PSİKİYATRİ HASTANELERİ ve SERVİSLERİNDE GÜVENLİK

... konulu sunumlar: "PSİKİYATRİ HASTANELERİ ve SERVİSLERİNDE GÜVENLİK"— Sunum transkripti:

1 PSİKİYATRİ HASTANELERİ ve SERVİSLERİNDE GÜVENLİK
Uz. Dr. Ahmet Türkcan

2 Sağlık hizmetlerinde yaralanma:
1- Enjektör-iğne kazaları 2- Düşmeler 3- Şiddete maruz kalma

3 Psikiyatri eğitimi süresince en stresli yaşantılar:
Bir hastanın suisid girişiminde bulunması - Bir hastanın saldırısına maruz kalmak

4 Psikiyatri asistanlarının eğitimleri süresince
bir saldırıya maruz kalma oranları: % arasında değişen yüksek rakamlarda

5 Psikiyatristlere saldırı:
İşyerinde saldırıya maruz kalan psikiyatrist oranı % 25-60

6 sözel şiddet fiziksel şiddet

7 (Doktor -uzman, asistan-, hemşire, sağlık memuru, diğer personel vb)
Çalışan (Doktor -uzman, asistan-, hemşire, sağlık memuru, diğer personel vb) Kurum (Hastane, dispanser vb) Politika (sağlık politikası, işyerinde güvenlik politikası)

8 (Doktor -uzman, asistan-, hemşire, sağlık memuru, diğer personel vb)
Çalışan (Doktor -uzman, asistan-, hemşire, sağlık memuru, diğer personel vb) Saldırıyla başa çıkmanın yolları hakkında bilgi ve beceri geliştirmek (bireysel ve kurumsal olanakları kullanarak)

9 Hastaya refakat eden görevli
Saldıranlar Hasta Hasta yakını Hastaya refakat eden görevli

10 (Poliklinik, servis, bahçe vb.)
Saldırı Ortamı Kurum (Poliklinik, servis, bahçe vb.) Kurum dışı

11 Tehdit edebilecek hasta profilini öngörmek:
Bazı kişilik bozuklukları; Antisosyal, Borderline, Narsisistik, Paranoid, Çoğul ve diğerleri Davranım bozukluğu Psikotik bozukluklar; Özellikle hezeyanlı bozukluk, paranoid şizofreni, psikotik özellikli manik atak Alkol ve madde kullanım bozukluğu olan hastalar Zeka gerilikleri Diğer

12 En önemli şiddet ön belirleyicileri:
Erkek Genç Önceki şiddet ya da suç öyküsü (en önemlisi) Alkol-madde kullanımı Aktif psikotik belirtilerin olması Silah taşıma

13 Saldırgan Davranışın Öncü Belirtilerini Tanımak:
Huzursuzluk Oturamama Yumrukları- dişleri sıkma Üfleyip püfleme Ses tonu yükselmesi Hareketsizlik (katatoni-mutizm) Eşyaya yönelik şiddet

14 Hastalardan Gelebilecek Sözel Tehditler:
Beni sırada çok bekletirsen.... Bana istediğim ilacı (örneğin yeşil reçete) yazmazsan.... Bana rapor (ilaç, istirahat) vermezsen.... Beni hastaneye yatırırsan... Beni hastaneye yatırmazsan... Beni hastaneden çıkarmazsan... Bana izin (telefon, ev vb) vermezsen...

15 Hezeyanlı Yorumlar: Sen de onlarla işbirliği içindesin ve beni mahvetmeye çalışıyorsunuz.... Madem öyle... Bana oyun yapıyorsun. Madem öyle...

