1 BİLİM YÖNETİMİ KONFERANS 40 MANTIĞIN BİLİMSEL PARADİGMASI: YAZILIM TASARIMI UYGULAMASI FREDERICK BETZ PORTLAND DEVLET ÜNİVERSİTESİ.

... konulu sunumlar: "1 BİLİM YÖNETİMİ KONFERANS 40 MANTIĞIN BİLİMSEL PARADİGMASI: YAZILIM TASARIMI UYGULAMASI FREDERICK BETZ PORTLAND DEVLET ÜNİVERSİTESİ."— Sunum transkripti:

1 1 BİLİM YÖNETİMİ KONFERANS 40 MANTIĞIN BİLİMSEL PARADİGMASI: YAZILIM TASARIMI UYGULAMASI FREDERICK BETZ PORTLAND DEVLET ÜNİVERSİTESİ

2 2 Yazılım geliştirme, (1) yazılım yapısındaki insanın tecrübesiyle ilişkili mantığa, (2) hesaplamalı işlemlerin mantığını açıkça ifade eden özelleşmiş dillere bağlıdır.

3 3 Yeni bir yazılımın geliştirilmesinde birinci stratejik karar, yazılım için gerekli olan mantıksal yapı çeşitlerini belirlemektir: -Gramer, sonuca yönelik olma ve standartlar -Algılama ve analiz, -Planlama ve işlemler, -Tasarım ve transformasyonlar, -Kontrol ve üretim. Tüm yazılım tasarımlarında uygun dil ve mantığın kullanılmasına ilişkin stratejilere gerek vardır.

4 4 Yazılım geliştirmede ikinci konu, yazılım dilinin ne kadarının şu farklı aktiviteleri işleyeceğine bağlıdır: sonuç çıkarma, algılama, planlama, tasarım, vb. Yazılım geliştirme, ilk olarak önerilen yazılımın dil ve mantığı hakkında düşünen jenerik stratejilerle daha kolay şekle getirilebilir. Yazılım dilinin ilke olarak syntactic, semantik, kontrol ya da uygulama şeklinde sınıflandırılabileceğini görmüştük: -Dili syntactic olan yazılımlar formlara odaklanır. -Dili semantic olan yazılımlar içeriğe odaklanır. -Dili kontrol olan yazılımlar süreçlere odaklanır. -Dili uygulama olan yazılımlar işlere odaklanır.

5 5 Avrupa Teknoloji Platformları  Avrupa Yazılım ve Servis Ağı Girişimi - NESSI (http://cordis.europa.eu/technology-platforms/individual_en.html) NESSI (Avrupa Yazılım ve Servis Ağı Girişimi) Teknoloji Platformu, yazılım ve servis alanında küresel bir lider olmayı başarma konulu ortak Avrupa stratejisinin geliştirilmesi ve tamamlanması amaçlı bir kamu/özel ortaklıktır. NESSI, Gridleri de içeren servis tasarımı ve yazılım altyapısını gösteren bir Avrupa araştırmasıdır. Vatandaşların güvenlik ve emniyetini ve refahını artıracak yeni, açık, endüstriyel çözümler ve toplumsal uygulamalar teşvik ederek teknoloji geliştirecek, strateji ve politikalar konuşlandıracaktır. Resmi olarak 7 Eylül 2005 tarihinde kurulmuştur.

6 6 Yazılım, Servis ve Sistemlerin Stratejik Önemi Yazılım ve Servisler Endüstri ve Toplum için stratejik yetenekler halina gelmiştir. Web servisleri, Grid teknolojileri yazılımı ve haberleşme ağlarındaki gelişmeler Internet & wireless & görsel-işitsel dünyaları değiştirmiştir – dünya çapında bir platform içinde dağıtımlı uygulamalar, servisler ve bilgi oluşturmak ve teslim etmek için. Eğilim, Web servislerinde kurulan “talep üzerine servisler” için bir pazardır. Bu durumun varolan Bilgi Teknolojileri (IT) iş modelleri için büyük bir etkisi olacaktır. Müşterilerin kullanıma hazır yazılımlara kendi süreçlerini adapte etmesinden ziyade, direkt olarak kendi işlerini destekleyen ve işlerinde bir adım gelişmelerini sağlayacak diğerine oranla daha ucuz, ısmarlama sistemler elde edebileceklerdir. Şu anda Avrupa pazarındaki IT servis payı yıllık 135 Milyar EURO değerindedir.

