EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ KURS PROGRAMI ZAMAN AKIŞIÇALIŞILACAK KONULAR 1. Gün Eğitim Teknolojileri ile İlgili Temel Kavramlar Eğitim Teknolojisinin Temel Unsurları.

... konulu sunumlar: "EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ KURS PROGRAMI ZAMAN AKIŞIÇALIŞILACAK KONULAR 1. Gün Eğitim Teknolojileri ile İlgili Temel Kavramlar Eğitim Teknolojisinin Temel Unsurları."— Sunum transkripti:

1 EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ KURS PROGRAMI ZAMAN AKIŞIÇALIŞILACAK KONULAR 1. Gün Eğitim Teknolojileri ile İlgili Temel Kavramlar Eğitim Teknolojisinin Temel Unsurları Eğitim Teknolojilerinin Tarihi Temelleri Eğitim Teknolojilerinin Felsefi Temelleri Eğitim Teknolojilerinin Psikolojik Temelleri Eğitim Teknolojilerinin Sosyal Temelleri 2. Gün Öğretim Materyallerinin Tasarlanması, Hazırlanması ve Seçimi Sunum Materyallerinin Hazırlanması Alternatif Ders Materyalleri Hazırlama (Sınıfiçi Tartışma) 3. Günİletişim Teknolojileri ve Eğitim Ortamlarındaki Uygulamaları 4. GünÖğretme-Öğrenme Sürecinde Yeni Teknolojilerin Kullanımı 5. GünDeğişik Türdeki Öğretim Materyallerinin Değerlendirilmesi

2 I. Eğitim Teknolojisi ile İlgili Temel Kavramlar KAVRAMLART A N I M L A R EğitimBirey(insan)in davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir. İnsanBiyo-kültürel ve sosyal bir varlıktır. DavranışBirey(insan)in gözlenebilir, ölçülebilir ve istedik özelliklerinden her biridir. YaşantıBirey(insan)in çevresiyle etkileşimi sonunda bireyde meydana gelen izlenim. İstendikÖnceden tasarlanmış bir davranış değişikliği anlamına gelmektedir. Süreçİstenen davranış değişikliğini meydana getirmek üzere birbirini izleyen olaylar ya da durumların akışıdır. Eğitim ProgramıBireyin davranışlarında istenen değişikliği gerçekleştirmek amacıyla planlanmış etkinliklerden oluşan öğrenme yaşantıları düzeneğidir. Bir başka ifadeyle hedef, içerik, öğretme-öğrenme süreci ve değerlendirme unsurlarından oluşan öğrenme yaşantıları düzeneğidir. HedefYetiştirdiğimiz insanda bulunmasını uygun gördüğümüz, eğitim yoluyla kazandırılabilir nitelikteki istendik özelliklerdir. İçerikBelirlenen hedeflere ulaşmak üzere, seçilip düzenlenmiş konular bütünü. Öğretme-öğrenme süreci Öğrenende istenen davranış değişikliğini meydana getirmek üzere tasarlanmış öğretim etkinliklerinin belli bir düzen içerisinde işe koşulması durumu. DeğerlendirmeÖnceden tasarlanmış davranış değişikliklerinin ne kadar gerçekleştiğini belirleme işlemidir. TeknolojiBilimin insani ve insani olmayan alanlardaki sorunlara uygulanmasıdır. Bir başka ifadeyle mevcut yeteneklerin işe koşularak doğaya egemen olmak için gerekli işlevsel yapıların oluşturulmasıdır. Eğitim TeknolojisiÖğretme-öğrenme süreçlerinin tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işidir. Öğretim TeknolojisiBelli bir konunun öğretimi ile ilgili öğrenmeyi kılavuzlama etkinliğidir.

3 II. Eğitim Teknolojisinin Temel Unsurları UNSURLARAÇIKLAMALAR HedefÖğretme-öğrenme süreçleri sonunda öğrencilerin kazanacakları davranışları kapsamaktadır. Öğrenci Eğitim hizmetlerinin hedef kitlesini oluşturan bireylere öğrenci denir. Eğitim teknolojisi açısından öğrenci, eğitim teknolojisinin eğitim süreçlerinde işleme tabi tuttuğu ham gereç. BİREY: Beklenti, Yetenek, Gelişim (Zihin, Duygu, Beden), Sosyo-ekonomik Durum, Deneyim; GRUP: Amacı, Beklentisi, İlgisi, Niteliği, Yapısı; SÜREÇTEKİ KONUMU: Aktif, Katılımcı İnsangücü Öğrencilerin önceden belirlenmiş davranışları kazanmaları için gerekli düzenlemeleri işe koşan kişi. Geleneksel anlamda öğretmen. Öğretmen, günümüz eğitim anlayışı çerçevesinde kavram, işlev ve formasyon bakımından yeniden yapılanma içinde bulunmaktadır. İşlevi; Bilgi Aktarma, (Planlama, Öğretim, Yönetim, Denetim) Formasyon; Tek Boyutlu, Çok Boyutlu olmak üzere yeniden yapılandırılmıştır. Ortam Öğretme-öğrenme etkinliklerinin meydana geldiği, öğrencinin iletişim ve etkileşim içinde bulunduğu çevre. Bu eğitsel çevrenin temel unsurları şunlardır: Personel, fiziki mekan, donanım, öğrenme araç ve gereçleri, özel düzenlemeler. Nitelik Değişimi: Geleneksel Okul-Derslik, Çok Boyutlu Eğitsel Çevre (ev, işyeri, dinlenme tesisleri gibi ortamlar) İşlevsel Yapı: Bilgi Aktarma Ortamı, Bilgi ve Davranış Üretme Ortamı Derslik: Öğrenme Merkezi, Öğretim İstasyonu, Çok Amaçlı Salon, Gerçek Yaşam Ortamı Yöntem-TeknikGeleneksel anlamda, bilgi aktarmada izlenen yol. Çağdaş anlamda; süreç-teknik, işlem, ödev, değerlendirme, öğretme-öğrenme atmosferi, öğretmenin liderlik ve rehberlik işlevleri gibi öğelerin tümü. Öğrenme Durumları Öğrenme yaşantıları ile ilgili hedef, içerik, ortam, yöntem-teknik, araç-gereç, uyaran, öğrenci katılımı ve pekiştirme boyutlarının işlevsel bütünlük oluşturacak şekilde uygulamaya dönüştürülme durumu. Öğrenme durumları belirlenirken; hedefe görelik, öğrenciye dönüklük, süreklilik, yatay-dikey ilişkililik, çok yönlü iletişim gibi ölçüler esas alınmalıdır. Değerlendirme Ölçme sonuçlarını belli ölçütlerle karşılaştırarak bir yargıya varma sürecidir. Eğitim sürecinin her aşamasında yararlanılan bir öğedir. Hedeflerin belirlenmesi, öğrenme ihtiyaçlarının saptanması, öğrencinin hazır bulunuşluk durumunu tespit etme, öğretimin etkililik durumunu ortaya koyma gibi etkinlikler değerlendirme yardımıyla gerçekleştirilebilir.

