FİİL-ZARF-EK FİİL. Sevemiyorum kimi şiirleri. Sevmek için tekrar tekrar okuyorum; ancak hiçbiri ruhumu etkilemiyor. Yukarıdaki cümlelerde altı çizili.

... konulu sunumlar: "FİİL-ZARF-EK FİİL. Sevemiyorum kimi şiirleri. Sevmek için tekrar tekrar okuyorum; ancak hiçbiri ruhumu etkilemiyor. Yukarıdaki cümlelerde altı çizili."— Sunum transkripti:

1 FİİL-ZARF-EK FİİL

2 Sevemiyorum kimi şiirleri. Sevmek için tekrar tekrar okuyorum; ancak hiçbiri ruhumu etkilemiyor. Yukarıdaki cümlelerde altı çizili fiillerin yapıları sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Basit - türemiş - basit B) Birleşik - türemiş - türemiş C) Birleşik - basit - türemiş D) Birleşik - türemiş - basit Sevemiyorum kimi şiirleri. Sevmek için tekrar tekrar okuyorum; ancak hiçbiri ruhumu etkilemiyor. Yukarıdaki cümlelerde altı çizili fiillerin yapıları sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Basit - türemiş - basit B) Birleşik - türemiş - türemiş C) Birleşik - basit - türemiş D) Birleşik - türemiş - basit

3 "Olmak" sözcüğü aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır? A) Yağ yiyen köpek, tüyünden belli olur. B) İşin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol. C) Ölümü gören hastalığa razı olur. D) Damlaya damlaya göl olur. "Olmak" sözcüğü aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır? A) Yağ yiyen köpek, tüyünden belli olur. B) İşin yoksa şahit ol, paran çoksa kefil ol. C) Ölümü gören hastalığa razı olur. D) Damlaya damlaya göl olur.

4 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yeterlilik birleşik fiili cümleye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır? A) Soruları kimsenin yardımına gerek kalmadan çözebilirsin. B) Yarınki toplantıya ben de katılabilirim. C) Gelmemiz için bizlere çok ısrar edebilirler. D) Şemsiyeni yanına al; çünkü yağmur yağabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yeterlilik birleşik fiili cümleye diğerlerinden farklı bir anlam katmıştır? A) Soruları kimsenin yardımına gerek kalmadan çözebilirsin. B) Yarınki toplantıya ben de katılabilirim. C) Gelmemiz için bizlere çok ısrar edebilirler. D) Şemsiyeni yanına al; çünkü yağmur yağabilir.

5 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, anlamca kaynaşmış birleşik fiildir? A) Hatanın, son anda farkına varır. B) Bugünlerde kilo aldığımı fark etmiş. C) Şu çocukların sorunlarını hallediver. D) Hükümet binasının arkasına park ettim. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem, anlamca kaynaşmış birleşik fiildir? A) Hatanın, son anda farkına varır. B) Bugünlerde kilo aldığımı fark etmiş. C) Şu çocukların sorunlarını hallediver. D) Hükümet binasının arkasına park ettim.

6 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "etmek" sözcüğü yardımcı eylem göreviyle kullanıl- mamıştır? A) O kadar sevdiğini söylüyordun; sanki onu mutlu mu ettin? B) Ben, babam olmadan koca mağazada ne ederim? C) Fark ettin mi okul müdürünün şaşkınlığını? D) Ne zaman onun soluğunu ensende hissettin? Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "etmek" sözcüğü yardımcı eylem göreviyle kullanıl- mamıştır? A) O kadar sevdiğini söylüyordun; sanki onu mutlu mu ettin? B) Ben, babam olmadan koca mağazada ne ederim? C) Fark ettin mi okul müdürünün şaşkınlığını? D) Ne zaman onun soluğunu ensende hissettin?

7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır? A) Herkes çılgınca dansediyor. B) Annem diziyi seyrediyor. C) Her gün para kaybediyor. D) Olayı babası hallediyor. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır? A) Herkes çılgınca dansediyor. B) Annem diziyi seyrediyor. C) Her gün para kaybediyor. D) Olayı babası hallediyor.

8 Son trenin, istasyona ne zaman geleceğini öğ-reniverin. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapı bakımından bu cümleninkiyle özdeştir? A) Stadyumdan çıkan seyirciler köfte arabalarının yanında toplandı. B) Romanlarında, yaşadığı yörenin insanlarını anlatır. C) Şiirin ilk dizesi başka bir şairin şiirinden alınmıştı. D) Olayın sebebini yanındaki arkadaşına sorabilirsin. Son trenin, istasyona ne zaman geleceğini öğ-reniverin. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapı bakımından bu cümleninkiyle özdeştir? A) Stadyumdan çıkan seyirciler köfte arabalarının yanında toplandı. B) Romanlarında, yaşadığı yörenin insanlarını anlatır. C) Şiirin ilk dizesi başka bir şairin şiirinden alınmıştı. D) Olayın sebebini yanındaki arkadaşına sorabilirsin.

