YSÖP Nedir? YSÖP’le Bireysel ve Toplumsal Kazanımlarımız Nelerdir? Okula Devam Etmeyen Çocukların Programa Kazandırılabilmesi İçin İzleyeceğimiz Yollar.

... konulu sunumlar: "YSÖP Nedir? YSÖP’le Bireysel ve Toplumsal Kazanımlarımız Nelerdir? Okula Devam Etmeyen Çocukların Programa Kazandırılabilmesi İçin İzleyeceğimiz Yollar."— Sunum transkripti:

1 (YSÖP) YETİŞTİRİCİ SINIF ÖĞRETİM PROGRAMI EBRU GÜVEN REHBER ÖĞRETMEN VE PSİKOLOJİK DANIŞMAN

2 YSÖP Nedir? YSÖP’le Bireysel ve Toplumsal Kazanımlarımız Nelerdir? Okula Devam Etmeyen Çocukların Programa Kazandırılabilmesi İçin İzleyeceğimiz Yollar , Ev Ziyaretlerinin Aşamaları.

3 BAŞLARKEN... Eğitim alma ve eğitime erişim en temel insan haklarından biridir. İlköğretim çağında olup hâlâ okula gidemeyen birçok çocuk vardır. Bu durum kız çocukları için daha belirgin olarak ortaya çıkmaktadır. Bu noktadan hareketle Milli Eğitim Bakanlığı ve UNICEF tarafından Haziran 2003’te ‘Haydi Kızlar Okula!’ Kız Çocuklarının Okullulaştırılmasına Destek Kampanyası başlatılmıştır.

4 “Haydi Kızlar Okula Kampanyası’nın ara değerlendirme sonuçları, özellikle yaş grubundaki çocukların okula kazandırma ve uyumlarında İl / İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerindeki yöneticilerin ve okulların, bir takım güçlüklerle karşılaştıklarını göstermiştir. Bu çocukların okula uyumlarını sağlamaya ve akranları ile birlikte eğitimlerine devam edebilmelerine imkan verecek uygulamalardaki yetersizlikler illerin bu konuda münferit çözümler aramasına yol açmıştır. Bu ihtiyacı karşılamak üzere Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğü, Avrupa Birliği’nin mali ve UNICEF’in teknik desteği ile “Yetiştirici Sınıf Öğretim Progra­mı (YSÖP)”nı hazırlayarak 2008–2009 öğretim yılından itibaren ulusal düzeyde uygulanmasını karara bağlamıştır.

5 Yetiştirici Sınıf Öğretim Programı, okula kaydolmamış ya da kayıtlı olduğu halde sürekli devamsız olan 10–14 yaş grubundaki çocuklara “ikinci bir şans vermek” üzere hazırlanmış bir programdır. Şüphesiz her ziyaret kendine özgü dinamikler taşıyacaktır. Eğitim elçilerinin kendilerine sunulan bu temel çerçeveden yararlanarak kişisel becerileri ve adanmışlıkları ile her bir çocuk için bir fark yaratacağına inancımız sonsuzdur.

6 EĞİTİMİN BİREYSEL VE TOPLUMSAL KAZANIMLARI

7 Bireysel Kazanımlar Eğitim alma en temel insan haklarından biridir
Bireysel Kazanımlar Eğitim alma en temel insan haklarından biridir. Bireyler eğitim alarak, en temel haklarını gerçekleştirebilmekte ve yaşam kalitelerini arttıracak bilgiye erişebilmektedirler. Eğitim, kişilerin kendilerine olan güvenini arttırmakta, onları başkalarına bağımlı yaşamaktan kurtarmaktadır. Eğitim sayesinde kişi ayakları üzerinde durmakta ve sorunlarla baş etme yollarını öğrenmektedir. Eğitim düzeyi arttıkça, bireyin toplumdaki saygınlığı ve ücret karşılığı iş bulma olanağı artacaktır. Böylece, birey hem kendisinin hem de ailesinin refah düzeyinin yükselmesini sağlayacaktır.