4 Eğitim Teknolojisinin Temel İlkeleri İLKELERA Ç I K L A M A L A R Amaç Tam öğrenmeyi etkili ve verimli bir biçimde gerçekleştirmektir. İşlev Öğretme-öğrenme süreçlerini bilimsel esaslara uygun şekilde, toplumun beklentilerine ve koşullarına uygun olarak tasarımlama, uygulama, değerlendirme ve sürekli geliştirmektir. Yöntem Öğretme-öğrenme süreçlerini araştırmalara dayalı olarak yapısallaştırmaktır. Süreç Öğretme-öğrenme süreçlerini öğrenci ilgi, beklenti ve yeteneklerine uyarlamak esastır. Yapılandırma Eğitimle ilgili uygulama, süreç ve ürünleri kuramsal bilgilere ve bilimsel ilkelere dayalı olarak yapılandırmak esastır. Kapsam Eğitimin içeriğinde devamlılık sağlamak ve eğitim kuramlarını eğitimin her kademesinde ve alanında uygulamaya koymak esastır. Program Eğitim programının kapsamındaki konuların içeriklerinde öğrenci ilgi ve kabiliyeti ile uyumluluk ve konularda süreklilik esastır. Personel Eğitimle ilgili insangücünün etki verimliliğini artırmak; hizmetlerde uzmanlaşmak; ekip halinde hizmet sunmak, personelin sürekli gelişmesini sağlamak esastır. Çevre İnsan yaşamını etkileyen tüm çevreyi eğitsel çevre olarak kabul etmek ve bu çevreyi etkili ve başarılı bir biçimde düzenleme ve denetleme esastır. Kaynak Hizmetlerin etkili ve verimli biçimde yürütülmesi için kaynaklarda çok boyutluluk ve çeşitlilik; etkili kullanım, eğitim bütçesini belirli bir sisteme dayandırma esas alınmalıdır. Başarı Öğrenci başarısını sağlamak ve geliştirmek üzere öğretim sisteminin tüm boyutlarıyla analiz edilmesi ve değerlendirilmesi esas alınmalıdır. Değerlendirme Değerlendirme süreçlerinde öğrenci başarısızlığı değil, başarı düzeyinin esas alınması, geçerli ve güvenilir değerlendirme araç ve yöntemlerinin geliştirilerek işe koşulması esastır.

5 Eğitim Teknolojisinin Yararları İŞLEVLERÖ Z E L L İ K L E R Serbestlik Öğretmen ve öğrenciye; zaman, mekan, bireysel girişim ve seçenekleri kullanma bakımından serbestlik sağlar. Çeşitlilik ve KaliteÇok sayıda, çeşitte ve kalitede uygulamalar sunar. Birinci Kaynaktan BilgiBirinci kaynak olan olgu, olay, nesne vb. ses ve görüntüler sınıfa getirilebilir. Fırsat EşitliğiÖğretim hizmeti daha geniş kitlelere aynı kalitede ulaştırılabilir. Yaratıcılık Öğrenciye çoklu ve seçenekli öğrenme olanakları sunarak bireysel inisiyatifi kullanma ve yaratıcılıklarını geliştirmelerini sağlar. Bireysel ÖğretimÖğretimi bireyselleştirerek öğrencilerin kendi hızlarına göre öğrenmelerine katkıda bulunur. Motivasyon Öğrencilerin dikkatlerini ve öğrenme isteklerini sürdürebilmek için hareketli, renkli materyaller sunar. Kopya Edilen SistemKopya edilebilen ve bu yolla geniş kitlelere ulaştırılabilecek materyaller sunar.

6 III. Eğitim Teknolojisinin Tarihi Temelleri KRONOLOJİN İ T E L İ K L E R 1930 öncesiEğitim uygulamaları felsefenin tartışma konuları arasında yer alır. 1930-1960 arası Fiziksel bilimlerin etkisi altında şekillenmektedir. Projektörler, teypler, öğretme makinaları bu dönemin tipik araçlarıdır. Dale'in yaşantı konisi bu anlayışı açıklamaktadır. 1960-1969 arasıDavranış bilimleri dönemi. Programlı Öğretim, Öğretim Sistemleri 1970-1980 arası Bilişsel ve sosyal psikolojinin etkisi. Bilgiyi İşleme Modeli, İşbirlikli Öğrenme Modeli 1980 sonrasıEsnek yaklaşım. Seçmeci yaklaşım

7 Dale’in Yaşantı Konisi

8 IV. Eğitim Teknolojisinin Felsefi Temelleri EĞİTİM FELSEFESİ DAYANDIĞI FELSEFİ TEMEL EĞİTİMİN AMACIÖĞRETMENİN ROLÜ E. PROGRAMINDA ANA NOKTA Daimicilik Realizm (Gerçekçilik) Rasyonel kişileri eğitmek, Üstün zekalı kişiler yetiştirmek, Akıllı kişiler seçmek Öğretmen, öğrencilerin düşünmelerine yardımcı olur, Sokratik yöntem kullanır Klasik konular, Edebi çözümlemeler Sabit program Esasicilik İdealizm- Realizm (İdealistlik- Gerçekçilik) Bireylerin zihinsel gelişimine yardımcı olmak, Yetenekli kişileri eğitmek Öğretmen alanında uzman kişidir, geleneksel değerlerin yaygın bir biçimde öğretimi söz konusudur. Temel beceriler (okuma, yazma, sayma) ve Temel konular (Ana dil, fen, tarih) İlerlemecilik Pragmatizm (Yararcılık) Demokratik ve sosyal yaşamı geliştirmek Öğretmen, problem çözme ve bilimsel araştırmalarda yol göstericidir. İlgili programlar, Hümanistik eğitim, Radikal eğitim reformu Yeniden Kurmacılık Pragmatizm (Yararcılık) Toplumu yeniden yapılandırmak ve geliştirmek, Değişime sosyal reform için eğitim Öğretmen, değişim ve reformun temsilcisidir. Araştırma yöneticisi ve proje başkanı gibidir. Öğrencilere problemlerin farkına varmalarına yardımcı olur Eğitimde fırsat eşitliğinin yeniden kavramsallaşması