9 "etmek ve olmak" sözcükleri kimi zaman cümlede yardımcı eylem olarak kullanılamaz. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki açıklamaya örnek yoktur? A) İnanıyorum ki bu konuda size yardımcı olacak. B) Bu araba on milyar eder sanmıştım. C) Dün nur topu gibi çocukları oldu. D) Bu dünyada kim ne ederse kendine eder. "etmek ve olmak" sözcükleri kimi zaman cümlede yardımcı eylem olarak kullanılamaz. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıdaki açıklamaya örnek yoktur? A) İnanıyorum ki bu konuda size yardımcı olacak. B) Bu araba on milyar eder sanmıştım. C) Dün nur topu gibi çocukları oldu. D) Bu dünyada kim ne ederse kendine eder.

10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiillerin kuruluşu ötekilerden farklıdır? İyi bir puan alabilmek için dershaneye kay­ doldu. Bütün mahalleli sokaktaki kavgayı seyrediyor. Yatağıma uzanıvermiştim aradığı vakit. Dün söylediklerin içime dert oldu. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik fiillerin kuruluşu ötekilerden farklıdır? İyi bir puan alabilmek için dershaneye kay­ doldu. Bütün mahalleli sokaktaki kavgayı seyrediyor. Yatağıma uzanıvermiştim aradığı vakit. Dün söylediklerin içime dert oldu.

11 “Sevgilim güvenme güzelliğine Senin de saçların tarumar olur “ Bu dizelerde geniş zamanla çekimlenmiş bir eylem gelecek zaman anlamı verecek biçimde kullanılmıştır. Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir kullanım görülmemektedir? A) Bir an uyanırlarsa leziz uykularından Baştan başa her yer kesilir kapkara zindan B) Ve her şeyin yalnızlığı birden biterse Sonsuzluğu kalır aşkın ve yalnızlığın C) Sazlıklarda sessizce süzülürken kayıklar Ay sularda bir hasta kadın gibi sayıklar D) Bakarsın kollarında bir kelepçe Anlarsın neler olduğunu

12 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik eylem yoktur? A) Karlara bata çıka yol alıyordu. B) Nefes nefese kalmış, konuşamıyordu. C) Hemen sırtındaki heybeyi yere indirdi. D) Heybedeki yiyecekleri bir solukta yiyiverdi

13 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlamca kaynaşmış birleşik eylem yoktur? A) Onun hiçbir şeye gözü doymadı. B) Yaptığın iyiliği sürekli başıma kakıyorsun. C) Bu kız, burnundan kıl aldırmayacak bir ya­ pıdadır. D) Sana onun söylediklerini anlatmakla hata ettim.

14 I. Beni sevdiğine gerçekten inanabilir miyim? II. Kar yağışı yüzünden herkes evlere hapsol- muştu adeta. III. Aralarındaki tartışmayı birkaç cümleyle anlatıverdi. IV. Gerekli izinleri almak için belediyeye başvurmalısın. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kurallı birleşik fiil kullanılmamıştır? A) I. ve II B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve IV.

15 Aşağıdaki cümlelerde geçen eylemlerden hangisi “zaman içinde kendiliğinden oluşan bir değişimi” belirtmektedir? A) Uzun zamandır çiçekleri ihmal ettim. B) Sulanmayan çiçekler soldu. C) Durumu anneme anlattım. D) Annem bu işe çok üzüldü.

