Arlene çalışma-1 Madde 1: Tespitler ve Amaç Madde 2: Tanımlar Madde 3: Yasanın Kapsamı Madde 4: Hizmet Alma Hakkı Madde 5: İyileşme Yönelimli Hizmetler ve Destekler Alma Hakkı Madde 5: Acil Hizmetler Madde 6: Yargı İncelemesi – Yakın Risk Teşkil Eden Kişilerin Duruşmaya Alınması Madde 7: Temyiz Süreci Madde 7: Aydınlatılmış Onam ve Onam Vermeyi Reddetme Hakkı Madde 8: Toplum Temelli Ruh Sağlığı Hizmetleri ve Destekleri Madde 9: Ceza Mahkemesi Sistemi yoluyla İstemsiz Ruh Sağlığı Tedavisine Tabi Tutulan Bireyler Madde 10: Gözetim ve İzleme Hükmü ve Hasta Konseylerinin Bulunmaması Madde 11: İşkence ve Zalim ve İnsanlık Dışı ya da Aşağılayıcı Muamele ya da Ceza Yasağı

Arlene çalışma-2 Ruh Sağlığı Yasası ve/da Yönetmeliklerinin Değinmesi Gereken Diğer Hususlar 1. İlkeler: – (i) Ayrımcılık yapmama – (ii) Eşitlik – (iii) Çeşitliliğe Saygı – (v) Gönüllü Tedavi – (vi) Katılım – (vii) En az kısıtlayıcı alternatif – (viii) Yarar 2. Hizmet Planı Süreci: 3. Savunucu/Temsilci / Deneyimle Uzmanların Kullanımı: 4. Kayıtların Gizliliği: 5. Ruh Sağlığı Hastanelerinin Kapatılması:

TPD yasa taslak başlıkları Madde 1- Amaç Madde 2- Kapsam Madde 3 - Koruyucu önlemler Madde 4 Ruh Sağlığı Tedavi Kurumları Madde 5 Toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri Madde 6 “Merkez Ruh Sağlığı Kurulu” Madde 7 Ruh hastasının hastaneye yatırılmasıyla ilgili düzenlemeler: Madde 8 Uygulanacak Tedaviler, Seçim ve Ret Hakkı Madde 9 Ruh Hastasının Gizlilik Hakkı Madde 10- Yürütme Madde 11- Yürürlük

yeni taslak çalışması kırmızı ile yazılanlar sonradan tartışılacak İlkeler, amaç, kapsam, tanımlar..bölümü diğer bölümler bittikten sonra hazırlanacak.

TPD metni ve Arlene taslak başlıklarını içeren yeni taslak çalışması Bölüm 1. GİRİŞ Gerekçe: Amaç: hizmet alma hakkı, en az kısıtlayıcı tedavi vs) İlkeler: (hizmet alma hakkı, en az kısıtlayıcı tedavi vs) Kapsam: TANIMLAR: Bölüm 2. Ruh sağlığının korunması ve önleyici hizmetler tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri (iyileşme yönelimli hizmet, toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri, tedavi kurumları, acil hizmetler, rehabilitasyon) Bölüm 3- tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri (iyileşme yönelimli hizmet, toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri, tedavi kurumları, acil hizmetler, rehabilitasyon) Bölüm 4. Gözetim ve denetim (+hasta konseyi) Bölüm 5. İstemli ve istemsiz yatış (+Yargı incelemesi, yakın risk teşkil eden kişilerin duruşmaya alınması ve temyiz süreci) Bölüm 6. İnsan onuruna saygı/ kötü muameleyi önleme Bölüm 7. Gizlilik ve mahremiyet hakkı Bölüm 8. Aydınlatılmış onam ve tedaviyi reddetme hakkı Bölüm 9. Ceza hukuku yoluyla istemsiz tedaviye tabii olan bireyler

Bölüm I Gerekçe: Amaç: İlkeler: Kapsam: TANIMLAR:

TANIMLAR Ruh sağlığı Ruhsal rahatsızlık-bozukluk Ruhsal travma Psiko-sosyal Akıl hastasının yüksek menfaati Sivil toplum kuruluşu Damgalama Ayrımcılık Dışlanma Önyargı Bağımsız yaşama (hakkı?) Topllumtemelli ruh sağlığı hizmetleri KENDİ KARARLARINI VERMELERİ??