9 Eğitim Felsefeleri ve Eğitim Ortamlarının Düzenlenmesi EĞİTİM FELSEFESİEĞ İ T İ M O R T A M L A R I Daimicilik Akıl yürütmede Tümdengelim tekniği kullanılmalı. Ortam öğrencilerin akıllarını ve iradelerini geliştirecek biçimde olmalı. Sokratik tartışma yöntemine yer verilmeli Araştırma, gezi, gözlem ve deney tekniklerine yer verilmeli Öğrenci kendisini gelişi güzel ifade etmemeli Ortamda sıkı bir disiplin olmalı Ortamda gerçek yaşamdan örnekler değil ideal yaşamdan örnekler olmalı, bunun için gerekirse yapay ortamlar düzenlenebilir Esasicilik Öğretmen doğru bilgilerle donanık olmalı Öğrenci hiçbir bilgi ve beceriye sahip değildir Konular sunuş yolu stratejisi ile işlenmeli Düz anlatım yöntemi kullanılmalı Öğrenci kendisine sunulan bilgileri tekrar etmeli ve ezberlemeli Ortamda sıkı bir disiplin olmalı Okulu ilgilendirmeyen hiçbir şey eğitim ortamında ele alınmamalıdır İlerlemecilik Öğrenci merkeze alınmalı ve diğer unsurlara buna göre düzenlenmeli Öğretmen rehberlik yapmalı Öğrencide öğrenmeye karşı ilgi uyandırılmalı Öğrencinin problem çözme yöntemini kullanması sağlanmalı / Proje yöntemi kullanılmalı Yaşamla ilgili her türlü olgu ve olay eğitim ortamına getirilmeli, ortam gerçek yaşama yakın olmalı Ortam öğrencinin yaşam için yararlı bir ürün ortaya koyabileceği bir biçimde düzenlenmelidir. Eğitim ortamında uygulamaya ağırlık verilmelidir / Eğitim ortamı demokratik olmalı Yeniden Kurmacılık Öğretmen reformist olmalı Öğrenciler toplumu yeniden yapılandırabileceklerine inandırılmalı Eleştirel düşünme yöntemine yer verilmeli Uygulama ağırlıkta olmalı / Eğitim ortamı demokratik olmalı Geleceğe dönük toplumsal ve çevre sorunları üzerinde durulmalı Eğitim ortamında kesinlikle ceza olmamalı

10 V. Eğitim Teknolojisinin Psikolojik Temelleri PSİKOLOJİK YAKLAŞIMLARE Ğ İ T İ M O R T A M L A R I Davranışsal Psikoloji Programlı öğretim, Öğrenme makineleri, Öğretim sistemleri, Bilgisayar destekli öğretim Bilişsel Psikoloji Bilgiyi işleme, Gerçek hayatla ilişkili öğrenme yaşantıları, Öğrenciler arasında etkileşimin desteklenmesi, Problem çözmeye yönelik öğrenme yaşantıları düzeneği, İşbirliğine dayalı çalışma düzenlemeleri Sosyal PsikolojiSınıf ortamında sosyal düzenleme, İşbirliğine dayalı çalışma düzenlemeleri Hümanistik PsikolojiHer birey farklıdır. Ortam düzenlemesinde bireysel özgürlükler dikkate alınmalıdır.

11 VI. Eğitim Teknolojisinin Sosyal Temelleri Eğitim ortamlarının oluşturulmasında içinde bulunulan toplumun tercihleri etkili olmaktadır. Eğitim yoluyla bireyde oluşturulacak davranışlar bir yandan kendi ihtiyaçlarını karşılarken diğer yandan da toplumun ihtiyaçlarına uygun olmalıdır. Bu nedenle davranışların kazandırıldığı eğitim ortamlarının da toplusal yapıyla çatışacak bir özellikte olmaması gerekir. Eğitim ortamında kullanılacak her türlü araç- gereç, yöntem ve teknikler toplumun kültürel değerlerine uygun ve bu değerleri geliştirecek nitelikte olmalıdır.

12 Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

13 I. Öğretim Materyallerinin Tasarlanması, Hazırlanması ve Seçimi A) Materyal Hazırlama Yaklaşımları MATERYAL HAZIRLAMA YALAŞIMLARI Ö R N E K L E R YazmaÇalışma yaprakları, testler, kavram kartları... ÇizmeDiyagramlar, şekiller, modeller.... YaratmaEl becerilerine dayalı ürünler, yeni tür pasta...

14 B) Öğretim Materyali Hazırlama İlkeleri 1. Öğretim materyali basit, sade ve anlaşılır olmalıdır. 2. Dersin hedef ve davranışlarına uygun seçilmeli ve hazırlanmalıdır. 3. Dersin konusunu oluşturun bütün bilgilerle değil, önemli ve özet bilgilerle donatılmalıdır. 4. Görsel özellikler materyalin önemli noktalarını vurgulamak amacıyla kullanılmalıdır. 5. Yazılı metinler ve görsel-işitsel öğeler, öğrencinin gelişim ve öğrenim özelliklerine uygun olmalı, gerçek hayatla tutarlılık göstermelidir. 6. Öğrenciye alıştırma ve uygulama imkanı sağlamalıdır. 7. Gerçek hayatı yansıtmalıdır. 8. Her öğrencinin erişimine ve kullanımına açık olmalıdır. 9. Öğretmenler kadar öğrencinin de kullanabileceği düzeyde basit olmalıdır. 10. Tekrar kullanılabileceği için dayanıklı olmalıdır. 11. Gerektiğinde kolaylıkla geliştirilebilir ve güncelleştirilebilir olmalıdır.

15 C) Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü 1. Öğrencilerin dikkatlerini çeker ve onları güdüler. 2. Öğrencilerin dikkatlerini canlı tutar. 3. Öğrencilerin duygusal tepkiler vermelerini sağlar. 4. Konuda geçen temel kavramların somutlaşmasını sağlar. 5. Anlaşılması zor olan kavramları basitleştirir (örneğin suyun dolaşımı). 6. Şekiller yoluyla bilginin düzenlenmesini ve alınmasını kolaylaştırır. 7. Bir kavramla ilgili öğeler arasındaki ilişkileri örgüt şemaları ve akış şemaları yoluyla kolayca verebilir. 8. İşitsel öğrencilerin anlama oranlarını artırabilir.

16 Hatırlama Oranları

17 D) Görsel Tasarımın Amaçları 1. Okunaklığı garantilemek 2. Verilmek istenen mesajı yorumlamak için harcanan emek miktarını azaltmak 3. Öğrencilerin etkin katılımını sağlamak 4. Öğrencilerin verilmek istenen mesajın en önemli kısmına odaklanmalarını sağlamak

18 E) Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci AŞAMALARVERİLECEK KARARLAR Birinci Aşama Materyalde yer alacak unsurla ilgili karar verme. Materyalde yer alacak görsel, sözel ve işitsel unsurların belirlenmesi ve bütünleştirilmesi. İkinci Aşama Materyalin biçimsel yapısı ile ilgili karar verme. Materyaldeki öğelerle ilgili olarak çeşitli biçimsel unsurların neler olacağının kararlaştırılması (bir modelin seçilmesi). Üçüncü Aşama Materyalde yer alacak öğelerin düzenlenmesi ile ilgili karar verme. Uygulanmasına karar verilen model içinde görsel, sözel ve işitsel unsurların düzenlenmesi.

19 E.I) Görsel Tasarım Unsurları 1. Görsel Unsurlar GÖRSEL UNSURLARÖ Z E L L İ K L E R İ Gerçekçi Görsellerin gerçek nesneyi gösterip göstermeme durumu. Örneğin materyal üzerinde bir araba varsa, bu arabanın rengi gerçek araba rengine uygun mu değil mi? Benzeşik Bir kavram veya bir konu açıklanırken o kavrama benzer bir başka kavramla açıklanması durumu. Örneğin kan dolaşımının bir şehrin su şebekesine benzetilerek açıklanması. Şematik Materyaldeki bilgilerin, akış şemaları, grafikler, haritalar, çizelgeler vb. şekilde düzenlenmesi.

