GENEL METEOROLOJİ VE İNTİBAK

... konulu sunumlar: "GENEL METEOROLOJİ VE İNTİBAK"— Sunum transkripti:

1 GENEL METEOROLOJİ VE İNTİBAK
DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL METEOROLOJİ VE İNTİBAK EĞİTİMİ Ahmet GÜLMEZ Şube Müdürü ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

2 SUNUM BAŞLIKLARI  Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
 Çevre Kirliliği ÇED Amacı ve Faydaları Organize Sanayi Bölgeleri (OSB)  Meteorolojik Parametrelerin Değerlendirilmesi  Meteorolojik Bilgi Temini

3 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
Tarihçesi Genel Müdürlüğümüz tarafından yapılan çalışmalar sonucunda tarih ve 2000/662 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Genel Müdürlükte 7 yeni Şube Müdürlüğü kurulması kararlaştırılmış ve bu karar 23/05/2000 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Genel Müdürlüğümüzün 21 Şubat 2001 tarih 2092 sayılı oluru ile Çevre Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü kurulmuştur.

4 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
Tarihçesi tarih ve 1 no’lu Bakan onayı ile yürürlüğe giren Merkez ve Taşra Teşkilatı Görev, Yetki ve Sorumluluk Esasları Hakkında Yönetmelik ile Çevre Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü, Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü olarak tanımlanmıştır.

5 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü’nün
Görevleri a) Genel Müdürlüğe sunulan Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliğine tabi yatırımlarla ilgili ÇED toplantılarına katılmak, hazırlanan raporlara kurum adına görüş vermek, b) Genel Müdürlüğe sunulan OSB yatırımları ile ilgili çalışmalar yapmak, toplantılara katılmak, hazırlanan raporlarda kurum adına görüş vermek,

6 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü’nün
Görevleri c) Şehircilik planlamalarında ve bina klimatolojisinde meteorolojik verilerin yaygın ve etkin kullanımının sağlanması ile ilgili çalışmalar yapmak, ç) Genel Müdürlük görev alanına giren atmosfer ve çevre kirlenmesi konularında yurtiçi ve yurtdışındaki çalışma ve gelişmeleri izlemek, d) Değişen teknoloji ve hizmet gereklerine göre verilebilecek benzer görevleri yapmak.

7 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
Organizasyon Yapısı ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Şube Müdürü Birim Sorumlusu Çevresel Etki Değerlendirmesi Birimi Etüt Analiz Birimi Organize Sanayi Bölgesi Yer Seçimi Birimi

8 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
Organizasyon Yapısı Çevresel Etki Değerlendirmesi Birimi : - Çevresel Etki değerlendirmesi ile ilgili çalışmalar yapmak, - Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED Planlama Genel Müdürlüğü tarafından Genel Müdürlüğümüze sunulan ÇED Yönetmeliğine tabi yatırımlarla ilgili ÇED toplantılarına katılmak, ÇED Raporları için kurum adına görüş vermek,

9 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
Organizasyon Yapısı Organize Sanayi Bölgeleri Yer Seçimi Birimi : - Organize sanayi bölgeleri ile ilgili çalışmalar yapmak - Çevre Ve Orman Bakanlığı, ÇED Planlama Genel Müdürlüğü tarafından Genel Müdürlüğümüze sunulan OSB yatırımları ile ilgili OSB Yer Seçimi Komisyon toplantılarına katılmak, kurum adına görüş vermek,

10 Çevresel Etki Değerlendirme Şube Müdürlüğü
Organizasyon Yapısı Etüt – Analiz Birimi : - Şehircilik planlamalarında ve bina klimatolojisinde meteorolojik verilerin yaygın ve etkin kullanımının sağlanması ile ilgili çalışmalar yapmak, - Görev alanına giren konularda kurum adına görüş hazırlamak, - Genel Müdürlük görev alanına giren atmosfer ve çevre kirlenmesi ile ilgili olarak yurtiçi ve yurtdışındaki çalışma ve gelişmeleri izlemek ve faaliyette bulunmak,

11 ÇEVRE KİRLİLİĞİ

12 ÇEVRE insanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamdır.