Tanımlar-devam ERİŞİM-ERİŞİLEBİLİRLİK??YAŞADIKLARI YERDE denebilir mi? TRSM,gündüz hastaneleri, Korumalı evler Korumalı (Destekli) işyerleri Yarıyol evleri Ekip oluşturma ve eğitimi İlgili kurumlar ve kuruluşlar İyileşme yönelimli hizmet Hizmet Destek İlgili kişi -kişi Tedavi planı Tedavi ekibi Advocate-temsilci

Bölüm II Ruh sağlığının korunması ve önleyici hizmetler Toplumun ve kişilerin ruh sağlığını bozucu etmenlerin önlenmesi ve ruh sağlığının korunması amacıyla; – Ruhsal bozulmalara yol açan anne ve babadaki hastalıkların veya gebe bakımı gibi anne sağlığının çocuk ruh sağlığını bozucu etkilerin tespit edilmesi, kişilerin ve ilgili kurumların bilgilendirilmesi ve gerekli önlemlerin alınması… – Toplumun alkol ve madde kullanımının zararlı etkileri hakkında bilgilendirilmesi, özellikle çocukların madde kullanımından korunması amacıyla gerekli psikososyal önlemlerin alınması, – Toplumda (Kadına yönelik şiddet, çocuk istismarı, Afet ?? gibi) ruhsal travma yaratan etmenlerin azaltılması ve önlenmesi için tedbirler alınması, tedavi ve rehabilitasyonunun sağlanması, – Afet sonrasında verilecek tıbbi ve psikososyal destekler için afet öncesinden hazırlıklı olunması, – Özellikle çocukların olmak üzere ruh sağlığını bozucu ölçüde şiddet içeren TV yayını, bilgisayar oyunu, internet sitesi gibi etkinliklerin ilgili meslek ve sivil toplum kuruluşlarının katkılarıyla standartlarının belirlenmesi ve uygulanmasının ilgili kurum ve kuruluşlarca izlenmesi, – Ruhsal sorunu olan kişiler aleyhinde ayrımcılık teşkil eden düzenlemeler, gelenekler ve uygulamaları değiştirmek veya ortadan kaldırmak için gerekli olan önlemlerin alınması, ayrımcılık karşıtı yaklaşım ve uygulamaların yaygınlaştırılması,

tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri Bölüm III- tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri İyileşme Yönelimli Hizmetler Toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri Tedavi kurumları (En az kısıtlayıcı ortam) Acil hizmetler Rehabilitasyon

Bilgilenme, tedavi olma ve destek görme hakkı herkesin ruh sağlığı rahatsızlığı bulunan kişilerin en az kısıtlayıcı ortamda, gönüllü bir temelde, mümkün olduğunca kapsamlı, kişinin iyileşmesini, toplumla bütünleşmesini ve ekonomik kendine yeterliğini tesis edecek ruh sağlığı hizmetlerine ulaşma ve destek hizmetleri alma hakkı esastır. 1.İlgili kişiler, mevcut tüm ruh sağlığı hizmetleri ve destekleri konusunda uygun araç, gereç ve yöntemlerle anlayabilecekleri şekilde bilgilendirilir. 2. ruh sağlığı ve destek hizmetleri Kişinin katılımıyla kendi hedefleri esas alınarak tedavi ekibi ve diğer ilgililerle birlikte hazırlanır.

5. Ruh sağlığı ve destek hizmetlerini almada mümkün olduğunca gönüllülük esastır. Herhangi bir ruh sağlığı hizmeti ya da desteği alma, bir başka hizmet ya da desteği kabul etme veya reddetme koşuluna bağlı olamaz;

3. İyileşme, toplumla bütünleşme ve ekonomik kendine yeterliği destekleyecek ruh sağlığı hizmetleri ve desteklerini yeterli oranda, sürede, kapsamda ve nitelikte alma; 4. Ruh sağlığı hizmetler ve desteklerini zamanında ve kendi ihtiyaçlarına en uygun ortamda alma;

Kişi, ruh sağlığı hizmetleri ve desteklerini temin etmede yardımcı olacak ve hizmet planıyla ilgili toplantılara katılacak seçtiği bir temsilci veya savunucuya sahip olma hakkına sahiptir.

Toplum temelli ruh sağlığı hizmetleri TTRSH’de ruhsal rahatsızlığı olan kişilerin, toplum içinde ve bağımsız (ındependent-kendine yetebilen-bağımlı olmayan??) yaşamalarını kolaylaştırmayı amaçlayan ve bunun gerçekleşmesi için ihtiyaç duydukları hizmetlere bulundukları yerde?? kolayca erişebilmeleri, hizmetlerin planlanması, uygulanması ve denetlenmesine gönüllülük temelinde aktif katılmaları için gerekli tüm hizmet ve desteklerin sağlanması esastır. Tedavi, barınma, istihdam ve diğer toplumsal yaşama katılmayı sağlayacak kurumsal destekler yönetmelikle düzenlenir.

