MEDYA OKURYAZARLIĞI İLKELERİ (L. MASTERMAN)

... konulu sunumlar: "MEDYA OKURYAZARLIĞI İLKELERİ (L. MASTERMAN)"— Sunum transkripti:

1 MEDYA OKURYAZARLIĞI İLKELERİ (L. MASTERMAN)

2 18 ilke İngiltere’de Len Masterman’ın The
Media Education Revolution (1995) · Medya eğitimi ciddi ve önemli bir risk alanıdır. · Medya eğitiminin özeksel birleştirici kavramı bir çeşit yeniden temsil meselesidir. Medya aracılık yapar. Medya gerçeği yansıtmaz, yeniden temsil eder. Medya semboller ve işaretler sistemidir.

3 · Medya eğitimi, yaşam boyu olan bir süreçtir; bundan dolayı yüksek öğrenim öğrencisi temel hedef olmalıdır. · Medya eğitimi, sadece eleştirel zekayı geliştirmeyi değil, eleştirel özerkliği teşvik etmeyi de hedefler. · Medya eğitimi soruşturmacıdır. Özgül/bir türe özgü kültürel değerleri zorla kabul ettirmeye uğraşmaz. · Medya eğitimi, güncel ve fırsatçıdır. Öğrenenlerin yaşam konumlarını aydınlatmaya uğraşır.

4 · Medya eğitiminin anahtar kavramları almaşık bir konudan çok analitik araçlardır.
· Medya eğitiminde içerik amaç için bir araçtır. · Medya eğitiminin etkililiği (1) öğrencilerin eleştirel düşünmelerini yeni durumlara uygulayabilme yeteneklerine, (2) öğrencilerin sergiledikleri sorumluluk ve güdü derecesine göre değerlendirilebilir.

5 · Medya eğitiminde değerlendirme, öğrencinin öz değerlendirimi, hem gelişimsel hem de gittikçe artan ediminin değerlendirilmesi anlamına gelir. · Medya eğitimi, öğretmen-öğrenci ilişkisini karşılıklı konuşma ve vargı hedefleri sunarak değiştirmeye gayret eder. · Medya eğitimi, araştırmalarını tartışmadan çok karşılıklı konuşmayla yapar. · Medya eğitimi esas olarak daha açık ve demokratik pedagogların gelişimini besleyen aktif ve katılımcı bir yapıdadır.

6 · Medya eğitimi, grup odaklı işbirlikçi öğrenmeyi kapsar.
· Medya eğitimi, uygulamalı eleştiri ve eleştirel uygulamadan oluşur. · Medya eğitimi, bütüncül (holistik) bir süreçtir. · Medya eğitimi, sürekli değişim ilkesine bağımlıdır. · Medya eğitimini alttan desteklemek, diğerlerinden ayrı, özel bir epistemolojidir.

7

8 MEDYA OKURYAZARLIĞI İLKELERİ (Patricia Aufderheide)

9 1980’li yıllarda eğitimciler yeni teknolojiyi kullanan alanlardan birisinin semiotik, diğerinin de sibernetik olduğunu ve bu bilim dallarını bilmeden medya ürünlerini okumanın, anlamanın mümkün olmadığını keşfettiler.

10 Medya Okuryazarlığı Genel İlkeleri
«Dünyayı öncelikle medyadan öğrendiğimizi biliyoruz. Fakat medya bize sadece dünyayı vermez. Gerçekliği yorumlar, şekil verir, temsil eder. Sorumluluk sahibi vatandaşlar olmak için medya okuryazarı olmak gerek. İşte bu süreçte size yardımcı olacak sekiz medya okuryazarlığı kavramı»:

11 1. Tüm medya kurgusaldır. Medya basitçe gerçeği yansıtmaz, aynı zamanda spesifik amaçları olan yapımlar (ürünler) sunar. Bu ürünlerin başarısı, görünürdeki doğallıklarında yatar. Kurgu gibi durmazlar. Ama öyledirler.

12 2. Medya gerçeklik kurgular
2. Medya gerçeklik kurgular. Kendileri kurgusalken ürünleri her birimizin kafasında bir gerçek kavramı oluşturur. Her birimiz, gözlemlerimiz ve yaşantılarımıza dayalı olarak bir gerçeklik modeli taşırız. Bu modeli kullanarak, doğruyu yalandan ayırt edebilme yeteneğimiz olduğunu sanırız ve onların gözlerimizin önüne perde çekmelerine izin vermeyeceğimizden eminizdir. Fakat gerçekliğe ilişkin modelimizin çoğu, izlediğimiz medyadan ve model aldığımız diğer insanlardan gelir. Bu yüzden yaşanan kişisel deneyim ile medya arasında çizgi çekmek pek de kolay gibi görünmez. ASLINDA MEDYA, HER GÜN GERÇEKLİK DUYUMUZU YAPILANDIRIR.

13 3. İzleyici medyadaki anlamı tartışır
3. İzleyici medyadaki anlamı tartışır. Medya ileti taşımasına rağmen iletiler herkes tarafından aynı anlamda alınmaz. Arkadaşınızın hoşlanmadığı bir filmden siz hoşlandığınızda bu açıkça anlaşılabilir. Her birimiz farklı yaşantılarımız (sosyo-ekonomik statü, kültürel geçmiş, toplumsal cinsiyet vb. ) içinde anlamı filtreleriz. Fakat bazı anlamlar, başkalarına göre daha yaygın biçimde kabul edilir; ki bu, kültürel okumalarımızı etkileyen filtrelerin sosyal gücünü yansıtan bir gerçektir.

14 4. Medyanın ticari içermeleri vardır
4. Medyanın ticari içermeleri vardır. Pek çok medya ürünü bir iş’tir ve kar etmelidir. Kamusal nitelikli medya bile ayakta kalabilmek için para bulmak zorundadır. Medyanın şifresini çözerken kendinize şunu sormalısınız: Bunun parasını kim ödedi? Bu medya ürününün altında yatan ekonomik yapı nedir? Yapımcı, yazar ya da yönetmen konuyu seçtiği ve yapıma başladığında onun seçimlerini mali baskılar nasıl etkilemektedir?

15 Medya, bireylere değil, insan gruplarına, daha doğrusu demografik piyasaya seslenir. Siz, bazı demografik pazarların parçasısınız- gençler, erkek ya da kadınlar, bölge insanları, belli bir hobisi olan insanlar vb… Ne kadar çok para harcarsanız, kitle iletişim pazarları için o kadar değerli olursunuz. Kitle iletişim araçlarının ticari dolayımlamaları bir başka yönden, mülkiyetle, sahiplikle de ilintilidir. Eğer aynı şirket bir kayıt şirketine, sinema stüdyosuna, bir kablo hizmetine, video kasket kaydına, kitap ve dergi yayınevine sahipse (Time Warner gibi), neyin üretildiği, dağıtıldığı ve izleneceğini kontrol etmede güçlü bir beceriğe sahiptir.

16 5. Medya, ideolojik ve değersel mesajlar içerir
5. Medya, ideolojik ve değersel mesajlar içerir. Bir medya okuryazarı kişi, medya metinlerinin değerleri taşıdığının ve ideolojik içermelere sahip olduğunun daima farkındadır. Bir medya okuryazarı kişi, bir şeyin yanlı olduğundan şikayet etmez; o, yapılan her şeydeki yanlılığı, varsayımları ve değerleri araştırır. Ne de olsa her şey insan yapımıdır; herkes dünyayı kendi değer ve varsayımlarına göre yorumlar. Medyanın çoğunlukla durumu desteklemesinden dolayı taşıdığı değer görülmeyebilir, ya da sıradan, ya da beş para etmez olarak addedilebilir. Medya ile görüş paylaşmadığımız zaman medyanın taşıdığı değerler daha açık bir şekilde ortaya çıkar.

17 6. Medyanın, sosyal ve siyasal içermeleri vardır
6. Medyanın, sosyal ve siyasal içermeleri vardır. Medya gerçekliği kurgular, başka deyişle iletileri şekillendirir, değer aktarımı yapar. Toplumsal ve siyasal etkileriyle hem toplum hem de toplumun bireyleri olarak bizlerin yaşamında önemli bir yer tutarlar.

18 7. Medyada biçim ve içerik yakından ilişkilidir
7. Medyada biçim ve içerik yakından ilişkilidir. Her iletişim aracının kendine özgü karakteristiği vardır. Gazeteleri okuyarak, TV izleyerek, radyo dinleyerek çok farklı deneyimler edinirsiniz. Bir medya okuryazarı şu soruları sorar: Bu iletişim aygıtının biçimi, içeriği nasıl etkilemektedir? Bu biçimsel kapasite iyi kullanılıyor mu, yoksa israf mı ediliyor? Biçim içeriği nasıl kısıtlıyor?

19 8. Her medyanın tek bir estetik biçimi vardır
8. Her medyanın tek bir estetik biçimi vardır. Medyanın nasıl okunacağını anlamak, onların bilgi aktarıcıları olduğu kadar her birinin sanat biçimleri olduğunu anlamak demektir. Yazıda ustaca kullanılmış cümlecikler, canlı bir alıntı, sağlam yapılı bir söylem dikkatimizi çeker. Radyo, video ve filmde zıtlıkları keskinleştiren ve kalbimizi hoplatan kurguyu beğeniriz. Ekrana gelen bir sahnede bakış açımızı biçimlendiren kameranın gücünü anlarız.

20 Medyanın nasıl yapılandırıldığını anladığımızda estetik değerlerini yargılayabiliriz. Birbiri ile ilişkili iki soru sorarız: Medya beni eğlendirdi mi, dikkatimi çekti mi, beni sardı mı, bütün bunları nasıl yaptı? Medya bana dünyaya, insan ilişkilerine ilişkin daha fazla şey verdi mi ve bunda benim payım ne oldu ve bunu nasıl yaptı?

21 MEDYA OKURYAZARLIĞI İLKELERİ (Renee HOBBS)

22 1. Medya okuryazarlığı eğitimi çocukları ve gençleri medyanın olumsuz etkilerinden korumayı amaçlamalı mıdır? 2. Medya üretimi medya okuryazarlığı eğitiminin temel bir özelliği olmalı mıdır? 3. Medya okuryazarlığı popüler kültür metinlerine odaklanmalı mıdır?

23 4. Medya okuryazarlığının daha doğrudan bir politik ve ideolojik gündemi olmalı mıdır? 5. Medya okuryazarlığı okul temelli ilk ve orta öğretim eğitim ortamlarına odaklanmalı mıdır? 6. Medya okuryazarlığı özelleşmiş bir konu olarak mı öğretilmelidir, yoksa mevcut konuların bağlamı içine mi yerleştirilmelidir? 7. Medya okuryazarlığı girişimcileri medya kuruluşları tarafından maddi olarak desteklenmeli midir?