Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yeryüzünü sarsma olayına.

... konulu sunumlar: "Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yeryüzünü sarsma olayına."— Sunum transkripti:

1

2

3 Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yeryüzünü sarsma olayına "DEPREM" denir. Başka bir tanımla da, Hareket eden levhalar birbirleri üzerine kuvvet uygularlar. Bu kuvvet yerkabuğundaki kayaçların direnç göstermesi yüzünden belli bölgelerde enerji birikimine yol açar.

4 Evde Yapabileceklerimiz Evinizde bir pilli radyo, el feneri ve ilk yardım çantası bulundurunuz ve bunların nerede saklandığını evde yaşayanlara mutlaka öğretiniz. Evinizde yedek pil bulundurunuz. İlk yardım uygulamalarını mutlaka öğreniniz. Evinizin; elektrik sigortasının, su ve gaz vanalarının yerlerini öğreniniz ve evde yaşayanlara bunları nasıl kapatacaklarını öğretiniz. Yakında bu iş için kullanılabilecek bir kurbağacık anahtar bulundurunuz. Yüksek raflara ağır cisimler koymayınız. Ağır beyaz eşyayı ve ağır mobilyayı döşemeye veya duvara bağlayınız. Örneğin, mutfak raflarını ve kitap raflarını vida ile duvara sabitleyiniz. Deprem sırasında aile fertlerinin birbirinden ayrılmaları halinde yeniden nerede buluşabileceklerini planlayınız. Olası bir depremde, nasıl davranacağınızı planlayınız (Bir, acil durum planınız olmalı). Okulda Yapabileceklerimiz Okul yöneticileri ve öğretmenler sınıflarda depremden korunmayı öğrencilere anlatmalı ve tatbikatlar(acil durum planı) yaptırmalıdırlar. Sınıflarda düşebilecek ağır cisimler bulundurulmamalıdır. Okul yöneticileri deprem sonrasında okul binalarının tahliyesini ve kurtarma işlerini planlamalı, yangın, gaz kaçakları, su ve kanalizasyon borusu patlamalarına karşı tedbirler almalıdırlar. İşyerinde Yapabileceklerimiz Çalıştığınız birimin veya işyerinin acil durum planlarının ve kendinize düşen bir sorumluluk olup olmadığını öğreniniz. Çalıştığınız işyerinde emniyeti sağlamak için neler yapmanız gerektiğini mutlaka öğreniniz. Düşebilecek veya insanlara zarar verebilecek iş makinaları veya ağır cisimler mutlaka sabitlenmelidir.

5 - Sakin olun. - İçerdeyseniz, masa veya benzeri sağlam bir koruyucunun altına girin, başınızı saklayın ve hareket etmeyin. - Pencerelerden ve cam eşyalardan uzak durun. - Dışarıdaysanız, binalardan, ağaçlardan, telefon ve elektrik direklerinden uzak durun. - Araçtaysanız, üst veya alt geçitlerden uzaklaşın, açık bir alanda durun ve aracınızdan çıkmayın.

6 - Kendinizin ve bulunduğunuz yerdekilerin yaralanıp yaralanmadıklarını kontrol edin ve gereken ilk yardımı yapın. - Ayakkabılarınızı giyin. - Bulunduğunuz yerin emniyetli olup olmadığını kontrol edin. Gaz, su ve elektrikle çalışan her şeyi kapatın; bulunduğunuz yapının hasarını (baca yıkılmaları, duvar çatlakları ve temeldeki hasarları) kontrol edin ve artçı sarsıntılardan etkilenip etkilenmeyeceği konusunda belirlemelerde bulunun. - Çevreye dağılan malzemeleri toplayın. - Radyonuzu açın. Yetkililerin, hayati önem taşıyan, uyarı ve açıklamalarına aynen uyun. - Acil durumlar dışında telefonunuzu kullanmayın.