20 2. Sözel Unsurlar SÖZEL UNSURLARÖ Z E L L İ K L E R İ Yazı Tipi Arial, Helvetica, Times, vb. Yazı tipinin materyalde kullanılan diğer unsurlarla uyumluluk göstermesi önemlidir. Stil Sayısı 2 farklı tipi ve en fazla 4 yazı stili (kalın, yatık, altı çizili, harf büyüklüğü). Büyük Harf Başlıklarda ve kelime başlarında kullanılabilir. Eğer başlık 3 kelimeden fazla ise sadece baş harfler büyük olabilir. Renk Harflerin rengi arka plan (zemin) ın rengiyle zıt olmalıdır. Harfleri renklendirmekte iki amaç vardır: Metni okunabilir hale getirmek, öğrencilerin dikkatlerini çekmek Harf Boyutu (punto) Materyalin kullanım amacına göre harf boylarının ayarlanması gerekmektedir. Harfler okunabilir büyüklükte olmalıdır. Bir sınıf ortamında harf boyunun her 3 metrelik mesafe için 1,3 cm olarak düşünülmesi lazım. Boşluklar Harfler arası boşluklar rahat okunabilirlik ve estetik açıdan ele alınabilir. Satırlar arası boşluklarda da aynı kaygılar dikkate alınmalıdır.

21 3. Materyalleri Çekici Kılan Unsurlar MATERYALLERİ ÇEKİCİ KILAN UNSURLAR ÖZELLİKLERİ Dikkat Çekicilik (sürprizler) Materyalde yer alan bilgilerle ilgili farklı uyarıcılar kullanma. Renk, şekil, resim vb unsurlar bu işlevi yerine getirebilir. Burada esas olan öğrencilerin dikkatlerini canlı tutmaktır. Bu nedenle uyarıcıların, şaşırtıcı, beklenmedik bir biçimde yapılandırılması ve sunulması önemlidir. Dokunabilirlik (desen) Desen, öğrencilerde dokunabilirlik duygusu oluşturmalıdır. Önemliliği vurgulamak, materyalde yer öğeleri ayırma ve birleştirmek amacıyla kullanılabilir. Etkileşimlilik Materyalde yer alan unsurlardan bazıları maskelenerek, uygun yerlerine "? ve !" gibi semboller koyarak etkileşim sağlanabilir.

22 E.II) Tasarımda Biçimsel Yapı TEMEL UNSURLARÖZELLİKLERİ Hizalama Materyalde yer alacak metin ve resimler yatay ve dikey hizalar dikkate alınarak yerleştirilmeli. Öğrenci enerjisini yalnızca materyaldeki mesajı anlamak için kullanmalı, materyali anlamak için değil. Öğrenci, unsurlar arasındaki ilişkileri kolayca kavrayabilmeli. Şekil Görsel ve sözel unsurlar öğrencilerin bildikleri bir şekil içerisinde verilmeli. Burada temel amaç en az çabayla öğrencinin dikkatini materyale çekmektir. Bu amaçla, materyalde üçgen, dikdörtgen, daire gibi geometrik şekiller kullanılabilir. Denge Materyaldeki öğeler dikey veya yatay eksen ya da hem dikey hem de yatay eksenler dikkate alınarak eşit ağırlıkta dağıtılmalıdır. Bu durum öğrencilerde denge ve eşitlik duygusu uyandırır. Denge, simetrik, asimetrik olmak üzere iki şekilde sağlanabilir. Asimetrik denge, simetrik dengeye göre daha dinamik ve daha dikkat çekici olmaktadır. Biçimlendirme Bilginin öğrenci gruplarının özelliklerine göre düzenlenmesi. Küçük yaş grubu ile yetişkinler için düzenlenecek ortam özellikleri aynı olmaz. Renk Düzeni Materyalde kullanılan renk düzeni kendi içinde uyumlu olduğunda, öğrenciler üzerinde oluşacak etki daha olumlu ve daha kalıcı olmaktadır. Diğer taraftan renkler materyalin okunurluğunu da doğrudan etkilemektedir.

23 E.III) Tasarımda Düzenlemeler TEMEL UNSURLAR Ö Z E L L İ K L E R İ Yakınlık Materyalde birbirleriyle ilgili öğelerin birbirlerine yakınlaştırılır, birbirleriyle ilgisi olmayan öğeler uzaklaştırılır. Yönlendirmeler Materyaldeki bilgi akışını takip etmeyi kolaylaştıran işaretlerdir. "Ok, madde imi, rakamlar, karakter değişikliği" ile yönlendirme sağlanabilir. Arka alan (zemin) ve Önalan Renk Zıtlıkları Materyaldeki önemli unsurların kolayca görülmesini sağlamak için renk zıtlıklarından yararlanılabilir. Sarı zemin üzerine siyah ya da siyah zemin üzerine sarı yazılar gibi. Uyumluluk Benzer unsurların materyalde aynı yerlere yerleştirilmesi. Sunumda birden çok materyal kullanılacaksa ilk materyaldeki yerleştirme düzeni diğerlerinde de korunmalı. Çok gerekmedikçe renk konusunda da aynı kural izlenmelidir.

24 II. Sunum Materyallerinin Hazırlanması Tepegöz Yansıları (saydamlar) Yansılar hazırlanmadan önce aşağıdaki hususların açıklığa kavuşturulması gerekir. 1. Öğrencilerin özelliklerinin saptanması 2. Hedef davranışların saptanması 3. İçeriğin belirlenmesi 4. Yansıları destekleyecek materyalin belirlenmesi 5. Her yansı üzerinde yer alacak unsurlar ve bunların yerleştirme düzeni

25 Yansıların Boyutları ve Hazırlanması Yansıların Boyutları A4 boyutlarındaki (21 cm x 29,5 cm) bir saydamın kullanılabilir alanı 17 x 21,5 cm veya 18 x 22,5 cm civarındadır. Bu nedenle saydam üzerinde yer alacak bilgiler belirtilen alanlar içine yerleştirilmelidir. Bilgiler saydamlara yatay bir biçimde yerleştirilmelidir. Yansıların Hazırlanması 1. Elle yazılıp çizilebilir. 2. Bilgisayarda sunum yazılımları kullanılabilir. 3. Bilgisayarda sözcük işlemci yazılımları kullanılabilir. 4. Fotokopi makineleri kullanılabilir. 5. Tarayıcılar kullanılabilir.

26 Tepegöz Yansıları Hazırlanırken Dikkat Edilecek Hususlar 1. Tüm metin kullanılmamalı. Konunun ana hatları verilmeli ve görsel unsurlarla desteklenmeli. 2. Yansılar bilgisayarda hazırlanacaksa en basit şablon tercih edilmeli. 3. Yansıda kullanılacak öğeler yeterli büyüklükte olmalıdır. Öğrencilerle etkileşime sokulacak bilgilerin tümünü tek yansıya sığdırmaya çalışılmamalı. 4. Bir yansıda yalnızca bir kavram ele alınmalıdır. 5. Yansıda kullanılacak renklerin yeterince koyu olmasına dikkat edilmelidir. 6. Yansıda yer alacak içerikte renk kullanılacaksa zeminde renk kullanılmamalıdır. 7. Bir yansıda en fazla 1-2 grafik kullanılmalıdır. Metin kullanımlarında en fazla 2 başlık ve 6 satır olmalıdır. Metin 36 kelimeyi geçmemelidir. 8. Başlığın ayırt edici olmasına özen gösterilmelidir. Başlık altına atılacak bir çizgi bu işlevi yerine getirebilir. 9. Bir kavramla ilgili birden çok yansı kullanılacaksa, birinciden sonra gelecek yansılarda içerik kısmının aynı yerde olmasına dikkat edilmelidir. 10.Sunum yapılmadan önce yansılar tepegözle kontrol edilmelidir.

