bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları

bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARI YILI INSA 498 yapımda bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları DOÇ.DR. İBRAHİM YİTMEN

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ
(BIM)

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ
Farklı disiplinlerle ortak çalışma alanı olan inşaat yapım sektörü, anlık dikkatsizliklerin çok büyük ve geri dönülemez sorunlara sebep olabilen, yapılan küçük hataların büyük tehditlere ve maddi manevi zararlara neden olabileceği, her aşamasında disiplinler arası iletişimde zorluklar ve kopukluklar yaşanan bir sektördür. Hal böyle olunca sürekli gelişim, sistem kontrolü ve yönetim işleyişi üzerindeki düzenlemeler kaçınılmaz olmaktadır. Bunun için günümüze kadar birçok yöntem ve değişik tarzlar geliştirilmiş ve denenmiştir. Çalışmanın bu bölümünde çözüme yönelik en yeni yöntemlerden biri olan, disiplinler arası çalışma koşullarına göre oluşturulmuş, meydana gelebilecek sorunları önceden görme yetisi veren ve bu anlamda çözüme katkıda bulunabilecek bir sistem olan Yapı Bilgi Modellemesi (YBM) ve işlevleri incelenmiştir. Çalışma kapsamında sistemin tanımı yapılarak, YBM süreci, YBM’de kullanılan bilgi türleri, kullanım alanları, hakkındaki yanılgılar ve YBM sistemine geçişten bahsedilmiştir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ (YBM)
TANIM YBM terimi için literatürde farklı açılardan birçok tanım bulunmaktadır. YBM, bina (ya da bina projesi)’nin tamamını oluşturan tüm yaşam döngüsü süreçlerini destekleyici yeterli bilgi ve doğrudan bilgisayar uygulamalarından yorumlanabilen bir bilgi modelidir diye tanımlanmaktadır. YBM bir projenin tasarım aşamasından inşaat ve operasyon aşamalarına kadar geçen süreçte kullanılan koordineli ve güvenilir bilgi üzerine kurulu bütünleşik bir süreçtir. YBM terimine yazılım tarafından bakıldığında, YBM ya da Yapı bilgi sistemi (YBS) Autodesk'in bilgi teknolojilerini yapı sektörüne uygulayarak geliştirdiği yapı tasarımı çözümlerine ve bu çözümlerle oluşturulan sistemlere verdiği addır. Model açısından bakıldığında da en basit şekliyle YBM bir yapıyı çizgilerle değil yapı elemanlarıyla modelleme sistemidir diyebiliriz INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

TANIM Bütün bu tanımlamaların ışığında YBM; Fikir aşamasından projenin bitirilip teslim aşamasına, hatta teslimden sonra bile planlanan proje ömrü boyunca yapı hakkında bilgi edinilebilecek, Her aşamasında yapılan değişikliklerin diğer disiplinlerce de kolaylıkla algılanabileceği, Coğrafi bilgi sistemleri ile entegre edilerek çevresindeki nesneler hakkında da bilgi edinilebilinecek yeni bir sistemdir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

TANIM Son olarak YBM sistemini ve yazılımlarını şu şekilde anlatmak uygun olacaktır. YBM aynı kaynaklarla daha fazla iş bitirilmesini sağlayarak verimliliği artıran, tasarımı ve uygulamayı gerçekleştiren mühendislerin düşünce tarzıyla oluşturulmuş bir sistem olduğu için anlaşılması kolay olan, iyi iş akışları geliştiren ve verimsiz olanların düzeltilmesine yardımcı olan, bütün paydaşların (müşteriler dahil) yarar elde ettiği, proje ekibi içerisinde iletişimi ve koordinasyonu kolaylaştırarak tasarımda hata riskini azaltan bir sistemdir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE SÜREÇ YBM için süreç tanımlanmadan önce amaçlarından bahsetmek çalışmaya katkı sağlayacaktır. Çünkü YBM bildiğimiz CAD (Computer Aided Design) – BDT (Bilgisayar Destekli Tasarım) sistemleriyle benzer yapıya sahip olmasına rağmen süreci tamamen farklı bir modelleme sistemidir. Çünkü klasik BDT sisteminde 2 boyuttan 3 boyut üretme süreci uygulanırken, YBM’de 3 boyuttan iki boyut elde etme imkânı sunulmaktadır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE SÜREÇ BDT ve YBM’ye dayalı sistemin grafiksel gösterimi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE SÜREÇ YBM, bir yapıyı çizgilerle ifade ederek tasarımcının ya da kullanıcının hayal gücü nispetinde bilgiler veren BDT sisteminden farklı olarak yapıyı gerçek yapı elemanlarıyla ifade ederek, tasarımcı veya kullanıcının hayal gücünün gerçeğe uygun bir modelini verir. Gerçeğe uygun bu model farklı iş kollarının (elektrik, malzeme, betonarme, hafriyat vs.) birada çalıştığı inşaat sektörüne ortak bir dil getirir. Amaç, birimler arası iletişim eksikliğinden, ya da iletişimde kopukluk olmasa bile uzmanlık alanlarının farklı olmasından dolayı ortaya çıkan anlaşmazlıkları üretime katılan ya da katılacak birimlerin birbirlerini kolayca anlayabileceği bir dil oluşturarak ortadan kaldırmaktır. Genel olarak bir YBM ile BDT arasındaki farklılıkları Tablo 4.1’de görülebilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE SÜREÇ Tablo 4.1 3B modelleme açısından YBM ile BDT arasındaki farklılıklar Ortak bir dil oluşturmak, bütün birimlerin uzmanlık alanları farklı olduğundan çok kolay olmamakla birlikte ancak gerçeğe benzer yapı elemanlarının modelde yer almasıyla mümkün olabilir. Bu nedenle YBM süreci parametrik modellemeyi sisteme entegre etmiştir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