7 7 SANAYi-HÜKÜMET-ÜNİVERSİTE STRATEJİK ORTAKLIĞI Yazılım ve servisler için artan talep ile teknolojik ve ekonomik güçler kombinasyonu sanayiyi etkileyerek yazılım ve servis sektöründe bir atılım için büyük bir fırsat sunmaktadır– Eğer Avrupa ortak bir strateji etrafında birleşirse. Bu nedenle 13 lider şirket grubu, gelecekte Ayrupa yazılım ve servis endüstrisinde daha rekabetçi bir konuma gelmelerini sağlayacak ortak ilgi alanlarının sorunlarını tespit etmek için olasılıkları araştırmaya karar verdiler Tartışmalar, yazılım ve servis alanında Avrupa Teknoloji Platformu NESSI (Avrupa Yazılım ve Servis Ağı Girişimi)’nin yaratılmasına yol açmıştır.

8 8 “Yazılım ve servis için istenilen durum, belirlenmiş kapsamda, kullanıcı tarafından yönlendirilen, dinamik olarak oluşturulmuş üçüncü nesil servislerin olmasıdır.” ‘belirlenmiş kapsam’ -- algılama ve analiz, ‘kullanıcı tarafından yönlendirilen’ -- planlama ve işlemler, ‘dinamik’ -- tasarım ve dönüşümler “Servis yönetiminin başlangıç düzeyinde belirgin bir yükseliş olmalı– bu alandaki heterojen işletmeler arasında kalite, güvenilirlik, birlikte işlerlik, güvenlik ve güven.” ‘servis yönetimi’ -- planlama ve işlemler, -- kontrol ve üretim.

9 9 “Servis, bir yazılım sistemi tarafından sunulan özel bir kaynaktır. Servisin bir servis tanımı vardır -- Servis Spesifikasyonu (Servis sağlayıcı tarafından kurulan) -- Servis Kalite Bilgisi (Servisten yararlanan kullanıcılarca sağlanan) Kalite, performans, yönetim, mühendislik, nitelik, entegrasyon, betimleme, keşif, dağıtım ve benzeri unsurları içerir. -algılama ve analiz, -kontrol ve üretim.

10 10 Yazılım ve Servis Çağrısı “Yazılım, Grid, Güvenlik ve Güvenilirlik” alanında Teknoloji ortaklığının hazırlanmasına destek 7. Çerçeve Programı -- 30 Haziran 2006 E-Servislerinin yayılması ve yaygınlaştırılması, Avrupa halkı tarafından Bilgi Toplumunun yararlarının görülmesi açısından önemli bir unsur olacaktır. Sözkonusu servisler ayrıntılı bir şekilde geliştirilen yazılımlarla mümkün olabilecektir. Gelecekteki e-Servisler temelde yatan karmaşıklığı kullanıcılardan gizliyorken, aynı zamanda network sistemlerindeki çok geniş hesaplama gücünü çalışır konumuna getirecek. Yaygın bilgisayar, hesap makinelerinin çok büyük sayıda sunduğu artan mobilite ve bağlanırlık, ağsız iletişim kanallarının erişebilirliği ile birlikte, yazılım ve servise, Avrupanın dünyanın en dinamik ve rekabetçi, bilgiye dayalı ekonomisine dönüşmesinde aktif bir role sahip olması imkanını verecektir.

11 11 NESSI Stratejik Araştırma Ajandası 1. Servis Bilimi 2. Yazılım Mühendisliği 3. İşbirliği 4. Karmaşık Sistemler 5. İş Yaşamına İlişkin Modeller (ftp://ftp.cordis.europa.eu/pub/ist/docs/directorate_d/st-ds/fp7-report_en.pdf ) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ)