27 Yansıların Kullanımında Maskeleme Tekniği Maskeleme, sunulmak istenen bilgilerin bir bölümünün kapatılarak aşamalı bir biçimde gösterilmesine hizmet eder. İki tür maskeleme yapılabilir. Birincisi sabit maskeleme, diğeri ise serbest maskeleme. Sabit maskelemede, bilgilerin üzeri önceden kapatılır ve sunum sırasında tek tek kaldırılır. Diğerinde ise sunum sırasında bilgi üzerine kağıt veya karton kapatılır ve aşamalı bir biçimde açılarak öğrencilerle bilgiler etkileşime sokulur. Eğer yansılar katlama teknikleri dikkate alınarak hazırlanmış ise maskeleme tekniğine ihtiyaç duyulmaz. Katlama Teknikleri İki katlama tekniği vardır. Birincisi sabit, ikincisi ise seçmelidir. Sabit katlama tekniğinde bilgi birden çok saydam üzerine yerleştirilir ve saydamlar bilgi bütününü oluşturacak biçimde birbiri ardına sıralanır ve bir kenarından sabitlenir. İkincisinde ise ilk yansı tabanda kalmak üzere, diğer yansılar bir kenarlarından bu yansıya tutturulur. Sunum sırasında ilk yansıdan başlayarak sırasıyla etkileşime sokulur.

28 Yansıların Arşivlenmesi Yansıların arşivlenmesinde poşet dosyalardan yararlanılabilir veya plastik ya da karton çerçeveler takılarak dosyalanabilir. Çerçeveler yansıların kolay tutulmasında ve bilgi alanının temiz kalmasında etkili olabilir. Ayrıca karton çerçeveler üzerine yansı üzerinde yer alan konu ile ilgili açıklamalar da yazılabilir.

29 III. Alternatif Ders Materyalleri Hazırlama Bu aşamada kursa katılan öğretmenlerle birlikte kendi alanlarından bir konu ile ilgili ders materyalleri hazırlama çalışması yapılacaktır. Ayrıca okullarındaki mevcut imkanlardan nasıl yararlanabilecekleri konusu tartışılacaktır.

30 İletişim Teknolojileri ve Eğitim Ortamlarındaki Uygulamaları KAYNAK Davranışlar Fikir Bilgi Duygu Tutum Beceri MESAJ Semboller Gerçek Eşya Modeller Resim Yazı İşaretler Hareket Ses Çizim KANAL İletici Araç ve Yöntemler Sözsüz iletişim Ses ileten araçlar Sözlü iletişim Resim ileten arç. Basılı ve yazılı araçlar Yöntemler ALICI Davranışlar Fikir Bilgi Duygu Tutum Beceri DÖNÜT ( Geri Bildirim) I. İletişim Süreci

31 İletişim Sürecinin Temel Unsurları TEMEL UNSURLAR A Ç I K L A M A L A R Kaynak Bilgiyi yani mesajı ileten birimdir. Bu birim; insan, kitap, gazete, dergi, radyo, televizyon vb. olabilir. Öğretme-öğrenme sürecinde kaynak öğretmendir. Mesaj İletişimin içeriğidir. Bilgi, fikir iletişim sürecinde mesajı oluşturur. Kanal Mesajın sunuluş biçimidir. Mesaj sözlü ya da yazılı olarak sunulabilir. Alıcı Mesajın gönderildiği birimdir. Mesajı okuyan, dinleyen, izleyen kişidir. Dönüt Alıcının mesaja verdiği tepkidir. Alıcının mesajı nasıl yorumladığını gösterir.

32 İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı Öğretme-öğrenme sürecinde öğretmen ile öğrencinin ortak yaşantı alanları ne kadar geniş olursa öğrenme o kadar etkili bir biçimde gerçekleşir. Bu durumun sağlanabilmesi için aşağıdaki hususlara dikkat etmek gerekmektedir. 1. Ortamda kullanılan simgeler benzer biçimde tanımlanmalıdır. 2. Dil anlaşılır bir biçimde kullanılmalıdır. 3. Çoklu kanal kullanılmalıdır. 4. Dönüt sistemi sağlanmalıdır.

33 II. Kapalı Devre Televizyon Eğitim amacıyla bir okul ortamında kullanılabilecek en uygun TV sistemi kapalı devre televizyon yayınıdır. Bu sistemden çok sayıda sınıfı bulunan okullarda yararlanmak mümkündür. Aynı dersi aynı anda tüm sınıflarda izleme imkanı sağlar. Kapalı devre televizyon yayınının etkili olabilmesi için sınıfta bulunan öğretmenin aşağıdaki hususlara dikkat etmesi gerekir; 1. Öğretmen, her dersten önce öğretilecek konuyu bilmeli, dersin içeriğine ve ünitelerin sırasına yabancı olmamalı. 2. Ünite ile ilgili başka materyaller de gerekiyorsa bunlar da önceden hazırlanmalı. 3. TV ile öğretime öğrenciler hazırlanmalı. Ders, amacı, neyi öğrenmeyi bekledikleri ve neyi öğrenecekleri tartışılmalı, tartışacakları yeni sözcükler açıklanmalıdır. 4. Öğretmen, ders izlerken ana noktaları vurgulamak ve yayından sonraki tartışma konularını belirlemek için notlar almalıdır. 5. İzleme sırasında öğrencilerin tepkileri, ilgileri ve konuları algılayıp algılamadıkları gözlenmelidir. 6. Gerektiğinde yayın esnasında açıklamalar yapılmalıdır. 7. Öğrencilerin televizyonda ders sunulurken TV öğretmeninin sorduğu sorulara cevap vermeleri sağlanmalıdır. 8. İzleme işlemi bittikten sonra, öğrencilerin ne derece öğrendiklerinin sınanması, bazı önemli konuların, eksik kalmış ya da net olarak anlaşılmamış yerlerin yeniden öğretilmesi gereklidir.

34 Tartışma Şu anda çalışmakta olduğunuz okul açısından, kapalı devre TV uygulamasının yapılabilirliği ve bunun mevcut eğitim- öğretim başarısına katkı sağlayıp sağlamayacağını tartışınız.

35 III. Video İle Öğretim YARARLARI 1. Öğrenmeyi zaman ve mekana bağlı olmaktan kurtarır. 2. Öğretme-öğrenme etkinliklerinin planlı olarak ele alınmasını teşvik eder. 3.Öğretim süreçlerine mikro öğretim gibi yeni yöntemler kazandırır. 4. Bireysel ve grupla öğretime yeni olanaklar kazandırır. 5. Esnek ve kaliteli ev-video eğitim sistemi yaratır. 6. Bilginin sunuluşunda ve akışında düzen sağlar. 7. Öğrenci tepkilerini gözleme olanağı verir. 8. Hareket, renk, ses boyutlarıyla öğrenmeyi kolaylaştırır. 9.Sınıf dışı olgu ve olayları sınıf içine getirir. 10.10. Somut ve kalıcı öğrenmeler sağlar.