8 Toplumsal Kazanımlar Eğitim, toplumun çağdaşlaşmasının olmazsa olmaz koşullarından biridir. Çağdaş toplum, bireylerinin eğitim hakkını en temel hak olarak görür ve sağlar. Bireylere tanınan eğitim hakkıyla ekonominin büyümesi, ülkenin zenginleşmesi, hizmetlerin gelişmesi ve kalıcı hale gelmesi ve refah düzeyinin artması garanti altına alınır. Bireylerin eğitimi, sağlıklı toplumlar yaratmakta önemli etmenlerden biridir. Eğer toplumu oluşturan en temel unsur aile ise, aile fertlerinin eğitiminin önemi yadsınamaz. Bu fertlerin eğitimi yükseldikçe toplumun sağlıklı gelişimi de artar. Böylece, eğitimli aileler fiziksel ve psikolojik açıdan daha sağlıklı ve mutlu çocuklar yetiştirebileceklerdir.

9 Kişilerin eğitimi onların bireyselleşerek dış dünyaya açılmasını ve bağımsızlaşmasını sağlar. Kimseye bağımlı olmadan hayatını sürdürebilen ve bilinçli kararlar alabilen bireyler cinsiyet açısından sosyal eşitliğin sağlanmasında da çok önemli bir rol oynarlar. Eğitim, toplumdaki hoşgörü ve anlayışı arttıran bir etmendir. Eğitim düzeyi arttıkça, sorunlara bulunan çözümler zenginleşmekte ve farklılıklara saygı artmaktadır.

10 OKULA GİTMEYEN ÇOCUKLARIN OKULA KAZANDIRILMASI VE YETİŞTİRİCİ SINIF ÖĞRETİM PROGRAMINA YÖNLENDİRİLMESİ İÇİN İZLENEBİLECEK YOLLAR

11 Ev ziyaretleri yapmak: İlköğretim çağında olup okula kaydolmamış ya da kayıtlı olduğu halde okula devam etmeyen çocukların belirlenmesinde ve okula kazandırılmasında en güvenilir yol, ev ziyaretleridir. Ev ziyaretleri, sizlere ailenin koşulları ve çocuklarını okula göndermeme nedenlerine ilişkin önemli bilgiler sunacak ve çözüm üretebilmek için uygun bir ortam sağlayacaktır.

12 2. Toplum liderlerinin desteğini almak: Okul çağına gelmiş çocukların okula kaydolmaları ve devamlarını sağlamak için kaymakam, muhtar ya da imam gibi toplumda sözü geçen liderlerden de yardım alabilirsiniz. Ayrıca mahallenin sağlık ocağında görevli doktorlar, hemşireler ve ebeler, köyün/mahallenin saygı duyulan bir sakini, anne babaları ikna konusunda size yardımcı olabilirler. Bunun için onlarla önceden görüşmek ve onlardan ne istediğinizi açık bir biçimde ifade etmek uygun olacaktır.

13 3. Toplumdaki örneklerden yararlanmak: Anne ve babalara, çocuklarını okula göndermeleri konusunda yörenizdeki örnekleri göstermeniz önemlidir. Özellikle kız çocuklarının okullulaşması konusunda bu örnekler etkili olacaktır. Bunun için halen okula devam etmekte olan öğrencilerden, yörede eğitimini tamamlayarak bir meslek sahibi olan kişilerden, üniversiteye giden öğrencilerden, çocuk yetiştirme konusunda eğitimin önemini anlatabilecek eğitimli annelerden ve hatta okuma yazma kurslarına devam eden kadınlardan faydalanabilirsiniz. Bunun yanında aynı koşullarda yaşamalarına rağmen çocuklarını okula gönderen aileler de komşularını ikna etme konusunda size yardımcı olabilirler.