PARAMETRİK MODELLEME Modelleme yaklaşımları inşaat sektöründe tasarım aşamasında kullanılmaktadır. Bilgisayar yazılımlarının gelişmesiyle modeller daha kolay oluşturulabilmektedir. Kullanılan bilgisayar yazılımın özelliğine göre değişik modelleme türleri kullanılabilir. Bir araştırmada, YBM’nin bir metot olduğu, bir teknoloji olmadığı ve etkin bir şekilde kullanılması için teknolojiden destek alması gerektiği vurgulanmıştır. Bu teknolojiler, bilgisayar destekli tasarım (BDT), nesne yönelimli BDT ve parametrik yapı modelidir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

PARAMETRİK MODELLEME YBM, parametrik modellemeyi esas almıştır. Burada parametrik terimi ile anlatılmak istenen kısaca, modeli oluşturan tüm nesnelerin birbirleri ile ilişki içerisinde olmalarıdır. Açıklamadan da anlaşılacağı üzere programlama aslında nesne tabanlı bir programlama olup, işlevlerini nesnelerin işlevi üzerine kurmuştur. Bir sistem bileşeni üzerinde yapılan her değişiklik parametrik modelleme sayesinde diğer ilgili sistem bileşenleri tarafından algılanır. Yapılan bir tasarımda, plan üzerindeki bir duvarı hareket ettirdiğimizde çıktı alacağımız belgelerde olan cepheler, kesitler ve diğer ilgili görsellerde bu değişiklik anında güncellenir. Tasarım ekibi tarafından belirli bir aşamaya getirilen model yükleniciye gönderilebilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

PARAMETRİK MODELLEME Yüklenici bu modelde ne yapacağını anlayabilir. Kullanıcı ayrıca bu model ile malzeme tüketimi ve gerçek zamanlı malzeme kullanım miktarını ayırt edebilir. Yani bu duvar örneğinde yüklenici, duvarı ne kadarlık bir alçıpan ve izolasyon ile inşa edebileceğini söyleyebilir. Sonuç olarak kullanıcılar YBM’yi bir tesisi ve projede olan malzeme ve mobilyaları zamanlayarak çevresindeki tüm bilgileri yönetmek ve idare etmek için kullanabilir. Anlatılmak istenen, modelde yapılacak bir değişikliğin diğer çıktılarda da eş zamanlı değişiklik oluşturacağını ve bu değişiklikle malzeme değişiklikleri de izlenebileceğidir. Güncellenen bu değişiklikler aslında yapı elemanlarının akıllı nesneler gibi davranması anlamına gelmektedir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

AKILLI NESNELER Modellemede kullanılan nesneler, yazılımların özelliğine göre hazır olabilir veya kullanıcı bu nesneyi baştan da yaratabilir. Burada önemli olan nesnelerin nasıl ifade edildikleridir. Bir yapı çizgilerle de ifade edilebilir, yapı elemanlarıyla da ifade edilebilir. Esası nesnelere dayanan YBS’nin en büyük avantajı nesnelerini yapı elemanları olarak tanımlaması ve nesneler arasında bir bağ oluşturarak kendisinin ne olduğunu bilen akıllı nesneleri meydana getirebilmesidir. Akıllı nesneler kullanıcının isteğine bağlı olarak programlanabilir. Programlama sonucu, kullanıcı tarafından girilen uygunsuz bir bilgiyi tanır ve kullanıcıya uyarı verir. Örneğin programlanmış bir merdiven için rıht yüksekliği uygunsuz bir değer girildiğinde kullanıcıya akıllı bir nesne gibi hemen bir geri bildirimde bulunabilir. Kullanıcı bu uyarıyı gördükten sonra merdiven rıht değerini, olması gereken 5.0 cm ile 27.5 cm arasında güncelleyebilir. Böylece olası hesap hatalarını engellenebilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

AKILLI NESNELER Bir çalışmada akıllı nesnelerin, kendilerinin ne olduğunu da bildikleri için modelleme işlemini kısaltmada yardımcı olabileceğini vurgulayarak modelde duvara monte edilmiş bir pencere, duvar hareket ettirildiğinde onunla birlikte hareket edeceği ve tekrar pencerenin taşınmasına gerek kalmayacağı belirtilmiştir. Modelde duvarın yerini değiştirdiğimizde duvar üzerindeki elemanların da teker teker yerlerinin değiştirilmesine gerek kalmadan, akıllı nesne gibi davranan elemanların kendisinin ne olduğunu ve duvardaki konumunu da bilerek, duvarla birlikte eşzamanlı yeri değişmektedir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

VERİTABANI Günümüzde yönetme işi bütün sektörlerin öncelikli konusu haline gelmiştir. Çünkü iyi bir yönetim anlayışına sahip kurum ya da kuruluşlar, olası hatalardan ve bunu getireceği külfetlerden (maliyet, zaman vs.) kurtulacaktır. İnşaat sektöründe, binaların yapımından başlayarak yaşam döngüleri boyunca yönetimi, bilgi teknolojilerinin katkısıyla çok daha kolay ve etkin biçimde gerçekleştirilebilir. Bu ancak bütün gelişme ve değişikliklerin kayıt altında tutulmasıyla mümkün oalcaktır. Günümüzde bilgisayar teknolojilerinin kullanımının artması, veritabanı oluşturmaya yönelik büyük kolaylık sağlamıştır. Bilgisayar ortamında tasarlanan projelenin bilgileri veritabanında saklanır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

