YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLERİN DOĞRU YAZIMI

... konulu sunumlar: "YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLERİN DOĞRU YAZIMI"— Sunum transkripti:

1 YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLERİN DOĞRU YAZIMI
Genel Bilgi Birleşik Kelimelerin Yazımı Telaffuzdan Kaynaklanan Yazım Yanlışları Türkçe Karşılığı Varken Kullanılan Sözcükler ve Yanlış Kullanımlar Alınması Gereken Önlemler

2 GENEL BİLGİ Yazım Kuralları ve Türkçe’nin Doğru Kullanımı Bir yazı ile okuyucuya mesajı doğru iletmede kaynağın önemli bir rolü ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bu yüzden mesajı ileten kişi mesajını yazılı olarak iletirken bir takım yazım kurallarına uyması gereklidir. Özellikle öğrencilerin yazı yazarken yaptıkları en önemli hata, “noktalama işaretlerine” uymamalarıdır.

3 Yazılarda noktalama işaretleri bazen hiç kullanılmamakta bazen de yerinde kullanılmamaktadır. İfadelerin doğru anlaşılması için bu kurallara özenle uyulmalıdır.

4 Bir bilgisayar programı kullanılarak yazılan yazılarda ise boşluk konusuna dikkat edilmelidir. Örneğin, Noktadan ve virgülden önce boşluk bırakılmamalıdır. Noktadan ve virgülden sonra boşluk bırakılmalıdır. Boşluk bırakılması unutulduğunda noktanın öncesinde ve sonrasındaki sözcükler tek bir sözcük olarak algılanmaktadır. Bu da yazıların kağıt üzerindeki düzenlemesini olumsuz etkilemektedir.

5 Parantezler açılırken parantez öncesinde boşluk bırakılmalı, açılan parantezle metin arasında boşluk olmamalıdır. Parantezler kapatılırken parantez öncesinde boşluk olmamalı, sonrasında ise olmalıdır. Diğer bir hata türü yazım yanlışlarıdır. Sözcükler Türk Dil Kurumu’nun belirlediği kurallar göz önünde bulundurularak yazılmalıdır.

6 Yaygın olarak yapılan bir başka hata da sözcüklerin yanlış kullanımlarıdır. Örneğin “neden olmak”, “yol açmak” ve “sağlamak” gibi sözcükler çok farklı anlamları verebiliyorken aynı anlamda kullanılmaktadırlar. Ayrıca bazı sözcüklerin Türkçe karşılıkları varken (genelde) farkında olunmadan yabancı karşılığı kullanılmaktadır.

7 BİRLEŞİK KELİMELERİN YAZIMI
Birleşik kelimelerin yazımı genelde karıştırılır. Bunun sebebi olarak Türk Dil Kurumu’nun ara sıra değişiklik göstermesi ve kişinin Türkçe’yi iyi bilmemesinden kaynaklandığı söylenebilir. Özellikle birleşik fiilli kelimeler ve “her” ve “şey” ile yapılan birleşik kelimeler daha çok karıştırılmakta ve daha çok yanlış yapılmaktadır.

8 ÖRNEKLER YANLIŞ DOĞRU Herşey Heryer Herhangibiri Herbiri Her şey
Hergün Herşey Heryer Herhangibiri Herbiri Her gün Her şey Her yer Herhangi biri Her biri

9 YANLIŞ DOĞRU Birşey Bir şey Bir çok şey Birçok şey Birkaç şey
Birgün Birşey Bir çok şey Birkaç şey Hiç bir şey Bir gün Bir şey Birçok şey Birkaç şey Hiçbir şey

10 YANLIŞ DOĞRU Pekçok Pekaz Arasıra Yanısıra Peşisıra Pek çok Pek az

11 YANLIŞ DOĞRU Ardısıra Akşam üstü Suç üstü Ayak üstü Yüz üstü Ardı sıra

12 YANLIŞ DOĞRU Terketmek Ayırdetmek Farketmek Arzetmek Vaadetmek
Ayırt etmek Fark etmek Arz etmek Vaat etmek

13 YANLIŞ DOĞRU Haketmek Muhtacolmak Şehidolmak Vaz geçmek Baş vurmak
Muhtaç olmak Şehit olmak Vazgeçmek Başvurmak

14 YANLIŞ DOĞRU Ön görmek Var saymak Karma karışık Rastgelmek
Vurdum duymaz Öngörmek Varsaymak Karmakarışık Rast gelmek Vurdumduymaz

15 YANLIŞ DOĞRU Ya hut Ve ya Yada Yahut Veya Ya da

16 TELAFFUZDAN KAYNAKLANAN YAZIM YANLIŞLARI
Türkçemizdeki yazım yanlışlarının bir kısmı da telaffuzdan kaynaklanmaktadır. Türkçemiz gerek günümüzde gerek geçmişte coğrafi konumun verdiği etkilerle birçok millet tarafından benimsenmiş ve kullanılmıştır. Bununla beraber birçok ağız ve şiveler oluşmuştur. Bu da kelimelerin bazı kesimler tarafından yanlış algılanması ve yanlış yazılmasına neden olmuştur.