14 4. Halk eğitim merkezleri ile işbirliği yapmak: Halk eğitim merkezleri, bireylerin temel yaşam becerilerini geliştirmek, öğrenme gereksinimlerini karşılamak, onları işe ve mesleğe hazırlamak amacıyla, farklı konu ve sürelerde, çevrenin olanakları ve gereksinimleri doğrultusunda yaygın eğitim programları düzenleyen kurumlardır. Halk eğitim merkezleri yoluyla okula gitmeyen çocukların ailelerine ulaşmak mümkündür.

15 EV ZİYARETLERİNİN AŞAMALARI

16 Bilgi Toplama: Ev ziyaretlerinin ilk aşaması çağ nüfusu içinde olan çocukların adreslerini belirlemektir. Bu bilgiyi alabileceğiniz kaynaklar aşağıda sıralanmıştır. a) E-okul kayıtları ile adrese dayalı kayıt sisteminin karşılaştırılması b) Muhtarlarla işbirliği c) İmamlarla işbirliği

17 E-okul kayıtları ile adrese dayalı kayıt sisteminin karşılaştırılması: Bu karşılaştırma yolu ile çağ nüfusu içinde olup da okula kayıtlı olmayan çocukların ve sürekli devamsız durumda olan çocukların adreslerinin, e-okul kayıtlarından tespit edilmesi mümkündür. Her ilköğretim okulu kendi sorumluluk bölgesinde bulunan bu durumdaki çocukların ailelerini ziyaret etmek üzere bir plan yapar ve uygulamaya geçirir. Ev ziyaretlerini yapacak kişilerin okulun koordinasyonunda olabildiğince bölgedeki kanaat liderleri ile işbirliği yapması önerilmektedir.

18 b) Muhtarlarla işbirliği: E-okul aracılığı ile okula kaydolmadıklarını ya da devamsızlık yaptıklarını belirlediğiniz çocukların okula dönmeleri için yapacağınız her hangi bir çalışma öncesinde köyün/mahallenin muhtarını ziyaret etmek ve bir işbirliği yapmak önemlidir. Kendinizi tanıttıktan sonra, YSÖP kapsamında yaptığınız çalışmayı ve onun desteğinin bu çalışma için önemini açıklayın.

19 Muhtar size yalnızca adreslerin belirlenmesinde yardımcı olmaz, aynı zamanda mahallede yaşayanların genel durumu hakkında da bilgi sağlayabilir. Mahallede yaşayanların ekonomik durumları, eğitim durumları, çocukların okula gidememe nedenleri, mahallede sözü dinlenen ve saygı duyulan kişilerin olup olmadığına ilişkin bilgiler ikna çalışmalarında size yardımcı olabilir. Bunun yanında muhtar sizinle birlikte aileleri ziyaret ederek, onları ikna etme konusunda size destek verebilir.

20 c) İmamlarla işbirliği: İmamlar, mahalle halkına ilişkin sağlıklı bilgiler sunabilecek ve ailelerin iknası konusunda önemli rol oynayabilecek kaynak kişilerdir.

21 2. Planlama: Elde ettiğiniz bilgiler ışığında ziyaret edeceğiniz adresleri ve ziyaretlerin içeriğini yörenin günlük hayat akışına uygun olacak şekilde planlayarak ziyaretlerinize başlayabilirsiniz.

22 3. Ziyaretler: a. Kendinizi Tanıtın: Ziyaretin başında kendinizi tanıtın ve ziyaretinizin nedenini açıklayın. Örneğin, ‘Bizler Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından yürütülen ‘YSÖP kapsamında çalışan kişileriz ve bu programa ilişkin sizi bilgilendirmeye geldik.’ diyebilirsiniz. Eğer aile bazı nedenlerden dolayı sizi eve kabul etmekte gönülsüz ise kapının önünde de görüşebileceğinizi söyleyin.