VERİTABANI YBM’de kullanıcılar standart çizim faaliyetlerini üç boyutlu bir model ile etkileşim içinde gerçekleştirerek veritabanı oluştururlar. Planda yapılan bütün değişiklikler veritabanlarına aktarılır. Böylece çalışmanın ilerlemesi oranında veritabanı büyür. Aynı zamanda bütün bilgiler aynı veritabanında derlendiği için bilgiler tutarlıdır. Örneğin plan, görünüş, perspeftif, kesit, metraj vs. YBM’de aynı modelin bir parçasını oluşturmakta, farklı bir sonuç ortaya çıkmamaktadır. Tüm proje bilgileri aynı veritabanında oldukları ve birbiri ile ilişkili oldukları için birinde yapılacak bir değişiklik eş zamanlı olarak diğerine de otomatik olarak aktarılır. Örneğin, YBM yazılımlarından bir tanesi olan Allplan tarafından, plan üzerinde yapılan pencere boşluğunun konum değişikliği otomatik olarak algılanır ve pencerenin de başka bir işlem yapmadan komum değişikliği yapılmış olur. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

MERKEZİ BİLGİ SAKLANIMI İnşaat sektöründe kullanılan sistemler, disiplinler arası bir çalışmayı gerektirir. Özellikle YBM çok fazla uzmanlık alanından destek alır. Önceki bölümlerde bahsettiğimiz gibi YBM bütün bu paydaşların ortak olarak anlayabileceği bir dil oluşturmayı hedeflediği için bu paydaşların aynı ve güncel bilgiye ulaşmasını sağlamalıdır. Çünkü model çalışmada belirtildiği gibi mimarlar, mühendisler, müteahhitler, mal sahipleri vs. birlikteliği ile oluşturulmuş bilgiden ibarettir. Projenin herhangi bir safhasında muhtemel çelişkilerin önüne bu sayede geçilmiş olunur. Katılımcı projedeki konumuna göre modelde bir aksaklık gördüğünde müdahale edebilir ve uygulamada oluşacak bir olası kriz ortamını yok etmiş olur. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

