TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ NASIL HESAPLANIYOR? Enver TAŞTI Daire Başkanı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Bilgilendirme Toplantısı 06 Haziran 2012
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 2 İşgücü araştırmasının amacı nedir? İşgücü piyasasına ilişkin demografik değişkenlere göre (eğitim, yaş, cinsiyet ve medeni durum) istihdam, ekonomik faaliyet, meslek, işteki durum, vb. işsizlik, süresi, nedeni, aranılan meslek, vb. işgücüne dahil olmama nedeni, vb. konularında uluslararası karşılatırılabilir güncel bilgi derlemek
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Göstergeler neyi ifade ediyor? Kurumsal olmayan nüfus, Çalışma çağındaki nüfus, İstihdam; Referans haftasında en az bir saat bir iktisadi faaliyette bulunan veya bir işle bağlantısı devam edenler. İşsiz: Referans dönemi içinde; i.istihdamda olmayan, ii.iş aramak için, son üç ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış (bir girişimde bulunmuş) ve iii.iş bulduğu takdirde 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olanlar 3
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İşgücüne dahil olmayanlar: İşsiz veya istihdamda olanların dışında kalan çalışma çağındaki nüfustur. İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar: Çeşitli nedenlerle bir iş aramayan, ancak 2 hafta içinde işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir. İki alt başlıkta ele alınmaktadır: i.İş bulma ümidi olmayanlar: Daha önce iş aradığı halde bulamayan veya kendine uygun bir iş bulabileceğine inanmadığı için iş aramayan ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir. ii.Diğer: Başka nedenlerle iş aramayan, ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir. Göstergeler neyi ifade ediyor? (Devam)
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Neden bir saatlik kriter? Ülkede ortaya çıkabilecek tüm istihdam türlerinin kapsanabilmesi, parça başı, kısa süreli çalışma, geçici çalışma, düzensiz çalışma, vb. İşgücü planlaması ve verimlilik analizlerinde üretimin, toplam işgücü girdisiyle ilişkilendirilebilmesi, Uluslararası bir kriter olması (ILO) Bu kriterin bir saatin üzerine çıkartılması durumunda “iş yokluğu” olarak tanımlanan işsizliğin bu anlamını yitirmesi 5
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Haneler nasıl seçiliyor? Kaç kişiyle görüşülüyor? Hanehalkları tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilmektedir. Örnekleme birimi hanehalklarının ikamet ettiği adrestir. Bir adres, 18 aylık bir süre zarfında toplam dört kez ziyaret edilmektedir (Örneğin; Ocak-Nisan, gelecek yıl Ocak-Nisan) Anketin aylık örnek hacmi yaklaşık hanehalkıdır. Dönemsel olarak (üç aylık) anket uygulanan; Toplam fert sayısı yaklaşık , 15 ve daha yukarı yaştaki fert sayısı ise yaklaşık ’dir. 6
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Veriler nasıl derleniyor? Ankette soru kağıdı kullanılmamakta, bilgiler doğrudan dizüstü bilgisayarlar ile derlenmektedir. CAPI-Bilgisayar destekli kişisel görüşme yöntemi Referans haftası olarak her ayın Pazartesi ile başlayan ilk haftası alınmaktadır. Alan uygulaması referans haftasının bitimini takiben yaklaşık iki hafta içerisinde tamamlanmaktadır. Alan uygulamasından TÜİK Bölge Müdürlükleri sorumludur (26 Bölge) Yaklaşık 200 anketör, 50 kontrolör çalışmada görev almaktadır. 7
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Dönemsel veriler neyi ifade ediyor? 2005 yılından itibaren aylık sonuçlar açıklanmaya başlanmıştır. Aylık sonuçlar, hareketli üçer aylık dönemler esas alınarak açıklanmaktadır. İfade kolaylığı açısından tahminler de dönem ortası ay adıyla ifade edilmektedir. 8
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 9 Mevsimsel etkilerden arındırılmış veri ne demek? İşgücü istatistikleri gibi mevsimsel dalgalanmalar içeren bir veri setinde, belirli bir tahmin döneminde meydana gelen değişikliğin, verideki gerçek artış veya azalıştan mı, yoksa mevsimsel etkilerden mi kaynaklandığını anlamak oldukça güçtür.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Veriler nasıl okunmalı? İşgücü göstergeleri (istihdam ve işsizlik) mevsimsel koşullardan etkilenmektedir. Dönemsel verileri önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırmak daha anlamlı olacaktır. Önceki dönem verileri ile karşılaştırma yapabilmek için, mevsimsellikten arındırılmış göstergeler kullanılmalıdır. 10
