Davranışsal yaklaşım (Watson, Skinner, Pavlov, Thorndike…)

... konulu sunumlar: "Davranışsal yaklaşım (Watson, Skinner, Pavlov, Thorndike…)"— Sunum transkripti:

1 Davranışsal yaklaşım (Watson, Skinner, Pavlov, Thorndike…)
Uyarıcı-Davranış psikolojisi… Bireyin gözlenebilen (dolayısıyla ölçülebilen) davranışlarını incelemeyi amaçlar. Amacı çevredeki uyarıcı koşullarla (uyarıcının cinsi, şiddeti ve tekrarı), ortaya çıkan davranışın (türü, kuvveti ve frekansı) arasındaki ilişkiyi inceler. Öğrenme süreci, çevredeki ödüllendirme koşullarıyla açıklanır.

2 Pavlov un köpeği Skinner ın faresi Thondike’ın kedisi

3 https://youtu.be/xsQiYlMeSDM

4 YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM
“Bilginin en önemli özelliği insanların kendileri tarafından yapılandırılmasıdır.” “Bir şeyi bilen onu açıklayabilendir” YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM

5 Yapılandırmacılık = Constructivism
Oluşturmacılık Kurmacı Anlayış Bütünleştiricilik Yapılandırıcı öğrenme Yapılandırmacı öğrenme Oluşumcu Yaklaşım

6 YAPILANDIRMACILIK NEDİR?
Bu terim bilginin öğrenci tarafından yapılandırılmasını ifade eder. Her öğrenci öğrenirken, anlamı, bireysel ve sosyal olarak yapılandırır. Esasen öğrenme dediğimiz şey, bu anlamlandırma ya da anlam yapılandırma sürecidir.

7 Yapılandırmacı Yaklaşım nedir?
Saban, (2000)

8 YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMIN TEMEL ÖZELLİKLERİ
Öğretme değil öğrenme ön plandadır. Öğrencinin özerkliği ve girişimciliği cesaretlendirilir. Öğrencide öğrenme istek ve amacı yaratmak önemlidir. Öğrenci bilgiyi sorgulamalıdır.

9 Öğrenmede yaşantı önemli yer tutar.
Öğrencinin doğal merakı desteklenmelidir. Öğretmen öğrencinin sadece NE öğrendiği ile değil, NASIL öğrendiği ile de ilgilenmelidir. Öğrenmede tahmin etme, yaratma ve analiz önemli yer tutar.

10 YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM İLKELERİ
1.ÖĞRENME AKTİF BİR SÜREÇTİR 2. İNSANLAR ÖĞRENİRKEN, ÖĞRENMEYİ ÖĞRENİR 3. ANLAM OLUŞTURMANIN EN ÖNEMLİ EYLEMİ ZİHİNSELDİR 4. ÖĞRENME VE DİL İÇ İÇEDİR 5. ÖĞRENME SOSYAL BİR ETKİNLİKTİR 6. ÖĞRENME BAĞLAMSALDIR 7. ÖĞRENMEK İÇİN BİLGİYE İHTİYAÇ DUYARIZ 8. ÖĞRENME ZAMAN ALIR

11 1. ÖĞRENME AKTİF BİR SÜREÇTİR
Öğrenme, dışarıda var olan bilginin pasif bir şekilde kabullenişi değildir. Öğrenci sürekli bir şeyler yapma ihtiyacındadır ve öğrenme, öğrencinin sürekli çevresi ile meşgul olmasını gerektirir.

12 2. İNSANLAR ÖĞRENİRKEN, ÖĞRENMEYİ ÖĞRENİR
Öğrenme hem anlam yapılandırmayı hem de anlama sistemlerinin yapılandırılmasını içerir. Örneğin: tarihsel olayların kronolojisini öğrendiğimizde aynı zamanda kronolojinin anlamını da öğreniriz. Yapılandırdığımız her anlam, benzer bir duruma uyan diğer durumlara daha iyi bir anlam verebilmemizi sağlar.

13 3. ANLAM OLUŞTURMANIN EN ÖNEMLİ EYLEMİ ZİHİNSELDİR
Anlam yapılandırma, akılda meydana gelir. Fiziksel hareketler deneyimler özellikle çocuklarda, öğrenme için gerekli olabilir fakat yeterli değildir. Ellerimizi olduğu kadar zihnimizi de meşgul edecek etkinlikler yapmalıyız.