MERKEZİ BİLGİ SAKLANIMI Modelden de anlaşılacağı gibi, YBM bütün disiplinlerin projeye özgü bilgilerini tek bir merkezde saklar. Bu da iletişimde ortak bir dil kullanmayı gerektirir. YBM ile paydaşlar arası bilgi alışverişi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ Bilginin katmanlı da olsa tek bir yapıda bulunması, her tür proje verisine tek bir kaynaktan erişimi kolaylaştırmakta ve proje ile ilgili tahminleri sürekli kontrol etmeyi mümkün kılmaktadır. Amaç ters gidebilecek ve maliyetleri yükseltebilecek olasılıkları ortadan kaldırmaktır. Binanın inşa edilebilirliği ile ilgili doğru tahminlerde bulunabilmek, elemanların nasıl bir araya gelebileceğini öngörebilmek, tolerans aralıklarını hesaplamak çok önemlidir. Bu da yapıda kullanılacak nesnelerin bilgilerini doğru yorumlamakla sağlanabilir. Her nesne varlığı itibari ile birden çok çeşitte bilgi içerebilmektedirler. Farklı nesneler de farklı çeşitte bilgi içerebilirler. Bunlar, grafik bilgi, grafik olmayan bilgi, link bilgisi ve harici bilgidir. Nesne tabanlı yaklaşım ile çalışan YBM yazılımları yukarıdaki bilgileri kullanır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ GRAFİK BİLGİ Bilgi, bütün yönetim ve işletim sistemlerinde kullanılan, depolanan, gizlenen bir varlıktır. Yönetim bilgi sistemi, stratejik bilgi sistemi, pazarlama bilgi sistemi, coğrafi bilgi sistemi vs. gibi daha birçok bilgi sistemi, önceki bölümlerde bahsettiğimiz gibi şirketlerde yönetme işinin öncelikli konu haline gelmesiyle ortaya çıkmıştır. İnşaat sektöründe kullanılan bilgi sistemleri, bilgisayar kullanımının da artmasıyla birlikte sadece sözel bilgi olmaktan çıkmıştır. Çalışmanın bu bölümünde YBM bilgi bileşenlerinden olan grafik bilgi bileşeni incelenmiştir. Grafik bilgi projeyi temsil eden, metrik değerleri koruyan bir 3 boyutlu (3B) modeldir. 3B bu modelden 2 boyutlu (2B) benzetimlerin elde edilmesi YBM yazılımlarının sağladığı bir kolaylıktır. Şekil 3.6’da grafik bilgiyi temsil eden 3B model ve grafik bilginin sağladığı kolaylıkları örnek olarak görebileceğimiz bir benzetim bulunmaktadır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ GRAFİK BİLGİ Grafik bilgi kapsamında sanal bina INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ GRAFİK BİLGİ BDT sürecinde planlama ve 2B uygulamadaki en büyük problem proje verilerinin doğru olmayan çizimlerle görselleştirilmesidir (şeytan detaylarda saklıdır). Tam olarak görselleştirilmezse, anlaşılmazsa ve iletişim kurulamazsa, anlaşma metninde düzgün sunulamazsa sonuç olarak yapım sürecinde problemler çıkabilir *31+. YBM yazılımlarının sağladığı kolaylık sayesinde 3B model üzerinden çok basit bir şekilde kesitleri, cepheleri, detayları, planları görebilir, metrajı hesaplattırabilir, istediğimiz zaman animasyonlar üretebiliriz. Bu sayede uygulama aşamasında ortaya çıkan güncellemeleri plana kolayca uygulanıp, istenilen çıktıları otomatik olarak alabiliriz. YBM sisteminin bu kolaylığı, gerçek yapı elemanlarıyla modellenmesinden ileri gelmektedir. BDT sistemlerinde de benzer işlem uygulanmasına karşın, tasarımı sadece çizgilerle ifade edilmesinden dolayı olası tadilat planlamalarında tasarım süresini ve iş yükünü artırır. Buna rağmen hata riski YBM sistemlerine göre daha fazladır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ GRAFİK OLMAYAN BİLGİ Grafik bilgilerin yanı sıra YBM bileşenlerinden bir tanesi de grafik olmayan bilgilerdir. Grafik olmayan bilgiler, model ile ilgili işlevsel, yapısal veya maliyet gibi alfasayısal yani karakterlerden oluşan verilerdir. Bu veriler yazılımlara parametrik bir arayüzle girilir. Veri olarak malzeme adı, adedi, akustik değer, yanıcılık, ısı geçirgenliği, enerji sınıfı, maliyet bilgileri vs. girilir. Modelle olan bağlantısı, modelde veya tablolarda yapılan bir değişikliğin birbirini etkilemesini sağlamaktadır. Grafik olmayan bilgileri gösteren parametreler listesinin bir örneği görülmektedir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ GRAFİK OLMAYAN BİLGİ Grafik olmayan parametreler INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ LİNK BİLGİSİ Bilgisayar uygulamalarında kullanılan başka bir yöntem de komutlarla yönlendirme yöntemidir. Yönlendirme, komutlar sayesinde bir dosyaya tıklandığında istenilen veriye ulaşma anlamına gelmektedir. Link bilgisi modelin doğrudan bir parçası olmamakla birlikte görünen veya görünmeyen bağlantılarla modele bağlıdır. Görünen bağlantılara örnek olarak, tıklandığında pencere veya dosya açan linkler örnek verilebilir. Görünmez linkler ise metraj tabloları gibi tabloları modele bağlayan linkler olabilmektedir. Şekilde bir YBM yazılımındaki metraj ile kat planı arasındaki link ilişkisi anlatmaktadır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ LİNK BİLGİSİ Metraj tablosu ile kat planı arasındaki link ilişkisi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ’NDE KULLANILAN BİLGİ TÜRLERİ HARİCİ BİLGİ İsminden anlaşılacağı gibi bu bilgi türü YBM’den bağımsız bir bilgi türüdür. Bu bilgi türü inşaat takvimi, üreticinin malzeme ve ürünlerle ilgili spesifikasyonları, aksesuarlar ve web sayfaları olabilir. Harici bilgi sayesinde kullanıcının ya da üçüncü kişilerin en son ve en güncel bilgiye ulaşımı sağlanabilmektedir. Bu yolla lojistik planlamaya da destek olabilir. Şekil bir objeye tanımlanmış harici web sitesi örneğidir. Objeye tanımlanmış harici web sayfası linki INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI YBM aşağıdaki amaçlar için kullanılabilir: Görselleştirme: 3B kaplamalar kolayca oluşturulabilir. Üretim/İşyeri Çizimleri: Çeşitli yapı sistemleri için iş yeri çizimlerini oluşturmak kolaydır. Örneğin, model tamamladıktan sonra metal levha boru tesisatı çizimleri kolayca oluşturulabilir. Otomatik Üretim: Teknolojik açıdan gelişmiş tedarikçileri içeren projelerde, YBM dosyalarından elde edilen veriler sayısal kontrollü imalat malezemesine girdi olarak kullanılabilir. Yönetmeliğe ilişkin değerlendirmeler: İtfaiye ve diğer yetkililer bu modeli yapı projelerinin kendileri ile ilgili kısımlarını gözden geçirmeleri için kullanabilirler. Adli Analiz: YBM, potansiyel arızaları, sızıntıları, tahliye planlarını gibi unsurları grafiksel olarak göstermeye kolayca adapte edilebilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI YBM aşağıdaki amaçlar için kullanılabilir: Tesis Yönetimi: Tesis yönetimi bölümleri YBM’yi tadilat, mekan planlama ve bakım onarım işlemleri için kullanabilir. Maliyet Hesabı: YBM yazılımları maliyet hesabı özelliği ile oluşturulmuştur. Modelde herhangi bir değişiklik yapıldığında malzeme miktarları otomatik olarak algılanır ve değiştirilir. Yapım Süreci: YBM modeli malzeme siparişi, imalat ve bütün bina ürünleri için teslimat programları oluşturmada etkin olarak kullanılabilir. Uyuşmazlık, Müdahale ve Çakışma araştırması: YBM modelleri 3B mekanda ölçekli olarak üretilmektedir. Bütün büyük sistemler etkileşim için görsel olarak kontrol edilebilmelidir. Bu süreçte çelik kirişler, kanallar ve duvarlar ile boru sisteminin kesişmesi kontrol edilebilir. Acil Durum Yönetimi: Acil durumlarda planlama ve tahliye açısından büyük kolaylık sağlaması da YBM’nin kullanım alanlarına dahil edilebilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI YBM’nin sadece binanın yapım aşamasında kullanılacak bir sistem olmadığını yukarıdaki örneklerden görebiliyoruz. YBM, tasarım aşamasından projelendirme aşamasına, yapım aşamasından işletim sürecine kadar üretimin ve işletimin her anından yaralanan ve bu aşamaların ilerleyişinde her aşamada yararlanılabilen bir sistemdir. Sisteme veri girişi veya değiştirilmesi kullanılan Yapı Bilgi Modellemesi yazılımlarının özelliğine bağlı olarak mümkündür. Birçok katılımcının değişik formatlardaki girdilerinin bulunduğu ve bu girdilerin proje ilerleyişine bağlı olarak sürekli revize edildiği bu sistem dinamik bir sistemdir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI YBM’nin kullanım alanlarını başlıca beş başlıkta incelemek mümkündür. I. Tasarım sürecinde kullanım II. Yapısal/Çevresel analizlerde kullanım III. Bina yapım