Harita Nedir? Yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünüşünün belli bir ölçeğe göre küçültülerek kağıt üzerine çizilmesine harita denir.

... konulu sunumlar: "Harita Nedir? Yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünüşünün belli bir ölçeğe göre küçültülerek kağıt üzerine çizilmesine harita denir."— Sunum transkripti:

1

2 Harita Nedir? Yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünüşünün belli bir ölçeğe göre küçültülerek kağıt üzerine çizilmesine harita denir.

3 Kabartma Harita Nedir? İlk çağlardan beri insanlar, üzerinde yaşadıkları çevrenin şeklini ve büyüklüğünü merak etmişlerdir. Bu amaçla çeşitli haritalar ortaya çıkmıştır. Bu haritalardan biri kabartma haritalardır. Kabartma haritalarda arazi, belli bir yükseklikten bakılıyormuş gibi üç boyutlu olarak görünür. Bu haritalar maket türü haritalardır. Arazinin yapısını, doğada olduğu gibi üç boyutlu olarak yansıtan karton, branda bezi, balmumu, alçı veya plastik ağırlıklı malzemelerden çeşitli yöntemlerle yapılırlar. Bu tür haritalar yer şekillerini en iyi gösteren haritalardır. Kabartma harita üzerinde elimizi gezdirdimizde tepe, dağ ve sıradağların yükseltili ve pürüzlü olduğunu hissederiz.

4 Haritada Renkler Nelerdir?
Haritalarda bulunan renklerin de farklı anlamları vardır. Koyu Kahverengi: Yüksek dağları gösterir. Kahverengi: Dağları gösterir. Sarı: Yaylaları ve yüksek ovaları gösterir. Yeşil: Çukur yerler ve denizden az yüksek yerleri gösterir. Yeşilden sarıya, turuncuya ve açık kahverengiye gidildikçe yüksekliğin arttığı anlaşılır. Açık Mavi: Denizlerin az derin yerlerini gösterir. Mavi koyulaştıkça derinliğin arttığı anlaşılır. Mavi: Denizleri ve gölleri gösterir.

5 Coğrafi Konum Nedir? Coğrafi Konum: Dünya üzerindeki bir yerin diğer yerlere göre bulunduğu konumdur. Türkiye’nin Coğrafi Konumu: Türkiye, Dünya’nın Kuzey Yarım Küresi’nin ortalarında yer alır.

6 Yeryüzü Şekilleri Yeryüzünde her yerin aynı yükseklikte olmadığını görürüz. Bu farklılığın nedeni yeryüzü şekilleridir. Dağlar, tepeler, ovalar vb. yeryüzü şekilleridir. Yeryüzündeki bütün yükseklikler deniz seviyesine göre hesaplanır. Deniz seviyesi sıfır metre olarak kabul edilir.

7 Dağ Dağ: Çevresine göre yüksek olan yeryüzü şekillerine dağ denir. Dağlar iki çeşittir: 1-Tek dağ: Bulunduğu yerde tek başına yükselen dağa Tek Dağ adı verilir. 2-Sıradağ: Aralarında uzunlamasına vadilerin bulunduğu dağlar dizisine Sıradağ adı verilir. Doruk (zirve): Dağın en yüksek yerine doruk denir. Etek: Dağların alt kısımlarına etek adı verilir. Geçit: Dağların arasındaki yollara geçit adı verilir. Tepe: Yüksekliği 500 metreyi geçmeyen yer kabartılardır.

8 Kafkas Dağları - Svaneti - GÜRCİSTAN

9 Ova Ova: Çevresine göre alçakta kalmış, akarsular tarafından derin biçimde yarılmamış geniş düzlüklerdir. Plato: Akarsular tarafından derin biçimde yarılmış yüksek ve geniş düzlüklerdir. Delta: Bir ırmağın çatallanarak denize veya göle kavuştuğu yerde oluşan üçgen biçimli ovalardır. Vadi: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturduğu “U” veya “V” şeklindeki uzun oluklardır.