14 4. ÖĞRENME VE DİL İÇ İÇEDİR
Kullandığımız dil, öğrenmeyi etkiler. Araştırmacılar insanların öğrenirken kendi kendilerine konuştuklarını işaret etmişlerdir.

15 5. ÖĞRENME SOSYAL BİR ETKİNLİKTİR
Geleneksel eğitim öğreneni bütün sosyal etkileşimlerden ayrı tutarak eğitimi öğrenenle öğreniler materyaller arasında bire bir ilişki olarak görmektedir. Yapılandırmacı görüş, öğrenmenin sosyal yönünü kabul etmektedir. Etkileşimi ve bilginin kullanımını öğrenmenin önemli öğeleri olarak görür.

16 6. ÖĞRENME BAĞLAMSALDIR Öğrendiklerimiz hayatımızın geri kalan kısımlarından kopuk olarak soyut bir düzlemde gerçekleşmez. Bildiklerimiz, inançlarımız, korkularımız ve önyargılarımız öğrenmemizi etkiler. Öğrenmemizi yaşantılarımızdan ayrı tutamayız.

17 7. ÖĞRENMEK İÇİN BİLGİYE İHTİYAÇ DUYARIZ
Yeni bilgiyi, üzerine inşa edeceğimiz önceki bilgilerden geliştirdiğimiz bazı yapılar olmaksızın özümsemek mümkün değildir. Ne kadar biliyorsak o kadar öğreniriz. Bu nedenle öğrenmesini istediğimiz kişilerin ön öğrenmesini harekete geçirerek işe başlamalıyız.

18 8. ÖĞRENME ZAMAN ALIR Anlamlı öğrenme için fikirleri yeniden gözden geçirmeye, üzerinde iyice düşünüp taşınmaya, onlarla oynamaya ve onları kullanmaya gereksinim duyarız ve bu da zaman alır.

19 YAPILANDIRMACILIK EĞİTİM DURUMLARINI YENİDEN DÜZENLER
Bilgi ve bilmenin doğasına ilişkin bildiklerimiz eğitim durumlarını düzenlememiz için bir temel sağlar. Eğer öğrencilerin pasif olarak bilgiyi aldıklarına inanırsak öğretimde öncelik bilginin aktarımı olacaktır. Eğer öğrencilerin bilgiyi alırken kendi bilgisini de ürettiğini düşünürsek anlama ve anlam geliştirme üzerine odaklanırız.

20 Amaç, kişinin bilgiyi özümsemede aktif rol oynayarak onu kendi zihinsel şemalarında yerli yerine oturtabilmesidir. Öğrencinin okulda aldığı bilgileri gerçek hayata uyarlayabilmesi, bir takım bilgi parçalarını ezberlemesinden daha değerlidir.

21 Öğretmenlerin öğretim programlarını sabit değişmeyen yapılar, kendilerini de bilginin yegane kaynağı olarak görmeleri yerine hem öğretim programlarını hem ders işleme yöntemlerini sürekli analiz etmelerini gerektirir.

22 Konuyu özetlersek, Yapılandırmacı Kuram ve Öğrenme;
Aktif olarak bilginin yapılandırılmasıdır. Şu anki ve geçmiş bilgiye dayalı kavramların ya da fikirlerin inşa edilmesidir. Birey tarafından bir etkileşime girilen dünyanın yorumlanması sürecidir. Ama bilgiyi algılamak, bilgiyi yapılandırmak ile eş anlamlı değildir. Bir başka deyişle yapılandırmacılık cevre ile insan beyni arasında güçlü bir bağ kurmadır

23 Öğrenenin etkin rol aldığı yapılandırmacı öğrenmede, okumak ve dinlemek yerine tartışma, fikirleri savunma, hipotez kurma, sorgulama ve fikirleri paylaşma gibi katılım yoluyla öğrenme gerçekleşir.

24 Yapılandırmacı öğrenme, öğrenen merkezli olduğu için, öğrenciler tüm öğrenme süreçlerine etkin biçimde katılarak, yani konuşarak, yazarak, tartışarak, geçmiş yaşantılarıyla bağlantı kurarak, edindiği bilgileri günlük yaşama uygulayarak, sorun çözerek ve bağımsızca düşünerek öğrenirler.