16 Aşağıda fiiller yapılarına göre şifrelenmiştir: Yaklaşma birleşik fiili: -A Tezlik birleşik fiili: -I Sürerlik birleşik fiili: -R Yeterlik birleşik fiili: -K Anlamca kaynaşmış birleşik fiil: -Ç Buna göre aşağıdaki cümlelerde geçen birleşik fiilleri sırasıyla bularak harfleri sıralandığımızda hangi kelime elde edilir? I- Sınavlardan aldığı notlarla öğretmenin gözüne girdi. II- Öyle korktum ki,neredeyse öleyazdım. III- Seninle bu konuda her zaman tartışabilirim. IV- Birazdan misafirler gelecek,odanı toplayıver. V- Yanındaki çocuğa çarpıp kaçan aracın arkasından uzun süre bakakaldı. A) Çırak B) Çıkar C) Çarık D) Çakı Aşağıda fiiller yapılarına göre şifrelenmiştir: Yaklaşma birleşik fiili: -A Tezlik birleşik fiili: -I Sürerlik birleşik fiili: -R Yeterlik birleşik fiili: -K Anlamca kaynaşmış birleşik fiil: -Ç Buna göre aşağıdaki cümlelerde geçen birleşik fiilleri sırasıyla bularak harfleri sıralandığımızda hangi kelime elde edilir? I- Sınavlardan aldığı notlarla öğretmenin gözüne girdi. II- Öyle korktum ki,neredeyse öleyazdım. III- Seninle bu konuda her zaman tartışabilirim. IV- Birazdan misafirler gelecek,odanı toplayıver. V- Yanındaki çocuğa çarpıp kaçan aracın arkasından uzun süre bakakaldı. A) Çırak B) Çıkar C) Çarık D) Çakı

17 “Fiiller” konusunda, iş, oluş ve durum bildiren sözcük türleri ve bu sözcüklerin yapısı incelenir. (I) Örneğin, “Sevdiği diziden vazgeçip sevdiği kitaba daldı.” cümlesinde anlamca kaynaşmış birleşik fiil vardır(II) “Küçük kuzu kaçamadı kurttan.” cümlesinde ise fiil yapıca türemiş fiilidir. (III)”Onu burdan gitmeye zor razı ettim.”cümlesinde yardımcı fiile yapılan birleşik fiil vardır. (IV) “Acele etme birazdan gideriz.” cümlesinde ise biçimce geniş, anlamca gelecek zaman olarak anlam kayması vardır. Yukarıdaki paragrafta numaralandırılmış cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Yalnız III B) II ve III C) Yalnız II D) I ve III “Fiiller” konusunda, iş, oluş ve durum bildiren sözcük türleri ve bu sözcüklerin yapısı incelenir. (I) Örneğin, “Sevdiği diziden vazgeçip sevdiği kitaba daldı.” cümlesinde anlamca kaynaşmış birleşik fiil vardır(II) “Küçük kuzu kaçamadı kurttan.” cümlesinde ise fiil yapıca türemiş fiilidir. (III)”Onu burdan gitmeye zor razı ettim.”cümlesinde yardımcı fiile yapılan birleşik fiil vardır. (IV) “Acele etme birazdan gideriz.” cümlesinde ise biçimce geniş, anlamca gelecek zaman olarak anlam kayması vardır. Yukarıdaki paragrafta numaralandırılmış cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Yalnız III B) II ve III C) Yalnız II D) I ve III

18 (I) En sonunda beyler toplandılar. (II) Paşa laftan anlamıyordu. (III) Köyleri boş gördükçe deliye dönüyordu. (IV) Bu böyle sürüp gidemezdi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinin yüklemi yapıca ötekilerden farklı bir eylemdir? A) I. B) II. C) III. D) IV. (I) En sonunda beyler toplandılar. (II) Paşa laftan anlamıyordu. (III) Köyleri boş gördükçe deliye dönüyordu. (IV) Bu böyle sürüp gidemezdi. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinin yüklemi yapıca ötekilerden farklı bir eylemdir? A) I. B) II. C) III. D) IV.

19 Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki ikileme belirteç (zarf) olarak kullanılmamıştır? A) Derenin suyu şırıl şırıl akıyor. B) Uzun uzun kavaklar, dökülüyor yapraklar. C) Yalnız benim için bak yeşil yeşil. D) Sokakta el ele yürüyorlardı.

20 Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki birleşik fiilin çeşidi diğerlerinden farklıdır? A) İş için MEB’e başvurmuş. B) Sınıfa şöyle bir göz attı. C) Onun hakkında güzel şeyler hissediyorum. D) Derste konuyu anlatırken pot kırdı. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki birleşik fiilin çeşidi diğerlerinden farklıdır? A) İş için MEB’e başvurmuş. B) Sınıfa şöyle bir göz attı. C) Onun hakkında güzel şeyler hissediyorum. D) Derste konuyu anlatırken pot kırdı.

