Bilişsel Öğrenme Kuramı

... konulu sunumlar: "Bilişsel Öğrenme Kuramı"— Sunum transkripti:

1 Bilişsel Öğrenme Kuramı
Uyaranları algılama, anlama, sebep – sonuç ilişkisi içinde yapısallaştırma değerlendirme ve gerektiğinde kullanma sürecine işaret eder.  Öğrenen, dış dünyanın pasif bir alıcısı değil, onların özümleyicisi ve davranışların aktif oluşturucusudur.

2 Bilişsel Öğrenme Kuramı
Öğrenen, kendi öğrenmesinden sorumluluk taşıyan, verileni olduğu gibi alan değil; verilerin taşıdığı anlamı keşfedendir. Öğrenen, verilen bilgiler arasında, uygun olanları seçen ve işleyendir. Öğrenen, kendisine kazandırılmak istenen bir ilke de olsa , onun anlamını bulmak, diğer ilkelerle ilişkisini kurarak ve daha önce öğrendikleriyle bağdaştırarak ona anlam vermek zorundadır.

3 Bilişsel Yaklaşım BİLGİYİ İŞLEME KURAMI
İnsan zihni bilgiyi alır, işler, biçim ve içeriğini değiştirir, depolar, gerektiği zaman geri getirir ve tepkiler üretir. Bir başka söylemle, süreç bilgiyi bir araya getirir, kodlar, bilgiyi korur ya da depolar ve gerektiği zaman geri getirir. 5 4

4 BİLGİ İŞLEME KURAMI MODELİ
Bilişsel Yaklaşım BİLGİ İŞLEME KURAMI MODELİ YÜRÜTÜCÜ KONTROL BEKLENTİLER V E R İ C L ÇIKTI Ç E V R Tepki Süreci ZİHİNSEL TEKRAR Dikkat ve Seçici Algı D U Y S A L KAYIT Kısa Süreli Bellek (İşleyen Bellek) A L I C R (Duyu Organları) Uzun Süreli Bellek Uyarıcılar Zihinsel tekrar Kodlama Uyarıcılar, (Fiziksel Girdiler) Hatırlama 6 4

5 Bilişsel Yaklaşım BİLGİYİ İŞLEME KURAMI Bellek Türleri
Bilişsel Süreçler Bilişsel Gelişim Kuramcıları 7

6 Bilişsel Yaklaşım 1. BELLEK TÜRLERİ a. Duyusal kayıt
Bilgiyi işleme kuramına göre üç tür bellek vardır. a. Duyusal kayıt b. Kısa süreli bellek / İşleyen Bellek c. Uzun süreli bellek 8

7 Bilişsel Yaklaşım a. Duyusal Kayıt
Çevreden gelen uyarıcılar duyu organları yolu ile duyusal kayıta gelirler. Duyusal kayıtın kapasitesi çok geniş olmasına karşın bilginin kalış süresi çok kısadır. Ancak dikkat ve algı süreçleri ile bu bilginin bir kısmı alınır ve kısa süreli belleğe gönderilir. 9 7

8 b. Kısa Süreli Bellek / İşleyen Bellek
Bilişsel Yaklaşım b. Kısa Süreli Bellek / İşleyen Bellek Duyusal kayıttan dikkat ve algı süreçleri sonunda ayrılan bilgi, sistemin ikinci öğesi olan kısa süreli belleğe geçer. Kısa süreli belleğin hem bilgi tutma süresi, hem de kapasitesi sınırlıdır. 10 8

9 Bilişsel Yaklaşım c. Uzun Süreli Bellek
Bilgiyi işleme modelinde bilgiyi, özellikle iyi öğrenilmiş bilgiyi, uzun süre saklayan kısımdır. Uzun süreli bellekte bilgiyi, istediğimiz uzunlukta ve miktarda depolar ve asla unutmayız. Uzun süreli bellekte bilgiler kaybolmaz, ancak bilgi, uygun biçimde kodlanmamış ve uygun yere yerleştirilmemişse, geri getirmede zorluklarla karşılaşılır.

10 Bilişsel Yaklaşım UZUN SÜRELİ BELLEK ANISAL BELLEK İŞLEMSEL BELLEK
Yaşamımız süresince başımızdan geçen olaylar, şakalar, dedikodular, kısaca kişisel yaşantılar burada depolanır. İŞLEMSEL BELLEK Herhangi bir şeyin nasıl yapılacağı ile ilgili bilgiler ve işlemler depolanır. ANLAMSAL BELLEK Konu alanlarının kavramları, olguları, genellemeleri, kuralları depolanır. 12

11 Bilişsel Yaklaşım 2. BİLİŞSEL SÜREÇLER Dikkat Algı
Açık Ve Örtük Tekrar Kodlama Etkinlik Örgütleme Eklemleme Bellek destekleyici ipuçları Geri Getirme Ve Unutma Yürütücü Biliş 13