12 12 1. Servis Bilimi Üçüncü nesil servislerin kendine özgü karmaşıklığı çok disiplinli bir bakış açısı gerektirmektedir– servis biliminde işaret edildiği gibi. Çoğunlukla kullanıcıların servisleri kolayca talep edecekleri ve dinamik servis bileşenlerini yönlendirecekleri kabul edilir. Ama, temel konuları anlamakta güçlük çekiyoruz– kullanıcıların isteyecekleri servis çeşitleri ve kullanıcı gereksinimleri arkasında yatan motivasyon (aslında bu sosyolojik bir güçlüktür) gibi. Aynı zamanda bu gibi servislerin nasıl ücretlendirildiği ve katkı bulunanlar tarafından ödül işbirliği konularında iş sorunları vardır. Bu konulara değinmek sosyoloji, ekonomi, hukuk, işletme ve pazarlamayı içine alan çok disiplinli bir bakış açısı gerektirir. ‘Servis bilimi’ bilgi alanının yaratılması yararlı yüksek seviye bir girişim olabilir. Servis Bilimi - algılama & analiz - planlama & işlemler BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ)

13 13 2. Yazılım Mühendisliği Günümüzde kullanılan çoğu yazılım geliştirme metotları, özellikle 1967-1972 arasındaki on yıllık verimli dönemde araştırma literatüründe ortaya çıkan temel kavramlara dayanmaktadır.– (nesneye dayalı, yazılım geliştirme yaşam döngüsü, kullanıcı katılımı, bilgi saklama, fonksiyonel ayrıştırma, prototip oluşturma, yapısal uygulama). However, the current software development context is radically different from that faced in that period –Ama, şu anki yazılım geliştirme içeriği radikal bir şekilde o dönemde ortaya çıkandan farklıdır- şimdi, yazılım ve servisler için globalleşmiş içerik ile ilgili yazılım geliştirme metot kavramları ve konuları gereklidir. Ortaya çıkan yaklaşımlar görünüme dayalı geliştirme (AOD) ve modele dayalı geliştirmedir (MDD). Aynı zamanda, açık kaynak geliştirme modeli geleneksel yazılım geliştirmenin “iç kaynak” modeline dahil edilebilecek dersler sağlar. Müşterilerin ihtiyaçlarını uygun servis mimarilerine eşleyecek mühendislik teknikleri için yeni gereksinimler var. ‘nesneye dayalı’ – gramer, çıkarım (syntactic dil) ‘yazılım geliştirme yaşam-döngüsü’ –kontrol & üretim (kontrol dili) ‘görünüme dayalı geliştirme ’ -- syntactic ? ‘modele dayalı geliştirme’ -- -algılama & analiz -- kontrol & üretim ‘açık-kaynak – standartlar - kontrol & üretim. ‘müşterileri ihtiyaçlarını uygun servis mimarilerine eşleme ’ -- algılama & analiz

14 14 3. İşbirliği Açık standartların birçok önemli faydası vardır... Açık kaynaklı yazılım açık standartlar ile bağlantılıdır. -gramer, sonuca yönelik olma ve standartlar Karmaşık iş süreçlerini uygulamak ve yayılmasını sağlamak için, süreçlerin hizmetlerin ve hizmet bileşimi ve buluşunda kullanmak üzere oluşturulan ilgili bilgilerin tanımına ihtiyaç vardır. - algılama ve analiz -planlama ve işlemler Anlam bilimi ayrıca müşterileri sorunun şartlarını anlama konusunda da güçlenmesini sağlar. Tanım, şartları ve kültürü hesaba katmalıdır. -algılama ve analiz (Anlam bilimi dili)

15 15 4. Karmaşık Sistemler “Hizmet temelli uygulmaların zaman içinde gelişen bir çok alt hizmeti içeren kompleks uygulamalar olduğu beklenebilir. Bu gibi uygulamalar merkezi bir tasarımı olmayan kompleks ağ uygulamaları olarak düşünülebilir. Bunun yanında bu hizmetler, esas hizmet değişimlerinin karmaşıklığı ve miktarını hesaba katmaksızın son kullanıcılara sürekli olarak sağlanırlar. “karmaşık” - algılama ve analiz, “sürekli sağlanan” - planlama ve işlemler - tasarım ve dönüşümler - kontrol ve üretim Üçüncü nesil hizmetlere hareket etmek, ‘indirgeme’ temelli bir yaklaşımdan “oluşturmacılık” temelli bir yaklaşıma geçmeyi gerektirir. Gerçek dünya hizmetlerinin yönetimi ve tasarımı, bireysel araştırma alanının indirgemeci sınırlarını gözetmeyen karmaşık sistemleri temsil eder. BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ)

