KİRA SÖZLEŞMESİ VE TAHLİYE DAVALARI EYÜP SARICALAR YARGITAY 6.HUKUK DAİRESİ ÜYESİ
KİRA SÖZLEŞMESİ Kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. (md 299)
KİRA MEVZUATI öncesi; BK 6570 sayılı kanun 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu sonrası; TBK (6098 sayılı kanun) 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu
TBK YÜRÜRLÜK KANUNU Sözleşmenin kurulmasında sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte olan kanun Temerrüt ve fesihte temerrüt ve feshin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan
SÖZLEŞMENİN ÖZELLİKLERİ Rızaya dayalı(irade sakatlığı veya haksız işgal) Tarafları için karşılıklı borç doğuran Kiraya verenin malik olması gerekmeyen(malikse paylı-elbirliği) Kiralananın el değiştirmesiyle sona ermeyen ve yeni malikin sözleşmenin tarafı olduğu(TBK 310) Belirli veya belirsiz süreli olabilen Tapuya şerh edilebilen bir sözleşmedir.
KİRA SÖZLEŞMESİNDE KONU ŞEKİL İSPAT GÖREV(sulh hukuk) YETKİ
TBK'DA KİRA TÜRLERİ Genel Hükümler(Adi Kira) (TBK 299 vd.) Konut ve Çatılı işyeri Kiraları (TBK 339 vd.) Ürün Kiraları(TBK 357 vd.) Hayvan Kiraları
MEVZUATIN UYGULANMA SIRASI 2886 sayılı kanun 75.madde Ürün kirası hükümleri (TBK 357 vd.) Konut ve çatılı işyeri kirası hükümleri Genel hükümler(Adi kira)
KİRA BEDELİ VE KAPSAMI Kira Bedeli Yan giderler Stopaj ve KDV Masraf Ödeme zamanı (sözleşme) (peşin,ay başı,ortası,sonu) Ödeme yeri (sözleşme)
KİRA BEDELİNİN TESPİTİ (TBK 344.madde)(erteli) Sözleşmede artış hükmü varsa Sözleşmede artış hükmü yoksa Endekse göre artış(ÜFE 12 aylık ortalama) Hak ve nesafete göre belirleme (5 yılda bir) Dava açma süresi (Her zaman) Harç,vekalet ücreti ve yargılama masrafı
ALT KİRA VE KULLANIM HAKKININ DEVRİ Adi Kirada (TBK 322)(serbest) Ürün kirası (TBK 366)(kısmi serbest) Konut ve çatılı işyeri kirası(yasak)
KİRA SÖZLEŞMESİNİN DEVRİ Kira ilişkisi Yazılı izin Zımni Muvafakat Sorumluluk Devri Engelleyen Haklı Sebepler
ALT KİRA İLE DEVİR ARASINDAKİ FARKLAR Kira İlişkisi (yeni) Şekil Dava ve müracaat hakkı
ERKEN TAHLİYE VE HAKSIZ FESİH (TBK 325) Makul Süre (Keşif ve Bilirkişi) Tahliye (Anahtar Teslimi) Fesh-i İhbar Süresi Gider ve Gelir
KİRACI ALEYHİNE DÜZENLEME YASAĞI (TBK 346)(erteli) Ödeme Yükümlülüğü Kira bedeli Yan gider bedeli Geçersizlik Ceza koşulu Muacceliyet şartı
FAİZ Akdi Faiz (TBK 88. Madde) Temerrüt Faizi (TBK 120. Madde)
KİRACININ BORÇLARI Kira Bedelini ödeme Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme Temizlik ve bakım giderlerini ödeme Ayıpları kiraya verene bildirme Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma
KİRAYA VERENİN BORÇLARI Teslim Borcu Vergi vb. yükümlülüklere katlanma Kiralananın ayıbı Zapta karşı sorumluluk
KİRA SÜRESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI Adi Kira(327) Süre sonunda kendiliğinden Belirsiz süreli Konut ve Çatılı İşyeri Kirasında Kural sona ermez ;Aynı şartlarla 1 yıl uzama Ancak KİRACI Belirsiz süreli; her zaman Belirli süreli ; sona ermeden 15 gün önce yazılı bildirim Ürün Kirasında Süre sonunda kendiliğinden 1'er yıl yenileme