7 Yamaçlarda biriken karların, çeşitli nedenlerle yerinden koparak aşağıya doğru kayması veya yuvarlanması sonucu çığ oluşur, çığ esnasında aşağıya doğru hızla hareket eden kar kütlesi, yolu üzerindeki her şeyi ezer veya sürükleyip götürür. Kar yağışının fazla olduğu yerlerdeki dağ yamaçlarında kalın bir kar tabakası oluşur. Bu tabaka, yer çekiminin etkisiyle aşağılara düşmeye hazır durumdadır. Bu düşmeyi kolaylaştıran ve hızlandıran çeşitli etmenler vardır. Bunlardan biri, kar tabakasının üzerine yağmur yağmasıdır. Yağmur suları, eriyen kar sularıyla birlikte kar tabakasının altına sızar. Gece sıcaklığın düşmesi sonucu alttaki bu su donarak bir buz tabakası oluşturur. Bu buz tabakası da üzerindeki karın yer değiştirmesini sağlayan kaygan bir zemin demektir. Bu nedenle ilkbahar yağışları ile birlikte çığ olayları artar.

8 Erozyon, canlı toprağın aşınmasını ve taşınmasını önleyen bitki örtüsünün, insanların veya tabiat koşullarının etkisi ile bozulması ve yok olması sonucu, koruyucu örtüden yoksun kalan toprak materyalinin, insan faaliyetlerinin veya tabiat koşullarının etkisi ile parçalanması ve bulunduğu yerden başka bir yere taşınması ve yığılması olgusudur. Bu olgu, toprağın canlı bölümünün denizlere ve barajlara sürüklenerek, insanların istifadesinden çıkması suretiyle, kara parçalarının önce çoraklaşması ve sonuçta çölleşmesi kaçınılmaz sonucunu yaratmaktadır.

9 Sel ister büyük nehirlerin kıyısına yerleşmiş, ister dağ yamaçlarında yaşıyor olsun, isterse çöllerde bulunsun her yerdeki insanların rastlayabileceği türde bir doğa olayıdır. Yerleşilen yerlerdeki çeşitlilik görülme sıklığını değiştirmesine rağmen özellikle sel olayını dikkate almadan kurulan altyapılar bu doğa olayının bir faciaya dönüşmesine neden olabilmektedir. Ülkemizde sadece 1995 yılında üç bölgede görülen sel olayı 160 kişinin ölümüne neden olurken her yıl can kaybına neden olmayan seller sonucu milyarlarca liralık ekonomik kayıplar yaşanmaktadır. Bu amaçla gelişmiş ülkeler sel riskini en aza indirmek için erken uyarı sistemleri geliştirerek özellikle can kaybını en aza indirmeyi başarmışlardır.

10 Heyelan ya da Toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru hareketidir.

11 Bir bölgede nem miktarındaki geçici dengesizliğin o bölgedeki su kıtlığı ile ilişkisi olarak kabaca tanımladığımız kuraklık doğal bir iklim olayıdır ve herhangi bir zamanda herhangi bir yerde meydana gelebilir. Kuraktan nemli iklim tiplerine kadar her yerde görülebilir. Bununla beraber kurak iklimler nem eksikliğinden ve yüksek değişkenlikteki yağıştan dolayı kuraklığa karşı daha hassas konumdadırlar. Ekstrem olaylar içinde kuraklık genellikle yavaş gelişir, sıklıkla uzun bir süreklilik gösterir ve atmosferik tehlikeler içinde tahmini en az olanı olması ile birlikte etkileri çok geniştir

12 Bir yanardağ (ya da volkan), magmanın (dünyanın iç tabakalarında bulunan, yüksek basınç ve yüksek sıcaklıkla ergimiş ya da erimiş kayalar), yeryuvarlağının yüzeyinden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi yer şekilleridir..

13 Yangın herhangi bir maddenin çeşitli nedenlerle havadaki oksijenle verdiği kimyasal reaksiyon sonunda ortaya çıkan kontrolden çıkmış ısıya denir.