16 16 5. İş Yaşamına İlişkin Modeller Uzun vadede, birçok kişi hizmet temelli pazarların ortaya çıkacağına ve gelecek dijital ekonomimizde önemli bir rol oynayacağına inanabilirler. Eğer bu gerçekleşirse, bu pazarlar hizmet sağlayanların rekabetçi bir şekilde hizmet sunmaları ve kullanıcıların ihtiyaç duydukları hizmetleri almalarını sağlamak için açık ve global olmalıdır. Kullanıcılar bu pazardan ihtiyaçlarını en iyi karşılayacak hizmetleri arayabilmeli, karşılaştırabilmeli, alıp kullanabilmelidirler. Bu gibi pazarlara erişim her çeşit kullanıcı için aynı şekilde olmalıdır. ‘hizmet temelli pazarlar’ - gramer, sonuca yönelik olma ve standartlar - algılama ve analiz (iş yaşamının anlam bilimi dili)

17 17 Internet üzerinden sağlanan iş yaşamına ilişkin ve profesyonel 3. nesil servisler için pek çok karmaşık araştırma zorluğu olduğunu görebiliriz. Bütün bu zorluklar için Mantık paradigmasının önemli bir rol oynadığını da görebiliriz. 1. Servis Bilimi -algılama ve analiz -planlama ve işlemler 2. Yazılım Mühendisliği -gramer, sonuca yönelik olma ve standartlar -tasarım ve dönüşümler 3. İşbirliği -gramer, sonuca yönelik olma ve standartlar 4. Karmaşık Sistemler -algılama ve analiz -planlama ve işlemler -tasarım ve dönüşümler 5. İş Yaşamına İlişkin Modeller -planlama ve işlemler -kontrol ve üretim

18 18 Avrupa Teknoloji Platformları Teknoloji Platformları’nın Avrupa’nın araştırma, teknolojik gelişme ve yenilik çalışmalarını hareketlendirmede çok önemli bir rol oynaması beklenmektedir. Bu platformlar paydaşları (endüstri, ulusal ve Avrupalı kamu otoriteleri, akademik topluluklar, finans toplulukları, tüketiciler ve kullanıcılar) sözkonusu teknolojilerin gelişimi için ortak bir vizyon etrafında bir araya getirmektedirler. Ana amaçları orta-uzun vadeli Stratejik Araştırma Gündemini tanımlamak ve uygulamalar için gerekli efektif kamu-özel ortaklıkları kurmaktır.

19 19 1 2 34 BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNTEM İÇERİK (STRATEJİ) (PARADİGMA) BİLİMSEL BİLİMSEL YÖNETİM UYGULAMA (ARAŞTIRMA)(TEKNOLOJİ) Avrupa Teknoloji Platformları Teknoloji Platformları’nın Avrupa’nın araştırma, teknolojik gelişme ve yenilik çalışmalarını hareketlendirmede çok önemli bir rol oynaması beklenmektedir. Bu platformlar paydaşları (endüstri, ulusal ve Avrupalı kamu otoriteleri, akademik topluluklar, finans toplulukları, tüketiciler ve kullanıcılar) sözkonusu teknolojilerin gelişimi için ortak bir vizyon etrafında bir araya getirmektedirler. Ana amaçları orta-uzun vadeli Stratejik Araştırma Gündemini tanımlamak ve uygulamalar için gerekli efektif kamu-özel ortaklıkları kurmaktır.

20 20 BİLGİ TEKNOLOJİSİ SAYESİNDE TASARIM YAPARAK VE GERİ DÖNÜŞÜMDE AKIL KAZANARAK İNSANLIK ŞİMDİ EVRENDE DOĞA İLE ETKİLEŞİM İÇİNDEDİR İNSANLIK EVREN TASARIM AKIL MALZEME TEKNOLOJİLERİ BİLGİ TEKNOLOJİLERİ BİYOLOJİK TEKNOLOJİLER GÜÇ TEKNOLOJİLERİ DOĞA BİLİM