10 Deniz: Okyanusların karaların içine doğru girmiş kollarıdır.
Koy: Denizin, karanın içine küçük girinti hâlinde sokulduğu yere koy denir. Koylar, körfezden daha küçük ve daha sığ girintilerdir. Körfez: Denizlerin, büyük ve derin girintiler halinde karaların içine sokulduğu yerlere körfez denir. Burun: Kara parçalarının denize doğru uzanmış bölümlerine burun denir. Boğaz: İki denizi birbirine bağlayan dar su geçitlerine boğaz denir. Ada: Etrafı sularla çevrili kara parçasıdır. Yarımada: Üç tarafı sularla çevrili kara parçasıdır. Göl: Karaların üzerinde bulunan dört tarafı kapalı çukurlardaki su birikintileridir. Akarsu: Yağmur, kaynak, buz ve kar sularının bir yatak içinde toplandıktan sonra, eğim doğrultusunda akıp giden sulardır. Akarsuların en küçüğü deredir. Dereler birleşerek çayları oluşturur. Çayların birleşmesiyle de en büyük akarsu olan ırmaklar (nehirler) oluşur. Coğrafi Kavramlar

11 Coğrafi Kavramlar Orman: Ağaçlarla kaplı geniş alanlara orman denir.
Kasaba: Kentlerden küçük, köyden büyük, henüz kırsal özelliklerini yitirmemiş olan yerleşim birimidir. Köy: Nüfusu az olan, şehirlerden uzakta bulunan küçük yerleşim alanlarıdır. Kırsal: Az insanın barındığı, genellikle kır durumda olan yer.

12 Ülkemizin Fiziki Haritası

13 Akdeniz Bölgesi Bölge yurdumuzun güneyinde, Akdeniz boyunca bir şerit halinde uzanır. Bölgenin yeryüzü şekillerinin ana çizgilerini Toros Dağları belirler. Başlıca Dağları: Toros Dağları, Bey Dağları, Sultan Dağı, Geyik Dağları, Bolkar Dağları, Aladağlar, Tahtalı ve Binboğa Dağları Başlıca Akarsuları: Asi, Seyhan, Ceyhan, Göksu, Manavgat, Aksu ve Dalaman nehirleri. Başlıca Gölleri: Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Acıgöl Başlıca Ovaları: Çukurova, Amik, Antalya ovaları.

14 Ege Bölgesi Ege Bölgesi’nin kıyıları çok girintili çıkıntılıdır. Bu durumun nedeni dağların denize dik uzanmasıdır. Bu yüzden kıyıda çok fazla koy, körfez, ada ve yarımada vardır. kıyılardan iç kesimlere gidildikçe yükselti artar. Başlıca Dağları: Kaz Dağları, Bozdağlar, Menteşe Dağları, Aydın Dağları, Sandıklı Dağları, Yunt Dağı, Madra Dağı, Murat Dağı Başlıca Akarsuları: Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes, Büyük Menderes Başlıca Gölleri: Marmara Gölü, Çamiçi (Bafa) Gölü Başlıca Ovaları: Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes ovaları

15 Marmara Bölgesi Bölgenin yeryüzü şekillerinin sadeliği göze çarpar. Bölgede genel olarak alçak tepelik alanlar, ovalar ve dalgalı düzlükler görülür. Bölgenin Karadeniz, Marmara Denizi ve Ege Denizi’ne kıyısı vardır. Marmara Denizi, Karadeniz’e İstanbul Boğazı, Ege Denizi’ne ise Çanakkale Boğazı ile bağlanmıştır. Başlıca Dağları: Samanlı Dağları, Uludağ, Biga Dağları, Yıldız Dağları, Koru Dağları. Başlıca Akarsuları: Sakarya, Meriç, Ergene nehirleri Başlıca Gölleri: İznik, Sapanca, Manyas, Ulubat gölleri Başlıca Ovaları: Sakarya, Ergene, Bursa ovaları.

