ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Uz. NÜKET GÜNDÜZ.

... konulu sunumlar: "ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Uz. NÜKET GÜNDÜZ."— Sunum transkripti:

1 ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Uz. NÜKET GÜNDÜZ

2 ÖĞRETİM STRATEJİSİ Öğretim stratejisi, bir öğretmenin, dersin veya bir konunun öğretilmesinde hedefe ulasmak için seçilecek öğretim metodu, çesitli teknikler ve hatta değerlendirme biçiminin uyum içinde olmasıdır.

3 SUNUS YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİ Genel olarak bilginin öğretmen tarafından anlamlandırılarak bir düzen içinde sunularak öğretilmesi esastır. Öğretmen merkezlidir. Öncelikle kavram ve genellemeler sunulur, sonra bunların anlasılmasını sağlayacak örnekler verilir. Karmasık konuların kısa sürede öğretimine uygundur. Öğrenciyi aktif kılacak tekniklerle bu strateji, etkili öğrenmeyi sağlayabilir.

4 Tüm bilgilerin öğretmen tarafından aktarılmasıyla ilke kavram ve genellemelerin öğretildiği bir öğretme yoludur. Bilgiler asamalılık ilkelerine göre (yakından uzağa, bilinenden bilinmeyene, somuttan soyuta, genelden özele, basitten karmasığa doğru) çok dikkatli düzenlenir ve öğrenci tarafından alınması kolay hale getirilir. Bütünden parçaya (Genelden özele) doğru bir sunumu olduğundan tümdengelim yaklasımı esastır.

5 Daha çok olgu, genelleme ve kavramların öğretiminde kullanıldığı için bu soyut konuların örneklerle, araç- gereçlerin ve kavram haritalarının kullanımıyla somutlastırılması önemlidir. Öğrencinin etkin katılımı söz konusu olduğu için öğretmenin öğrencinin dikkatini sürekli kontrol altında tutmak için yoğun bir etkilesime geçmesi yararlıdır. Bu etkilesim içi bir miktar soru-cevap yöntemine basvurulur.

6 Öğrenme etkinliklerinin baslangıcında ve bilgi düzeyinde hedef-davranısların kazandırılmasında kullanılır. Öğretmen bu yaklasımda konu alanlarını (içeriği) anlamlı bir yapı bütünlüğüne getirerek etkili bir sekilde sunar. Öğrenmeler temel kavramlara dayalı olarak sağlanır.

7 Bu stratejide su maddelere dikkat edilir;
Anlamlı öğrenmede; öğretmenin konuyu açıklaması yanında öğrencinin ilgili konuda düsüncelerini, takıldığı noktaları, yeni bilgiler arasındaki iliskileri ve sonuçları ortaya çıkarması istenir. Öncelikli sunumu öğretmen yapıyor daha sonra sürece öğrenci katılıyor. Konuların sunulmasında ağırlık anlatım ve konusmadadır, fakat bol örnek kullanılmalıdır. - soru-cevap ve tartısma teknikleri kullanmalı,

8 özellikle soyut kavramların öğretilmesinde grafik, resim sema ile diğer duyu organlarına yönelik uyarıcılar kullanılmalı, - görsel araç ve çizimlerle desteklenmelidir Öğretim genelden- özele (tümdengelim) doğru hiyerarsik bir yapı ve sırayla gerçeklestirilir. Önce gelen kavram, ilke, genellemeler verilir. Sonra da daha özel bilgiler ve örnekler verilir.

9 Sunus yoluyla öğretim yaklasımının planlanısı üç asamada gerçeklestirilir;
1- Öğrenciden beklenen davranış belirlenir, 2- İşlenecek konu belirlenir, 3- Örnekler seçilir ve hazırlanır. Örnekler hedef ve içeriğe uygun olmalıdır. Sunuş yoluyla öğretim stratejisi içerisinde öğrencinin bir miktar aktif olarak olayların içerisine dahil edildiği kısmende olsa görülmektedir.

