hipospadias Epispadias Fimosis İnmemiş testis

Gastroşisiz Göbek fıtığı Exstrofia vesicalis Karın travması