BAZI TEHLİKESİZ ATIKLARIN GERİ KAZANIMI TEBLİĞİ

... konulu sunumlar: "BAZI TEHLİKESİZ ATIKLARIN GERİ KAZANIMI TEBLİĞİ"— Sunum transkripti:

1 BAZI TEHLİKESİZ ATIKLARIN GERİ KAZANIMI TEBLİĞİ
Nihal SEVİNGEL YOĞURTÇUOĞLU

2 AYY Ek-4 Atık Listesi 839 Atık 248 + 157 157 + 277 405 434
157 157 Muallaklı Atıklar 405 Tehlikeli Atık 434 Tehlikesiz Atık

3 tehlikesiz atıklar AYY Ek-4 Atık Listesinde
herhangi bir şekilde işaretlenmemiş atıklar (M) ile işaretli EK-3/B’de yer alan eşik konsantrasyonun altında bir değere sahip olan atıklar

4 AYY – Madde 5 (1) (ı) “Atıkların, Bakanlık ve/veya il müdürlüğünden izin ve/veya çevre lisansı almış tesisler, üretici/yetkilendirilmiş kuruluşlar, atık taşımaya yetkili/lisanslı taşıyıcılar dışında üçüncü kişiler tarafından ticari amaçlar ile toplanması, satışı, geri kazanılması ve/veya bertaraf edilmesi, diğer maddelerle ve yakıtlara karıştırılarak yakılması yasaktır.”

5 Tehlikesiz Atık Mevzuatı
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği ÇEVRENİN KORUNMASI YÖNÜNDEN KONTROL ALTINDA TUTULAN METAL HURDALARIN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2014/23) ÇEVRENİN KORUNMASI YÖNÜNDEN KONTROL ALTINDA TUTULAN ATIKLARIN İTHALAT DENETİMİ TEBLİĞİ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ:2014/3)

6 tebliğin amacı tehlikesiz atıkların çevreye olabilecek olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi, atık miktarının azaltılması, geçici depolanması, geri kazanım tesislerinin kurulması Bu tesislerin çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanmasına için gerekli idari ve teknik esasların düzenlenmesi

7 kapsam sınaî ve ticarî faaliyetlerden, üretim tesislerinden ve ürünlerin kullanımından kaynaklanan AYY EK-4’ünde sunulan Atık Listesinde yer alan bazı tehlikesiz atıkların toplanması, ayrılması, geçici depolanması, geri kazanılması, yeniden kullanılması ve değerlendirilmesine ilişkin esasları kapsar.

8 kapsam tebliğin Ek-2’ de yer alan tehlikesiz atıkları,
Madenlerin aranması, çıkarılması, işletilmesi, fiziki ve kimyasal işleme tabi tutulması sırasında ortaya çıkan atıkları, kapsamaz.

9 genel ilkeler ekonomiye katkı sağlamak ve nihaî bertarafa gidecek atık miktarının azaltılması amacıyla geri kazanılması geri kazanım bu Tebliğde belirtilen usul ve esaslara göre Bakanlığın çevre lisansı verdiği tesisler dışında geri kazanım yasak Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar, AYY Ek-2/A’sı kapsamında belirtilen yöntemlerden biriyle bertaraf edilir.

10 Bakanlığın görevleri Tehlikesiz atıkların çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimini sağlayan program ve politikaları belirlemekle, bu Tebliğin uygulanmasına yönelik işbirliği ve koordinasyonu sağlamak Tehlikesiz atıkların geri kazanımına yönelik ulusal tehlikesiz atık yönetim planı hazırlamak veya hazırlatmakla ve halkın bilgilenmesini sağlamak Tehlikesiz atıkların çevreyle uyumlu bir şekilde geri kazanımına yönelik yönetimine ilişkin teknoloji ve yönetim sistemlerinin kurulmasında ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamak Atık beyan formunun doldurulmasını sağlayacak internet tabanlı programı hazırlamak/hazırlatmak ve programın kullanım esaslarını belirlemek

11 İl Müdürlüklerinin görevleri
Atık yönetim planlarını değerlendirmek, hazırlanan yönetim planlarının uygulanmasını sağlamak geri kazanıma kadar bir yılı geçmemek üzere 10. maddede düzenlenen tehlikesiz atık geçici depolama şartlarına uygunluğunu kontrol etmek ve bu faaliyetleri denetlemek tehlikesiz atık geri kazanım tesislerinin çevre lisansı belgelerindeki koşullar doğrultusunda işletilmelerini sağlamak atık beyan formunu sonraki yılın en geç Nisan ayına kadar değerlendirmek toplama-ayırma işini yapanlara 12 nci maddede belirtilen şartları taşıdığına dair belge (toplama-ayırma belgesi) düzenlemek