13 Anayasamızın 56. Maddesinde “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevidir”

14 ÇEVRE KİRLİLİĞİ Doğanın temel fiziksel unsurları olan hava, toprak ve su üzerinde zararlı etkilerin oluşmasıyla ortaya çıkan ve canlıların hayati faaliyetlerini olumsuz yönde etkileyen çevre sorunlarının tamamı çevre kirliliğini meydana getirmektedir.

15 Çevre Problemlerinin Başlıca Kaynakları
Son yıllarda sanayinin hızlı gelişmesi, çevre sorunlarının da artmasına sebep olmuştur. Artan nüfusa karşın yetersiz altyapılar, plansız endüstrileşme ve sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler, bölgesel savaşlar, verimi artırmak amacıyla kullanılan kimyasal maddeler, gerekli çevresel tedbirler alınmadan ve arıtma tesisleri kurulmadan üretime geçen sanayi tesisleri çevre kirliliğini tehlikeli boyutlara çıkarmıştır.

16 Çevre Problemlerinin Diğer Kaynakları
-Göçler ve düzensiz şehirleşme -Kişi Başına kullanılan enerji ve doğal kaynak miktarlarındaki artış -Ormanların tahribi, yangınlar ve erozyon -Aşırı otlatma ve doğal bitki örtüsünün tahribi -Ev ve işyerlerinde ısınmadan kaynaklanan (Özellikle kalitesiz kömür kullanımı) hava kirliliği -Motorlu araçlar ve deniz araçlarından kaynaklanan kirlilik -Bilinçsiz şekilde gübre kullanımı ve zirai mücadele ilaçları kullanımı -Doğal afetler

17 Çevre Problemlerinin Diğer Kaynakları
-Kanalizasyon sularının arıtılmaksızın alıcı ortamlara verilmesi ve sulamada kullanılması -Her türlü atıklar -Sulak alanların ve göllerin kuruması -Yanlış arazi kullanımı -Kaçak ve bilinçsiz avlanma -Televizyon, bilgisayar gibi elektronik cihazlar ile röntgen, tomografi vb. tıbbi cihazların yaygınlaşması ile meydana gelen radyasyon -Endüstriyel ve kentsel kaynaklı gürültü

18 Yapılan araştırmalar dünyadaki mevcut çevre kirliliğinin % 50’sinin son 40 yılda meydana geldiğini ortaya koymaktadır.

19 BAŞLICA ÇEVRE SORUNLARI
Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Gürültü Kirliliği Radyasyon

20 HAVA KİRLİLİĞİ Havada katı, sıvı ve gaz şeklindeki yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik dengeye zarar verecek miktar, yoğunluk ve sürede atmosferde bulunmasıdır.

21 HAVA KİRLİLİĞİ Hava Kirliliği Kaynakları Antropojenik Hava Kirliliği Kaynakları Doğal Hava Kirliliği Kaynakları

22 HAVA KİRLİLİĞİ Doğal Hava Kirliliği Kaynakları Volkanlar Tozlar Orman Yangınları Buharlaşma

23 Lava and lightning light the crater of Eyjafjallajokul volcano on April 17, (REUTERS/Lucas Jackson) #

24 This aerial image shows the crater spewing ash and plumes of grit at the summit of the volcano in southern Iceland's Eyjafjallajokull glacier Saturday April 17, (AP Photo/Arnar Thorisson/Helicopter.is) #

25 A dark ash cloud looms over the Icelandic south coast April 17, 2010
A dark ash cloud looms over the Icelandic south coast April 17, (REUTERS/Ingolfur Juliusson) #

26 The third of 3 photos by Olivier Vandeginste, taken 10 km east of Hvolsvollur Iceland on April 18th, Lightning flashes and glowing lava illuminate parts of Eyjafjallajokull's massive ash plume in this 30-second exposure. (© Olivier Vandeginste) #

27 View seen from a road leading to the Eyjafjallajokull volcano as it continues to billow smoke and ash during an eruption on April 17, (HALLDOR KOLBEINS/AFP/Getty Images) #