36 Öğretim Sürecinde Video Kullanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 1. Video filmi seçilirken öğrenci özellikleri dikkate alınmalıdır. 2. Videonun öğrenciye gösterilme süresi önceden belirlenmelidir. 3. Video filmlerinin içeriği dersin hedeflerine ulaştırıcı özellikte olmalıdır. 4. Videonun sınıf ortamında bir eğitim aracı olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. 5. Videonun sesi sınıftaki tüm öğrencilerin duyabileceği şekilde iyi ayarlanmalıdır. 6. Öğretmen video filmlerini derste göstermeden önce izlemeli ve ona göre hazırlık yapmalıdır. 7. Hiçbir zaman bir ders saatinde 20 dakikadan fazla video izlenmemelidir. 8. Ses ve görüntüdeki her unsurun değerlendirilmesine dikkat edilmelidir.

37 Video İle Öğretim Sürecinin Planlanması I. Ön Hazırlık 1. Video kaseti önceden izlenmelidir. Video programının tüm yapısı, içeriği, olayın geçtiği yer, zaman, olayın düzenlenmesi ve kişiler ayrıntılı bir biçimde incelenmeli. 2. Öğretim sürecinde kullanılacak bölüm ya da bölümler belirlenip kaset tekrar izlenmeli. Bu aşamada, durdurma yapılacak yerler, görüntü ve sesle ilgili ipuçları bir kağıda not edilmeli. 3. Öğretim sürecinde kullanılacak bölümlerden hangi amaçlarla yararlanılacağı saptanmalı. 4. Belirlenen bölümlerde öğrencilerin yoğunlaşacağı ve üzerinde tartışacakları yerler belirlenmeli. 5. Öğrencilerin öğretim sürecinde verecekleri cevapların nasıl kontrol edileceği belirlenmeli. 6. Derse nasıl başlanacağının belirlenmesi.

38 Video İle Öğretim Sürecinin Planlanması II. Dersin Planlanması 1. Ön hazırlığın sonunda dersin hedefleri ve öğrencilere kazandırılacak davranışlar gözden geçirilir. Üzerinde çalışılacak örnekler belirlenir. 2. Dersin işlenişi ile ilgili öğretim basamakları belirlenir. 3. Her bölüm izlendikten sonra yapılacak etkinlikler belirlenir.

39 Video ile Öğretim Sürecinin Planlanması III. Uygulama A) Video Filmini İzlemeden Önce 1. Öğretmen yordayıcı alıştırmalar yapar. Bu alıştırma videoda gösterilen programın adına yönelik olabilir. 2. Sadece görüntü seyredilir ve olayla ilgili sorulara cevap verilebilir. Ya da olay görüntüsüz izlenir ve öğrencilerin olayı tahmin etmeleri istenir. 3. Video filminin konusuyla ilgili sorular öğrencilere dağıtılır ve kaseti izlemeden tahmini olarak sorulara cevap vermeleri istenebilir.

40 Video ile Öğretim Sürecinin Planlanması B) Video Filmi İzlendikten Sonra 1.Film izlendikten sonra ayrıntılı cevap istenir. 2. Filmde geçen olayı öğrenciler birbirlerine özetleyerek anlatabilirler. 3. Sınıf iki gruba ayrılarak olay ayrıntılı bir biçimde tartışılabilir.

41 IV. Tele-Konferanslar TELE-KONFERANS TÜRLERİ ÖZELLİKLERİ Ses Tele-konferansı (Audio Teleconference) Çift yönlü ses iletişimi şeklinde gerçekleşir Video Tele-konferansı (Video Teleconference) Çift yönlü ses ve tek yönlü görüntü iletimi şeklinde olabilir. Telefon yoluyla geri bildirim sağlanmakta. Çift Yönlü Video Tele-Konferansı (Two Way Video Teleconference) Çift yönlü ses ve görüntü iletimi. Geri bildirim-etkileşim iki yönlü olabilmektedir. Grafik Tele-konferansı (Audiographic Teleconference) Çift yönlü ses ve çift yönlü hareketsiz resimler ve grafikler

42 Tele-Konferansların Eğitim Ortamına Katkıları 1.Coğrafi koşullar açısından birbirinden farklı bölgelere aynı anda ulaşılarak herkese eşit eğitim imkanı sağlanabilir. 2. Çok sayıda kaynak çok sayıda alıcıya aynı anda ulaşabilir. 3. Yüz yüze yapılan etkileşime yakın bir etkileşim sağlanabilir. 4. Öğrencilerin yüz ifadelerini ve diğer tepkilerini görme imkanı vardır. 5. Gözlemler ve eleştiriler yapma imkanı vardır. 6. Çok uzak mesafede bulunanların da katılımıyla çok büyük bir sınıf ortamı oluşturulabilir. 7. Tek yönlü görüntü ve çift yönlü ses iletiminde öğretmen öğrencilerle anında etkileşim içinde bulunabilir.

43 Tele-Konferansların Sınırlılıkları 1. Oldukça pahalı bir teknolojidir. 2. Teknoloji karmaşıklaştıkça çeşitli sorunların ortaya çıkma olasılığı da artmaktadır. 3. Sınıf ortamında teknik elemanların varlığı öğrenciler üzerinde olumsuz etki oluşturabilir.

44 V. Çoklu Ortamlar Çoklu ortamlar; öğrenmeyi kolaylaştırmak, öğrencilerin ilgi ve motivasyonlarını artırmak, öğretmene kolaylık sağlamak bakımından öğretme-öğrenme sürecini rahatlatabilir. Çoklu ortam kavramından, iki veya daha fazla türden aracın bir araya getirilerek bir öğretim programının oluşturulması anlaşılmalıdır. İyi donanımlı bir bilgisayar ile bu imkan sağlanabilir. Bilgisayarlı çoklu ortamda yapılan bir sunu; metin, ses, hareketli ve hareketsiz görüntüler, grafikler, video klipleri vb öğeleri kapsayabilir.

45 VI. İletişim Uyduları TÜRLERİÖZELLİKLERİ Noktadan noktaya yayın yapan uydular Yerde bulunan iki istasyon arasında bağlantı kuran uydular Dağıtım uyduları Birden fazla yer istasyonuna yayın ileten uydulardır. Aynı anda birden fazla ülke tarafından yayınlar izlenebilir. Doğrudan yayın uyduları Bu uydular ayrıca bir yer istasyonuna dağıtım yapmadan doğrudan doğruya özel alıcılara yayın iletirler. Çok güçlü uydulardır.