21 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit, türemiş ve birleşik fiiller bir arada verilmiştir? A)Yemekten sonra dinlenilir, büyükler kahvelerini, küçükler elma şıralarını içer. B)İş elbiselerini giyer, pekmezi kaynatır, o akşamların sefasını sürerdik. C)Tokmağı yiyen elma parçalanır, yassılaşır, iyice ufalanırdı. D)Ezilen elmalar yirmi kilo olunca biz onları işkenceye doldururduk. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit, türemiş ve birleşik fiiller bir arada verilmiştir? A)Yemekten sonra dinlenilir, büyükler kahvelerini, küçükler elma şıralarını içer. B)İş elbiselerini giyer, pekmezi kaynatır, o akşamların sefasını sürerdik. C)Tokmağı yiyen elma parçalanır, yassılaşır, iyice ufalanırdı. D)Ezilen elmalar yirmi kilo olunca biz onları işkenceye doldururduk.

22 Aşağıdaki zaman ve anlam kaymasına uğramış fiillerle kurulan cümlelerden hangisi, anlam olarak yanında belirtilen zamanı ifade etmektedir? A) Yarın sabah erkenden yanınızda oluruz. – geniş zaman B) Az sonra soruları yanıtlamaya başlıyoruz- şimdiki zaman. C) Her gün aynı parka gelip spor yapıyoruz. – geniş zaman D) O yıllarda biz bu mahalleye taşınıyoruz. – şimdiki zaman Aşağıdaki zaman ve anlam kaymasına uğramış fiillerle kurulan cümlelerden hangisi, anlam olarak yanında belirtilen zamanı ifade etmektedir? A) Yarın sabah erkenden yanınızda oluruz. – geniş zaman B) Az sonra soruları yanıtlamaya başlıyoruz- şimdiki zaman. C) Her gün aynı parka gelip spor yapıyoruz. – geniş zaman D) O yıllarda biz bu mahalleye taşınıyoruz. – şimdiki zaman

23 Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki birleşik fiilin çeşidi diğerlerinden farklıdır? A) Seni bulmaktan hiçbir zaman vazgeçmedik.. B) Teklifimi duyar duymaz reddetti. C) Sonunda beni görmeyi kabul etti. D) Bu duruma hep sabretti. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki birleşik fiilin çeşidi diğerlerinden farklıdır? A) Seni bulmaktan hiçbir zaman vazgeçmedik.. B) Teklifimi duyar duymaz reddetti. C) Sonunda beni görmeyi kabul etti. D) Bu duruma hep sabretti.

24 Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi iş, oluş ya da hareket bildirmemektedir? A) Geçen bahar bahçeye iki meyve ağacı dikmiş. B) Çocuk koşarken düştü ve dizi kanamaya başladı. C) Tamircide gerekli yedek parçalar varsa bana telefon etsin, dedi. D) Odanın tabanını kaplayan halı ona büyük dedesinden armağanmış. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi iş, oluş ya da hareket bildirmemektedir? A) Geçen bahar bahçeye iki meyve ağacı dikmiş. B) Çocuk koşarken düştü ve dizi kanamaya başladı. C) Tamircide gerekli yedek parçalar varsa bana telefon etsin, dedi. D) Odanın tabanını kaplayan halı ona büyük dedesinden armağanmış.

25 Usta yazar, bu romanını otuz yaşında kaleme almış.” Aşağıdakilerin hangisinin fiili, yukarıdaki cümledeki fiille aynı yapıdadır? A)Doktor, hastaları öğleye kadar bekletmiş. B)Elbise siparişlerini zamanında yetiştirmişler. C)Onun kaba davranışlarından herkes rahatsız oldu. D)Bahçedeki meyve ağaçlarını budatacaktı. Usta yazar, bu romanını otuz yaşında kaleme almış.” Aşağıdakilerin hangisinin fiili, yukarıdaki cümledeki fiille aynı yapıdadır? A)Doktor, hastaları öğleye kadar bekletmiş. B)Elbise siparişlerini zamanında yetiştirmişler. C)Onun kaba davranışlarından herkes rahatsız oldu. D)Bahçedeki meyve ağaçlarını budatacaktı.

26 Aşağıdaki hangi seçenekte ikileme farklı türde kullanılmıştır? A. Dalgalanıyor gözümde renk renk bayraklar. B. Bir bir hatırlarım geçen sonbaharları. C. Taraf taraf tutuştu meşaleler, çıralar. D. Ve nehirler dirilip gür gür gelirler Aşağıdaki hangi seçenekte ikileme farklı türde kullanılmıştır? A. Dalgalanıyor gözümde renk renk bayraklar. B. Bir bir hatırlarım geçen sonbaharları. C. Taraf taraf tutuştu meşaleler, çıralar. D. Ve nehirler dirilip gür gür gelirler

27  Aşağıdakilerin hangisinde ek eylem diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?  A) Bakışlarında her daim bir hüzün vardı.  B) Ondaki cesaret ve umut kimsede yoktu.  C) Ben kendimi bildim bileli buralar böyledir.  D) Sırtındaki palto da gömlek de eskimişti.

28  Aşağıdakilerin hangisinde eylem gereklilik kipinin hikâyesi ile çekimlenmiştir?  A) Sessizce elindeki işi bitirmeye çalışıyordu.  B) Onunla bu konuda tartışmamalıymışız.  C) Maket bıçağını kullanırken dikkatli olmalıydı.  D) Keşke o gün sen de bizimle gelseydin.

29  Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi, birleşik zamanlı bir eylem değildir?  A) Uyumadan önce mutlaka süt içerdi.  B) Eski fotoğrafları kutudan çıkardı.  C) Fırsat bulduğu her an kitap okurdu.  D) Her sabah erkenden başlardı mesai.

30  Ek eylem, aşağıdakilerin hangisinde ad soylu sözcüğü yüklem yapma göreviyle kullanılmıştır?  A) Oraya gitmeme sebep olan sendin.  B) Nasıl da inanmıştım senin sözlerine.  C) O da gelirse size katılırım.  D) Açıkta kalan yemekler ekşimişti.

31  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem kulla­nılmamıştır?  A) Sana anlatacağım şeyler çok gizli.  B) Bu şiiri sen okursan daha iyi olur.  C) Beni bu hallere düşüren sen dost musun?  D) Bilmeyecekler seni ne kadar sevdiğimi.

32  Garibim namıma Kerem diyorlar  Aslı'mı el almış harem diyorlar  Hastayım derdime verem diyorlar  Maraşlı Şeyhoğlu Satılmış'ım ben  Bu dizelerde ek eylem almış kaç sözcük vardır?  A) 2 B)3 C)4 D) 5

33  Ek eylemin olumsuz biçimi "değil" sözcüğü ile oluştu­rulur.  Aşağıdakilerin hangisinde "değil" sözcüğü bu açık­lama dışında kullanılmıştır?  A) Benim sevdiğim insan bu değil!  B) Değil seni, beni bile dinlemez o.  C) Namık, bildiğiniz adamlardan değildir.  D) Ölmek değildir ömrümüzün en müşkül işi.

34  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylemin farklı bir kipi kullanılmıştır?  A) Yıllardır sen de yalnızsın.  B) Dedem hep böyle keyiflidir.  C) Bugün çok mutluyum.  D) Sabah hava çok soğuktu.

35  Ek eylem aşağıdakilerin hangisinde diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?  A) O sabah gökyüzü açıktı.  B) Deniz sakin, martılar suskundu.  C) Sonra birden bir kıyamet kopmuştu.  D) Martılar çığlık çığlığaydı.

36  Aşağıdakilerin hangisinde ek eylemin geniş za­man eki "dir« eyleme "olasılık" anlamı katmıştır?  A) Bu kitabı herkes okumalıdır.  B) Daha sonra şiir kitabı yayımlanmıştır.  C) Seninle dostluğumuz bitmiştir.  D) O da buraları çok özlüyordur.

37  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem yoktur?  A) Onun çevresi çok geniştir.  B) Yeni uyanan kedicik tembel tembel geriniyordu.  C) Saha çamur olduğu için maç ertelenmişti.  D) Size gereken ilgiyi gösteremedik; özür dileriz.

38  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, kurallı birleşik fiil kullanılmamıştır?  A)Tezimi bitiremezsem tatile çıkmayı düşünüyorum.  B)Sen soruları çözedur, ben birazdan gelirim.  C)Bütün gün evde televizyon seyrettim.  D)Gürültülü ortamda kimse ders çalışmaz.

39 .“Bugün”sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf olarak kullanılmamıştır?  A)Bugünün işini yarına bırakma.  B)Bugün önemli bir görüşmeye katılıyorum.  C) Sınavın sonucu bugün açıklanacak.  D)Amcamlar bugün bize gelecek.

40  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yeterlik eylemi kullanılmamıştır?  A)Son otobüse de yetişemedik.  B) Sınıfın birincisi bile soruyu çözemedi.  C)Hangisini alacağına karar veremedi.  D) Nedense senin gelmeni beklemedi.

41 ."Olmak" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde tek başına eylemdir?  A) Kalorifer bozulunca soğuktan hasta olduk.  B) Çocuklar gelmeden evde olmalıyım.  C) Kızı işinde yükseldikçe o da mutlu oluyordu.  D) Bize de yer ayırmanıza gerçekten memnun oldum.