25 Yapılandırmacı anlayışa bir örnek
Yandaki 3 tarlayı bölmeden 2 kişi arasında nasıl paylaştırırız? Bu soru karşında öğrencilerin aklına genelde teori olarak öğrendikleri ve anlamlandıramadıkları “PİSAGOR TEORİSİ “( a²+ b² = c²) gelmez. Ancak yapılandırmacı öğretimde ders bu tür örneklerle işlenip, öğrencilerin bilgiyi yapılandırması, daha anlamlı ve kalıcı kılmaları (1 ve 2 nolu tarlayı birisine, 3 nolu tarlayı diğerine vermek suretiyle bölmeden paylaşım sağlanır.) mümkündür. Tarla 1 Tarla 2 Tarla 3

26 5E Modeli Aşamaları Girme (Engage) Keşfetme (Explore)
Açıklama (Explain) Derinleştirme (Elaborate) Değerlendirme (Evaluate)

27 1. Girme Aşaması (Engage)
Bu aşama öğrencilerin ön bilgilerinin açığa çıkarılarak ve yeni öğrenilecek konuya merak uyandırıcı bir girişin yapıldığı bölümdür.

28 2. Keşfetme Aşaması (Explore)
Bu aşama öğrencilerin aktif olarak sorunu çözmek için düşünceler ürettiği ve çözüm yolları bulabildiği bölümdür

29 3. Açıklama Aşaması (Explain)
Bu aşama öğretmenin öğrencilerin yetersiz olan düşüncelerini doğru olanları ile değiştirmesine yardımcı olduğu, öğretmenin gerekli açıklamaları yaptığı aşamadır.

30 4. Derinleştirme Aşaması (Elaborate)
Bu aşamada öğrenciler kazandıkları bilgileri yeni olaylara ve problemlere uygulayarak zihinlerinde daha önce var olmayan yeni kavramları öğrenmiş olurlar.

31 5. Değerlendirme Aşaması (Evaluation)
Bu aşamada öğretmen problem çözerken öğrencileri izleyerek ve onlara sorular sorarak, aynı zamanda yeni kavram ve becerileri öğrenmede, öğrencilerin kendi gelişimini değerlendirmelerine yardımcı olur

32 5e’ye örnek ders planı hazırlama

33 5E’ye göre Ders Planı Bölümleri
Ders adı, sınıf, Ünite adı, Konu, Önerilen süre Bölüm 2 Öğrenci kazanımları, Ders içi ilişkilendirme, Ölçme ve değerlendirme, kullanılan araç ve gereçler Bölüm 3 5 E aşamaları

34 Sizden istediklerim! - Girme
Öğrenci motivasyonunu artırıcı bir giriş İlginç bir olay Sosyo-bilimsel bir olay Sizin değil onların ilgi duyacakları bir olay! Eski bilgilerini yeni bilgilere uygulayabilecekleri bir giriş yapın!

35 Keşfetme İlgili kazanımı/ları ortaya çıkarabilecek ve BSB’leri kullanabilecekleri etkinlikler tasarlayın ve bunları çalışma yaprakları şeklinde ders planına ekleyin

36 Açıklama Konuyu öğrencilere nasıl açıklayabileceğinizi tasarlayın
Öğrencilerin yanlış yönlenmelerini nasıl engelleyebileceğinizi keşfedin

37 Derinleştirme Öyle etkinlikler tasarlayın ki, öğrenciler öğrendikleri bilgileri yeni durum ve olaylara uygulayabilsinler

38 Değerlendirme Alternatif ölçme ve değerlendirme araçları kullanarak onları değerlendirin

39 General George S. Patton
“İnsanlara bir şeyin nasıl yapılması gerektiğini söylemeyin.Yapılmasını istediğiniz şeyin ne olduğunu söyleyin ve yaratıcılıkları ile sizi nasıl hayran bırakacaklarını görün.” General George S. Patton

40 Fen bilimleri öğretim ortamları
Formal İnformal Fen laboratuarları Okul bahçeleri Dağ ve göl gezisi etkinlikleri Ağaç dikimi etkinliği Evcil hayvan günü etkinliği Toprak çeşitlerinin incelenmesi etkinliği Bitki çeşitliliği Hayvan tanıma Böcek tanıma Mikroskobik canlı tanıma Bilim merkezleri Hayvanat bahçeleri ve doğal yaşam parkları

41 ARGÜMANTASYON (bilimsel tartışma)
Argümantasyon, bilimsel iddiaların, deneysel ya da kuramsal deliller ile desteklendiği ve değerlendirildiği bilimsel tartışma ve sosyal etkileşim sürecidir (Jimenéz-Aleixandre ve Erduran, 2008).