10 SUNUş YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİNİN AşAMALARI VE ETKİLİ OLDUĞU DURUMLAR
Bir dersin giriş bölümünde kullanılır. Her hangi bir konu ile ilgili ön öğrenmelerin yeterli olmadığı ve konunun yeni öğretileceği durumlarda kullanılır. Sunuş yoluyla öğrenme yaklaşımında öğretmen bilgileri düzenleyerek etkin bir şekilde dersini işler. Bu süreçte dersi sıkıcılıktan kurtarmak için aşağıdaki önlemler alınmalıdır:

11 Farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanma,
Konuları bütünden- parçalara bölerek verme, Öğrencinin çok sayıda duyu organını kullanarak fikirleri en somut yollarla anlatması, Ön organize edicileri (kavram haritası, matriks vb. ) kullanma,

12 Öğrencilerin aktif katılımını ( örnek verme, düşüncelerini açıklama, tartışma) sağlama,
Soru-Cevap tekniğini kullanma, Öğrenmeye güdüleme, ilgi ve dikkat çekme, pekiştireç kullanma, Öğretim materyali ya da araç-gereci kullanma, Dersin sonunda konuyu kısaca özetleme.

13 Birçok kavram arasında ilişki kurularak daha iyi anlamayı sağlamada kullanılır.
Kavramların ve soyut konuların öğrenimini sağladığı için, daha çok ilköğretimin sınıflarından itibaren kullanılır. Öğretmen konuları en somut yollarla ve öğrencinin tüm duyu organlarını harekete geçirecek sekilde sunmalıdır.

14 Sunuş Yoluyla Öğretimin Yaygın Olarak Kullanılmasının Nedenleri;
Bir dersi yapılandırmada ve sunmada diğer yaklaşımlara göre daha kolaydır. Olgu, olay ve soyut kavramları öğretmede diğer yaklaşımlara göre daha etkilidir. Öğretmen bir tanımı öğretirken, öğrencilerin tanımını doğru öğrendiklerinden emin olur. Diğer yaklaşımlara göre daha az zaman alır.

15 Buluş Yoluyla Öğretim (J
Buluş Yoluyla Öğretim (J.BRUNER): Öğretmenin rehberliğinde öğrenciye bir problem durumunun sunulması ve öğrencinin genellemelere keşfederek ulaşması esastır. Sunuşta kavram ve genellemeler baslangıçta öğretmen tarafından sunulurken, bu stratejide öğrencinin verilen örneklerden yola çıkarak genellemelere kendisinin ulaşması beklenir.

16 Öğrenci merkezlidir. Bu stratejide öğretmenin rolü, hazır bilgiyi öğrenene sunmak değil, kendi kendine öğrenebileceği ortamı olusturarak, bilgiyi kesfetmekte öğrenciye rehberlik etmektir. Bruner, öğrenmede konu alanı yapısını anlamanın önemini vurgulamıstır. Bu yapıyı doğru anlayabilmenin yolunun ise, bireyin öğrenmede aktif olması ve bulus yapması olduğunu savunmustur.

17 Ayrıca, öğrenmede tümevarım, usavurma yolunun üstünlüğünü benimsemistir. Bulus yoluyla öğrenme, öğrencinin kendi etkinliklerine ve gözlemlerine dayalı olarak yargıya varmasını tesvik edici bir öğretim yaklasımıdır.

18 Bulus yoluyla öğrenmenin en önemli üstünlüğü, öğrencinin merak güdüsünü uyandırması ve güdülenmislik düzeyini cevapları buluncaya kadar, çalısma boyunca sürdürebilmesidir. Bir diğer üstünlüğü de öğrencileri bağımsız olarak problem çözmeye yönlendirmesidir. Öğrenciler, bilgiyi alıp özümsemekten çok, bilgiyi analiz etmeye, uygulamaya, sentez yapmaya zorlanmaktadır.

19 Bulus yoluyla öğretim stratesnde öğretmenin anlamlı bilgi bütünlü olusturmaktansa öğrencilerin merak duygularını, problem çözme, deney yapma kabiliyetlerini ön plana çıkarması esastır. Bu bağlamda bulus yoluyla öğretim stratejisi iki sekilde kullanılır.

20 Yapılandırılmıs Bulus: Öğretmenin kazanılacak hedef ve davranısları belirlediği ve bulunması gereken ilke, kavram ya da çözümle ilgili verileri, örnekleri organize ettiği yaklasımdır.. Sorular sorarak öğrencilerin ellerindeki verileri analiz etmelerine ve sonuca ulasmalarına yardım eder. Yapılandırılmamıs Bulus: Burada hedefler ve kazanımlar planlanmamıstır. Doğal bir ortamda kavramları, ilkeleri ve bir problemin çözümünü bireyin kendi kendine bulmasıdır.