28 A car is seen driving near Kirkjubaejarklaustur, Iceland, through the ash from the volcano eruption under the Eyjafjallajokull glacier on Thursday April 15, (AP Photo/Omar Oskarsson) #

29 Long lens view of farm near the Eyjafjallajokull volcano as it continues to billow smoke and ash during an eruption late on April 17, (HALLDOR KOLBEINS/AFP/Getty Images) #

30 HAVA KİRLİLİĞİ Antropojenik Hava Kirliliği Kaynakları (İnsanlar tarafından oluşturulan) Sanayiden kaynaklanan hava kirliliği (Noktasal Kaynaklar) Isınmadan kaynaklanan hava kirliliği (Alansal Kaynaklar) Motorlu taşıtlardan kaynaklanan hava kirliliği (Çizgisel Kaynaklar)

31 HAVA KİRLİLİĞİ Hava Kirliliğinin Etkileri İnsanlar Üzerindeki Etkiler Bitkiler Üzerindeki Etkiler Malzeme Üzerindeki Etkiler Görüşün Azalması İklim Üzerindeki Etkiler

32 İnsanlar Üzerindeki Etkiler
-Havadan hoşa gitmeyen kötü kokular alınması -Ağız ve boğazlarda yanma -Görme bozuklukları -Kronik bronşit hastalığı -Akciğer kanseri vakalarında artış Hava Kirliliğinin Etkileri

33 Bitkiler Üzerindeki Etkiler
Hava Kirliliğinin Etkileri -Bitkilerin tozla kaplanması -Kileticiler bitkilerin fotosentez yapmasını engeller. Bunun sonucunda bitkilerin büyüme hızında azalma, bodurlaşma, yaprakların bozulması ve hatta bitkinin tamamen ölümü söz konusu olabilir.

34 Malzeme Üzerindeki Etkiler
Hava Kirliliğinin Etkileri

35 Görünürlüğün Azalması
Işığın havadaki kirleticilerden saçılması sonucu görüş uzaklığında azalma meydana gelir. Hava Kirliliğinin Etkileri

36 İklim Üzerindeki Etkiler
Hava Kirliliğinin Etkileri

37 SU KİRLİLİĞİ Su Kirliliği; su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik kaynaklarda, insan sağlığında, su ürünlerinde, su kalitesinde ve suyun diğer amaçlarla kullanılmasında engelleyici bozulmalar yaratacak madde ve enerji atıklarının boşaltılmasını ifade etmektedir.

38 SU KİRLİLİĞİ -Dünyamızın %70'ini kaplayan su, -Bu suyun % 97,5'i okyanuslarda ve iç denizlerde bulunmakta, fakat tuzlu olduğu için, içme suyu olarak kullanıma, sulamaya ve endüstriyel kullanıma uygun değildir. -Dünyadaki suların ancak %2.5'i tatlı sudur. -Bunun da %87'si buzullarda, toprakta, atmosferde, yeraltı sularında bulunur

39 SU KİRLİLİĞİ Yeryüzündeki su kaynaklarının yaklaşık %0.3'ü kullanılabilir ve içilebilir özelliktedir.

40 Yer altı Suları ve Kirliliği
SU KİRLİLİĞİ Yer altı Suları ve Kirliliği -Evsel ve Endüstriyel atıkların arıtılmadan alıcı ortama verilmesi -Zirai mücadele ilaçlarının aşırı ve bilinçsiz kullanımı -Kanalizasyon sisteminin bulunmadığı yerlerde yer altı suyuna karışmalar

41 Yerüstü Suları ve Kirliliği
SU KİRLİLİĞİ Yerüstü Suları ve Kirliliği -Evsel ve endüstriyel atıkların arıtılmadan su kaynaklarına verilmesi -Katı atıkların düzensiz olarak alıcı ortamlara bırakılması -Bilinçsizce yapılan zirai ilaçlama ve gübreleme -Deniz kazaları

42 TOPRAK KİRLİLİĞİ Hava ve su gibi, canlıların yaşaması için vazgeçilmez unsurlardan bir diğeri de topraktır. Toprak, bitki örtüsünün beslendiği kaynakların ana deposudur. Toprağın üst tabakası insanların ve diğer canlıların beslenmesinde temel kaynak teşkil etmektedir. Toprağın verimliliğini sağlayan ve humusça zengin olan toprağın üst tabakasıdır.