46 I. Öğretme-Öğrenme Sürecinde Yeni Teknolojilerin Kullanımı Chung (1985)'a göre üç tür teknolojik sistem bulunmaktadır. Bunlar; el becerisine dayalı teknoloji, mekanik teknoloji ve bilgi teknolojisi. Yeni teknolojiler kavramından da bilgi teknolojisi anlaşılmalıdır. Yeni bilgi teknolojileri kendi içinde iki grupta ele alınabilir. Elektronik veri işleme teknolojileri ve elektronik veri aktarım teknolojileri. Aslında bu iki kavram bilgi ve iletişim teknolojileri adı altında birleştirilebilir. Eğitim ortamında bahsedilen teknoloji türlerinin tümünü kullanmak mümkündür. Ancak okullarımızın imkanları ölçüsünde diğerlerine göre bilgi ve iletişim teknolojileri diğerlerine göre daha etkili olmaktadır. Günümüzde bilgisayar ve bilgisayara bağlı çalışan diğer teknolojik ürünlerle öğretme-öğrenme sürecini mevcut şartlardan daha iyi bir biçimde düzenlemek mümkündür. Bilgisayarda, öğrencilerle etkileşime sokulacak bilgiler daha kolay bir biçimde düzenlenebilmektedir.

47 II. Bilgisayar Destekli Öğretim BİLGİSAYARIN ÖĞRETİMDE KULLANILMA BİÇİMLERİ ÖZELLİKLERİ Çeşitli öğretim materyali geliştirme Metin, tablo, grafik, resim vb unsurların oluşturması Sunum hazırlama Sunum araçları eklenmek suretiyle çoklu ortam oluşturma. İletişim ve veri aktarımı Yerel ağlar oluşturularak bilgi ve donanım paylaşımı Kişisel öğrenim aracı Öğretim amaçlı hazırlanmış yazılımlar kullanma

48 Bilgisayar Destekli Öğretim Yazılımlarının Sınıflandırılması YAZILIMLARÇEŞİTLERİ Sunum Özelliklerine Göre 1. Online yazılımlar, 2. Offline yazılımlar İşlevsel Özelliklerine Göre 1. Hazır yazılımlar, 2. Yazarlık yazılımları Öğretim İçeriklerine Göre 1. Test ve Alıştırma yazılımları, 2. Öğretici (tutoryal) yazılımlar Yapısal Özelliklerine Göre 1. Hypertext, 2. Multimedya, 3. Hypermedya

49 Bilgisayar Destekli Öğretimin Olumlu Yönleri 1. Bilgisayar yardımıyla, içerik sunum veya simülasyonlarla görselleştirilir, doğrudan veya dolaylı olarak somutlaştırılır. 2. Bilgisayar büyük ve küçük gruplar içinde sosyal öğrenme formlarını destekler. 3. Bilgisayarlarla bireysel, etkileşimli ve aktif öğrenme imkanları sağlanabilir. 4. Bilgisayar dinamik bir yapıya sahip ve kullanıcıyı kendisine çeker. 5. Bilgisayarın ön yargıları yoktur, sinirlenmez, yorulmaz, sonsuz sabrı vardır. 6. Bilgisayar geleneksel araçlara göre zeki bir araçtır. 7. Öğrenmede zaman ve mekan sınırlamasını daha esnek hale getirir. 8. Hypertext özelliği ile demokratik bilgi paylaşımını sağlar. 9. Etkileşimli ve multimedyal öğretim teknikleri sayesinde öğrenci motivasyonunu artırır, öğrenmeyi daha kalıcı hale getirir. 10. Geleneksel araç-gereçlere göre çok daha verimlidir. 11. Mültimedya ve hypermedya özelliği ile metin, tablo, çizim, resim, animasyon, film ve sesleri tek bir ortamda istenen kombinasyonda önemli bir zaman kaybı olmaksızın sunmayı sağlar. 12. Dijital materyalin üretilmesi, değiştirilmesi ve kullanımı klasik materyallerden daha kolaydır.

50 Bilgisayar Destekli Öğretimin Olumlu Yönleri 13. Bilgisayar, üretilen materyallerin otantikliğine de katkıda bulunur. 14. Özellikle yabancı dil öğretiminde, telaffuz çalışmaları için öğrencinin sesinin kaydedilmesi, ses dalgalarının görselleştirilmesi gibi daha iyi teknikleri mümkün kılar. 15. Bilgisayar sınırsız materyal olanağı sunar. 16. Kaliteli, çeşit yönünden zengin, esnek ve değiştirilebilir materyal sağlar. 17. Bilgiler kısa sürede ve kolayca güncellenebilir. 18. Bilgilerin transfer edilmesi ve yayılması daha kısa sürede ve kolayca yapılabilir. 19. Aynı ortamda bulunmayan insanları yazılı, sözlü veya görsel-işitsel olarak bir araya getirebilir. 20. Kültürler arası etkileşime katkıda bulunur. 21. Bilgisayar destekli materyallerin maliyeti bir çok açıdan daha uygundur. 22. Bilgisayarda çalışma daha kolay ve daha konforludur.

51 Bilgisayar Destekli Öğretimin Olumsuz Yönleri 1. Programların bir çok seçenek içermeleri kullanılmalarını güçleştiriyor. 2. Bilgisayarın teknik özellikleri eğitsel seçenekleri kısıtlamaktadır. Örneğin etkileşim olanağının programın çerçevesiyle sınırlı olması, öğretmen ve öğrencileri kısıtlamaktadır. 3. Öğrenim yazılımları sadece belli bir bilgi alanıyla sınırlı olması, sınırlı derecede açıklama imkanı olması, bilgisayara soru sorulamaması. 4. Öğretim programları öğrencinin sadece izlemek zorunda olduğu ve önceden belirlenmiş öğretim yollarını içermektedir. Bu durum öğretme-öğrenme sürecini mekanikleştirmekte ve yaratıcılığı sınırlamaktadır. 5. Yazılımların değişik durumlara uyarlanabilirlikleri oldukça sınırlıdır. 6. Yazılımlar öğrencilerin farklı düşünce ve tepkilerine karşılık vermez. Bilgisayarla sosyal bir öğrenme ve tartışma süreci olanaksızdır. 7. Piyasada bulunana yazılımlar yöntemsel ve eğitsel eksiklikler içermektedir. 8. Sadece görsel ve işitsel olanakları açısından TV, teyp, kitap vb. klasik araçlar bilgisayardan daha üstündür. 9. Günümüz bilgisayarlarının kapasitesi yeterli miktarda film, ses, renkli resim veya metin söz konusu olduğunda yetersiz kalmaktadır. 10. Bilgisayar destekli öğretim, dil laboratuarlarının devamı olup davranışçı öğrenme teorisine dayanmaktadır. 11. Yazılım ve donanım son derece pahalıdır. Her yıl değişen teknolojiyi takip etmek finansal ve teknik açıdan mümkün değildir.