23 b. Sıcak bir ilişki kurun: Karşılaştığınız ilk andan itibaren açık, samimi, sıcak, güven verici ve kabul edici bir ilişki kurmak oldukça önemlidir.

24 c. Karşınızdaki kişinin gerçeğini görün: Anne baba ya da evin diğer fertleri çocuklarını okula göndermeme nedeni olarak ne gösterirlerse göstersinler onların düşüncelerini, duygularını, beklentilerini ve içinde bulundukları durumu anlayabilmek, iletişim sürecinin en temel noktasıdır. Örneğin, baba size ‘Okula göndermek için çok para lazım. Bizim paramız yok ki.’ dediğinde sizin onların düşünce ve durumlarını kabul ettiğinizi gösteren ifadeler kullanmanız, (‘Çok haklısınız. Çocukların okula gitmesi için para lazım. Bununla birlikte,...’ gibi) babanın kendisini dinlenilmiş ve gerçeğiyle birlikte kabul edilmiş hissetmesine yol açacaktır.

25 d. İletişim becerilerini kullanın: Aile ile konuşurken etkin dinleme, açık uçlu sorular sorma, beden dilini kullanma, konuşmaları ve soru sormaları için cesaretlendirme gibi iletişim becerilerinden yararlanın. e. Soruna çözüm üretmelerini sağlayın: Çocukların okula gönderilmeme/gönderilememe konusunda getirilen sorun için anne babalardan çözüm üretmelerini isteyin. Bunun için çevredeki diğer anne babaların bu konuda neler yaptığını öğrenerek, açık uçlu sorular sorarak onlara yardımcı olabilirsiniz.

26 f. Seçenekler sunun: Eğer anne babalar tarafından olumlu bir çözüm önerilemiyorsa siz birkaç seçenek sunabilir ve bunların uygulanabilirliği üzerinde konuşabilirsiniz. g. Uzlaşma sağlayın: Önerdiğiniz seçeneklerin birer birer değerlendirilmesinden sonra anne babaları, en uygun çözüm önerisini seçmeleri için yüreklendirebilirsiniz.

27 h. Uygun örnekler kullanın: Aile bireyleriyle konuşurken uygun örnekler seçin. Okulda elde edilecek bilginin günlük hayatlarına nasıl yansıyacağını, bu bilginin sadece çocuk için değil, aile bireyleri için de yarar sağlayacağını onlara göstermeniz gerekebilir. Örneğin, bilgisayarın kullanımı konusunda çok fazla bilgiye sahip olmayan ya da bilgisayar kullanımı günlük gereksinimleri arasında olmayan anne babaya ‘Çocuğunuz okula giderse bilgisayar kullanmayı öğrenir.’ demenin çok bir yararı olmayacaktır.

28 İ.Ziyaretin zamanlamasına ve süresine dikkat edin: Yörenin günlük hayat akışına uygun zamanlarda ve uzun olmayan ziyaretler gerçekleştirin. j. Tüm aile fertleriyle görüşmeye çalışın: Aileden biri evde bulunmuyor ve sorun kaynağı olarak o kişi gösteriliyorsa yeniden ev ziyareti yapın veya o kişiye farklı yollardan ulaşmanın yollarını araştırın. k. Farklı mekânları kullanın: Ziyaretleri evde gerçekleştirebileceğiniz gibi köy kahvesi, okul bahçesi gibi ortak alanlarda da yapabilirsiniz.

29 l. Bilgilendirin: Aile ziyaretleri ve sonuçları hakkında mutlaka okul müdürünü bilgilendirin. m. Gerçekleştirilmesi mümkün olmayan vaatlerde bulunmayın: Çocuğu mutlaka okula kazandırmak adına ikna çalışmalarında gerçekçi olmayan ya da yerine getirilmesi zor vaatlerden kaçınmaya özen gösterin. Çünkü bu vaatlerin tutulamamasının yaratacağı hayal kırıklığının ve güvensizliğin telafisi olmayabilir.

30 TEŞEKKÜRLER….