12 tehlikesiz atık üreticisinin görevleri
atık oluşumunu azaltmaya yönelik tedbirler üç yıllık atık yönetim planı tehlikesiz atıklarını tesis sınırları içinde veya sanayi bölgelerinde belirlenecek alanlarda, sızdırmaz, emniyetli konteynır ve benzeri içerisinde veya geçirimsizliği sağlanmış alanlarda birbiriyle karıştırmadan ve tehlikeli atıklardan ayrı geçici olarak muhafaza etmek, atıkların muhafaza edildiği kapların üzerinde tehlikesiz atık ibaresi ve atık koduna yer verecek şekilde uygun olarak geçici depolamak, atıklarını lisanslı tesislere ya da toplama-ayırma tesislerine göndermek

13 tehlikesiz atık üreticisinin görevleri
Tehlikesiz atık beyan formunu, her yıl takip eden yılın en geç Mart ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde Bakanlıkça hazırlanan internet tabanlı programı kullanarak doldurmak, onaylamak, çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamak, ( ) kaza, dökülme, sızıntı vs.. anında il çevre ve orman müdürlüğüne bilgi vermekle, atığın türüne bağlı olarak olayın olduğu andan itibaren en geç bir ay içinde olay yerinin eski haline getirilmesini sağlamak ve bununla ilgili tüm harcamaları karşılamak,

14 tehlikesiz atık geri kazanım tesisi işletenin yükümlülükleri
Tesislerini bu Tebliğde belirlenen standartlara uygun hale getirmek, bu maksatla çevre lisansı almak,  Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında kütle denge bildirimini yapmak, ( ) Acil durumlarla ilgili eğitimli personel bulundurmak, acil durum söz konusu olduğu zaman il müdürlüklerine bilgi vermek ve gerekli tedbirleri almak, Tesisin risk taşıyan bölümlerinde çalışan personelin her türlü güvenliğini sağlamak, Tesisin kapatılması durumunda gerekli tedbirleri almak,

15 geçici depolama Tehlikesiz atık üreticisi; atıklarını geri kazanıma kadar gerekli tedbirleri alarak bir yılı geçmemek üzere tesis içinde depolayabilir. Bu durumda atıkların yağmur veya yüzey suları ile temasından meydana gelebilecek kirliliğin önlenmesi için zemin geçirimsizliğinin sağlanması, suların drenajı amacı ile ızgara, kuşaklama kanalları ve benzeri toplama sistemlerinin oluşturulması zorunludur. Mevcut metal ergitme tesisleri için yürürlük ( )

16 geri kazanım tesislerinde aranan şartlar
Atıkların tesise girişte kontrolünün yapıldığı kabul ünitesi ve geçici stoklama sahası yer alır. Stoklama sahasının zemin geçirimsizliği, beton veya benzeri malzeme ile sağlanarak, yağmur ve yüzey sularının drenajı için tedbirler alınır. Tesis genelinde oluşacak yağmur suları, yıkama ve benzeri atık sulardan ayrı toplanır. Tesise kabul edilen atığın kaynağı, miktarı, taşınım türü ve geri kazanım yöntemi gibi bilgileri içeren veri kayıt sistemi oluşturulur. Gürültü, toz gibi kirleticilere karşı ilgili yönetmeliklerde tanımlanan sınır değerlere uyulur. Tesis çevresi bu alana personel harici kişilerin izinsiz girmesini önleyecek şekilde çevrilir.

17 geri kazanım tesislerinde aranan şartlar
Metal hurdaları parçalamak/boyutlarını küçültmek suretiyle kalitesini ve yoğunluğunu arttırarak ve arındırma işlemine tabi tutarak hammadde niteliğine getirmek maksadıyla faaliyet gösteren metal hurda ıslah/geri kazanım tesisleri için birinci fıkrada belirtilen şartlara ilave olarak; Kesme, presleme, ve/veya mekanik kırıcı-parçalayıcı-öğütücü ünitelerinin bulundurulması, Stoklama ünitesinin bulunması, Radyasyon kontrol sistemi ünitesi ve yeterlilik sahibi personel bulundurulması, Gerektiğinde drenaj kanallarına bağlı yağ tutucular bulundurulması, Yağ ile veya başka malzemelerle kirlenmiş parçalar, akü, pil, metal dışı yabancı malzemeler için ayrı ayrı konteynır bulundurulması,

