İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEMEL EĞİTİM

... konulu sunumlar: "İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEMEL EĞİTİM"— Sunum transkripti:

1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEMEL EĞİTİM
Uzm. CANAN TORUN İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI

2 İŞ SAĞLIĞI NEDİR? İŞ GÜVENLİĞİ NEDİR?
Çalışma koşullarını ve üretim araçlarını sağlığa uygun hale getirmek; çalışanları zararlı etkilerden koruyarak işin ve çalışanın birbirine uyumunu sağlamak üzere yapılan çalışmalar bütünüdür. İŞ GÜVENLİĞİ İşin yapılması sırasında işyerindeki fiziki çevre şartları sebebiyle işçilerin maruz kaldıkları sağlık sorunları ve mesleki risklerin ortadan kaldırılması veya azaltılması için yürütülen önlemler dizisidir.

3 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI NEDİR?
İş kazası ve hastalık şeklinde ortaya çıkan tehlikelerden çalışanları korumak, Zarar verici etkileri asgariye indirmek, Fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik halini hedeflemek, Üretim ve işletme güvenliğini sağlamak.

4 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN YARARI NEDİR?
Çalışanları çalışma şartlarının olumsuz etkilerinden ve kazalardan korur, çalışanların rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlar. Çalışan katılımını ve motivasyonunu artırır. İş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle oluşabilecek iş ve iş gücü kayıplarını en aza indirir. İş veriminde artış ve maliyetlerin düşürülmesini sağlar. Çalışma ortamlarında alınan tedbirlerle, işletmeyi tehlikeye sokabilecek yangın, patlama, makine arızaları vb. durumların ortadan kaldırılması neticesinde işletme güvenliğini sağlar.

5 4857 sayılı İŞ KANUNU 6331 sayılı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU

6 4857 sayılı İŞ KANUNU Haftalık çalışma süresi : en fazla 45 saat
Günlük çalışma süresi : en fazla 11 saat Ara dinlenmesi : 4 saat ve daha kısa ; 15dk 4 saat – 7,5 saat arası ; 30dk 7,5 saatten fazla süreli ; 1 saat **Ara dinlenmeleri çalışma saatinden sayılmaz.

7 4857 sayılı İŞ KANUNU Fazla çalışma yaptırılamayan işler;
Sağlık kuralları bakımından azami 7,5 saat ve daha az çalışılması gereken işlerde, Saat 20:00’ dan 06:00’ a kadar geçen sürede çalışılan işlerde, Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon, tünel inşaatı gibi işlerin yer ve su altında yapılanlarında.

8 4857 sayılı İŞ KANUNU Fazla çalışma yaprırılamayan işçiler;
18 yaşını doldurmamış işçiler, Sağlık raporu ile fazla çalışmaya elverişli olmayan işçiler, Gebe, yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçiler, Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçiler.

9 4857 sayılı İŞ KANUNU Gece çalışması;
20:00 ile 06:00’ a kadarki 11 saat, En fazla 7,5 saat çalışılabilir, Yılık ücretli izin; Hizmet süresi; 1-5 yıl arası olanlar --- en az 14 gün 5-15 yıl arası olanlar--- en az 20 gün 15 yıl ve üzeri olanlar– en az 26 gün *18 yaş altı ve 50 yaş üstü olanlar en az 20 gün

10 4857 sayılı İŞ KANUNU Çocuk İşçi 14 yaş bitmiş 15 yaş bitmemiş
Okula gidiyorsa Günde 2 saat Haftada 10 saat Okula gitmiyorsa Günde 7 saat Haftada 35 saat Genç İşçi 15 yaş bitmiş 18 yaş bitmemiş Günde 8 saat Haftada 40 saat

11 4857 sayılı İŞ KANUNU

12 4857 sayılı İŞ KANUNU

13 4857 sayılı İŞ KANUNU

14 4857 sayılı İŞ KANUNU İş Akdinin Feshi; İhbar süreleri;
6 aydan az çalışmışsa : 2 hafta 6 ay – 1,5 yıl çalışmışsa : 4 hafta 1,5 yıl – 3 yıl çalışmışsa : 6 hafta 3 yıl’ dan fazla çalışmışsa : 8 hafta

15 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
6331/ İşverenin yükümlülükleri; İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; Mesleki risklerin önlenmesi, Eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, Organizasyonun yapılması, Gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, Sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi , Ve mevcut durumun iyileştirilmesi , *için çalışmalar yapar.

16 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
6331/ Çalışanların yükümlülükleri; İSG ile ilgili eğitim ve talimatlara uymak diğer çalışanların güvenliklerini tehlikeye atmamak, Kişisel Koruyucu Donanımları (KKD) kullanmak, Riskleri ve tehlikleri haber vermek, İşverenle işbirliği yapmak.