sürecinde kullanım IV. Bina işletiminde kullanım V. CBS kapsmında kullanımı INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI I. TASARIM SÜRECINDE KULLANIM Tasarım süreci mimarların aktif rol oynadığı süreçtir. Taslakların oluşturulup daha sonra inşaat mühendisleri ve diğer birimlerden de geri bildirim alınarak proje tasarlanır. Başlangıçta bazı temel kararların alınması gereklidir. Yapı Bilgi Modellemesi yazılımlarının proje üzerindeki güncellemelere karşı işlem kolaylığından önceki bölümlerde bahsetmiştik. Ancak hayati kararların değişmesi sonucu bu tür sistemlerden yararlanılabileceği düşünülmemelidir. Dolayısıyla YBM yazılımlarından süreçlerde bize yardımcı olmalarını bekleyebiliriz ancak verilen hayati kararların sonraki süreçleri etkilediğini de düşünürsek yanlış kararı düzeltmesini bekleyemeyiz. YBM yazılımları bu süreçte konsept tasarımı – şematik model oluşumu ile istenilen metraj hesaplarının ve toplam bina yüzeyi ve mahal büyüklüklerini hızlı bir şekilde hesaplayabilesini, tasarım modeliyle de bina ile ilgili boyutlar, temel yapısal elemanlar, kat yükseklikleri gibi tüm ana bileşenleri içerir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI i. Fiziksel Tasarım Modeli Bu model yapının geometrisini, dış görünüşlerini ve hacmini incelemek için oluşturulur. Büyük ölçekli fiziksel modeller tente gibi bireysel bina bileşenlerini incelemek için oluşturulmuştur. Şekil bu modellerin bazılarını göstermektedir. Mikro düzeydeki yinelemeli sürece örnek olarak, tenteler yapıyla ilişki içinde fiziksel olarak modellendi, daha sonra gün ışığı özellikleri ve kendi performanslarını test etmek için gün ışığı ve enerji modelleri sayısal olarak yeniden oluşturuldu. Şekil. Fiziksel tasarım modeli INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI ii. Sayısal Tasarım Modeli Bu model müşteri ve mal sahipleriyle iletişime yönelik kullanılan yapının 3B açık ve net gösterimidir. Genellikle, bü tür modellerin daha basit hali ön tasarım aşamasında kullanılır ve daha sağlam kaplamalar daha sıklıkla sunum malzemesi olarak kullanılır. Şekil. Sayısal tasarım modeli INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM Aşağıda örnekleri verilen yapısal/çevresel analizlerde kullanılan yazılımların yanı sıra bir YBM yazılımı Autocad, SketchUp, Microstation, TurboCad, Revit, 3Dsmax, Cinema4D, Rhinoceros, İdeCAD, eQuest vb gibi analiz programları ile de veri alışverişi yapılabilmektedir. i. Yapısal Analiz YBM yazılımları diğer yazılımlarla ortak bir veri standardı olan IFC dili ile alışveriş yaparak gerekli yapısal analizleri yapabilirler. Projenin uygulanmasına gerek olmadan elde edilen bu tür veri hem bina yapı hem de özellikle işletim sürecinde maliyet ve zaman açısından önemli fayda sağlayacaktır. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM Autodesk Revit Structure™ ve ETABS™ yazılımları arasında veri alışverişi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM i. Yapısal Analiz Mimari modelleme veya strüktürel modelleme yazılımı ile oluşturulan taşıyıcı sisteme ait olan bilgi statik hesaplayıcı yazılıma aktarılır. Yazılımı kullanan inşaat mühendisi modeli analiz eder ve taşıyıcı elemanlar için doğru boyutları seçer ve gerektiği takdirde taşıyıcının konumuna müdahele ederek veriyi tekrar modelleme yazılımına geri gönderir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM i. Yapısal Analiz Graphisoft ArchiCAD™ ve ETABS™ yazılımları arasında IFC üzerinden veri alışverişi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Enerji Analizi Enerji analizi genellikle bir binanın ısıtma, soğutma ve havalandırma (HVAC) ile ilgili ihtiyaçlarını ele almaktadır. Bina yapım sürecinden önce gerçekleştirilen bu analizler daha sonra geri dönülmez bir aşamaya gelinmeden kararları sınamaya yardımcı olur. Binanın enerji performasına ait veriler elde etmek için YBM yazılımlarından elde edilen IFC verisinin enerji analizi yapan yazılımlara(EnergyPlus™) transferi mümkün olabilmektedir. Bu transfer şimdilik ara çeviriciler vasıtasıyla gerçekleşmektedir. IFC’de yer alan geometrik veri, HVAC donanımı ve sistem tanımlamaları kullanılarak enerji simulasyonları gerçekleştirilebilmektedir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Enerji Analizi Bir IFC verisinin EnergyPlus™ yazılımına dönüştürülmesi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Enerji Analizi Enerji modeli INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Enerji Analizi Modelden elde edilen enerji verileri INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Işık Analizi Işık analizi bir binanın doğal ışık alma, yapay ışıklandırma, binanın kendi ve diğer yapılarla kütlesel ilişkileri sonucu oluşan gölge ilişkilerini algılamak ve daha iyi analiz etmek için kullanılır. Bu ilişkileri modellerken bina dışı etmenlerden topoğrafya, bina yönlenmesi ve diğer binaların konumları gibi parametreler de hesaplamalara dahil edilir. Şekil’de gün ışığı analizi yapılmış bir model gösterilmektedir. Modeldeki birden fazla katmanlar ışık yoğunluğunu göstermektedir. Modeldeki eşyalar da analizi etkilemektedir. 3Dsmax Design gibi programlar, gün ışığı analizi için kullanılabilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Işık Analizi Gün ışığı analizi INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Akustik Analizi YBM sisteminin sağladığı bir yarar da akustik analiz yapabilen yazılımlarla veri alışverişi yapabilmesidir. Bu yazılımların çalışma prensibi, 3B geometrik modelin şekli ve üretimde kullanılacak malzeme özelliklerine göre inceleyip analiz ederek yapının akustik performansı hakkında sayısal ve görsel verilerle benzetimlerini üretme şeklindedir. Şekil 3.18 bu sistemin Odeon™ yazılımı ile gösterilmesi örneğidir. Bunun yanında ESTARA yazılımına da akustik analizi yaptırılabilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI II. YAPISAL/ÇEVRESEL ANALİZLERDE KULLANIM ii. Akustik Analizi Odeon™ oda akustik yazılımı kullanılarak analiz INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI III. BİNA YAPIM SÜRESİNDE KULLANIM YBM’nin en önemli faydalarından bir tanesi birimler arası ortak bir dil kullanması ve iletişimde oluşabilecek muhtemel hataları süreç içerisinde minimize etmesidir. Proje katılımcıları arası iyi bir iletişime imkan vermesi, ilave giderleri azaltması, güvenlik ile ilgili kararların alınması, makine ve teçhizatın geliş gidiş zamanları ile ilgili planlamalar yapılması açısından YBM sistemi sürece katkıda bulunmaktadır. Tüm bunların etkin ve verimli bir şekilde gerçekleşmesi proje ile ilgili giderlerin ve takvimin öngörüldüğü gibi gerçekleşmesini sağlayacaktır. Modelden gelen veri yapılabilirlik analizlerinin gerçekleşmesini sağlar. Modeli meydana getiren elemanlar miktar bilgileri içerebilir ve bu bilgilerden bir maliyet veritabanı oluşturulabilir. Dolayısıyla, fazla ve zamansız malzeme kullanımının önüne geçilerek, şantiye ortamındaki düzensizlikleri ve atık miktarını da minimize eder. İstenildiği anda yazılımların da yardımıyla üç boyutlu görüntülere bakılarak şantiye içindeki anlık karar vermelere de yardımcı olabilir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI III. BİNA YAPIM SÜRESİNDE KULLANIM Yapı Bilgi Modellemede, aynı amacı paylaşan katılımcıların birbiri ile bilgi paylaşması hem kendilerinin hem de projenin başarısı için önemli görülmektedir. Bu paylaşım birbiri ile çelişen mimari ve mühendislik bilgilerinin algılanmasını da kolaylaştıracaktır. Birbiri ile sorunlu olabilecek elemanları önceden görme, önlem alma ve yapılacakları tanımlamak önemlidir. YBM ne kadar detaylı oluşturulmuşsa bu tip çelişkili kısımları bütüncül olarak algılamak daha kolaylaşacaktır. Bu modelden hangi elemanın hangisinden sonra gelmesi gerektiği anlaşılabilir. Proje ile ilgili iş takvimi kimi zaman modeldeki geometrik veri ile eşleştirilebilmekte ve bina yapım sürecine yönelik simulasyonlar hazırlanabilmektedir. Zaman öğesini de içine alan bu sunumlar 4B modelleme olarak da nitelendirilmektedir. INSA 498 YAPIMDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ UYGULAMALARI

