İKİ pisa YETERLİ Mİ? Dr. Ayhan URAL Gazi Üniversitesi urala@gazi.edu.tr

Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi’nden –fotoğraf:Selma GÜLTEKİN- urala@gazi.edu.tr

…görümsetme -clip- Lütfen Görümsetmeyi -clip- Another Brick in The Wall* -Pink Floyd- *http://www.youtube.com/watch?v=M_bvT-DGcWw Lütfen Görümsetmeyi -clip- İzledikten Sonra Devam Ediniz. -İzlemeden Devam Edenler İçin Sunu Herhangi Bir Anlam İfade Etmeyecektir- urala@gazi.edu.tr

…ve alssbsdgs yçslgsokskpssössöosdgsüdsydstus kpssyçslgsdpysokstusdgsydsalesalsydskpds össsbsyduslessbsüdsdpysössüdsydssbsales urala@gazi.edu.tr

sbs oks öss yds kpss als sbs dgs yçs lgs oks kpss öss öos dgs dgs yds tus kpss yçs lgs dpys oks tus dgs yds ales als yds kpds öss sbs ydus les sbs üds dpys öss üds yds sbs öbbs ales kpss sbs urala@gazi.edu.tr

…eğitim bilimci göz hekimi …göz hekimi tarafından gösterilse, görme yetimizle ilgili bir değerlendirilmeden geçirildiğimizi anlarız… …eğitim bilimci tarafından gösterilirse ne anlam ifade eder? urala@gazi.edu.tr

…lütfen dikkatle bakınız. alssbsdgs yçslgsokskpssössöosdgsüdsydstus kpssyçslgsdpysokstusdgsydsalesalsydskpds össsbsyduslessbsüdsdpysössüdsydssbsales urala@gazi.edu.tr

sbs oks öss yds kpss als sbs dgs yçs lgs oks kpss öss öos dgs dgs yds tus kpss yçs lgs dpys oks tus dgs yds ales als yds kpds öss sbs ydus les sbs üds dpys öss üds yds sbs öbbs ales kpss sbs urala@gazi.edu.tr

ile bir ilişkisi olabilir mi? …çözümleme …ne görünüyor? …ne görün müyor? “TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ” ile bir ilişkisi olabilir mi? urala@gazi.edu.tr

insanı …eğer …göremiyorsam …göremiyorsan …göremiyorsa …göremiyorsak …göremiyorsanız …göremiyorsalar insanı bireyi çocuğu urala@gazi.edu.tr

olarak tanımlanabilir. …yorum bu olgu; “eğitim tutulması” olarak tanımlanabilir. urala@gazi.edu.tr

*İçerik, yarışmacı eğitim anlayışı yanlıları için uygun olmayabilir. …ne anlama geliyor? …bu sunum, bir ülkede “eğitim tutulması” ile ne gibi olumsuz sonuçlar doğabileceğini gösteren açıklamalar içermekte*dir. *İçerik, yarışmacı eğitim anlayışı yanlıları için uygun olmayabilir. urala@gazi.edu.tr

…korkunç mu? …doğal mı? …bir araştırma sonucu; Türkiye’de üniversiteyi bitirene kadar girilen sınav sayısı: 739* *http://www.cnnturk.com/TURKIYE/haber_detay.ap?PID=318&haberID=439448 urala@gazi.edu.tr

yarışma …yaşamın her alanında 2007 yılında, sadece 10 ulusal televizyon kanalında gösterilen yarışma programı sayısı: 30* *http://www9.gazetevatan.com/haberdetay.asp?tarih=25.12.2007&Newsid=153505&Categoryid=4&wid=132 urala@gazi.edu.tr

eğitimde …yaptığımız …yapmadığımız …yarışma …sınav …eleştiri …sorgulama urala@gazi.edu.tr

“yarışmacı eğitim anlayışı” …egemen anlayış “yarışmacı eğitim anlayışı” urala@gazi.edu.tr

…yarışmacı eğitim anlayışı …okullar -toplum- sadece akademik başarıyı değerli buldukça… …ayrımcılık …incitme …aşağılama urala@gazi.edu.tr

…sınavların gölgesinde tartışmamız böyle bir ortamda gerçekleşecek… bu koşullar altında konuşacağız… urala@gazi.edu.tr

Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı …amaç Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı Programme for International Student Assessment 2003-2006 Araştırmalarının Türkiye’ye İlişkin Sonuçlarını Tartışmaya Açarak Eğitimin-Bireysel ve Toplumsal-Değerine Dikkat Çekmektir. urala@gazi.edu.tr

Bu sonuçlardan hareketle; Türkiye’deki …sunum planı PISA’nın genel tanıtımı ve 2003, 2006 araştırmaların Türkiye’ye ilişkin genel sonuçları. Bu sonuçlardan hareketle; Türkiye’deki temel eğitim uygulamalarının bireysel ve toplumsal gelişimi destekleme yeterliğini -sorun çözme becerisi kazandırma yeterliği özelinde- tartışma. urala@gazi.edu.tr

…aktarıcı olarak algılanmamak …önsavunma …aktarıcı olarak algılanmamak urala@gazi.edu.tr

Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı pisa …kısa bilgi Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı Programme for International Student Assessment Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı – PISA (Programme for International Student Assessment), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD’nin üç yıllık aralarla düzenlemekte olduğu ve 15 yaş grubu öğrencilerin kazandıkları bilgi ve becerilerin değerlendirilmesine yönelik yapılan bir tarama araştırmasıdır. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü-OECD-, 1997 yılından itibaren üye ülkeler arasındaki eğitim işbirliğini geliştirmek ve kullanılan eğitim yöntemlerini standartlaştırmak amacıyla, 15 yaşındaki öğrencileri bazı yeterlikleri açısından karşılaştırmaya başlamıştır. urala@gazi.edu.tr

…karıştırma pisa …araştırma …sınav değil urala@gazi.edu.tr

…pisa ile ölçülen PISA’da amaçlanan; …öğrencilerin, program içeriklerini başarmada ve hedeflere ulaşmada ne derece iyi oldukları değil, bilgi ve becerilerini gerçek yaşam koşullarına ne derece iyi uyguladıklarıdır. …belirlenmek istenen, temel eğitimin -okulların- öğrencileri geleceğe ne derece hazırladığıdır. urala@gazi.edu.tr

KARŞILAŞTIRMA ALANLARI ODAKLANILAN ALAN okuma-anlama- matematik fen bilimleri PISA 2000 PISA 2003 PISA 2006 urala@gazi.edu.tr

2003’te katıldı üye:30 Toplam:41ülke katılım değerlendirmeye OECD üyesi olmayan ülkelerin de katılımı sağlanıyor Türkiye; 2000’de katılmadı. 2003’te katıldı üye:30 Toplam:41ülke 2006’da katıldı üye:30 Toplam:57ülke urala@gazi.edu.tr

örneklem TÜRKİYE 2003 159 okulda okuyan 4855 öğrenci 2006 urala@gazi.edu.tr

4. Australia, Liechtenstein and Macao 525 …fen alanı 2000 2003 2006 1. Korea 552 1. Finland and Japan 548 1. Finland 563 2. Japan 550 2. Hong Kong 539 2. Hong Kong 542 3. Finland 538 3. Korea 538 3. Canada 534 4. England 532 4. Australia, Liechtenstein and Macao 525 4. Taipei 532 5. Canada 529 5. Netherlands 524 5. Estonia and Japan 531 - 28-36 Türkiye 434 29-43 Türkiye 424 urala@gazi.edu.tr

4. Australia and Liechtenstein 525 …okuma alanı 2000 2003 2006 1. Finland 546 1. Finland 543 1. Korea 556 2. Canada 534 2. Korea 534 2. Finland 547 3. New Zealand 529 3. Canada 528 3. Hong Kong 536 4. Australia 528 4. Australia and Liechtenstein 525 4. Canada 527 5. Ireland 527 5. New Zealand 522 5. New Zealand 521 - 28-36 Türkiye 441 28-37 Türkiye 447 urala@gazi.edu.tr

…matematik alanı 2000 2003 2006 - 28-36 Türkiye 423 29-41 Türkiye 424 1. Japan 557 1. Hong Kong 550 1. Taipei 549 2. Korea 547 2. Finland 544 2. Finland 548 3. New Zealand 537 3. Korea 542 3. Hong Kong and Korea 547 4. Finland 536 4. Netherlands 538 4. Netherlands 531 5. Australia and Canada 533 5. Liechtenstein 534 5. Switzerland 530 - 28-36 Türkiye 423 29-41 Türkiye 424 urala@gazi.edu.tr