17 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
6331/ Çalışanların yükümlülükleri; İSG ile ilgili eğitim ve talimatlara uymak diğer çalışanların güvenliklerini tehlikeye atmamak, Kişisel Koruyucu Donanımları (KKD) kullanmak, Riskleri ve tehlikleri haber vermek, İşverenle işbirliği yapmak.

18 RİSK NEDİR? TEHLİKE NEDİR?

19 TEHLİKE; İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini ifade eder. RİSK; Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir.

20 *RİSK TEHLİKENİN SONUCUDUR!

21 Tehlikelerin tanımlanması
*RİSK TEHLİKENİN SONUCUDUR! Tehlikelerin tanımlanması

22 Risklerin değerlendirilmesi
*RİSK TEHLİKENİN SONUCUDUR! Risklerin değerlendirilmesi

23 *RİSK TEHLİKENİN SONUCUDUR!
Risklerin kontrolü

24 RİSK KONTROL ÖNLEMLERİNİN HİYERARŞİK DÜZENİ
1- Tehlikelerin ortadan kaldırılması 2- Tehlikeli olanı daha az tehlikeli olanla değiştirmek 3- Mühendislik önlemleri 4- İdari önlemler 5- Kişisel Koruyucu Donanım

25 İŞ KAZASI Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, Sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, Kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalıların,işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirildiği sırasında, *meydana gelen, sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen veya ruhen arızaya uğratan olaydır.

26 MESLEK HASTALIĞI Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

27 MESLEK HASTALIĞI

28 Meslek hastalıkları %100 önlenebilir.
İş kazalarının %98’i önlenebilir.

29 İŞ HİJYENİ İŞ HİJYENİ işyerinde oluşan sağlık ve iyilik halini bozan ortam koşullarını yaratan, hastalığa ve yaralanmalara neden olan, etmenlerin belirlenmesi, gözlemlenmesi, değerlendirilmesi ve kontrol altına alınmasıdır.

30 İŞ HİJYENİ BİYOLOJİK KİMYASAL FİZİKSEL ERGONOMİK PSİKOSOSYAL
BAKTERİLER VİRÜSLER MANTARLAR PARAZİTLER BÖCEKLER… KİMYASAL TOZLAR GAZLAR BUHAR DUMAN SİS… FİZİKSEL GÜRÜLTÜ TİTREŞİM TERMAL KONFOR AYDINLATMA RADYASYON BASINÇ… ERGONOMİK PSİKOSOSYAL

31 KİMYASAL RİSK ETMENLERİ
.

32 Dikkat ediliyor mu? Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (Tehlike Bilgi Formları) aşağıdaki bilgiler içermelidir: Kimyasalın Tanımı Kimyasalın Kullanımı Firmanın Tanıtımı İçindeki Tehlikeli Kimyasalların Bileşimi Fiziksel ve Kimyasal Özellikler Yangın ve Patlama Bilgileri Sağlık için Yarattığı Tehlike Bilgileri Kullanım Sırasında Alınması Gereken Önlemler İlkyardım Bilgileri Kontrol Önlemleri

33 FİZİKSEL RİSK ETMENLERİ
GÜRÜLTÜ TİTREŞİM TERMAL KONFOR AYDINLATMA RADYASYON MEKANİK TEHLİKELER BASINÇ…

34 ERGONOMİ Ergonomi, insanın işe uydurulmasından daha çok, işi insana uydurmaktır. Yani, fiziksel çevrenin insana uyumlaştırılması süreci demektir.

35 ERGONOMİ AMAÇ: Kaza ve yaralanmaları önlemek,
Yorgunluğu ve insan vücudunun aşırı kullanımına bağlı; kaza, rahatsızlık ve işe devamsızlıkları en aza indirerek, bu sağlık sorunlarına bağlı olarak ödenecek tazminatları ve tedavi giderlerini en aza indirgemek, Verimliliği, kaliteyi, konforu ve üretkenliği en üst düzeye çıkarmaktır.

36 ERGONOMİ KONULARI: Gürültü, aydınlatma, ısı, titreşim, çalışma alanının dizaynı, el aletleri dizaynı, makine dizaynı, sandalye dizaynı, ayakkabı dizaynı ve iş dizaynı, mesai saatleri, vardiya, mola saatleri, yemek rejimi vb.

37 ERGONOMİ Ofis ortamında ısı ; - Kış mevsiminde 18 - 22°C arasında,
- Yaz mevsiminde °C arasında tutulmalıdır. Nem Oranı %45-%60 civarında, Gürültü rahatsız edici olmamalıdır.

38 ERGONOMİ Işığın niteliği önemlidir. Aydınlatma tekdüze olmalıdır.
Aydınlatma durağan olmalıdır. Çalışılan yüzeye gölge düşmemelidir.