16 Aslında iki ana tema vardır;
1-Benim beklentilerimi veya isteklerimi karşılamazsan... 2-Sen bana kötülük yaptın veya yapıyorsun…

17 Şiddete maruz kalmamak için yapılması gerekenler:
Profesyonel kimlikle yaklaşım yapmak Yapılan profesyonel işin tanımını yapmak - Hastaya saygı göstermek - Uygun hasta-hekim mesafesi koymak - Kişiye ismiyle hitap etmek - Doğrudan gözlerinin içine bakmamak - Sakin ve güven verici tutum - Söz dalaşına, tartışmaya girmemek - Kişiye anlaşıldığını hissettirmek

18 Hasta hakkında mümkünse görüşme öncesi bilgi toplanmalı:
Muayene öncesi hasta tutum ve davranışı gözlenmeye çalışılmalı. Varsa tıbbi belgeler veya dosyalar muayene öncesi incelenmeli. Hasta yakınlarından ön bilgi alınmalı. Güvenlik ve diğer personelin (hemşire, sağlık memuru, personel, tıbbi sekreter) muayene öncesi gözlemleri öğrenilmeli. - Eğer hastanın eksitasyonu varsa veya tehditkar hal ve davranışı gözleniyorsa güvenlik ve/veya hasta yakınları ile birlikte hastayla görüşülmeli. - Hasta yakınlarının pek çok durumda yetersiz kalabildiği unutulmamalı.

19 Kişinin öfkesini artıran diğer kişiler sakinleştirilmeli, ortamdan uzaklaştırılmalı
(bunlar sağlık çalışanları da olabilir). Öfkenin yatışmaması, saldırı tehdidinin varlığı durumunda güvenlik birimi devreye sokulmalı.

20 Görüşmeye tek başına alınan hasta:
Güvenlik hastanın üst aramasını muayene öncesi x-ray ile veya manuel olarak yapmalıdır. Muayeneye psikiyatrik semptomları sorgulamakla başlanılmamalı. Öncelikle tanışma ve hastanın muayene hakkındaki düşüncesi anlaşılmaya çalışılmalı. Muayeneye tek başına alındığında hastanın öfke yönünde yükselen mizacı varsa hissedilmeye çalışılmalı (Klinik “sense”dan mutlaka yararlanılmalı. Hastanın sözleri dışında mimik, jest, genel tutum ve davranışı iyi gözlenmeli).

21 Öfkenin ilk belirtileri alındığında geri çekilmeyi bilmeli.
Öfkeyi tırmandıran tutum ve davranıştan kaçınılmalı.

22 Aşırı öfkeli ve tehditkar psikotik hasta karşısında ne yapmalı?
Güvenlik eşliğinde konuşulmalı. Öfkeli halinin devamı halinde hastanın tespit edileceği belirtilerek 1-2 dakika süre verilebilir. (Servis gibi daha güvenli koşullarda 3 kez bu uyarı yapılabilir. Serviste varsa bir tecrit odası ve dinlenme bölümüne geçerek sakinleşmesi bunu yapmazsa tespit edileceği belirtilebilir.) Böyle bir süre vermenin işe yaramayacağı düşünülüyorsa tespit uygulaması yapılır veya böyle bir süre sonunda eksitasyon devam ediyorsa tespit uygulaması yapılır.

23 Tespit uygulamasını ideal olarak 5 güvenlik görevlisi yapmalıdır.
Tespit sırasında amaç hastanın fiziksel hasar görmemesini sağlamaktır. Tespit ile birlikte antipsikotik enjeksiyonu yoluyla hastanın sedatize edilmesi sağlanabilir. - Tespitin geçici bir önlem olarak kendisine veya başkalarına zarar vermesini engellemek amacıyla yapıldığı, hastanın sakinleşmesi durumunda sona erdirileceği hastaya açıklanmalıdır.

24 Acil servis ve Poliklinik kayıtları:
Hastanın sağlık çalışanına yönelik şiddet davranışı hakkında yazılı notları poliklinik zarfında bulundurmak, sonraki görüşmeler veya görüşmeciler için ve olası bürokratik şikayetlere karşı yararlı olacaktır. - Eğer birden fazla sağlık görevlisi (iki hekim, bir hemşire ve bir hekim) varsa ikisinin tanıklığını belgelemeyi düşünebilirsiniz.

25 Servis: Kapalı servisde bir sağlık görevlisi tek başına kalmamalıdır. Sağlık Kurulu: Tehditkar hastalara karşı tartışmaya girmemek ve sonucun yazılı olarak kendisine daha sonra verileceğini bildirmek iyi bir yoldur. Olumsuz sağlık kurulu sonuçları o günkü sağlık kurulu dağılmadan hasta veya yakınlarına verilmeyebilir. Sağlık kurullarında bir kapı dışı güvenlik görevlisi olması gerekir.