18 geri kazanım tesislerinde aranan şartlar
absorban malzemeler ile yağ çözücüler bulundurulması, Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik doğrultusunda çevre izin ve lisansı almış geçici depolama alanları tarafından arındırma ve söküm işlemleri gerçekleştirilmemiş olan ömrünü tamamlamış araçlar ve bunların parçalarının tesise kabul edilmemesi; bu tesislerde işlem gören araçların aynı Yönetmelikte düzenlenen Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formu ile tesise kabul edilmesi,

19 geri kazanım tesislerinde aranan şartlar
Öğütme işlemi sonrasında ortaya çıkan atıkların sınıflandırılması için, LAGA PN 98 standardı veya eşdeğer standartlara göre numune alınması, bu atıklarda poliklorlu bifenil tayini DIN standardına, hidrokarbon muhteviyatı ise TS EN standardına uygun olarak yapılması, Tehlikesiz atık geri kazanım tesislerinden kaynaklanan bakiye atıkların, çevre izin/lisansına sahip geri kazanım veya bertaraf tesislerine gönderilmesi

20 geri kazanım tesisleri
TEHLİKESİZ ATIK ÜRETİCİSİ TEHLİKESİZ ATIK HURDA METAL TEHLİKESİZ ATIK TOPLAMA-AYIRMA TESİSİ HURDA METAL TOPLAMA-AYIRMA TESİSİ TEHLİKESİZ ATIK GERİ KAZANIM TESİSİ HURDA METAL ISLAH GERİ KAZANIM TESİSİ HURDA METAL ERGİTME TESİSİ

21 toplama-ayırma tesisleri
TOPLAMA-AYIRMA TESİSİ DEĞERLENDİRME (İL MÜDÜRLÜĞÜ) TOPLAMA-AYIRMA BELGESİ BAŞVURUSU UYGUN DEĞİL TOPLAMA-AYIRMA BELGESİ UYGUN

22 toplama-ayırma tesislerinde aranan şartlar
stok sahasının zemin geçirimsizliği beton vb. sağlanır, yağmur ve yüzey sularının drenajı için tedbirler alınır, yağmur suları, yıkama ve benzeri atık sulardan ayrı toplanır. gürültü, toz gibi kirleticilere karşı ilgili yönetmeliklerde tanımlanan sınır değerlere uyulur. tesis çevresi dışarıdan görülmeyecek şekilde çevrilir ve bu alana personel harici kişilerin izinsiz girmesi önlenir. metal hurda toplama-ayırma faaliyeti yapan tesislerde taşınabilir radyasyon ölçüm cihazı ve yeterlilik sahibi personel. yağ ile veya başka malzemelerle kirlenmiş parçalar, akü, pil, metal dışı yabancı malzemeler için ayrı ayrı konteynır kullanılır. kontamine yüzey için absorban malzemeler ile yağ çözücüler bulunur

23 lisans Tehlikesiz atık geri kazanım tesisi ile metal hurda ıslahı/geri kazanımı tesisi ÇİLY tehlikesiz atık geri kazanım tesislerine Bakanlık tarafından çevre lisansı; tehlikesiz atık ve metal hurda toplama-ayırma tesislerine İl Müdürlükleri tarafından toplama-ayırma belgesi verilir. Metal hurda ıslah/geri kazanım tesislerinin toplama-ayırma faaliyeti için il müdürlüklerinden belge almaları şartı aranmaz.

24 Ek-2 02 TARIM, BAHÇIVANLIK, SU KÜLTÜRÜ, ORMANCILIK, AVCILIK VE BALIKÇILIK, GIDA HAZIRLAMA VE İŞLEMEDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR Bitki dokusu atıkları Ayrı toplanmış ve saha dışında işlem görecek hayvan pislikleri, idrar ve tezek (pisletilmiş saman dahil), akan sıvılar 15 ATIK AMBALAJLAR; BAŞKA BİR ŞEKİLDE BELİRTİLMEMİŞ EMİCİLER, SİLME BEZLERİ, FİLTRE MALZEMELERİ VE KORUYUCU GİYSİLER Kağıt ve karton ambalaj Plastik ambalaj Ahşap ambalaj Metalik ambalaj Kompozit ambalaj Karışık ambalaj Cam ambalaj Tekstil ambalaj