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI III. BİNA YAPIM SÜRESİNDE KULLANIM Bir yapının iş akışı yönetim sistemi ile ilişkilendirilen animasyonu

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI III. BİNA İŞLETİMİNDE KULLANIM Bir yapının yapılmasından çok işletilmesi günümüzde önemli hal almıştır. Büyük alışveriş merkezleri, gökdelen yapıları, rezidanslar gibi içerisinde büyük kitleleri barındırabilecek yapıların en az yapısal özellikleri kadar işletilmesi de aranan özellikleri arasında yerini almıştır. YBM sisteminin bir büyük avantajı da veri tabanı oluşturmayı teşvik etmesidir. Bu sayede kullanıcıların binadaki herhangi bir bakım onarım faaliyeti sırasında elektrik, su, doğalgaz gibi tesisatların nereden geçtiğini modelden öğrenebilmeleri olası tadilat kazalarını da önler. Sistem dinamik bir sistem olduğu için işletim aşamasındaki yapı üzerinde yapılan değişikliklerin model üzerinde de yapılması daha sonraki zamanlarda da kullanılmasına yardımcı olabilir. Acil durumlardaki en yakın çıkış noktaları gibi hayati konular da modelden belirlenebilir.

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI III. COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KAPSAMINDA KULLANIMI Tesis yönetimi bağlamında, CBS farklı ölçekte tesislerin yönetimi için sahipleri ve yöneticilerince kullanılmaktadır. CBS verileri konum, zaman ve tanımlayıcı bilgiler gerektiren çok değişik sorulara yanıt vermek için kullanılabilir. Örneğin; Bölümlere göre çalışan başına düşen ortalama alan (m²) nedir? Gelecek ay denetlenmesi gereken yangın söndürücüler nerededir? Engelliler için kaç tane tuvalet kabini vardır ve buraya en uzak odadan katedilmesi gereken mesafe nedir? Gelecek altı ayda kafeterya olarak hizmet verebilecek kiralık alanlar hangileridir? Bir bölgeyi besleyen ana hattı (su, elektrik, doğalgaz vb.) devre dışı bırakmak için hangi vanaları kapatmak gerekir ve hangi binaları etkiler?