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 11 2008’den itibaren - yıllık olarak - HİA temel değişkenleri için il düzeyinde tahminler üretilmektedir. İşgücüne katılma oranı İstihdam oranı İşsizlik oranı Küçük alan tahminleri yöntemi İşgücü araştırmasından elde edilen orjinal verilerin yanısıra, ekonometrik çalışmalar sonucu belirlenmiş olan idari kayıtlara dayalı dışsal değişkenlerin (nüfus, Sosyal Güvenlik Kurumu verileri, İŞKUR kayıtlı işsiz sayısı vb.) birarada kullanılmasını gerektirmektedir. Herhangi bir il için örnek hacminin yeterli olması durumunda, üretilen tahmin, o il için araştırmadan doğrudan elde edilen sonuca yakın olmakta, örnek hacminin o il tahmini için yetersiz kalması durumunda ise, elde edilen tahmin ağırlıklı olarak dışsal veriler tarafından belirlenmektedir. Yöntemin özelliği üretilen tahminlerin standart hata değerlerinin hesaplanabilmesidir. İl Düzeyinde Temel İşgücü Göstergelerinin Hesaplanması
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sürekli anket AB regülasyonu gereği işgücü anketi yılın her haftası “referans haftası” olacak şekilde uygulanmalıdır. Bu, yıllık örnek hacminin 52 haftaya dağıtılması anlamına gelmektedir. HİA’da, mevcut durumda her ay sabit bir referans haftası mevcuttur (Yıllık örnek hacmi 12’ye bölünmektedir). İşsiz tanımı AB ilgili regülasyonunda işsiz tanımı için, iş aramada “4 hafta” esas alınmaktadır. HİA’da, iş arama sorusu hem “4 hafta”, hem de “3 ay” için sorulmakta; Eurostat’a mikro veri seti 4 hafta kriteri esas alınarak gönderilmekte, Ulusal tahminlerde iş arama kriterinde 3 ay esas alınarak yayımlanmaktadır. 4 hafta ve 3 aya göre hesaplanmış işsizlik oranları arasında; 1-2 puan fark mevcuttur. Eurostat ile farklılıklar nelerdir? 12
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 13 Haber Bülteni ilgili dönem bitimini takip eden 45. günde yayımlanmaktadır. Her ayın 15'inde veya 15'inin hafta sonuna denk gelmesi durumunda takip eden ilk iş günü Saat 10:00'da Kitap (yıllık) Mikro veri Basılı CD olarak dağıtımı yapılmakta Eurostat’a istenen formatta dönemsel mikro veri gönderilmekte (eDAMIS) Internet (haber bülteni ile aynı anda) Internet Zaman serisi, Excel tablolar Dinamik veritabanı (haber bülteni ile aynı anda ) Dinamik veritabanı Sonuçlara nasıl ulaşılabilir?
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 14 2013 yılında Sürekli ankete geçiş, 2012 yılında teknik çalışmaların tamamlanması, Her hafta alan uygulaması (52 haftanın referans alınması), Örnek hacminin % 47 artması (yıllık yaklaşık hanehalkı), İşsizlik verilerinde Eurostat’ın 4 hafta kriterine uyum, Soru kağıdının ihtiyaca göre revize edilmesi, Modüler anket 2012 Çocuk İşgücü Anketi Ne gibi çalışmalar planlanıyor?
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Teşekkür ederim
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GÜNCEL VERİLER
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 17 Kurumsal olmayan nüfus bin 15 + yaş bin (% 74) İstihdam bin (% 90,2) İşgücü bin (% 49,9) İşgücüne dahil olmayanlar bin (% 50,1) İşsiz bin (% 9,8) İş aramayıp, çalışmaya hazır bin (% 7,2) Öğrenci bin (% 15,7) Emekli bin (% 13,5) Diğer bin (% 19,4) 2011 YILI HİA SONUÇLARI Ev kadını bin (% 44,2)
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 18 İşgücüne katılma oranı,
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 19 İstihdam oranı,
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 20 İşsizlik oranı,
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 21
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 22
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 23
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 24 İl düzeyinde işgücüne katılma oranı (%), 2010
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İl düzeyinde işsizlik oranı (%),