KİRA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME HALLERİ Tarafların iradesi Kira konusunun ortadan kalkması Mahkeme kararı
TAHLİYE DAVALARI Dava Açma Hakkı Kiraya veren Malik( Paylı-Elbirliği) Yeni malik İntifa Hakkı Sahibi Husumet Kiracılar
GENEL TAHLİYE NEDENLERİ TEMERRÜT (TBK ) -Süre ( gün) -Tahliye İhtarı (Kira miktarı,ayları ve yeri) -Ödememe hali(asıl borç) -İhtarın şekli -Dava hakkı -Dava açma süresi ve zamanı
TEMERRÜT İÇİN İCRA TAKİBİ -Kesinleşen takip (İİK 269/a icra veya sulh) -Takibe itiraz hali -İtirazın kaldırılması ve tahliye (İcra-6 ay) -İtirazın iptali ve tahliye (Sulh-1 yıl)
ÖZENLE KULLANMA BORCUNA AYKIRILIK (TBK 316) -Sözleşmeye uygun kullanmama (Yazılı bildirim,konut ve çatılı işyeri için en az 30 gün makul süre)(Bizzat kullanıma ilişkin olma) -Pek fena kullanım -Kiraya verene ve komşulara saygı göstermeme
SÖZLEŞMEYE AYKIRILIK HALLERİ -Kiralama amacına uygun kullanmama -Kedi köpek besleme -Üçüncü kişiye kullandırma,alt kiraya verme veya devretme -İşyerinin uzun süre kapalı tutulması -Koku ve gürültüye neden olma
PEK FENA KULLANIM HALLERİ -Yangın -Suç yeri olarak kullanma -Kiraya verene karşı suç işlenmesi -Kiralanana sarhoş gelme komşularını rahatsız etme -Kiralananın taşıyıcı unsurlarının kaldırılması -Kiralananın bahçesindeki ağaçların kesilmesi
SÜRE BİTİMİ NEDENİYLE TAHLİYE -Adi kira ve ürün kirasında Bir ay içinde dava Sözleşmede fesh-i ihbar şartı -Konut ve çatılı işyeri kirasında (TBK 345/2) Belirli süreli (10 yıllık uzama süresi-En az3 ay) Belirsiz süreli (Başlangıç-10 yıl-Fesih bildirimi) Dava hakkı ( )
BELİRSİZ SÜRELİ SÖZLEŞMELERDE FESH-İ İHBARA DAYALI TAHLİYE (TBK ) -Taşınmaz veya taşınır yapıda 6 aylık dönem için 3 ay öncesinden fesih bildirimi -Ürün kirasında 6 ay öncesinden fesih bildirimi -Taşınır malda 3 gün öncesinden fesih bildirimi İstisna:Mesleki faaliyet ve özel kullanım( 3 aylık dönem için 1 ay öncesinden fesih bildirimi)
KONUT VE ÇATILI İŞYERİNDE TAHLİYE NEDENLERİ İHTİYAÇ (Gerçek,Samimi ve Zorunlu) İhtiyaç Sahipleri (KENDİ, EŞ,USUL VE FÜRU, BAKIM YÜKÜMLÜSÜ OLDUKLARI) Süre Dava Hakkı Yeni Malik (1 Ay-6 Ay)(Aynı İş İçin)
YENİDEN İNŞA VE İMAR AMAÇLI TADİLAT(350/2) -Dava Hakkı (Kiraya veren ve Malik) Süre (1 Ay) Onaylı Mimari Proje (Avan Proje) Esaslı Tadilat (Kullanımı İmkansız)
TAAHHÜT NEDENİYLE TAHLİYE (352/1) -Yazılı taahhüt ve tarih -Süre -Dava hakkı -Adi kira veya ürün kirasında
İKİ HAKLI İHTAR NEDENİYLE TAHLİYE (352/1) -Ödememe -1 kira yılı içinde iki ihtar -Süre -Muacceliyet
OTURMAYA ELVERİŞLİ KONUTUN BULUNMASI (352/3) -Kendi veya eşi -Aynı belde veya ilçe -Sosyal ve sağlık yönünden oturmaya uygun -Süre
OLAĞANÜSTÜ FESİH NEDENİYLE TAHLİYE Önemli sebepler (Çekilmezlik hali- Yasal fesih bildirim süresi) Kiracının iflası (TBK ) Kiracının Ölmesi (Ürün ve Adi kirada)
TEŞEKKÜR EDER BAŞARILAR DİLERİM. İLETİŞİM Yargıtay Ana Bina 6. Hukuk Dairesi Web Sitesi: E-Posta: Twitter: