Özbekistan Sosyal bilgiler
Özbekistan Resmi Adı:Özbekistan Cumhuriyeti Başkenti:Taşkent Diğer Büyük Şehirleri: Semerkand,Buhara,Hive,Hokand Komşuları:Kırgızistan,Tacikistan,Afganistan,Türkmenis tan,Kazakistan Nüfusu: Yaklaşık 28 milyon Resmi Dili:Özbek Türkçesi Para birimi:Ruble
Özbekistan Özbekistan’da karasal iklimi hüküm sürer.Yazın sıcaklık 47 C’e kadar çıkar.Kışın ise-20 C’e kadar düşer.Özbekistan’ın batı kesimi düzlüklerle kaplı iken ,doğusu dağlıktır.Orta Asya’nın en büyük vadisi olan Fergana Vadisi’de buradadır.Ülkenin en önemligölü Aral,başlıca nehirleri ise Seyhun ve Ceyhun’dur.Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanan Özbekistan dünya pamuk üretiminde üçüncü sıradadır.İklimi ve bitki örtüsüyle koyun yetiştiriciliğine uygun olan ülkede en çok karakul koyunu yetiştirilir.
Yemek Kültürü Özbekler zengin bir yemek kültürüne sahiptir.Özbek mutfağının en ünlü yemeği pilavdır.Pilav yapımında pirinç,et,yağ,havuç,soğan ve çeşitli baharatlar kullanılır.Özbekistan’da her erkek pilav pişirmeyi bilir.Özbekler için pilav yapmak bir sanattır.Eve misafir geldiğinde pilavın erkek tarafından pişirilmesi çok eski bir gelenektir.
Özbekistan’da çok değer verilen ve sofraların baş köşesinde yer alan bir başka önemli yiyecek ise ekmektir.Ekmek,evlerde bulunan tandırlarda yapılır.Genellik yuvarlak olarak yapılan ekmeklerin üzeri mutlaka susam ile süslenir.Özbeklerde yemeğin başında ve sonunda yeşil çay içilir.Ayrıca yemeklerden önce tatlılar ve meyvelerde yenir.
Özbekistan’da sofra kuralları çok önem verilir Özbekistan’da sofra kuralları çok önem verilir.Örneğin ,ailenin en büyüğü sofraya oturmadan yemeğe başlanmaz.Yemek bittiğinde de yine ailenin en büyüğü tarafından yemek duası edilir.Sofrada sohbet etmek Özbekler arasında yaygın bir gelenektir.Özellikle eve konuklar gelmişse sofradan kalkmadan saatlerce sohbet edilir.Bu aynı zamanda konuklara duyulan saygının da bir göstergesidir.
Misafirperverlik Özbekler eskiden beri misafirperverlikleriyle tanışmışlardır.”Misafir babandan da büyüktür.”,Misafir kısmeti ie gelir.”Gibi atasözleri onların misafire verdikleri önemi göstermektedir.Özbeklerde misafir ,önceden haber vererek hediyesiyle birlikte gelir.Ev sahibi,misafiri içeri buyur ettikten sonra onunla selamlaşır. Misafir için mutfakta zengin bir sofra hazırlanılır.Misafir eve geldiğinde ve yemeğin bitiminde elini yıkar. Ev sahibi ise misafirin eline su dökerek ona saygı duyduğunu gösterir.”
Özbek Kıyafetleri Özbekistan’da kadınlar üzerlerine “köylek”denilen bir elbise giyerler.Üst kısmı vücuda oturan bu elbisenin alt kısmı boldur.Köyleğin kolları bilekleri doğru bollaşarak ellerin üzerine kadar iner.Boyu ise ayak bileği hizasına kadar uzanır.Kadınlar köyleğin altına “Lazım” adı verilen ve paçalara doğru daralan pantolon giyerler.Üzerine de “Nimçe” giyerler.Nimçe düz ipekli kumaş veya kırmızı kadifeden yapılır.Özbek kadınları ayaklarına ise değişik ayakkabılar giyerler.Bunlardan çizme şeklinde olanına “etik”,topuklu ayakkabı şeklinde olanına “tufli” denir.
Milli Günler ve Bayramlar Bağımsızlık Günü Cumhuriyet Anayasası’nın Kabul Günü Zafer Günü Milli Bayramlar Nevruz Lale Bayramı Hasat Bayramı Mihircan Bayramı Dini Bayramlar Ramazan Bayramı Kurban Bayramı
Atasözleri Özbek atasözleri şunlardır: “Sirke ham olursa kedi kitabını yarar.” “Can çıkadı ,huy çıkmadı.” “Büyük ye ,büyük söyleme.” “Boş çuval dik durmaz.” “Bağ bülbül,adama akıl yakışır.”
Hazırlayan:Ebrar Barlas-Beyza İbiş Ders:Sosyal Bilgiler Öğretmen:Emine Koyuncu Konu:Özbekistan