42 Bu süreçte, öğrencilerin bilimsel ya da sosyo-bilimsel (toplumda gündem oluşturan bilimsel içerikli temalar; örneğin GDO, nükleer santraller, vb.) içerikli konularda argümanlar oluşturmaları, oluşturulan argümanları ve gerekçelerini sorgulamaları, farklı bakış açılarıyla oluşturulan argümanları değerlendirerek bilimsel anlamda nitelikli açıklamalara ulaşmaları beklenir (Driver, Newton ve Osborne, 2000).

43 Fen bilimleri eğitimi araştırmalarında sıklıkla başvurulan Toulmin argüman modeli, bu bağlamda oluşturulan bir argümanın üç temel bileşeni olduğunu belirtir (Şekil 1): Veri, iddia ve gerekçe.

44

45 Kuşlar yumurtlayarak çoğalır ve vücutları tüylerle kaplıdır.
Tavuk kuştur Çünkü, tavuklar yumurtlayarak çoğalırlar ve vücutları tüylerle kaplıdır Doğurabilseydi memeli olurdu Kuluçkaya yatarlar. Bütün kuşlar uçmak zorunda değil.

46 Öğrencilerin bu sürece dâhil olabilmesi için sınıf içerisinde bir takım etkinliklerin yapılması gerekmektedir. Bu etkinlikler; ifadeler tablosu, kavram haritaları, deney raporu hazırlama, karikatürlerle ve hikayelerle yarışan teoriler, bir argümanı yapılandırma, tahmin et-gözle-açıkla, bir deney tasarlama, fikirler ve kanıtlarla yarışan teoriler şeklindedir (Osborne, Erduran & Simon, 2004).

47 İfadeler tablosu, öğrencilerin konu bilgisi içeren cümlelerin doğru veya yanlış olduğuyla ilgili fikirlerini gerekçeleriyle (neden) belirtecekleri yapıdadır (Gilbert & Watts, 1983).

48 Hazırlanan kavram haritalarındaki eksikleri ve kavramlar arasındaki ilişkilerin doğru veya yanlış olduğunun bulunması ve tartışılması istenebilir (Yeşiloğlu, 2007; Ceylan, 2012)

49

50 Karikatürlerle yarışan teorilerde öğrencilerin eğlenerek etkinliğe katılabilmeleri için iki veya daha fazla iddia içeren karikatürlerle tartışmaları istenir (Keogh & Naylor, 1999)

51

52 Deney raporu etkinliğinde eksik ve yanlış bilgi içeren, başka öğrenciler tarafından hazırlanmış bir deney raporu öğrencilere verilerek eksiklikleri ve yanlışlıkları tartışılır (Goldsworthy, Watson & Wood Robinson, 2000).

53 Aynı konu üzerinde farklı hikayeler verilerek hangi hikayeyi neden desteklediklerini tartışmaları hikayelerle yarışan teoriler etkinliğidir (Osborne vd., 2004). Öğrencilere bir konu hakkında bir hipotez oluşturmaları ve oluşturdukları bu hipotezi ispatlamak için bir deney tasarlamaları istenir. Tasarladıkları deneylerde hangi değişkenleri inceleyeceği ve hangi sıklıkla ölçüm yapacağı gibi olaylar tartışılır

54 Tahmin et- gözle- açıkla etkinliğinde ise öğrencilere henüz yaşamadıkları bir olay ile ilgili fikirleri sorulur; daha sonra olayı yaşamaları, gözlem sonuçları ile tahminlerini karşılaştırarak tahminin doğruluğu ve yanlışlığı ile ilgili tartışmaları istenir (Özkara, 2011).

55 Fikirler ve kanıtlarla yarışan teoriler de öğrencilere iki farklı olay anlatılır. Daha sonra bu olayla ilgili ya da ilgisi olmayan bir takım ifadeler verilir. Ellerindeki bu ifadelerden hangilerinin olay ile ilgili delil olarak kullanabileceklerini ya da kullanamayacaklarını tartışmaları sağlanır

56

57