…karşılaştırmalar …sorun çözme alanı 2003; Kore, Hong Kong, Finlandiya, Japonya, Yeni Zelanda ilk sıraları paylaşıyor. Türkiye 28. sırada yer almıştır. urala@gazi.edu.tr

…destekleyen çalışmalar TIMSS* Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Çalışması -Third International Mathematics and Science Study- Türkiye 38 ülke arasında; Fen Bilimlerinde 33., Matematikte 31. sırada. *http://earged.meb.gov.tr/htmlsayfalar/dokumanlar/dokumanlar/dokumanlar.htm urala@gazi.edu.tr

…destekleyen çalışmalar PIRLS* Uluslararası Okuma Becerilerinde Gelişim -Progress in International Reading Literacy Study "Okuma Becerileri Araştırması" Türkiye 35 ülke arasında 28.sırada -ilköğretim 4.sınıf öğrencileri- *http://earged.meb.gov.tr/htmlsayfalar/dokumanlar/dokumanlar/dokumanlar.htm urala@gazi.edu.tr

…destekleyen çalışmalar UNDP* Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı 2008 İnsani Gelişme Raporu Türkiye Eğitim Endeksi sıralamasında; 177 ülke arasında 104. *http://www.undp.org.tr/Gozlem3.aspx?WebSayfaNo=328 urala@gazi.edu.tr

dünya bankası eğitim raporu ’06* destekleyen çalışmalar sistemin uluslararası normları yok, okulöncesi eğitimde geri kalınmış, ortaöğretimde AB'nin çok gerisinde, ÖSS, eğitim sisteminde kaliteyi düşürüyor, öğretmen kalitesi düşük, okulların kaynak, yetki ve özerkliği yok, yaşam boyu öğrenmeye karşı ilgisiz, ulusal eğitim sektörü stratejisine ihtiyaç var, Kızların ve yoksul aile çocuklarının eğitimi özendirilmeli, okul performans sonuçlarını kamuoyuna bildirmeli, tüm ortaöğretim öğrencilerine yükseköğrenime ve vasıflı istihdama hazırlanmaları için fırsat sağlamalı. *http://www.worldbank.org.tr/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/ECAEXT/TURKEYEXTN/0,,contentMDK:20848223~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:361712,00.html urala@gazi.edu.tr

Bilimci-eğitimci-ler, …tartışma …bu bulguları KİM NE YAPAR? Bilimci-eğitimci-ler, Politikacılar, Uygulayıcılar, ve… urala@gazi.edu.tr

…yok bilimci-eğitimci- bekliyorduk demek* öykünme yılgınlık kabullenme benimseme kader olarak yorumlama teslim olma beklemek bekliyorduk demek* …yok urala@gazi.edu.tr

…var bilimci-eğitimci- öğrenme aracı çözümleme, sorgulama, eleştiri, araştırma, bireşim, öneri, yorumlama… -karşılaştırma -kıyaslama- -benchmarking- -değişim-dönüşüm-gelişim- -yenilenme-yenidenkurma-evrilme-... …var urala@gazi.edu.tr

…’bilimci tartışması’ndan …korkmamalı …desteklenmeli …özendirilmeli urala@gazi.edu.tr

…özeleştiri …eleştiri yapanları eleştiririz, öneri üretmiyor diye… bu olgu, eleştirel düşünceyi -eleştiri kültürünü- önemli ölçüde yok ediyor… ...veya eleştiriyi; eleştirinin doğasına aykırı sıfatlarla-olumlu, hafif, yumuşak, yapıcı gibi- eleştiri olmaktan çıkarır... urala@gazi.edu.tr

…çözümleme …niçin böyle oldu? …Türkiye neden gerilerde kaldı? …önde olanlar neyi farklı yapıyorlar? …Türkiye ne yaptı? …neyi yapamadı? …ve diğer birçok soru? urala@gazi.edu.tr

…bilimin-eğitimin- gücüne inanç …odak noktası …bilimin-eğitimin- gücüne inanç urala@gazi.edu.tr

egemen eğitim anlayışı belirleyici egemen eğitim anlayışı amaçlar urala@gazi.edu.tr

sorun çözme becerisi kazandıramama …temel sorun sorun çözme becerisi kazandıramama urala@gazi.edu.tr

…mini sınav …bir gönderme Saygın üniversite-bilimin-eğitimin-merkezi- yerleşkelerinde; karayolu üzerlerinde görülen kasisler, girilmesi istenmeyen yollar üzerine konulan kapanlar; …işlevleri nedir? …ne öğretirler? …neyi var, neyi yok ederler? urala@gazi.edu.tr