39 ERGONOMİ Monitöre uzaklık, görüntüye, ekran çözünürlüğüne, yazıların okunabilirliğine ve monitörün büyüklüğüne bağlıdır. Ortalama olarak göz-ekran uzaklığı en az kol mesafesi kadar uzaklıkta (60-70 cm.) olmalıdır.

40 ERGONOMİ

41 ERGONOMİ Ekran üzerine düşen yansımaları önlemek için monitörün eğim açısı değiştirilmelidir.

42 ERGONOMİ Ekranda çok küçük karakterler kullanılmamalıdır.
Ekran kontrastı gözü yormayacak şekilde ayarlanmalıdır. Monitörden gelen kimi zararlı ışınları önlemek için ekran filtresi kullanımalıdır.

43 ERGONOMİ 20 dk aralarla gözler ekrandan ayırıp uzakta bir noktaya odaklanmalı, 10–15 sn. gözler kapatılıp dinlendirilmelidir. Sık sık göz kırpma işlemi yapılmalıdır. Monitörün temiz tutulmasına özen gösterilmelidir.

44 ERGONOMİ Yazı yazarken sadece 2 parmak kullanılmamalıdır.
Klavyenin önünde yeterli boşluk olmalıdır.

45 ERGONOMİ Doğru bir el-fare yerleşimi için klavye ve fare aynı yükseklikte olmalıdır. Fare klavyenin yanında olmalıdır. Bilek düz bir çizgide tutulmalıdır.

46 ERGONOMİ Fare kullanırken bileği sağa ya da sola doğru bükmemeye dikkat etmelidir. El ve avuç içinin yukarı ve aşağı doğru döndürme hareketi fazla yapılmamalıdır.

47 ERGONOMİ Klavye, fare,yazı ve okuma alanı, eller açılmış durumda iken, dirseği masadan kaldırmadan çizilen yayın içinde olmalıdır. (Kol dairesi)

48 ERGONOMİ

49 ERGONOMİ Doğru Oturuş Pozisyonumuz Nasıl Olmalı?
Ayaklar düz olarak yere temas etmeli,diz 90 derece açılı olmalı, sandalyede beli destekleyen parça olmalı, sırt dik, omuzlar rahat, dirsekler 90 derece açılı ve bilekler nötral pozisyonda tutulmalıdır.

50 ERGONOMİ Sandalyenin Özelliği;
Sandalye ileri geri gidebilmeli, 360 derece dönebilmeli, yüksekliği ayarlanabilmeli, bel eğimini desteklemeli, sırt desteği ayarlanabilmeli, oturma yüzeyi yandan kalçalara baskı yapmamalıdır. Oturma alanı hava alıp verebilen bir kumaş ile kaplanmalıdır.

51 ERGONOMİ Çalışanın masa altında ayaklarını ve vücut hareketini kolayca değiştirebileceği alan olmalıdır. Eğer ayaklar yere temas etmiyorsa, ayaklara ek bir destek yerleştirilmelidir.

52 ERGONOMİ Oturma sırasında vücudun uygun duruş şeklinin (postür) sağlanması; Baş nötral pozisyonda tutulmalıdır. Kişi tüm alanlara rahatlıkla ulaşabilmeli ve bu sırada vücudu eğilip bükülmemelidir. Oturma postürü sürekli (2 saat) değiştirilmelidir.

53 ERGONOMİ

54 ERGONOMİ .

55 ERGONOMİ RİSKLER NELER?

56 ERGONOMİ Boyun, Sırt ve Bel Ağrıları;
Toplumun %80-85inde, özellikle masa başında çalışanlarda kronik ağrılar gelişir. Ağrılar, korunma ile çok büyük ölçüde engellenebilir.

57 ERGONOMİ Bel Ağrıları;
Bel ağrıları; duruş bozukluğu, omurganın yanlış kullanılmasına bağlı mekanik zorlanmalar sonucu oluşur. Ağrıların %70 kendiliğinden 6 hafta içersinde iyileşir. Dik oturmak omurganın yükünü% 25 azaltır.

58 ERGONOMİ

59 ERGONOMİ

60 ERGONOMİ

61 ERGONOMİ

62 ERGONOMİ

63 ERGONOMİ Normal duruşta sırtta (omurgada ve kalçada) gerilim oluşmaması için ; Vücuttan uzakta bir cisim tutulmamalıdır. Öne doğru 20 dereceden fazla eğilmemelidir. Normal duruştan 20 dereceden fazla sağa-sola dönmemelidir. Yana doğru 20 dereceden fazla eğilmemelidir.

64

65

66

67 ERGONOMİ

68

69

70

71