43 TOPRAK KİRLİLİĞİ Dünyadaki toprakların ancak 1/10'inde üretim yapılabilmektedir. Ülkemizin arazi varlığının ise yaklaşık %36'sı işlenmekte, %28'i çayır ve mera, %30'u orman ve fundalık olup, geriye kalan bölümü diğer araziler içinde yer almaktadır.

44 1 cm kalınlıkta ki toprak ancak birkaç yüzyılda oluşabilmektedir.
TOPRAK KİRLİLİĞİ  1 cm kalınlıkta ki toprak ancak birkaç yüzyılda oluşabilmektedir. Yerleşim alanlarından çıkan atıklar, Egzoz gazları, Endüstri atıkları, Tarımsal mücadele ilaçları ve kimyasal gübreler toprak kirliliğine sebep olan en önemli etkenlerdir. static.newworldencyclopedia.org

45 TOPRAK KİRLİLİĞİ Anızın yakılarak yok edilmesi de toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini bozmakta, verimini düşürmekte ve biyolojik dengeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle modern tarımda anız yakmaya yer yoktur ve ülkemizde 1993 yılından beri anız yakılması yasaklanmıştır.

46 GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere gürültü denir.

47 GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ 1.Fiziksel Etkileri:Geçici ve sürekli işitme bozuklukları 2.Fizyolojik Etkileri:Kan basıncının artması, dolaşım bozuklukları, solumunda hızlanma, kalp atışlarında yavaşlama, ani refleks. 3.Psikolojik Etkileri:Davranış bozuklukları, aşırı sinirlilik ve stres. 4.Performans Etkileri:İş veriminin düşmesi, konsantrasyon bozukluğu, hareketlerin yavaşlaması. Gürültüye maruz kalma süresi ve gürültünün şiddeti insana vereceği zararı tayin edici faktörlerdir.

48 RADYASYON Radyasyon; elektromanyetik dalgalar biçimindeki enerji emisyonu yada aktarımıdır.

49 RADYASYON Radyoaktif kirleticiler özellikle insan, hayvan ve bitki sağlığına olumsuz etkiler yaparak, çevreyi ve ekolojik dengeyi bozmaktadır. Ayrıca radyasyon canlılarda genetik değişikliklere de yol açmaktadır. Radyasyonun etkisi cins, yaş ve organa göre değişmektedir. Radyasyonun zararları genellikle zamanla ortaya çıkmaktadır. Ani etki ancak atom bombalarının yol açtığı ölümler ve yüksek radyasyondaki yanmalar şeklinde kendini göstermektedir.

50 ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED)

51 Çevre: Canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortam

52 Etki: Bir projenin hazırlık, inşaat ve işletme sırasında ya da işletme sonrasında, çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı, olumlu ya da olumsuz yönde ortaya çıkması olası değişiklikler,

53 Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED):
Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmalar,

54 ÇED'in amacı: Ekonomik ve sosyal gelişmeye engel olmaksızın, çevre değerlerini ekonomik politikalar karşısında korumak, planlanan bir faaliyetin yol açabileceği bütün olumsuz çevresel etkilerin önceden tespit edilip, gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamaktır.

55 Faydalarını kısaca özetlemek gerekirse:
Tasarım aşamasında ortaya çıkabilecek olumsuz durumları önceden görerek “etkisiz hale getirmesi için gerekli tedbirleri ortaya koyması, olumsuz etkilerin minimize edilmesini sağlaması” - Proje sahibi için maliyet-azaltıcı seçenekler sunması, - Karar verme sürecine yönelik daha güvenilir, bütünsel ve işbirlikçi bir yaklaşım .

