04.10.20151 FONKSİYONEL ETKİNİN ORTAYA KONULMASI, TANININ KANITLANMASI, İŞ YERİNDEKİ FAKTÖRLER Prof.Dr. Mustafa Özesmi Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi.

... konulu sunumlar: "04.10.20151 FONKSİYONEL ETKİNİN ORTAYA KONULMASI, TANININ KANITLANMASI, İŞ YERİNDEKİ FAKTÖRLER Prof.Dr. Mustafa Özesmi Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi."— Sunum transkripti:

1 04.10.20151 FONKSİYONEL ETKİNİN ORTAYA KONULMASI, TANININ KANITLANMASI, İŞ YERİNDEKİ FAKTÖRLER Prof.Dr. Mustafa Özesmi Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı E-mail: mozesmi@erciyes.edu.tr

2 04.10.20152

3 3

4 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 04.10.201511

12 04.10.201512

13 04.10.201513

14 04.10.201514

15 04.10.201515 Mesleki hava yolu hastalıkları Meslek astması Bissinozis Mesleğe bağlı kronik bronşit

16 04.10.201516 Meslek astmasında etkenler Diizosiyanatlar, anhidrik asitler Ağaç tozu, hayvan türleri Allerjenler, lateks, irritan gazlar

17 04.10.201517 Bissinozis Etken pamuk tozu

18 04.10.201518 Kronik bronşitis /KOAH Etkenler mineral tozlar / kömür

19 04.10.201519 Meslek astımı Sadece iş ortamında karşılaşılan ve iş yeri dışında bulunmayan spesifik etken ya da koşula bağlı gelişen geçici hava yolu obstrüksiyonu Tarlo SM, Liss GM,. Occupational Asthma: an Approach to diagnosis and management. Can Med Ass J 2003; 168 (7); 867-871.

20 04.10.201520 Latent periyodu bulunmayan meslek astımı İrritanla indüklenen astım ya da RADS (Reactive Airways Dysfunction Syndrom)

21 04.10.201521 Latent periyodu bulunan klasik meslek astımı Maruziyetten itibaren 2-24 ay sonra ortaya çıkan meslek astımı 1)Düşük MA: Molekül ağırlıkları 5 kilodaltonun altında olanlar, 2)Yüksek MA: Molekül ağırlıkları 5 kilodaltonun üzerinde olanlar.

22 04.10.201522 Meslek astımım gelişiminde rol oynayan etkenler ETKEN MADDE Risk altındaki kişiler **Yüksek MA maddeler** *TahıllarDeğirmenciler, fırıncılar *Hayvanlarda türeyen allerjenlerHayvan bakıcıları *EnzimlerDeterjan işçileri, fırıncılar, ilaç sanayi işçileri *LateksSağlık çalışanları *ReçineHalı dokuyanlar, ilaç sanayinde çalışanlar *Deniz hayvanlarıDeniz mahsullerini işleyenler

23 04.10.201523 Düşük molekül ağırlıklı maddeler İzosiyanatlar Sprey boyacılar,plastik,kauçuk köpük imal edenler ya da kullananlar izolasyon malzemeleri döşeyenler Ağaç yada tahta tozlarıOrman işçileri marangozlar AnhidridlerPlastik yada epoksit reçine kullananlar MetallerRafinerilerde yada dökümhanede çalışanlar LehimlerElektronik sanayide çalışanlar AminlerDökümcüler

24 04.10.201524 Düşük molekül ağırlıklı maddeler BoyalarTekstil işçileri Kloramin TTemizleyiciler,odacılar Formaldehid,gluteraldehidHastahane personeli PersülfatKuaförler AkrilatUhu,zamk yapanlar İlaçlarSağlık çalışanları,ilaç sanayi işçileri

25 04.10.201525 RADS gelişimine neden olan faktörler Toksik amonyak dumanlar,asetik asit,glasial asetik asit, savaş gazları, göz yaşartıcı gazlar Lokomotif dumanı, maden buharları, insan yapımı madensel lifler, sprey boyalar Metal soğutucu sıvılar, formol, dezenfektan buharları, etilen oksit, sülfürik oksit, hidroklorik asit Beyazlatıcı maddeler,yangın dumanı inhalasyonu

26 04.10.201526 BİSSİNOZİS Sadece pamuk tozu maruziyetine bağlı değil keten, jüt, kendir, sisal gibi doğal dokuma liflerinden kaynaklanan tozlara maruziyetle de ortaya çıkmaktadır. Byssinosis in Cotes JE, Steel J Work Related Disorders 1st edt; London Blackwell Scientific Pbl 1987 pp309-319

27 04.10.201527 Pamuğun işlenmesi 1)Çırçır ve balyalama 2)Balyaların açılması 3)Harman hallaç 4)Tarak 5)Cer fitil 6)İplik, bobinaj

28 04.10.201528 Patogenezde suçlanan ve pamuk tozu yapısında bulunan bileşenler Ham pamuk ekstresi Tanninler Mikrobiyolojik kirleticiler Endotoksinler

29 04.10.201529 WHO nun Bissinosis Sınıflandırması

30 04.10.201530 Bissinozisde solunum fonksiyon testleri 1)Kr bissinozisli hastalarda haftanın ilk çalışma günü sol.fonk.kaybı daha fazla 2)FEV1 deki düşme ile belirtiler arasında korelasyon bulunmamakta 3)Küçük hava yollarındaki obst.daha belirgin 4)A.c. fonk. değişiklikler üzerinde sigaranın etkisi bulunmamakta 5)Bronş hiperrreaktivitesinde artış söz konusu. Bisinosis semptomu olanlarda bu oran %78’ dir.

31 04.10.201531 Mesleğe bağlı kronik obstruktif a.c hastalığı KOAH nedeni olarak, toz ya da duman maruziyeti popülasyon üzerinde yapılan çalışmalarla desteklenmiştir.

32 04.10.201532 KOAH gelişiminde mesleksel faktörlere ait relatif risk daha düşük olmakla birlikte özellikle iş yerinde maruz kalınan toz miktarı arttıkça relatif riskin günde 10 pk sigaraya benzer oransal bir risk artışı ortaya konmuştur. Balmes JR Occupational airways diseases from chronic low-level exposures to irritants Clin Chest Med 2002; 727-736

33 04.10.201533 KOAH geliştirmesi açısından yüksek riskli meslek grupları 1)Tekstil 2)Kuartz yada silika maruziyeti 3)Dökümhanade çalışanlar 4)Yapı ve çimento işçiliği 5)Taşımacılık 6)Mobilya yapımı 7)Kağıt sanayi 8)Orman endüstrisi 9)Çiftçilik-tarım işçiliği 10)Kazan ve kalorifer işçiliği

34 04.10.201534 Kronik bronşite neden olduğu bilinen bazı maddeler Mineraller Kömür,insan yapımı cam elyaf,mineral yağ buharı,silika, silikatlar. Metaller Osmium,vanadium, kadmium, lehim dumanları. Organik tozlar Pamuk, tahıl, ağaç, tahta Duman Motor egzoz dumanları, çevresel tütün içimi, yangın dumanı.