17 (devamı) Ayrıca bazı seslerin telaffuzdan kaynaklanan yer değişmeleri de yazımın yanlış olmasına neden olabilmektedir.

18 ÖRNEKLER YANLIŞ DOĞRU Yalnış Yanlız Kiprik Kirbit Pehriz Yanlış Yalnız
Kirpik Kibrit Perhiz

19 YANLIŞ DOĞRU Pisikolojik Orjinal Klavuz İnsiyatif Pardesü Psikolojik
Orijinal Kılavuz İnisiyatif Pardösü

20 YANLIŞ DOĞRU Gardorap Dersane Labaratuvar Hastane Traş Gardırop
Dershane Laboratuvar Hastahane Tıraş

21 YANLIŞ DOĞRU Mataryal Antreman Eşortman Anbar Canbaz Materyal
Antrenman Eşofman Ambar Cambaz

22 YANLIŞ DOĞRU Çenber Makina Meyva Zatüre Matba Çember Makine Meyve
Zatürree Matbaa

23 YANLIŞ DOĞRU Deynek Süpriz Poaça Kordalye Sandoviç Değnek Sürpriz
Kurdele Sandviç

24 YANLIŞ DOĞRU Eksoz Ayidat Pilaj Tazik Metod Egzoz Aidat Plaj Tazyik
Metot

25 YANLIŞ DOĞRU Kapütülasyon Parşemön Tesbit Profösör Karnıbahar
Kapitülasyon Parşömen Tespit Profesör Karnabahar

26 YANLIŞ DOĞRU Komser Afaroz Izdırap Fantazi Kavonoz Komiser Aforoz
Istırap Fantezi Kavanoz

27 YANLIŞ DOĞRU Parentez Fülüt Afedersin Beyzbol Çukolata Parantez Flüt
Affedersin Beysbol Çikolata

28 Türkçe Karşılığı Varken Kullanılan Sözcükler ve Yanlış Kullanımlar
Türkçemiz çok zengin bir dildir. Fakat bu zenginliğin içinde birçok yabancı sözcükler yer almaktadır. Özellikle Arapça, Farsça ve İngilizce sözcükler günlük hayatımızda büyük bir yer edinmiştir.

29 (devam) Yer edinmekle beraber bu kelimeler gerek tam olarak ne anlama gelindiği bilinmediği için gerekse yazılışlarının nasıl olunduğu ve telaffuzdan kaynaklanan yanlışlıklardan dolayı yanlış kullanılmaktadır.

30 YABANCISI TÜRKÇESİ Kriter Kriterler Test Sınavı Layt (light) Fest Fud
Ölçüt Ölçütler Çoktan seçmeli sınav Hafif Hazır yiyecek

31 YABANCISI TÜRKÇESİ Hard disk İmeyıl (e-mail) Meyil (mail) Meyil çekmek
Maus (mouse) Sabit disk E-posta E-posta mesajı E-posta mesajı yollamak Fare

32 YABANCISI TÜRKÇESİ Çok mersi Detay Fonksiyon Fonksiyonel Avantaj
Çok teşekkür ederim Ayrıntı İşlev İşlevsel Üstünlük

33 YABANCISI TÜRKÇESİ Ran etmek Tekrardan Çalıştırmak Tekrar veya Yeniden

34 Alınması Gereken Önlemler
Öncelikle biz “Türkçe Öğretmeni” adayları ve bu konuda araştırma yapanların; daha sonra Türkçe konuşan herkesin Türk Dil Kurumunun kelimeleri hangi şekilde yazdığını, kelimenin doğrusunun ne olduğunun iyi bilmesi gerekir.

35 Bununla birlikte Türkçemize gereken önem verilip gereksiz ve yersiz yabancı sözcüklerin kullanılmamasına dikkat edilmesi gerekir. Zaten Türkçemizin en önemli sorunu da budur.

36 Caddedeki mağazaları, alışveriş merkezlerini gezdiğimiz zaman önümüze sürekli yabancı kelimeler çıkmaktadır. Bunu önlemek için öncelikle halkımızı bu konuda bilinçlendirmeli; sonra bu konuda uygulamalara geçilmelidir.