52 Bilgisayar Destekli Öğretimin Olumsuz Yönleri 12. Bilgisayarın sanal gerçekliği öğrencileri gerçek yaşamdan izole etmektedir. 13. Bilgisayar kitap okumayı engellemektedir. 14. El yazısı gibi kültür teknikleri işlevini yitirmekte, okuma, yazma, hesaplama gibi kültür teknikleri, kültür teknolojisine dönüşmektedir. 15. Bilgisayar sağlığa zararlıdır. 16. Bilgisayar ve internet kontrolsüz, şiddet içerikli ve zararlı bilgileri de sağlamaktadır. 17. Bilgisayar, internet ve oyunlar bağımlılık yapmaktadır. 18. Özellikle elektronik sohbet ortamlarında bozuk bir dil formu oluşmaktadır. 19. İnternet kanalıyla İngilizce'nin diğer dillere karşı dil ve kültür emperyalizmi yayılmaktadır. 20. İnternet eğitsel değeri olan içerikler sunamamaktadır, karmaşık labirentimsi yapılandırılmasıyla zaman kaybına neden olmaktadır. 21. Bilgisayar kapsamlı kontrol olanağı ve aşırı taleplerinden dolayı strese ve dolayısıyla verim kaybına neden olmaktadır. 22. Teknolojinin insan hizmetinde kullanılması insanları teknolojiye bağımlı kılmakta ve zamanla teknoloji insanları kontrol etmeye başlamaktadır. Teknoloji kullanımı sürecinin sonunda insanların tamamen makinelerin kontrolüne girmesi tehlikesi vardır.

53 I. Değişik Türdeki Öğretim Materyallerinin Değerlendirilmesi Görsel Tasarım Biçimsel Yapıyı Değerlendirme Formu Materyalin Adı/ Başlığı: Değerlendiren : Tarih : Bir Bütün Olarak Çok İyi Kabul Edilebilir ZayıfAçıklamalar Hizalama Şekil Denge Biçimlendirme Renk Düzeni

54 I. Değişik Türdeki Öğretim Materyallerinin Değerlendirilmesi DüzenlemelerÇok İyi Kabul Edilebilir ZayıfAçıklamalar Yakınlık Yönlendirmeler Arkalan/Önalan Renk Zıtlıkları Uyumluluk

55 I. Değişik Türdeki Öğretim Materyallerinin Değerlendirilmesi Sözel UnsurlarÇok İyi Kabul Edilebilir ZayıfAçıklamalar Yazı Tipi Yazı Tipi Boyutu ve Boşluklar

56 Çekicilik Katan Unsurlar Çok İyi Kabul Edilebilir ZayıfAçıklamalar Dikkat Çekici (Sürprizler) Desen Etkileşim I. Değişik Türdeki Öğretim Materyallerinin Değerlendirilmesi Güçlü olduğu noktalar : Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem :

57 II. Çoklu Ortam Setlerini Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan : Tarihi : Konu Alanı : Hedef Kitle: Materyalin İçeriği : Maliyeti : PuanlamaYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Hedeflerle Uyumu Doğruluk ve Güncellik Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik ve dikkati canlı tutması Katılımı teşvik etme özelliği Teknik Kalitesi

58 II. Çoklu Ortam Setlerini Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem : Değerlendiren: Tarih: PuanlamaYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Etkililik derecesi Önyargılardan arındırılmış olma Kullanıcı kılavuzu Yaşa uygunluğu İşbirliğini ve keşfetmeyi teşvik Kullanım kolaylığı

59 III. Basılı Materyalleri Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan: Tarihi: Maliyeti: Konu Alanı: Hedef Kitle: Materyalin İçeriği: PuanlamaYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Hedeflerle Uyumu Doğruluk ve Güncellik Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik ve dikkati canlı tutması Katılımı teşvik etme özelliği Teknik Kalitesi

60 III. Basılı Materyalleri Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem : Değerlendiren: Tarih: PuanlamaYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Etkililik derecesi Önyargılardan arındırılmış olma Kullanıcı kılavuzu Okuma düzeyinin uygunluğu Düzenlemenin açıklığı İçindekiler/dizin

61 IV. Yansıtma Özelliği Olmayan Görselleri Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan: Tarihi : Konu Alanı: Hedef Kitle: Materyalin İçeriği: Maliyeti : Puanlama ÖlçütleriYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Programla (hedeflerle) uyumu Doğruluğu ve güncelliği Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik / Dikkati canlı tutması Katılımı teşvik ediciliği Teknik kalitesi

62 IV. Yansıtma özelliği Olmayan Görselleri Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem :Değerlendiren:Tarih: Etkililik derecesi (uygulama sonuçları) Önyargılardan arındırılmışlığı Kullanıcı kılavuzu Okunabilirlik düzeyi (boyut ve açıklık) Basitlik düzeyi (açık, net, bütünlük ilkesine uygun) Uygun renk kullanımı

63 V. Yansıtma Özelliği Olan Görselleri Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan:Tarihi: Maliyeti : Konu Alanı:Hedef Kitle: Uzunluğu: Materyalin İçeriği: Puanlama ÖlçütleriYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Programla (hedeflerle) uyumu Doğruluğu ve güncelliği Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik /Dikkati canlı tutması Katılımı teşvik ediciliği Teknik kalitesi Etkililik derecesi (uygulama sonuçları)

64 V. Yansıtma Özelliği Olan Görselleri Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem :Değerlendiren:Tarih: Önyargılardan arındırılmışlığı Kullanıcı kılavuzu Mesajları açık ve etkili iletme özelliği Bütünlük Çekicilik

65 VI. İşitsel Materyalleri Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan: Tarihi: Maliyeti: Konu Alanı: Hedef Kitle: Uzunluğu: Materyalin İçeriği: Puanlama ÖlçütleriYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Programla (hedeflerle) uyumu Doğruluğu ve güncelliği Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik/Dikkati canlı tutması Katılımı teşvik ediciliği Teknik kalitesi

66 VI. İşitsel Materyalleri Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem : Değerlendiren: Tarih: Etkililik derecesi (uygulama sonuçları) Önyargılardan arındırılmışlığı Kullanıcı kılavuzu İzleyici düzeyine uygunluğu (Ör. Hızı) Düzenlemenin açıklığı

67 VII. Video ve Filmleri Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan: Tarihi : Maliyeti : Konu Alanı: Hedef Kitle: Uzunluğu: Materyalin İçeriği: Puanlama ÖlçütleriYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Programla (hedeflerle) uyumu Doğruluğu ve güncelliği Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik/Dikkati canlı tutması Katılımı teşvik ediciliği Teknik kalitesi

68 VII. Video ve Filmleri Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar: Önerilen işlem: Değerlendiren: Tarih: Etkililik derecesi (uygulama sonuçları) Önyargılardan arındırılmışlığı Kullanıcı kılavuzu İzleyici düzeyine uygunluğu (Ör. Hızı) Bilişsel öğrenme tekniklerinin kullanımı (tekrar, ipuçları, özet)

69 VIII. Bilgisayar Yazılımlarını Değerlendirme Formu Materyalin Adı/Başlığı: Hazırlayan:Tarihi : Maliyeti : Konu Alanı:Hedef Kitle: Uzunluğu: Materyalin İçeriği: Puanlama ÖlçütleriYüksekOrtaDüşükAçıklamalar Programla (hedeflerle) uyumu Doğruluğu ve güncelliği Dilin açık, öz ve anlaşılırlığı Güdüleyicilik/Dikkati canlı tutması Katılımı teşvik ediciliği Teknik kalitesi

70 VIII. Bilgisayar Yazılımlarını Değerlendirme Formu Güçlü olduğu noktalar: Zayıf olduğu noktalar : Önerilen işlem : Değerlendiren:Tarih: Etkililik derecesi (uygulama sonuçları) Önyargılardan arındırılmışlığı Kullanıcı kılavuzu Yönergelerin açıklığı Yaratıcılığı teşvik etme özelliği