12 Bilişsel Yaklaşım DİKKAT Öğrenme, dikkat etme süreciyle başlar.
Uyarıcı ya da uyarıcılara tepkiye yönelmedir. Hangi bilginin kısa süreli belleğe geçip geçmeyeceğini belirler. Bilgiyi işleme süreci dikkat ile başlar. 14 12

13 Bilişsel Yaklaşım ALGI
Duyusal bilginin yorumlanması ya da anlamlandırılması işlemidir. Büyük ölçüde geçmiş yaşantılara dayalıdır. Algıyı etkileyen bir başka etken de beklentilerdir. Algıda seçicilik Algıda değişmezlik 15 13

14 Bilişsel Yaklaşım AÇIK VE ÖRTÜK TEKRAR
Bilgi yeterli sıklıkta tekrarlanırsa uzun süreli belleğe geçer. Tekrar iki biçimde; sesli ve zihinde yapılır. Tekrar sürecinde bireyin rolü önemlidir. Aralıklı tekrar sürekli tekrardan daha etkilidir. 16 14

15 Bilişsel Yaklaşım KODLAMA
Uzun süreli bellekte var olan bilgi ile kısa süreli bellekteki bilginin ilişkilendirilerek transfer edilmesidir. 17 15

16 Bilişsel Yaklaşım KODLAMA Öğrenen kişinin etkin olmasıdır.
ETKİNLİK Öğrenen kişinin etkin olmasıdır. ÖRGÜTLEME Düzenleme ya da bilgiyi gruplama, tutarlı yapılar oluşturma, kodlamaya yardım eden önemli bir süreçtir. 18

17 Bilişsel Yaklaşım KODLAMA
EKLEMLEME Bilginin uzun süreli belleğe yerleştirilmesinde en etkili strateji olan eklemleme, bilgi birimleri arasında ilişkiyi ve anlamlandırmayı artırma sürecidir. BELLEK DESTEKLEYİCİ İPUÇLARI Doğal bağlantının var olmadığı durumlarda, çağrışımlar oluşturarak bağlantı yaratırlar. 19

18 Bilişsel Yaklaşım GERİ GETİRME VE UNUTMA
Öğrenme sürecinde ön bilginin geri getirilmesi öğrenme düzeyini etkiler. Çünkü yeni bilgiler ön bilgi ile ilişkilendirilirse anlamlı hale gelir. Öğrenme hem sunulana hem de buna uyum sağlayan mevcut bilgiye bağlıdır. 20 18

19 Bilişsel Yaklaşım YÜRÜTÜCÜ BİLİŞ
Yürütücü kontrol bireyin tüm biliş süreçlerini denetleyen sisteme verilen addır. Yürütücü biliş, bilişe ilişkin bilgidir. Öğrenme gerçekleşmezse yürütücü biliş, duruma uygun doğru süreçleri işe koşar. Özetleme, eklemleme, şematize etme, düzenleme gibi. 21 19

20 3. BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMCILARI
Bilişsel Yaklaşım 3. BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMCILARI Piaget Bruner Vygotsky 22

21 PİAGET ‘İN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI
Bilişsel Yaklaşım PİAGET ‘İN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI Piaget, bilişsel gelişimi, biyolojik ilkelerle açıklamıştır. Bunlar gelişim, kalıtım ve çevrenin etkileşiminin bir sonucudur. 23

22 PİAGET‘İN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI
Bilişsel Yaklaşım PİAGET‘İN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI Bilişsel gelişimi etkileyen ilkeleri de belirtirsek; Olgunlaşma Yaşantı Uyum Örgütleme Dengeleme 24

23 PİAGET’YE GÖRE BİLİŞSEL GELİŞİM DÖNEMLERİ
Bilişsel Yaklaşım PİAGET’YE GÖRE BİLİŞSEL GELİŞİM DÖNEMLERİ Duyusal-motor dönemi İşlem Öncesi Dönem Somut İşlemler Dönemi Soyut İşlemler Dönemi 25

24 BRUNER’IN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI
Bilişsel Yaklaşım BRUNER’IN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI Bilişsel gelişim, bireyin kendisine ve başkalarına ne yaptığını ve ne yapacağını artan bir kapasiteyle açıklamasıdır. Bilişsel gelişim için sistemli bir öğretici-öğrenici etkileşimi gereklidir. Bruner’e göre, baba, anne, öğretmen ve toplumun diğer üyeleri çocuğa öğretmelidir. 26

25 BRUNER’İN BİLİŞSEL GELİŞİM DÖNEMLERİ
Bilişsel Yaklaşım BRUNER’İN BİLİŞSEL GELİŞİM DÖNEMLERİ Eylemsel Dönem İmgesel Dönem Sembolik Dönem 27

26 VYGOTSKY’NİN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI
Bilişsel Yaklaşım VYGOTSKY’NİN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMI Çocukların kazandıkları kavramların, fikirlerin, olguların, becerilerin, tutumların kaynağı sosyal çevreleridir. Bilişsel gelişimin kaynağı, kişisel psikolojik süreçlerden önce, insanlar ve kültür arasındaki etkileşimdir. 28