YAPI BİLGİ MODELLEMESİNİN KULLANIM ALANLARI III. COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KAPSAMINDA KULLANIMI Ayrıca acil durumlar açısından bakıldığında; Model üzerinden bir binanın bütün ayrıntılarının görülebilmesi, Güvenlik açısından bir sorun oluştuğunda (yangın, doğal afet vs.) acil çıkış kapılarının odalara ya da birimlere olan uzaklığı, Engelliler için acil durumlarda yapıyı terk ediş yollarının en kısa olanı ve Deprem durumunda toplanma alanlarına olan en kısa mesafenin belirlenmesi gibi bilgilerin modelde görsel olarak görülebilmesi ve planlama yapmayı kolaylaştırması yapının yönetiminde büyük kolaylık sağlayacaktır.

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR Her yenilikte oluşabilecek bazı önyargılar, yanılgıları doğurabilir. YBM’de de önyargılardan doğan bu tür yanılgılar mevcuttur. Bu yanılgılar şunlardır ; I. Üretkenlik kaybı endişesi, II. Verimlilik III. İş akışları IV. Yararlılık V. Risk

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR I. Üretkenlik Kaybı Endişesi Tasarım aşamasında çok fazla mesai yapılacağı, bu yüzden zaman ve maddi kaybın çok fazla olacağı düşüncesine kapılan şirketler bu aşamada birinci yanılgıya düşmektedir. YBM kullanan şirketlerin tasarım aşamasında çok fazla mesai harcadıkları kabul edilen bir gerçekliktir. Özellikle ilk eğitim döneminde kullanılacak YBM yazılımlarının şirket sistemine adapte edilmesi sırasında zaman kaybı çok fazla olabilir. Ancak e-harita™ web sayfasında belirtildiği gibi, Revit platformu uygulama anketine göre, Revit tabanlı programların ilk eğitim dönemi içindeki ortalama üretkenlik kaybı %25 – 50 arasındadır. Ancak bu mesailer daha sonraki süreçlerde üretkenlik artışı sayesinde hızla telafi edilebilmektedir. Diğer eğitim araçlarıyla elde ettikleri üretkenlik düzeylerine eğitim aşamasının tamamlanmasının ardından üç dört ay gibi kısa bir sürede ulaşmışlardır. Ankete katılanların yarısından fazlası %50 üzerinde, %20’ye yakını ise %100 ün üzerinde üretkenlik artışı elde ettiklerini söylemektedirler.

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR I. Üretkenlik Kaybı Endişesi YBM yazılımı kullanan bir mimarlık şirketi kıyaslama tablosu

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR II. Verimlilik Bu bölümde mevcut BDT araçlarını rahatça kullanabilen tasarımcıların YBM yazılımlarına, dolayısıyla YBM’ye geçişte geleneksel BDT yazılımlarında elde ettikleri verime erişememe endişesine cevap aranmaktadır. YBM yazılımları özellikle de yapı projelerini dikkate alarak oluşturuldukları için öğrenimi daha kolaydır. Tasarımcının düşünceleriyle paralel işleyişe sahip olduğundan daha fazla pratiğe erişilebilir. Amerika’nın köklü şirketlerinden GASAI, YBM yazılımlarından biri olan Revit Structure yazılımını ilk çıktığı 2005 yılından itibaren kullanmaya başlamıştır. Kısa bir eğitim sürecinden sonra projelerinde uygulayarak normalde üç haftada yapılabilecek bir işi üç günde yaparak projenin büyük bir kısmını tamamlamayı başarmıştır. Elde ettiğimiz bu bilgi ışığında YBM verimlilik açısından da yanılgıyı önleyebilir.

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR III. İş Akışları İş akışından kastedilen, nihai sonucu elde etmek için geçirilen süreçler ve bu süreçlerin hızlarıdır. YBM yeni bir sistem olduğu için süreç büyük ölçüde değişeceğinden doğal olarak iş akışlarını da etkileyecektir. Bu etki, tasarımcının daha yakından bakıp, incelemek istediği tasarımının detaylarını çizmesini gerektirmeyecek, YBM’nin bir parçası olan yazılımları sayesinde bu çizimler kolayca görülebilecektir. Teknik ressamlar da çizim kurallarına dikkat etmek ile zamanlarını geçireceklerine parçaların inşa ediliş biçimlerine yoğunlaşarak yapının karmaşıklıktan kurtulmasına yardımcı olabileceklerdir.

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR IV. Yararlılık YBM sisteminin tasarımcıya değil, sadece yüklenici ve malzeme sahiplerine getirisi olacağını düşünenler başka bir yanılgıya daha düşmektedirler. Burada bütün paydaşlar kazanç elde etmektedirler. Tasarımcılar için, çizim yöntemlerinden kaynaklanan iş tekrarını önleyici yönde faydasının yanında yüksek değerli tasarıma odaklanmasına da katkıda bulunmaktadır. “Ölçemediğinize değer biçemezsiniz ve onu yönetemezsiniz” prensibi ile tasarımdan sonraki hesaplamalarda yükleniciye maliyet kontrollü devir yapılmasına yardımcı olur. Lojistik planlaması açısından da YBM sistemi olumlu sonuçlar doğurur. Yüklenici de malzemeciden alacağı malzeme miktarını, ne zaman alması gerektiğini “minimum depo” prensibine göre hatasız elde etme imkânını bulacaktır. Bu süreçte yapının tüm aşamasında düzen ve standart sağlanacağı için bütün paydaşlar yarar sağlayabilmektedir.