26 Çalışanların kişisel görünümü:
Pahalı, gözalıcı, cinsel olarak provakatif giyim, bir hasta tarafından yanlış yorumlanabilir ve bir saldırıya neden olabilir. Giysiler hızlı hareket etmeyi engelleyecek darlıkta olmamalıdır. Kravat, uzun saç ve giysiden sarkan parçalar boğma amaçlı kullanılabileceğinden dikkatli olunmalıdır. Çalışanın, hastaların bulunduğu alanda, kendine ait adres defteri gibi kişisel eşyaları bulundurmaması önerilmektedir.

27 İzolasyon: İzolasyon, bir saldırı riskini artırmaktadır.
Psikiyatri asistanının eğer uygunsa başka bir asistanla birlikte hastayla görüşmesi önerilmektedir. Hasta doktorunu iyi tanısa da son görüşmeden sonra geçen süre içinde zihinsel durumunda değişiklik olabileceği gözönünde tutulmalıdır.

28 Fizik muayene yapılacaksa
bir diğer sağlık görevlisinin de olması önerilmektedir.

29 Nöbetlerde: Gece, asistanlar tek başına izole bölgelerde dolaşmamalı ve bulunmamalıdır. Gerek bina içinde, gerekse bina dışında izole bölgelerde bulunmamaya dikkat edilmelidir. Gerekirse refakat için bir güvenlik görevlisi veya bir başka sağlık görevlisi yanında bulunmalıdır. Çalışanın otomobili varsa kısa mesafeler için bile kullanması düşünülebilir. Eğer güvenlik yetersizse hastane yönetimi bilgilendirilmelidir.

30 Acilde entoksike hasta:
Acil servislerde entoksike hastalarla yalnız görüşülmemeli, güvenlik görevlilerinden yardım alınmalıdır.

31 Kurumun alması gereken önlemler
Kurum çalışanların güvenliği için gerekli önlemleri almalıdır. Bu konuda 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 83. Maddesi yapılması gerekenleri tanımlamaktadır.

32 Kurumun alması gereken önlemler
- Kurum personeline yönelik şiddete karşı Kurumun tüm hukuki yöntemleri harekete geçireceğine ve personelini savunacağına ilişkin deklarasyon - Personelin eğitimi (teorik ve pratik) - Güvenlik önlemleri - Şiddet İzleme ve Başaçıkma Birimi - Mağdur personele destek

33 Personelin Eğitimi-Kurslar:
Hastaların sağlık personeline karşı saldırılarıyla başaçıkma için düzenli kursların yapılması ve her sağlık görevlisinin bunlara katılması önerilmektedir. Bu kurslarda; - Saldırıdan kurtulma eğitimi - Risk değerlendirme Kendini savunma konuları işlenmektedir. Ayrıca yangın ile başetme hakkında bilgi verilmekte, kitapçıklarla bilgiler pekiştirilmektedir.

34 Hastanın muayene edildiği odalar:
İzole olmamalıdır. Görüşme odaları çalışanların bulunduğu yere –ana bölüme- yakın olmalıdır. Görüşme odalarında alarm veya panik düğmeleri olmalıdır. Bunlar devreye girdiğinde acil müdahale edilmesini sağlayan bir sistem kurulmalıdır. Odalar dışarıya çıkışı engelleyecek şekilde kilitlenmemelidir. Mobilyalar uygun seçilmelidir (çıkışı engellemeyecek veya saldırıyı kolaylaştırmayacak şekilde). Hastanın oda içinde kesici alet olarak kullanabileceği veya saldırı amaçlı kullanabileceği objelerin bulundurulmamasına veya hastanın oturduğu yerin yakınında olmamasına çalışılmalı. Odayı izlemeyi sağlayan kapı üzeri veya odadan odaya pencerelerin olması odanın meşguliyet durumunu ve odadaki durumu izlemek için önerilmektedir. Hekim kapıdan çıkabilecek yakınlıkta olmalı ve köşede kıstırılabilecek bir oturma düzeninde olmamalı.