…bütün düşünülenleri; öğretiyor olmasınlar… …ve öğreniyor olmayalım! …dikkat KORKUTUCU …bütün düşünülenleri; eğitim aracılığıyla yapamayacağımızı …yapılamayacağını öğretiyor olmasınlar… …ve öğreniyor olmayalım! urala@gazi.edu.tr

sorun çözme becerisi …karşılaştırma DÜŞÜK Ortalama yurttaş Politik karar verici Bürokratik uygulayıcı Okul yöneticisi Okul denetçisi Öğretmen Öğrenci Veli …ve herkes… …sorgulayan kültürden uzak ...kutsayan kültüre sahip YÜKSEK Ortalama yurttaş Politik karar verici Bürokratik uygulayıcı Okul yöneticisi Okul denetçisi Öğretmen Öğrenci Veli …ve herkes… …sorgulayan kültüre sahip ...kutsayan kültürden uzak urala@gazi.edu.tr

…karşılaştırma anlam yükleme kutsama-sorgusuz- DÜŞÜK koruma DÜŞÜK yalıtma DÜŞÜK okula şarkı DÜŞÜK okul bizim yuvamız yaşasın okulumuz okulu sorgulaMA! ????? urala@gazi.edu.tr

…karşılaştırma Anlam Yükleme Değer veren -nedir- niçindir-kimindir? Okulu koruma kimden, …neden? –paylaşma YÜKSEK Okul şarkısı Another Brick in The Wall -Pink Floyd- Okulu sorgulama Okulsuz Toplum -Ivan Iliç- Özgürlük Okulu -A.S.Neill- YÜKSEK Ezilenlerin Pedogojisi -Paulo Freire- Zorunlu Eğitime Hayır -Catherine Baker- Barbiana Öğrencilerinden Mektup -Barbiana Öğrencileri- Özgür Eğitim -Jeol Spring- 1984 -George Orwell- Hapishanenin Doğuşu - Michel Foucault- Ölü Ozanlar Derneği-N.H.Kleinbaum- Mutlu Çocuk -Steven Harrison- Eğitim ve İktidar -Michael W. Apple- YÜKSEK urala@gazi.edu.tr

…birey-öğrenci- sorun çözme düzeyi EDİLGEN BAĞIMLI BOYUNEĞEN özgür özgün etken sorgulayan yorumlayan değerlendiren çözümleyen eleştiren anlayan birleştiren öngören … urala@gazi.edu.tr

…karşılaştırma sorun çözme bilimin gücüne inanç - - - - ayrılan kaynak oranın - - - ekonomik göstergeler - - - - sosyal göstergeler - - - - - - gönenç düzeyi - - - - - - bilimin gücüne inanç + + + ayrılan kaynak oranı + + + ekonomik göstergeler + + + sosyal göstergeler + + + gönenç düzeyi + + + + + urala@gazi.edu.tr

…-en- ÜST DÜZEY bir PISA değerlendirmesi* …yorumsuz Genel lise sayısı Türkiye'de çok daha fazla olduğu için lise türlerini önlerine alan OECD yetkilileri 71 genel liseden öğrenci seçerken, 17 Anadolu lisesinden öğrenci seçmişlerdir. Böyle olunca, PISA sınavına giren başarısız öğrenci sayısı oranı çok daha fazladır. *http://www.meb.gov.tr/haberler/haberayrinti.asp?id=1325 erişim 27.04.2008 urala@gazi.edu.tr

…öndekilerin ortak özelliği …diplomatik bir yorum* Finlandiya'nın Ankara Büyükelçisi Maria Serenius Finlandiya'nın PISA araştırmalarında birinci olmasını; bilim, araştırma ve eğitime ayrılan kaynağa koşut geliştiğini belirtti. "Eğitim ve bilim Finlandiyalı vatandaşların refahının kilit noktasıdır. Eğitim, rekabet gücünün artırılması için de kilit noktadır" diyen Serenius, Finlandiya'daki bütün çocuklara eğitim fırsatı verildiğini, çocukların bulunduğu yerin ve maddi durumlarının eğitim hakkından yararlanmak için önem taşımadığını kaydetti. Serenius, çocukları eğiten öğretmenlerin de çok iyi eğitimden geçirildiğini belirtti. …yanıt hepimize *http://www.meb.gov.tr/haberler/haberayrinti.asp?id=1325 Erişim 27.04.2008 urala@gazi.edu.tr