21 Bulus Yoluyla Öğretim Stratejisinin Planlanması :
1- Öğrenciye kazandırılacak hedef davranıslar belirlenir. 2- Öğrenme konularıyla ilgili somut örnek durumları ve örnek olmayan durumlar belirlenir. 3- Örnekler öğrencinin merakını sürdürecek bir sekilde basitten karmasığa doğru sıralanır. 4- Fazla zaman gerektirdiği için zamanın iyi ayarlanması gerekmektedir.

22 Bulus / Kesfetme Yoluyla Öğretim Yaklasımının Adımları;
1- Öğretmen örneği sunar, 2- Öğrenci örneği tanımlar, 3- Öğretmen ek örnekler sunar, 4- Öğrenci yeni örnekleri tanımlar, ilk örnekle bağ kurar, 5- Öğretmen ek örnekler verir ve olumsuz örnekler sunar,

23 6- Öğrenci örnekleri karsılastırır ve duruma ters düsen örnekleri belirler, 7- Öğretmen öğrenciden anında örneğin özelliğini ya da iliskiyi bulmasını ister, 8- Öğrenci tanımı yapar ve iliskiyi kurar, 9- Öğretmen öğrenciden ek örnekler bulmasını ister.

24 3-Arastırma-İnceleme Yoluyla Öğretim (J.DEWEY):
Öğrenciye bir problem durumu sunulur. Öğrenciden problem çözme sistematiğine uygun olarak verilen bir problemi çözmesi sağlanır. Öğrenci merkezlidir. Bulus yoluyla öğretim stratejisi kapsamında problem çözmenin basamaklarını öğrenen birey gündelik yasamda karsılastığı problemleri bu strateji basamağında bireysel olarak çözümler.

25 Öğrencinin problem çözme becerisini kullanarak bilimsel yöntem izlemesini gerektiren bir öğretim yoludur. Bu asamada öğrenciler arastırma etkinliklerini problem çözme yoluyla öğrenirler. Bu stratejide öğrenci konularla ilgili problemlerin çözümüne ulasmakla kalmaz, karsılasabileceği benzer problemlerin çözüm yolunu da öğrenir.

26 Arastırma stratejisinde öğretmen önbilgi dahi vermez, tümüyle öğrenci etkindir. Öğrenci tüm bilgilere kendi ulasır, öğretmen rehberdir. Arastırma yoluyla öğretim, öğrenciye üst düzey düsünme becerilerini kazandırır. Bu stratejide sınıf içi ve sınıf dısı etkinliklerle problem çözüm süreci devam ettirilir.

27 Yine bu stratejide yaparak yasarak öğrenme en üst düzeye ulasır
Yine bu stratejide yaparak yasarak öğrenme en üst düzeye ulasır. Öğrenci süreçte tamamen aktif bir rol oynar. Arastırma-inceleme yoluylaöğretim stratejisi özellikle uygulama ve daha üst düzeydeki hedef alanlarının öğrenciye kazandırılmasında etkilidir. Öğretmen süreçte rehberdir, ön bilgi dahi vermez.

28 Arastırma - inceleme yoluyla öğretim stratejisinin uygulanması
1- Problemin farkına varma (Problemin hissedilmesi ve belirlenmesi) 2- Problemi tanımlama ve sınırlandırma 3- Problem durumu ile ilgili bilgilerin toplanması. 4- Problemin çözüm seçeneklerini belirleme (hipotezler / denenceler olusturma)

29 5- Problemin çözümü için yöntem gelistirme, veri toplama ve analiz etme. 6- Hipotezleri test etme, doğruluklarını belirleme 7- Çözüme ulasma, uygulama ve sonuçlandırma.

30 Bu strateji özetlenecek olursa; Öğrencileri bilimsel arastırma yöntemlerine alıstırma yaklasımıdır. Öğrenci, çevredeki problemleri algılar, tanımlar, verileri toplar, geçici çözüm yolları gelistirir ve bunların mümkün olup olmadığını test eder. Bu sekilde yetisen öğrenciler, gelecekte karsılasacakları problemleri de bilimsel zihniyet ve metotlarla çözmeyi öğrenmis olurlar.

31 TEŞEKKÜRLER