14 Merkezi deniz dibinde olan derin depremlerden sonra zemin çökmesi ve taban kaymasıyla oluşan dev dalgalara Japonlar tarafından verilen isim olan “tusunami”, şiddetli sarsıntılardan sonra kıyı bölgeleri için büyük tehlike oluşturuyor.

15 KASIRGA (HURRICANE) Atlantik okyanusundan gelip kara kıtasına vurana Hurricane(kasırga) deniyor.En büyük ve korkunç olanı.Deniz ve gölleri taşırdıgı için ardından sel felaketlerine yol açıyor.O yüzden hasar çok oluyor.Ölüm çok olabiliyor.Sadece Amerika kıtasında oluyor. (Karayiplerdeki adalar ve Meksika Körfezi kıyılarından içeriye doğru) TAYFUN (TYPHOON) Pasifik okyanusundakilere (batı pasifik) typhoon(tayfun) deniyor.Tayfun(Typhoon) ve Kasırga(Hurricane) hemen hemen aynı şeyler.Aradaki fark sadece oluştuğu bölgeler. HORTUM (TORNADO) Tornado(hortum) okyanustan gelmiyor.Düz arazide oluşuyor.Yukardan gelip yere inen, araba uçuran hortum.Kasırga(Hurricane) kadar büyük degil.Ev,agac,arabalara falan zarar veriyor.Ölüm çok fazla olmuyor.Sadece ABD'de oluyor.Lavabodaki su girdabı gibi olusuyor. Geri çekilirken arabaları falan alıp baska yere atıyor. SİKLON (CYCLONE) Cyclone(siklon) hint okyanusunda oluşuyor.Hurricane(Kasırga) veya Typhoon(Tayfun) kadar hasar verici ve büyük değil.

16

17

18 Deprem şiiri Zamansız bir sarsıntıyla Uyandı gece ölüm uykusundan Ve bağrından kayan yıldızların çığlıkları Bir hüzün sarıyor bedenimi Beni dinlemiyor göz pınarlarım Yaşlarıyla kurak kalplere bir nebze olsun su veriyor Ah İstanbul sarsıldın yine Bir beni değil dünyayı ağlattın yine Zamansız bir gürültüyle Uyandı ay yüzlü bebekler Ve çöküntü altında kenetlenmiş bedenler Tıka kulaklarını İstanbul Duyduğun beyoğlu mızıkası değil, bebek ağlamasıdır Ah İstanbul, manasız şarkılara alkış tuttun yine Bir beni değil dünyayı ağlattım yine Geceden mil çekilir yaşamın gözlerine Sabahı yaşayamaz insanlar hep gecededir Acılar kırkbeş saniyede ekilir yüreklere Umutlar dudaklardan çıkacak birkaç kelimededir Ah İstanbul ardından ağıtlar yaktırdın yine Bir beni değil dünyayı ağlattın yine

19 Sel Şiiri Bugün farklıydı dünya. Seli gördüm ilk defa, Bazıları son defa. Yıkıldım diyişime yandım. Meğer ben yıkılmamışım, Enkaz nedir bilmezmişim, Yeni anladım. Nerede o bahsettiğim Sel olup akan yüreğim? Ben bir dereymişim, Sürekli küçülen. Sallanmak anlamsızmış satırlarda. Durmak hayalmiş Gerçekte yerinde. Kor daha bir sıcakmış Bilemedim işte

20 Yangın Şiiri Önce gelincikleri yolduk, Nar ağaçlarını tuttuk kurşuna, Ardından andızları devirdik Aptallık, bilinçsizlik, bir hiç uğruna. Sonra sıra ormanlara geldi, Yüz binlerce dönüm ateş yaktık, Sivas'a kadar gidip bulduk, Dikili tek ağaç bırakmadık. Şimdi damlarda yanıp söner İsli lambalar gibi insan gözleri. Daha çok atılacak, it gibi sokaklara Delik deşik insan ölüleri

21