yabancı uzman raporları, meb, dpt, oecd, unesco raporları… eğitim seviyesini artırmak eğitim kalitesini artırmak eğitime erişimi iyileştirmek eğitimci niteliğini artırmak … urala@gazi.edu.tr

yarışmacı eğitim anlayışı …temeldeki çatışma geleneksel eğitim yarışmacı eğitim anlayışı ayrımcılık sınavlar kazananlar aşağılama … yeni-özgür-çağdaş ve demokratik eğitim* eğitim hakkı bireysel farklılıklar seçme yetkisi sevgi, saygı öğrenciyi ölçmeme … *BİLGEN. H.N. (1994). Çağdaş ve Demokratik Eğitim. MEB Yayınevi. Ankara. urala@gazi.edu.tr

…herkes …hepimiz …çözüm üretecekler …taşıdığı yetki, …sorumluluk, …güç oranında …herkes …hepimiz urala@gazi.edu.tr

…sadece merak neredeler? İlköğretime giren İlköğretimi tamamlayan Ortaöğretime giren Ortaöğretimi tamamlayan Yükseköğrenime giren Yükseköğrenimi tamamlayan Kaç kişiler? Diğerleri? urala@gazi.edu.tr

ulusal ve uluslararası araştırmalar …ve sonrası …bilinenler …bilinmeyenler ulusal ve uluslararası araştırmalar ve sonuçları… ve… urala@gazi.edu.tr

…öneri yerine bireyi özgürleştirerek özgünlüğünü desteklemek öğrenilenleri yaşamla ilişkilendirecek fırsatlar sunmak demokratik öğrenme ortamları sunmak kendilerini özgürce ifade edebilecek ortam sunmak güvenli bir öğrenme ortamı sunmak için urala@gazi.edu.tr

problem tanımlayıcı eğitim …öneri Freire’den bankacı eğitimin yerine problem tanımlayıcı eğitim urala@gazi.edu.tr

amaç-yapı-süreç-iklim amaçlar tartışmasını başlatmak… amaçları hatırlamak, amaçlara dönmek… tartışmamak sınavlara yönelen akımı geliştirir… düzeneği -örgütsel yapıyı- işlevselleştirmek... uygun yapıyı oluşturmak… yok olma… süreci yenilemek… eylem ve işlemleri gözden geçirmek…eskimek çalışanların mutluluğunu öncelemek… çalışanları iyi eğitmek, çalışma ortam ve koşullarını çağdaş bir duruma getirerek mesleği saygın kılmak… tükenmişlik urala@gazi.edu.tr

doğan görünümlü şahin programı değiştirerek ÇÖZMEK …çözüm gibi …diğer bileşenler aynı, sadece programı değiştirerek ÇÖZMEK doğan görünümlü şahin urala@gazi.edu.tr

bilimin -eğitimin- gücüne inanç …öneri bilimin -eğitimin- gücüne inanç ve herkese iyi eğitim urala@gazi.edu.tr

…ahhh ÖZGÜRNLÜK SINAVLAR SEÇKİNLER İHLALLER ESARET urala@gazi.edu.tr

…bazı kaynaklar BİLGEN. H.N. (1994). Çağdaş ve Demokratik Eğitim. MEB Yayınevi. Ankara. HARRISON, Steven. (2003). Mutlu Çocuk. Çev. Murat Sağlam. Dharma Yayınları. İstanbul. NODDINGS, Nel. (2006). Eğitim ve Mutluluk. Çev.Zuhal Bilgin. Kitap Yayınları. İstanbul. URAL, Ayhan. (2006). Hafif Ağır Deneceler. Detay Yayıncılık. Ankara. http://www.pisa.oecd.org http://www.pisa.oecd.org/document/2/0,3343,en_32252351_32236191_39718850_1_1_1_1,00.html#video_clips http://earged.meb.gov.tr/ urala@gazi.edu.tr

…ilginize …teşekkür ederim. http://websitem.gazi.edu.tr/urala Dr.Ayhan URAL Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Gölbaşı Yerleşimi 06540 GÖLBAŞI-ANKARA-TÜRKİYE http://websitem.gazi.edu.tr/urala urala@gazi.edu.tr

Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi’nden –fotoğraf:Selma GÜLTEKİN urala@gazi.edu.tr