Türkiye Turizmi EKONOMİ KOORDİNASYON KURULU 22 Temmuz 2009

TÜRKİYE TURİZMİ TURİZM SEKTÖRÜ  Dünyada son 60 yılda en büyük ve en hızlı gelişen sektördür.  Destinasyon ve yatırımlarla sosyo-ekonomik gelişmeye katkısı olan en önemli sektördür.  Petrol, kimya ve otomotiv endüstrisinden sonra ihracat geliri sağlayan dünyadaki 4. büyük ana gelir kaynağıdır.  Gelişmekte olan ülkelerin birçoğu için istihdam oluşturmakta ve fırsatlar yaratmaktadır.

TÜRKİYE TURİZMİ Dünya Turizmi ve Türkiye DÜNYANIN EN BÜYÜK VE EN HIZLI GELİŞEN SEKTÖRÜ 2008 yılında; 2008 yılında; Dünya ekonomisindeki payı 1.1 trilyon $ 1.1 trilyon $ Dünya GSMH’na katkısı 6.3 trilyon $ 6.3 trilyon $ Dünya ekonomisinin Dünya ekonomisinin % 10.7’si % 10.7’si Dünyadaki istihdamın %7.8‘i %7.8‘i Kaynak: UNWTO

Milyon Dünya Turist Sayısı Türkiye Turist Sayısı Milyon 285 Milyon Türkiye’nin Payı % Milyon Türkiye’nin Payı % Milyon 904 Milyon Türkiye’nin Payı %2, DÜNYA TURİZMİ VE TÜRKİYE TÜRKİYE TURİZMİ Milyon Türkiye’nin Payı %2, Milyon Kaynak: UNWTO

Milyon $ Dünya Turizm Geliri Türkiye Turizm Geliri Milyar $ 92 Milyar $ Türkiye’nin Payı % Milyar $ Türkiye’nin Payı %2.1 18,5 Milyar $ 857 Milyar $ Türkiye’nin Payı %2, Kaynak: UNWTO TÜRKİYE TURİZMİ DÜNYA TURİZMİ VE TÜRKİYE 22,0 Milyar $ 944 Milyar $ Türkiye’nin Payı %2,3 2008

Fransa ispanya İtalya ABD Çin İngiltere ,3 58,0 53,0 42,7 30,1 24,8 25,3 25,0 79, YILI TURİST SAYISI (MİLYON) 2008 YILI TURİST SAYISI (MİLYON) Almanya Meksika Ukrayna Türkiye TÜRKİYE TURİZMİ DÜNYA TURİZMİ VE TÜRKİYE 22,6 Kaynak: UNWTO

ABD Fransa Çin İngiltere Avusturya İspanya İtalya Almanya ,6 55,6 45,740,8 40,0 36,0 24,7 22,0 21,8 110, YILI TURİZM GELİRLERİ (Milyar $) 2008 YILI TURİZM GELİRLERİ (Milyar $) Avustralya Türkiye TÜRKİYE TURİZMİ Kaynak: UNWTO

 Doğrudan istihdam edilen kişi sayısı  54 sektöre doğrudan katkı sağlar % 2.9 Toplam istihdam  Dolaylı istihdam ile birlikte bu sayı Toplam istihdam % 6.8 TÜRKİYE EKONOMİSİ VE TURİZM TÜRKİYE TURİZMİ  Döviz kazandıran sektörler arasında en yüksek yerli katkı payına sahiptir

Kaynak: TUİK TURİZM GELİRLERİNİN DIŞ TİCARET AÇIKLARINI KAPATMA PAYLARI TÜRKİYE TURİZMİ YıllarTurizm Harcaması (Milyon ABD Doları) Turizm Geliri (Milyon ABD Doları) Turizm Fazlası

TÜRKİYE’DE TURİZM TÜRKİYE TURİZMİ Ocak-MayısTurist SayısıDeğişim Oranı 20087,4 milyon 20097,3 milyon %-1 Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı

2023 TÜRKİYE VİZYONU Turizmi, istihdamın artırılmasında ve bölgesel gelişmede öncü bir sektör konumuna ulaştırmak ve Türkiye’yi 2023 yılına kadar, uluslararası pazarda turist sayısı ve turizm geliri bakımından ilk beş ülke arasında uluslararası bir marka haline getirmektir Turizmi, istihdamın artırılmasında ve bölgesel gelişmede öncü bir sektör konumuna ulaştırmak ve Türkiye’yi 2023 yılına kadar, uluslararası pazarda turist sayısı ve turizm geliri bakımından ilk beş ülke arasında uluslararası bir marka haline getirmektir. ÖNGÖRÜLER TÜRKİYE TURİZMİ

GLOBAL KRİZİN ETKİLERİ  Turist hareketlerine olumsuz etkileri - Kişi başı turizm harcamalarında düşme - Ekonomik tur arayışı – son dakika rezervasyonlarına kayış - Seyahat süresinde kısalma  Finansmana ulaşımda yaşanan sıkıntılar - Yeni altyapı ve üstyapı yatırımlarının yapılamaması - Mevcut işletmelerin yenilenememesi - İşletme finansmanının teminindeki güçlükler  İnsan kaynaklarında yaşanan sıkıntılar - İstihdam daralması - Sigortasız işçi çalıştırılması - Hizmet kalitesinin düşmesi TÜRKİYE TURİZMİ