16 Karadeniz Bölgesi Ülkemizin kuzeyinde yer alır. Dağlar kıyıya paralel uzandığı için kıyılar az girintili çıkıntılıdır. Sahil kesimi dardır, dağlar hemen yükselir. Kıyıdan iç kesimlere geçişler geçitlerle sağlanır. Başlıca Dağları: Kaçkar, Çimen, Kop, Mescit, Canik, Küre, Ilgaz, Köroğlu ve Bolu Dağları. Başlıca Akarsuları: Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya, Çoruh nehirleri Başlıca Gölleri: Uzungöl, Çağa, Melen (Efteni) ve Abant gölleri Başlıca Ovaları: Çarşamba, Bafra, Suluova, Taşova, Turhal ve Merzifon ovaları

17 İç Anadolu Bölgesi Orta Anadolu’da yer alır. İkinci büyük bölgemizdir. Yeryüzü şekilleri bakımından sade bir görünüme sahiptir. Kara ve demiryolu ulaşımına oldukça elverişlidir. Başlıca Dağları: Hasan Dağı, Karacadağ, Karadağ, Erciyes Dağı, Melendiz Dağları. Başlıca Akarsuları: Kızılırmak, Sakarya, Porsuk, Delice Çayı, Başlıca Gölleri: Tuz Gölü, Akşehir Gölü, Eber Gölü. Başlıca Ovaları: Konya ovası, Aksaray ovası Başlıca Platoları: Haymana, Cihanbeyli, Obruk, Bozok ve Uzunyayla platoları

18 Doğu Anadolu Bölgesi Türkiye’nin en büyük bölgesidir. Aynı zamanda yükseltisi en fazla olan bölgemizdir. Ağrı Dağı bölgenin ve Türkiye’nin en yüksek dağıdır. Başlıca Dağları: Kop, Allahuekber ve Munzur Dağları, Ağrı, Tendürek, Süphan ve Nemrut Dağı. Başlıca Akarsuları: Aras, Kura. (Fırat ve Dicle nehirlerinin kaynağı Doğu Anadolu Bölgesi’ndedir.) Başlıca Gölleri: Van Gölü, Çıldır, Erçek, Nazik, Hazar, Balık ve Bulanık gölleri Başlıca Ovaları: Malazgirt, Muş, Uluova, Elbistan, Tercan, Pasinler ve Iğdır ovaları.

19 Güney Doğu Anadolu Bölgesi
Yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Yer şekilleri sadedir. Bölgenin kuzey kesiminde Toros Dağlarının devamı uzanır. Başlıca Dağları: Karacadağ, Kartal Dağları Başlıca Akarsuları: Fırat ve Dicle nehirleri Başlıca Gölleri: Doğal oluşumlu göl yoktur. Fırat ve Dicle üzerinde kurulmuş baraj gölleri bulunur. Başlıca Ovaları: Harran, Suruç, Ceylanpınar, Birecik

20 Ülkemizin Bölgeler Haritası

21 Bölgelerimiz ve Özellikleri
Bölgelerimizle İlgili Bazı Önemli Bilgiler En dağlık bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesi’dir. En uzun nehir Kızılırmak’tır. En büyük gölü Van Gölü’dür. Yüzölçümü en büyük bölgemiz, Doğu Anadolu Bölgesi’dir. Yüzölçümü en küçük bölgemiz Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir. En büyük dağı Ağrı Dağı’dır. Balıkçılığın en yaygın olduğu bölgemiz Karadeniz Bölgesi’dir. En fazla heyelan olan bölgemiz Karadeniz Bölgesi’dir. En fazla iç göç alan bölgemiz Marmara Bölgesi’dir. Seracılığın en yaygın yapıldığı bölgemiz Akdeniz Bölgesi’dir. Nüfusu en az olan bölgemiz Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir. En fazla platonun olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesi’dir.

22

23

24