35 Kişisel Bilgi ve özel yaşantı:
- Hastaların, sağlık çalışanlarının ev adreslerine ve ev telefonlarına ulaşamaması için önlemler alınmalıdır. - Hastanelerde doktorların izni olmadan telefon numaraları herkesin ulaşabileceği yerlerde bulunmamalıdır. - Sağlık görevlilerine yönelik telefon ile şüpheli aramaları izleyecek sistemler oluşturulmalıdır (örneğin şüpheli telefon geldiğinde aranacak bir numara vasıtasıyla arayanın saptanması gibi). Telefonlar geçici olarak aramaya kapatılabilmeli (Bir numarayı arayarak bu işlem yapılabilmeli). - Tehdit içerikli telefonlar polise bildirilmelidir. - Sağlık çalışanlarının ev adresleri, resmi veya herkesin ulaşabileceği telefon fihristlerinde bulunmamalıdır.

36 Kişisel alarm sistemi:
Psikiyatri alanında çalışanlara kişisel alarm sistemleri sağlanmalıdır.

37 Güvenlik eğitimi: Her asistan ve psikiyatri alanında çalışan her görevli güvenlik eğitiminden geçmelidir. Asistanlara hastane binaları ve güvenlik noktaları tanıtılmalıdır. Güvenlikle ilgili yazılı enformasyon verilmelidir. Eğitimde, şiddet olaylarının önceden tanınabilmesi, yatıştırılması ve idaresi amaçlanmalıdır. Tüm çalışanlara, varolan alarm sistemleri tanıtılmalıdır. İzole yerlerde veya nöbette dolaşırken kullanılmak üzere mobil telefonlar sağlanmalıdır.

38 Güvenlik Görevlilerinin Tutumu
- Profesyonel bir biçimde davranmalıdır. - Hastaya saygı göstermeli ancak fiziksel saldırıyı kesinlikle engelleyecek önlemleri alabilmelidir. - Hastanın ve yakınlarının psikiyatrik görüşmeye alınmadan önce duyarlı geçitten geçirilerek üst aramasının yapılması özellikle risk grubundaki hastalarda oldukça önemlidir. - Hastanın yalnız olarak görüşme odasına alınması halinde; gerektiğinde güvenlik görevlisi odanın kapısının hemen dışında olası bir duruma hemen müdahale edebilecek şekilde bekletilmeli, - Hastayı etkisiz hale getirirken hastanın mümkün olduğunca fiziksel hasar görmemesine odaklanmalıdır. - Güvenlik görevlileri hastane polisi ve bölge karakoluyla işbirliği kurabilmelidir.

39 Hastaneye yatırma: Hastanın mutlaka kıyafetleri aranmalıdır

40 TCK’na göre TEHDİT; Kişinin kendisi veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinin söylenmesi (6 ay-2 yıl hapis cezası), Malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya benzeri bir kötülük edeceğinin söylenmesi (6 aya kadar hapis cezası) ile olur. Tehdit, silahla, imzasız mektupla, özel işaretlerle, birden fazla kişiyle işlenmesi durumunda ceza artırılır (2-5 yıl hapis cezası)

41 TCK’na göre Hakaret Onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat etmek ya da yakıştırmalarda bulunmak veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldırmaktır (2 yıla kadar hapis veya adlî para cezası). Hakaret suçunun kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi hâlinde, altıda biri; basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, üçte biri oranında artırılır. Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır.

42 TCK’ya göre mala zarar verme
Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkmak, tahrip etmek, yok etmek, bozmak, kullanılamaz hâle getirmek veya kirletmektir (dört aydan üç yıla kadar hapis veya adli para cezası). Mala zarar verme suçunun; - kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşyaya yönelik olması, sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olması halinde, ceza artırılır (bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası).

43 TCK’ya göre kasten yaralama
Kasten yaralama suçunun, kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle işlenmesi hâlinde, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

44 Hükümet Politikası: Hükümet politikasının içeriğinde şunlara dikkat edilmesi önerilmektedir: - Çalışanlara yönelik şiddetin izlenmesi ve kaydına yönelik sistemlerin kurulması - Bu tür olayları azaltacak stratejileri geliştirme ve duyurma - Güvenlik görevlilerinin eğitimi - Çalışanlara danışmanlık ve gerekli desteği sağlamak.