25 Ek-2 16 LİSTEDE BAŞKA BİR ŞEKİLDE BELİRTİLMEMİŞ ATIKLAR 16 01
Çeşitli Taşıma Türlerindeki (İş Makineleri Dahil) ÖTA ve ÖTA’ların Sökülmesi ile Araç Bakımından (13, 14, ve hariç) Kaynaklanan Atıklar Ömrünü tamamlamış lastikler 16 02 Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıkları ’dan ’e kadar olanların dışındaki ıskarta ekipmanlar dışındaki ıskarta ekipmanlardan çıkartılmış parçalar 16 06 Piller ve Aküler Alkali piller ( hariç) Diğer piller ve akümülatörler 17 İNŞAAT VE YIKIM ATIKLARI Beton Tuğlalar Kiremitler ve seramikler dışındaki beton, tuğla kiremit ve seramik karışımları ya daayrılmış grupları dışındaki bitümlü karışımlar dışındaki toprak ve kayalar dışındaki demiryolu çakılı ve dışındaki yalıtım malzemeleri dışındaki alçı bazlı inşaat malzemeleri , ve dışındaki karışık inşaat ve yıkım atıkları

26 Ek-2 18 İNSAN VE HAYVAN SAĞLIĞI VE/VEYA BU KONULARDAKİ ARAŞTIRMALARDAN KAYNAKLANAN ATIKLAR (DOĞRUDAN SAĞLIĞA İLİŞKİN OLMAYAN MUTFAK VE RESTORAN ATIKLARI HARİÇ) Kesiciler ( hariç) Kan torbaları ve kan yedekleri dahil vücut parçaları ve organları ( hariç) Enfeksiyonu önlemek amacı ile toplanmaları ve bertarafı özel işleme tabi olmayan atıklar (örneğin sargılar, vücut alçıları, tek kullanımlık giysiler, alt bezleri) 19 ATIK YÖNETİM TESİSLERİNDEN, TESİS DIŞI ATIK SU ARITMA TESİSLERİNDEN VE İNSAN TÜKETİMİ VE ENDÜSTRİYEL KULLANIM İÇİN SU HAZIRLAMA TESİSLERİNDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR Belediye ve benzeri atıklarının kompostlanmamış fraksiyonları Hayvansal ve bitkisel atıklarının kompostlanmamış fraksiyonları Standart dışı kompost Başka bir şekilde tanımlanmamış atıklar Belediye atıklarının anaerobik arıtımından kaynaklanan sıvılar Belediye atıklarının anaerobik arıtımından kaynaklanan posalar

27 Ek-2 Hayvansal ve bitkisel atıkların anaerobik arıtımından kaynaklanan sıvılar Hayvansal ve bitkisel atıklarını anaerobik arıtımından kaynaklanan posalar Başka bir şekilde tanımlanmamış atıklar dışındaki düzenli depolama sahası sızıntı suları 20 AYRI TOPLANMIŞ FRAKSİYONLAR DAHİL BELEDİYE ATIKLARI (EVSEL ATIKLAR VE BENZER TİCARİ, ENDÜSTRİYEL VE KURUMSAL ATIKLAR) Biyolojik olarak bozunabilir mutfak ve kantin atıkları Yenilebilir sıvı ve katı yağlar  dışındaki pil ve akümülatörler Baca temizliğinden kaynaklanan atıklar Biyolojik olarak bozunabilir atıklar Toprak ve taşlar Biyolojik olarak bozunamayan diğer atıklar Karışık belediye atıkları Pazarlardan kaynaklanan atıklar Sokak temizleme kalıntıları Hacimli atıklar Başka bir şekilde tanımlanmamış belediye atıkları

28 yürürlük 8.1(ç) 1/1/2015 tarihinde, 9.1(b) 1/1/2015 tarihinde,
Mevcut metal ergitme tesisleri 10 uncu maddesi 1/1/2015 tarihinde,

29 Tehlikesiz Atık Yönetimi
Atıklar Geçici Depolama Atık üreticisinin sahasında En fazla 1 yıl Toplama-Ayırma Tesisi Enerji Geri Kazanımı Beraber yakma tesislerinde (çimento, kireç vb.) Yakma (Döner Fırın, Piroliz, Gazlaştırma vb.) Ön İşlem Ara Depolama Düzenli Depolama Geri Kazanım İhracat

30 TEŞEKKÜRLER Nihal SEVİNGEL YOĞURTÇUOĞLU
T : (312) E : W :