Acil hizmetler 2 aralık 2011de Acil hizmetler istemsiz yatış bölümünde ele alınacak dedik (kriz ve tehlikelilik tanımları öne çıktığı için)— Fatmanın notu: Arlene’in metninde aşağıdaki bölüm var. ASK-Madde 5: Acil Hizmetler [Önerilen dil:] Kişi büyük ve acil zarar riski altındayken, istemsiz sağlanan acil hizmetlere, izin verilebilir. Söz konusu risk, büyük zarar derhal hastaneye yatış, hapsedilme ya da evsizlik riskini içermektedir fakat, bunlarla sınırlı değildir. Yasa, böylesi acil hizmetler sağlandığında dahi, mümkün olduğunca kısa sürede kişinin dinlenmesi ve bu sırada, bireyin derhal hastaneye yatış ya da hapsedilme riski dahil fakat bunlarla sınırlı olmayan net tehlike ve büyük zarar riskinin kanıtı dahil, acil hizmetler ihtiyacının kanıtının sunulması gereğini içermelidir. Acil duruşma kararları 24 saat içerisinde verilmeli ve ardından kişi dinlenmelidir (aşağıya bakınız). Fatma-önrıza formu, advanced directive ya da kriz kartı gibi uygulamaları tartışıp ekleyemez miyiz??

rehabilitasyon Fatma-Bunu da atladık ancak TPD uzun metinde böyle bir başlık vardı, bakalım mı? ASK metninde iyileşme yönelimli hizmet bunu kapsıyor sanırım. Rehabilitasyon kelimesi sy. 13te madde 11 altında şöyle bir bölümde yer alıyor. Dahası, kurumlarda uygun tıbbi bakım, rehabilitasyon (kaybedilen becerilerin kazandırılması) ve habilitasyon (kişinin becerilerinin artırılması) sağlanmaması da, aslında kaçınılabilir olan acı çekmeye yol açabilir ki bu da insanlık dışı ve aşağılayıcı muameleye girer.

Bölüm IV Ruh sağlığı kurumlarının Gözetim, denetim ve izlenmesi ruh sağlığı kurumlarından ve toplum temelli ruh sağlığı hizmetlerinden yararlananları suistimal, şiddet ve istismara (+ihmal?) karşı korumak amacıyla hem kurumsal hem de bağımsız gözetimi, denetimi ve izlenmesi sağlanır. Ruh sağlığı kurumlarından hizmet Alan kişiler, oluşturdukları kurulları aracılığıyla (konsey) karar mekanizmalarına ve hizmetlerin denetlenmesine aktif olarak katılırlar.

Bölüm IV ruh sağlığı sistemini oluşturan tüm kurumlar, tesisler ve programların sivil izleme ve denetimin sağlanması, bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla oluşan bağımsız kurullar aracılığıyla yapılır ve izlenir. Ayrıca ruh sağlığı hizmeti veren kurumlar kendi gözetim ve denetim mekanizmalarını tüm kademelerdeki çalışanların katılımı ile kurum içi denetimi sağlamakla yükümlüdürler. (sıralama nasıl olmalı, sivil izleme mi kurum denetimi mi başta olmalı??) idari denetim mekanizması zaten var,

Bölüm V acil hizmetler ve istemsiz yatış sağlık hizmetlerinden yararlanmada gönüllülük esastır. Ancak Ayaktan tedaviyle klinik idaresi mümkün gözükmeyen düzeyde kendi sağlığı ya da başkalarına (sağlığına/beden bütünlüğüne??) yönelik ciddi düzeyde zarar verme riski bulunan bireyler,istemsiz olarak hastaneye yatırılabilir.

Bölüm V Acil tehlikeliliğin değerlendirilmesi psikiyatrist, ya da mahkemece belirlenmiş? bağımsız ruh sağlığı uzmanı? (kimler olabilir?)(2 kişi mi 3 kişi mi olmalı ?) yapılır.(gerek var mı bu bölüme) İstemsiz yatış 24 saat içinde mahkemeye bildirilir. Mahkeme derhal bağımsız bir bilirkişi görevlendirerek gerekliliğine, sürdürülmesine veya sonlandırılmasına dair rapor düzenler.Hakim kişiyi 48 saat içinde dinler, kararını hastanın, temsilcinin, bağımsız bilirkişi, yatışı öneren uzmanın görüşlerini dikkate alarak bu yasada tanımlanan şekilde değerlendirip istemsiz yatışın sürdürülmesine veya sonlandırılmasına karar verir.

Bölüm V istemsiz yatış İstemsiz yatışın devamına karar verilirse, 7 günlük periyotlarla karar hakim tarafından kişinin dinlenmesi ve bağımsız bilirkişi görüşü alınarak gözden geçirilir. her aşamada Kişinin- hastanın temsilcisi (advocate) sürece dahil olur Kişinin tüm bu sürede avukatı yoksa baro tarafından avukat atanması sağlanır.

Bölüm VI İnsan onuruna saygı../ kötü muameleyi engelleme Bunlara …… aykırı davranış işkencedir…

Bölüm VII Gizlilik ve mahremiyet hakkı ihlal durumlarında ne yapılacağı da yazılmalı)

Bölüm V İstemli ve istemsiz yatış ACİL HİZMETLER (ARLENE MADDE 5) KRİZ KARTI ADVANCED DİRECTİVE??(FATMA) – Yargı incelemesi ve temyiz

Bölüm VIII Aydınlatılmış onam ve tedaviyi reddetme hakkı

Bölüm IX Ceza hukuku yoluyla istemsiz tedaviye tabii olan bireyler

Vesayet Kendi tedavisine karar verme İstemsiz yatış Adli süreç