Yanık, Donma ve Sıcak Çarpması Bölüm 6

Kapsam: Yanık nedir? Kaç çeşit yanık vardır? Yanığın ciddiyetini belirleyen faktörler nelerdir? Yanıklar nasıl derecelendirilir? Yanığın vücuttaki olumsuz etkileri nelerdir? Isı ile oluşan yanıklarda ilkyardım işlemleri nedir? Kimyasal yanıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır? Elektrik yanıklarında ilkyardım nasıl olmalıdır? Sıcak çarpması belirtileri nelerdir? Sıcak çarpmasında ilkyardım nasıl olmalıdır? Donuk belirtileri nelerdir? Donukta ilkyardım nasıl olmalıdır?

Yanık:

Yanık: Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır. - Sıcak su - Buhar - Sıcak temas - Elektrik akımı - Radyasyon - Kimyasal maddeler - Donma

Yanık Çeşitleri:

Yanık Çeşitleri: Fiziksel yanıklar: Kimyasal yanıklar: Isı ile oluşan yanıklar Elektrik nedeni ile oluşan yanıklar Işın ile oluşan yanıklar Sürtünme ile oluşan yanıklar Donma sonucu oluşan yanıklar Kimyasal yanıklar: Asit (tuzruhu), alkali (çamaşır suyu) madde ile oluşan yanıklar

Yanığın ciddiyeti:

Yanığın ciddiyeti: Derinlik Yaygınlık Bölge Enfeksiyon riski Yaş Solunum yolu yanıkları Önceden var olan hastalıklar

1. derece yanık:

1. derece yanık: Deride kızarıklık, ağrı, yanık bölgede ödem, Yaklaşık 48 saatte iyileşir

2. derece yanık:

2. derece yanık: İçi su dolu kabarcıklar (bül) vardır. Ağrılıdır. Derinin kendini yenilemesi ile iyileşir.

3. derece yanık:

3. derece yanık: Derinin tüm tabakaları etkilenmiştir.

Yanığın olumsuz etkileri:

Yanığın olumsuz etkileri: Yanık, derinliği, yaygınlığı ve oluştuğu bölgeye bağlı olarak organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna yol açar. Ağrı ve sıvı kaybına bağlı olarak şok meydana gelir. Mikrop ve toksinlerle enfeksiyon oluşur.

Yanıkta İlkyardım:

Yanıkta İlkyardım: Yanıyorsa söndür ABC, Soğut, Ödem öncesi önlem Giysilerin çıkarılması, Yapışma? Büllere dikkat!, İlaç? Temiz ve ıslak bezle ört, Isı kaybına önlem, 112.

Elektrik Yanıklarda İlkyardım:

Elektrik Yanıklarda İlkyardım: DİKKAT! Temas kesilmeli, ABC, Temiz kuru bezle ört, 112. Kalp ritmi

Kimyasal Yanıklar

Kimyasal Yanıklar Ajanı uzaklaştır Toz kimyasallar

Sıcak çarpması :

Sıcak çarpması : Risk grupları Yüksek ısı ve nem sonucu; Adale krampları Güçsüzlük, yorgunluk Baş dönmesi Davranış bozukluğu, sinirlilik Solgun ve sıcak deri Bol terleme (daha sonra azalır) Mide krampları, kusma, bulantı Bilinç kaybı, hayal görme Hızlı nabız

Sıcak çarpmasında ilkyardım:

Sıcak çarpmasında ilkyardım: Hasta serin ve havadar bir yere alınır, Giysiler çıkarılır, Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir, Bilinci açıksa ağızdan sıvı verilebilir

Donma:

Donma: Aşırı soğuk nedeni ile; - dokulara yeterince kan gitmemesi ve, - dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşur. - Birinci derece: - İkinci derece: - Üçüncü derece:

Donmada İlkyardım:

Donmada İlkyardım: Ilık ortam, Hareket ettirilmez, Kuru giysiler giydirilir, Sıcak içecekler verilir, Su toplamış bölgeler patlatılmaz, Donuk bölge ovulmaz, El ve ayak doğal pozisyonda tutulur, Isınma işleminden sonra hala hissizlik varsa bezle bandaj yapılır, El ve ayaklar yukarı kaldırılır, Tıbbi yardım istenir.

1-Çamaşır suyu içen biri için uygulanacak ilk girişim hangisi olmalıdır? a-Kusturulmalıdır b-Kusturulmalı ve bol sıvı içirilmeli c-Kusturulmadan hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna sevk edilmelidir d-Yaralı yatırılarak dinlendirilir ve kendi kendine iyileşmesi beklenir 2-Aşağıdakilerden hangisi donukta yapılacak ilkyardım uygulamalarından değildir? a-H/Y soğuk ortamından uzaklaştırılır b-Donmuş yerler ovularak ısıtılır c-Islanmış olan giysiler çıkartılır d-H/Y ya sıcak içecekler verilir 3-Yanıkta yapılması gereken müdahale hangisidir? a-Soğuk uygulama yapılır b-Oluşan su dolu kesecikler patlatılmalıdır c-Yoğurt sürülmelidir d-Ağrı kesici verilmelidir 4-Aşağıdakilerden hangisi sıcak çarpmasının risk gruplarından değildir? a-Tansiyon hastalıkları b-Kalp hastalıkları c-10 yaş üstü çocuklar d-Hamileler 5-Aşağıdakilerden hangisi sıcak çarpmalarında ilk yardım uygulamalarından değildir? a) Hasta serin ve havadar bir yere alınır. b) Üzeri örtülür c) Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir, d) Bulantısı yoksa ve bilinci açıksa sıvı verilebilir.

6-Aşağıdakilerden hangisi kimyasal yanıkta uygulanan ilkyardımın özelliklerinden değildir? a) Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle teması kesilmelidir, b) Bölge bol tazyiksiz suyla, en az 15-20 dakika yumuşak bir şekilde yıkanmalıdır, c) Giysiler çıkarılmamamalıdır, d) Tıbbi yardım istenmelidir (112). 7-Yanıkta yapılacak ilk yardımda aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a)Hastanın paniğe kapılması ve koşması engellenir. b)Yaralının üzerine battaniye vb. kapatılır ve yerde yuvarlanması sağlanır c)Yaşam bulguları değerlendirilir d)Yanıklı bölge en az 20 dakika süreyle buzlu su altında tutulur. 8-Aşağıdakilerden hangisi yanığın vücuttaki olumsuz etkilerinden değildir? A-Organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğu. B-Enfeksiyon C-Yüksek tansiyon D-Şok 9-1. Derece yanıkta aşağıdakilerden hangisi yoktur? a-Deride içi su dolu kabarcıklar b-Deride kızarıklık c-Ağrı d-Yanık bölgede şişlik (ödem ) 10-İçinde su dolu kabarcıklarla birlikte ağrı olması hangi tip yanığı tanımlar? a-1. derece b-2. derece c-3. derece d-4.derece