SORUNLARVE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

TÜRKİYE TURİZMİ Öneri yılında TL ek ödenek sağlanması, yılı bütçesinde ABD Doları kaynak sağlanması, (Türkiye’ye gelen turistlerin havaalanında alınan vize harcı toplam ABD Doları) Sorun 1: Dış Tanıtım Bütçe Yetersizliği İlgili Kurum: Maliye Bakanlığı

TÜRKİYE TURİZMİ Sorun 2: Vergisel ve Diğer Mali Sorunlar Öneri -15 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan KDV uygulaması ile ilgili Bakanlar Kurulu Kararı’nda yer alan düzenlemenin eski haline getirilmesi, - Alkollü içecekler için alınan ÖTV’nin yerli üretim için “sıfırlanması”, ithal olanlar için de 4 AB ülkesi ile (Yunanistan, İtalya, Fransa, İspanya) aynı seviyeye getirilmesi, Turizm işletmelerinde alkollü içecekler için uygulanan ÖTV’nin rakip ülkelerle rekabet edebilecek seviyeye getirilmesi, - 30 Temmuz 2008’den önce turizm yatırımcılarının yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirdikleri yatırımlar nedeniyle yüklendikleri katma değer vergisinin nakden iade edilmemesi halinde KDV alacağının bankalara temlik edilerek, bankalarca kredilenmesinin sağlanması, - Yatırım ve işletmelerdeki KDV alacağının, tüm vergiler, sosyal güvenlik ve enerji ödemeleriyle mahsuplaşması imkanı getirilmesi, -Ecrimisil uygulamasının 15 Nisan 2009 tarihinde varılan mutabakat çerçevesinde yeniden düzenlenmesi - Yat işletmelerindeki KDV’nin %18’den %8’e düşürülmesi İlgili Kurum: Maliye Bakanlığı

Sorun 3: Enerji, elektrik ve su maliyetlerinin yüksekliği TÜRKİYE TURİZMİ Öneri 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun tek teşvik unsuru olan “elektrik, su ve doğalgaz tüketimlerinin “en düşük tarife” üzerinden yapılması gereken ödemenin tam olarak uygulanmasının sağlanması İlgili Kurum: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı (Belediyeler), Maliye Bakanlığı

TÜRKİYE TURİZMİ Sorun 4: İstihdam maliyetlerinin yüksekliği Öneri Bakanlıkça belirlenen düşük yoğunluktaki mevsimlerde Bakanlıktan belgeli konaklama tesislerinde tam istihdamın devamını sağlamak için, bu dönemde sağlık primi hariç işveren SSK payının tamamen kaldırılması İlgili Kurum: Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı

TÜRKİYE TURİZMİ Sorun 5: Ulaştırma Sektörünün Desteklenmesi Öneriler - Hava taşıtlarının konma ve konaklama ücretlerinin DHMİ tarafından tahsil edilen kısmının 01 Kasım – 30 Nisan tarihlerinde sıfır, geri kalan sürelerde % 50 indirimli olarak alınması. Ayda 12 seferden fazla sefer yapan Charter uçaklardan bu ücretin alınmaması, - Kruvaziyer limanlarda fener, sağlık, römorkör resminin artırılmaması ve %50 indirimli olarak tahsil edilmesi, - Tur operatörleri ve hava yolu taşımacılarına Türkiye’ye getirmiş oldukları her yolcu başına maddi destek verilmesi, - Yolcu servis ücretlerinin (tax-ayak bastı parası) YİD ile işletilen havalimanlarında DHMİ tarafından alınan kısmının havayollarına prim olarak iade edilmesi, - Türk hava sahasında Türk siciline kayıtlı havayolu şirketlerinin ödediği üst geçiş ücretlerinin %50’sinin havayolu şirketlerine iade edilmesi, - Düşük yoğunluktaki mevsimlerde Ulaştırma Bakanlığı’ndan işletme ruhsatı olan havayolu şirketlerinde tam istihdamın devamını sağlamak için, bu dönemde sağlık primi hariç işveren SSK payının tamamen kaldırılması. İlgili Kurum: Maliye Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı

Sorun 6: Diğer Sorunlar TÜRKİYE TURİZMİ Öneriler - Kongre ve ziyaretçi bürolarının tüm Türkiye’de teşkilatlanmasını sağlayacak yasal düzenlemenin bir an önce yürürlüğe sokulması. -Tahsisli arazilerde turizm tesislerinin irtifak hakkı sürelerinin kalan sürelere bakılmaksızın 2010 yılından itibaren 49 yıllık süreye uzatılması, (Tahsis süresi 30 yılın altındaki tesislerde daimi ve müstakil üst hakkı kurulamamaktadır.) (Tahsis süresi 30 yılın altındaki tesislerde daimi ve müstakil üst hakkı kurulamamaktadır.) İlgili Kurum: Maliye Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, TOBB