56 1969 yılında ABD’de yürürlüğe giren Ulusal Çevre Politikası Kanunu (National Environmental Policy Act) kapsamında dünya ile tanışan ve gerek ABD, gerek AB ülkeleri, gerekse diğer dünya ülkelerinde halen en etkin çevre yönetim aracı olarak yerini alan ve gün geçtikçe de bu yeri sağlamlaştıran ÇED, ülkemizde 7 Şubat 1993 tarihinden bu yana uygulanmaktadır.

57 ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ

58 ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ
Sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, kentleşmeyi yönlendirmek, çevre sorunlarını önlemek, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, imalat sanayi türlerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmeleri ve geliştirilmeleri amacıyla, sınırları tasdikli arazi parçalarının gerekli alt yapı hizmetleriyle ve ihtiyaca göre tayin edilecek sosyal tesisler ve teknoparklar ile donatılıp planlı bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan ve 4562 sayılı Kanun hükümlerine göre işletilen mal ve hizmet üretim bölgesini,

59 KARMA OSB :Farklı sanayi iş kollarında üretim yapan tesislerin yer aldığı OSB’yi,
İHTİSAS OSB :Aynı sanayi iş kolunda ve bu iş koluna dahil alt sanayi gruplarında faaliyet gösteren tesislerin yer aldığı OSB’yi,  ÖZEL OSB :4562 sayılı Kanunun 26ncı maddesine göre özel hukuk tüzel kişilerince veya gerçek kişilerce kurulması talep edilen OSB’yi

60 Organize Sanayi Bölgelerinin Kurulmasına Neden İhtiyaç Vardır ?
Organize Sanayi Bölgelerinin kuruluş amacı olarak şunları sayabiliriz; -Sanayi disipline edilir. -Şehrin planlı gelişmesine katkıda bulunulur. -Birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü teşvik eden sanayicilerin bir arada ve bir program dahilinde üretim yapmalarıyla, üretimde verimliliğin ve kar artışı sağlanır.

61 -Sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması sağlanır.
-Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının disiplin altına alınır. -Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir altyapı ve ortak sosyal tesisler kurulur. -Ortak arıtma tesisleri ile çevre kirliliğinin önlenir.

62 -Sanayi kuruluşlarının ayrı ayrı yerlerde kurulması durumunda her işletme için sosyal tesis, enerji, altyapı ve benzeri gibi hizmetlerin kurulması gerekecek buda kaynak israfına, çevre sorunlarına ve verimliliğin düşmesine neden olacaktır. OSB’ler bunu önlemektedir. -Organize sanayi bölgeleri’nde işletmelerin bir arada bulunması sayesinde teknik bilgi ve iş tecrübesinin çalışanlar ve idareciler arsında yayılması.

63 METEOROLOJİK PARAMETRELER

64 METEOROLOJİK PARAMETRELER
Amaç: Kurulması düşünülen faaliyetlerin meteorolojik verilere uygun olarak planlanmasını sağlamak Hedef: Kurulması düşünülen tesisin, meteorolojik açıdan çevreye ve canlı yaşamına olabilecek olumsuz etkilerinin önlenmesi

65 METEOROLOJİK BİLGİ TEMİNİ

66 METEOROLOJİK BİLGİ TEMİNİ
Faaliyetler ile ilgili hazırlanacak rapor ve değerlendirmelerde meteorolojik verilerin güncelleştirilmiş ve uzun yıllar değerleri olarak kullanılması gerekmektedir. Meteorolojik Bülten Sayfaları ve diğer bilgiler TUMAS’dan alınarak değerlendirmeler yapılmalıdır.

67 TÜMAS (Türkiye Meteorolojik Veri Arşiv Sistemi)
Devlet Meteoroloji İşleri  Genel Müdürlüğü birimleri tarafından elde edilen meteorolojik verilerin arşivlenmesi ve sunumu için geliştirilmiş bir sistemdir. Bu sisteme kayıt olan üye çeşitli meteorolojik ürünlere ulaşıp kullanabilir.

68

69

70

71

72

73 Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü
Tel: (312) & Faks : (312) & T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü TEŞEKKÜRLER