YAPI BİLGİ MODELLEMESİ HAKKINDAKİ YANILGILAR V. Risk Klasik yöntemlerle çalışan şirketler, YBM ile çalışmaya başladıklarında zaman ve maliyet riski oluşacağı önyargısına sahip olmalarından dolayı bir yanılgı içerisine düşmektedirler. Üretim sürecinin yapım aşamasında proje verilerinden ya da yanlış anlaşılmalardan kaynaklanan hatalar, çok ciddi miktarda maddiyat, iş gücü, zaman, disiplin ve konsantre kayıplarına sebep olabileceği tecrübeler ile sabitlenmiştir. YBM, süreçlerden en çok tasarım aşamasına ağırlık verdiği için bu aşamada oluşabilecek hataları yazılımlarının üç boyutlu görüntü verebilmesi sayesinde önceden görme, düzeltme işlemlerini iş fiilen başlamadan yapabilmektedir. Çoğu risk bu sistemle iş yapım aşaması başlamadan yok edilmiş olarak, daha sağlıklı ve risksiz yapılar meydana getirilebilmektedir. Tutarlı ve hesaplanabilir inşaat projesi bilgilerine dayalı otomatik doküman koordinasyonu ve daha açık proje iletişimi sayesinde YBM, tasarım kararlarının, performans ve maliyet tahminlerinin ve inşaat planlamasının daha iyi olmasını sağlar.

İNŞAAT ŞİRKETLERİNİN YAPI BİLGİ MODELLEME SİSTEMİNE GEÇİŞ SÜRECİ Geleneksel iki boyutlu tasarımdan üç boyutlu tasarıma geçiş çok kolay olmamakla birlikte, süreçlerin doğru kontrol edilmesi ve sürekli eğitim ile üstesinden gelinemeyecek bir durum değildir. Yeni bir sisteme geçişte içgüdüsel olarak doğal direnci bu sisteme geçişte de görebiliyoruz. YBM’ye geçişteki en büyük strateji uygulamanın şirket içi resmi bir uygulama olması gerekliliğidir. Bununla birlikte kullanılan eski sistemden birden vazgeçmek doğru değildir. Yeni sistemin eğitim aşamasında bu iki sistemi iç içe kullanmak gerektiği tavsiye edilmektedir. Yeni bir çalışma düzenine alışıncaya kadar bu şekilde devam edilmeli ve değişime karşı bulunan doğal direnç kırılıncaya kadar her iki sistem de kullanılmalıdır.

İNŞAAT ŞİRKETLERİNİN YAPI BİLGİ MODELLEME SİSTEMİNE GEÇİŞ SÜRECİ Başlangıç için sistemin kolayca anlaşılabilmesi açısından şirketin daha önceden klasik yöntemle yaptığı bir projeyi bir de bu sistemle yapmaları uygun olacaktır. Benzer uygulamaların seçilmesi de YBM’nin avantajlarını ortaya çıkartabilir. Önceki uygulamaya göre zaman kazanımı, maddi kazanç ve müşteriye sunum gibi bilgileri kıyaslama yoluyla bu sistemin avantaj ve dezavantajları belirlenebilir. YBM’nin işleyişe getirmiş olduğu en büyük değişiklik aslında tasarım aşamasında harcanan süreyi artırmak olmuştur. Ancak, bu süreçte bütün tahminlerin model üzerinden yapılabilmesi daha sonraki iş aşamalarının daha düzenli ve hatasız olmasına katkıda bulunmaktadır. İki boyutlu tasarımdaki dökümantasyon fazlalığı bilgi karmaşasına sebep olmaktayken, YBM yazılımlarının çok kolay oluşturulması şirketlerin alışık olduğu durumdan farklı olduğundan gereksiz döküman üretmelerine bile sebep olabilir.

İNŞAAT ŞİRKETLERİNİN YAPI BİLGİ MODELLEME SİSTEMİNE GEÇİŞ SÜRECİ Tasarım sürecinin uzun olmasını göz önüne alındığında şirketler bu süreci gereksiz masraf olarak görebilirler ancak sonraki aşamaları düşünüldüğünde yapılan masrafın gereksiz olmadığı gözlenebilir. Ayrıca geleneksel BDT yazılımlarını kullananlar, yeni YBM yazılımlaırnın kolayca öğrenilebileceğini, eğitimin gereksiz zaman ve maddi kayıp olacağını düşünen şirketler bu durumdan kurtulmalıdırlar. Çünkü geleneksel BDT kullanıcıları bu programı da iki boyutlu programları kullandığı gibi kullanmaya çalışacaklardır ve uyumsuz, kötü sonuçlar elde edeceklerdir. Elde ettiği bütün sonuçları alışık oldukları BDT programları ile kıyaslayacaklardır. Bu da büyük yanılgılara, kötü sonuçlara, zaman ve para kaybına sebep olacaktır. Bir diğer avantajı da müşterinin yapı içerisinde model üzerinden üç boyutlu gezinebilme imkânı sunmasıdır. Bu gösterim müşteriye daha kolay ulaşılması açısından çok önemlidir *44]. Yapılar içerisindeki görsel ve sözel olarak bütün bilgilerin görülebilmesi, müsteri memnuniyetini artıracağı gibi şirketin rekabet avantajı elde etmesine de yardımcı olacaktır.

bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "bİlİşİm teknolojİlerİ uygulamaları"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim