MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM REHBERLİK ve DANIŞMA HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÜLKEMİZDE MESLEKİ REHBERLİK ALANINDA ÖNEMLİ BİR AŞAMA:

... konulu sunumlar: "MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM REHBERLİK ve DANIŞMA HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÜLKEMİZDE MESLEKİ REHBERLİK ALANINDA ÖNEMLİ BİR AŞAMA:"— Sunum transkripti:

1 MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM REHBERLİK ve DANIŞMA HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÜLKEMİZDE MESLEKİ REHBERLİK ALANINDA ÖNEMLİ BİR AŞAMA:

2 Ben küçükken…………..

3 MESLEKİ REHBERLİK Çalışmanın amacı??? Çalışmadan beklentileriniz???

4 MESLEKİ REHBERLİK Sizce Mesleki Rehberliğin tanımı? Günümüzde Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde hangi noktadayız?

5 DEĞİŞEN DÜNYA KÜRESELLEŞME BİT Yeni beceriler, yeni işler İstihdam talepleri Eğitim ihtiyaçları mbs.meb.gov.tr 5

6 Günümüzde öne çıkan sorular İlgilerim, yeteneklerim neler? Nasıl bir eğitim almalıyım? Bir iş bulabilmem için yeterli ve gerekli becerileri nasıl kazanacağım? İşverenlerin çalışanlarından talep ettikleri mesleki beceriler neler ? Geleceğin meslekleri neler?

7 mbs.meb.gov.tr Değişen Dünya Hayat Boyu Öğrenme Hayat Boyu Rehberlik 7

8 Mesleki Rehberlik  Her yaştan bireylere,  Yaşamlarının herhangi bir döneminde,  Eğitsel ve mesleki tercihlerini yapabilmeleri,  Kendileri ve mesleklerini geliştirebilmeleri ve sürdürebilmeleri için verilen destek hizmetleridir. Mesleki Rehberlik

9  Bireylerin, istihdam edilmelerinde destek sağlamak,  İşgücü piyasasında olan bireylere mesleki kararlarında yardımcı olmak,  İşgücü piyasası ihtiyaçları ile bireylerin özelliklerini daha iyi eşleştirmek,  Eğitimi bırakma oranlarını düşürmek için önemlidir. Mesleki Rehberlik

10 mbs.meb.gov.tr Hayat Boyu Mesleki Rehberlik. Hükümetlerin eğitimdeki politika hedefleri, İş piyasası ve sosyal eşitlik hedefleri, İnsan gücünün etkili ve verimli kullanımı, Hayat boyu öğrenme ve aktif işgücü politikaları

11 AB Çerçevesinde Mesleki  Ortak rehberlik politikası prensipleri (1963)  Mesleki rehberlik politikasının ve eylem planının geliştirilmesine yönelik konsey kararları (1971, 1991, 1994)  Yüksek öğrenimde Bologna süreci (1997)  Hayat boyu öğrenmeye ilişkin tebliğ ve raporları (2001)  Avrupa Eğitim Vakfı (ETF) AB Çerçevesinde Hayat Boyu Mesleki Rehberlik

12 AB Çerçevesinde Mesleki Rehberlik  Avrupa Mesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi (CEDEFOP)  Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD)  Dünya Bankası Belgeleri  Lizbon Stratejisi Eğitim ve Öğretim Hedefleri 2010  Kopenhag Süreci  2004 ve 2008 Konsey Kararları ve öncelikli alanlar  Avrupa Hayat Boyu Rehberlik Politika Ağı (ELGPN)  Eğitim 2020 AB Çerçevesinde Hayat Boyu Mesleki Rehberlik

13 Eğitim 2020 Temel Hedefleri  Öğrenci hareketliliği  İstihdam  Dil yeterlilikleri Eğitim 2020 Hedefleri

14 Eğitim 2020 Temel Göstergeleri  Hayat boyu öğrenme ve hareketliliği geliştirmek: 2020 yılına kadar,yetişkinlerde en az %15  Temel becerileri kazandırmak: 15 yaşında,temel becerileri kazanmamış olanların en fazla % 15  Okulu bırakanların oranını düşürmek: En fazla %10  Erken çocukluk eğitimini yaygınlaştırmak: 4 yaş ve üstünde, en az %95 Eğitim 2020 Temel Göstergeleri

15 Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Türkiye Boyutu  1992-94 Alman Çalışma Kurumu ve İŞKUR “Türkiye İş Kurumu’nun Reorganizasyonu Projesi” AB, OECD ve Dünya Bankası ile ortak çalışmalar  2003 Ülke raporu  2003-2006 “Destek-Aktif İşgücü Programları Projesi” Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu

16 Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Türkiye Boyutu  2006 Güncellenen ülke raporu  2006-2010 yılları arasında DB ile Orta Öğretim projesi- Mesleki Rehberlik ve Danışmanlık Bileşeni  AB desteği ile MEGEP/SVET  ÇSGB-DB “İstihdam ve Eğitim Projesi”  2009 Hayat Boyu Rehberlik Politikaları Türkiye raporu Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu

17 Mesleki rehberlik…. Geleneksel mantıkta temel olarak genç insanlara, örgün eğitime ve artan bir şekilde işsizlere yönelik hizmetlere odaklanır. Proaktif yaklaşım ise mesleki rehberliğin hayat boyu öğrenme yaklaşımı ile tüm hedef gruplar için olmasını gerektirmektedir. Mesleki Rehberlik Hizmetlerinin Türkiye Boyutu

18 Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Kamu Politikaları Tüm bu kamu politikaları:  Mesleki rehberliği, teknolojik ve ekonomik değişimi yakalamak,  Ülkenin küresel piyasalarda rekabet edebilmesini sağlamak üzere tasarlanmış insan kaynakları geliştirme stratejisinin bir parçası olarak proaktif bir politika mantığı ile ele almayı gerektirmektedir. Mesleki Rehberlik Hizmetlerinde Kamu Politikaları

19 Mesleki Rehberlik alanında tüm Avrupa Birliği ve OECD Ülkelerinde ortak noktalar:  Okulu erken bırakmayla mücadele etmek,  Risk gruplarının işgücü piyasasına ve eğitime tam entegrasyonlarını kolaylaştırmak,  Yoksulluğu azaltmak yönünde uygulanan aktif tedbirlerden biri olarak görülmektedir. Mesleki Rehberlik Hizmetleri AB ve OECD Ülkeleri ortak noktalar

20 Avrupa Mesleki Rehberlik Politikası Çerçevesi Özetle  Tüm vatandaşlara sağlanan genel bir haktır.  Serbest piyasa ekonomisi için önemlidir.  Yasal düzenlemelerle belirlenmiştir.  Hizmetler, kamu, özel sektör, sendikalar, üniversiteler ve STK’lar tarafından yürütülmektedir. Mesleki Rehberlik Hizmetleri AB ve OECD Ülkeleri ortak noktalar

21 Rehberlik ve Bilgi İletişim Teknolojileri (BİT)  “ Sessiz devrim” Evangalista  “Yeni bir politika oluşturma” “Tüm bireylerin hizmete erişiminde önemli bir stratejik değişim aracı” Tony Watts  “ E-inclusion (e kaynaştırma,yaygınlaştırma)” Riga Bakanlar Deklerasyonu, 2006 Rehberlik ve Bilgi İletişim

22 Rehberlik ve BİT  Rehberlikte bilgi eksikliğini ortadan kaldırmak  Daha çabuk, daha ucuz, ve daha basit hizmet vermek  Bireylerin hizmetlere erişimini kolaylaştırmak  Kendi kendine hizmet almayı geliştirmek  Yüz yüze iletişime alternatif değil, destekleyici Rehberlik ve Bilgi İletişim

23 Rehberlik ve BİT Kanada’da internet,  Bilgi kaynağı olarak hizmetleri verenlerin ilk tercihi  Sokaktaki insan için de ikinci tercih BİT tabanlı hayat boyu rehberlik araçları?  Interaktif etkileşim  Videokonferans  E posta  Sohbet odaları /chat rooms)  Forumlar BİT yeterliliklerin geliştirilmesi!! Rehberlik ve Bilgi İletişim

24 mbs.meb.gov.tr ORTA ÖĞRETİM PROJESİ

25  Hükümet Programları  Kalkınma Planları  Milli Eğitim Şuraları Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri; Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri

26 9.Kalkınma Planı Eğitimde kalitenin artırılabilmesi için;  Müfredat programlarının yenilenmesi,  Öğretim yöntemlerine uyumlu öğretmen niteliklerinin geliştirilmesi,  İnsan kaynaklarının geliştirilmesi,  Fiziki alt yapının güçlendirilmesi,

27 9.Kalkınma Planı  Orta öğretimin kalitesinin artırılması,  Bilgi ekonomisi sürecinin ihtiyaçlarının eğitim- öğretim sistemine daha iyi yansıtılabilmesi,  İşgücü piyasasının ihtiyaçlarının mesleki ve teknik öğretim programlarına daha etkin şekilde yansıtılabilmesi,

28 9.Kalkınma Planı  Mesleki ve teknik eğitimin yaygınlaştırılması,  Öğrencilere kendi istekleri, becerileri ve gelişimleri doğrultusunda programlar ve okullar arasında hareket edebilme fırsatı tanıması hedeflenmektedir.

29 mbs.meb.gov.tr 17. Milli Eğitim Ş û rası:  “Rehberlik hizmetlerine okul öncesi eğitimden başlanmalıdır.  Rehberlik hizmetlerinden okulların yanında, yaşam boyu öğrenme kapsamında da yararlanılmalıdır.  Mesleklerin tanıtılması bağlamında medyanın desteği sağlanmalıdır.  Yönlendirme, rehber öğretmenler başta olmak üzere öğrenciler, veliler, öğretmenler, okul yöneticileri, meslek odaları, yerel yönetimler, resmi ve özel işverenler, yazılı ve görsel medyanın ortak çabaları ile yürütülecektir.”

30 PDR hizmetleri açısından; Ülkemizin kalkınma planları ve şura kararları doğrultusunda;  Eğitim  İstihdam  İş piyasasının bütünleşmesini sağlamak esastır. Bu bütünleşmeyi sağlayan boyutlardan biri de PDR hizmetleridir.

31 Ortaöğretim Projesi Bakanlığımız 8. ve 9. kalkınma planları doğrultusunda  Kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi,  Eğitimde kalitenin artırılabilmesi için müfredat programlarının yenilenmesi,  Öğretim yöntemlerine uyumlu öğretmen niteliklerinin,  Bilgisayar destekli rehberlik hizmetlerinin,  İnsan kaynaklarının geliştirilmesi amacıyla Ortaöğretim Projesi hayata geçirilmiştir.

32 Orta öğretim projesi  Orta öğretim projesinde; hayat boyu öğrenme anlayışı ile hayat boyu rehberlik hizmetleri yaklaşımı temel alınmıştır.  İnsan kaynaklarımızı geliştirmenin temel bir stratejisi ve aracı olarak MBRD hizmetlerini proaktif bir yaklaşımla ele almak proje kapsamındaki en önemli adımdır.

33 ORTA ÖĞRETİM PROJESİ MESLEKİ REHBERLİK BİLEŞENİ

34 mbs.meb.gov.tr Mesleki Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Bileşeni AMAÇ: Bireylerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda kendilerine uygun meslekleri seçebilmelerini, Mesleki rehberlik ve danışmanlık hizmetlerine erişimlerini sağlamak ve hayat boyu öğrenmelerini desteklemektir.

35 Mesleki Rehberlik Bileşeni  2004 yılında proje paydaşları ile MBRD Hizmetleri İşbirliği Protokolü,  2006 yılında Dünya Bankası ile ikraz anlaşmasının imzalanması ile hayata geçmiştir.

36 Mesleki Rehberlik Bileşeni  Protokol tarafları, diğer kurum ve kuruluşların katılımı ile gerçekleştirilen Ilgaz ve TÜSSİDE çalıştayları ile ülkemizdeki mesleki rehberlik hizmetlerine farklı bir açılım sağlanmıştır

37 Mesleki Rehberlik Bileşeni MBRD hizmetleri bileşeninin amacı ; bireylerin hayatları boyunca kendilerini, eğitim ve istihdam fırsatlarını değerlendirerek mesleki gelişim, tercih ve kararlarını belirleme süreçlerine yardım etmektir.

38 Projenin Çıktıları Kurumlar arası işbirliği Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Program Gelişimi Personel Gelişimi 38

39  Mesleki rehberliği geliştirme birimi (MERGEB) kurulması,  Mutabakat belgesinin ve stratejik planın hazırlanması faaliyetleri bulunmaktadır. Kurumlar arası İşbirliği

40 mbs.meb.gov.tr Mutabakat Belgesi

41 2004 yılında imzalanan Mesleki Bilgi Rehberlik ve Danışma Hizmetleri İşbirliği Protokolü gereğince tüm tarafların katılımı Mesleki Bilgi Rehberlik ve Danışma Hizmetleri İşbirliği Mutabakat Belgesi hazırlanmış ve Mart 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Mutabakat Belgesi

42 Mesleki rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve uygulanmasının kolaylaştırılmasına yönelik olarak paydaşların rol, görev ve sorumluluklarının yer aldığı bir işbirliği belgesidir. Mutabakat Belgesi

43 mbs.meb.gov.tr Mutabakat Belgesi Tarafları MEB (ÖERDHGM) ÇSGB (İŞKUR) TOBB YÖK DPT KOSGEB MYK TİSK TÜİK TÜRK-İŞ TESK MPM

44 MEB ve İŞKUR’da MBRD hizmeti sunan personelin yeterliliklerinin belirlenmesi faaliyetlerini kapsamaktadır. Çalışmalar sürmektedir. 2010 yılı sonuna kadar standartlar belirlenmiş ve bir model geliştirilmiş olacaktır. Personel Yeterliliği

45 ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ

46 mbs.meb.gov.tr

47 Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminin Hedef Kitlesi Yetişkinler Öğrenciler Gençler Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler İşsizler Emekliler

48  Mesleki rehberlik çalışmalarına her yaştan bireylerin erişimini sağlamak,  Mesleki rehberlik çalışmalarını yaygınlaştırmak,  MEB, İŞKUR ve diğer kurum ve kuruluşlar kapsamında verilen mesleki rehberlik çalışmalarına destek sağlamak,  Ülke genelinde farklı kurum ve kuruluşlar arasında verilen mesleki rehberlik çalışmalarında eşgüdüm sağlamak. Neden MBS?

49 mbs.meb.gov.tr BÜTÜNLEŞİK YAPI TASARIMI

50 mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Bütünleşik Sistem Tasarımı  Tümüyle dinamik bir yapıda tasarlanmıştır.  Tüm güncelleme ve yeni bilgi girişimi MEB MERGEB tarafından düzenli olarak yürütülebilmektedir.  MBS’nin yapısı sistemi besleyen tüm protokol taraflarının sunacakları bilgiyi de dinamik olarak güncelleyen onların sistemleri ile entegre çalışan bir algoritmaya sahiptir.  Sistemleri yetersiz olan kurumlar da tanımlı kullanıcı kimlikleri ile bilgi girişi yapacaktır.

51 mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminde Bütünleşik Sistem Tasarımı Birey, sistemde yer alan ölçme araçlarına (ilgi, yetenek, mesleki değer) verdiği cevaplarla kendini tanıma boyutunda öz değerlendirmesini yaparak profil elde etmektedir.

52 mbs.meb.gov.tr  Sistem araştırmacının özelliklerine ve ihtiyaçlarına göre hazırlanmıştır.  Bireyin bilgi yoğunluğu içerisinde kaybolmasını engellemek üzere kurgulanmıştır. Ulusal Mesleki Bilgi Sisteminde Bütünleşik Sistem Tasarımı

53 Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Kendini Tanıma

54 MBS’de Ölçme Araçları mbs.meb.gov.tr Meslek gruplarıyla eşleştirilmede temel alınacak, birey profillerini belirlemek amacıyla üç ölçme aracı geliştirilmiştir.  Yetenek ölçeği  Mesleki değer ölçeği  İlgi ölçeği (Kısa form) MBS’de Ölçme Araçları

55 Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) mbs.meb.gov.tr 1.Ölçülecek özellikle ilgili literatür tarandı. Kuramsal temeller Araştırmalar 2.İlgili yapıları ölçecek maddeler yazıldı. 3.Maddelerin dil ve psikometrik açıdan ön denetimleri yapıldı ve uzman görüşü için taslak form oluşturuldu. MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği

56 Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) mbs.meb.gov.tr 4.Maddelerin uygunluğu için alan uzmanlarından (n=10) görüş alındı. 5.Uzman görüşleri değerlendirildi, önerilere göre maddelerde geliştirmeler yapıldı ve uygulama formları hazırlandı. MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği

57 Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) mbs.meb.gov.tr 6. Uygulama: Türkiye örnekleminde online ve optik form üzerinden iki aşamada gerçekleştirildi. İlköğretim (7-8) ve ortaöğretim (9-12) öğrencileri üzerinde Mart 2009’da online olarak yapıldı. TÜİK tarafından belirlenen NUTS 1.düzey 12 bölgeden 12 il seçildi.İllerde biri merkez olmak üzere 2 ilçe seçildi. Mesleki değer ölçeği 7684,yetenek ölçeği 7697 ve ilgi ölçeği 3808 bireye uygulandı. MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği

58 Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) mbs.meb.gov.tr Eğitimini bırakan ya da tamamlayan üniversite öğrencilerine Nisan-Mayıs 2009’da optik form olarak uygulandı. Eğitim dışı grup: Halk Eğitim Merkezlerine (HEM) herhangi bir nedenle gelenlere ve İŞKUR bölge ofisleri başvuranlara (n=2312) ve Üniversite grubu: Ankara, Gazi, Ortadoğu, Sakarya, Başkent ve Kırıkkale üniversitelerindeki lisans öğrencilerine (n=1410) gönüllülük esasına dayalı olarak uygulandı. MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği

59 Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği) mbs.meb.gov.tr 7.Toplanan veriler analiz edilerek puanların psikometrik özellikleri incelendi. Geçerlik: Yapı geçerliği a çımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile incelendi. Yetenek ölçeği, 8 faktör 40 madde Mesleki değer ölçeği 10 faktör 48 madde İlgi ölçeği 14 faktör 72 madde Güvenirlik: Alfa değerleri, üç ölçekle ilgili toplam 32 faktörden biri içi.65, kalan tüm faktörler için.70 üzerindedir. Düzeltilmiş m adde -toplam korelasyonları maddelerin tamamına yakının da.30 un üzerindedir. MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi Yetenek ve Mesleki Değer Ölçeği

60 Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi (İlgi Ölçeği) mbs.meb.gov.tr Kişilerin ilgilerini ölçmek, buna ilişkin profillerini belirlemek amacıyla“Mesleki Alan İlgi Envanteri”nin kısa formu oluşturulmuştur (Deniz,2008). Uygulama, analiz ve raporlaştırma süreçleri yetenek ve mesleki değer ölçekleriyle birlikte gerçekleştirilmiştir. MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi İlgi Ölçeği MBS’de Ölçme Araçlarının Geliştirilmesi İlgi Ölçeği

61 mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Eğitim Boyutu Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Eğitim Boyutu İlköğretim, ortaöğretim, üniversite, yaygın eğitim Kurslar ve sertifika programları, Burslar, ödüller, Uluslararası eğitim bilgileri ve fırsatları Ploteus, Euroguidance vb. İŞ

62 mbs.meb.gov.tr Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi İş Piyasası Boyutu Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi İş Piyasası Boyutu Sistemde;  İş piyasası tahminleri, gözde meslekler, mesleklere ilişkin bilgileri vb. kapsayan mesleki görünümler ile,  Bireylerin İş sınavlarına hazırlanmaları, İş arama yöntemleri, İş görüşme becerileri İş başvurusu yapma vb. becerilerini geliştirmeye yönelik bilgiler yer almaktadır.

63 2010 Eğitim ve iş piyasası bilgilerinin sisteme aktarılması ve geliştirilmesi çalışmaları devam etmektedir. 2009 Ölçek profillerinin meslek gruplarıyla eşleştirilmesi tamamlandı. Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi’nin pilot uygulamaları tamamlandı 2009 İlgi, yetenek ve mesleki değer boyutları için ölçme araçları geliştirildi. 2009 Mutabakat metni tüm protokol taraflarınca imzalandı ve protokol taraflarına dağıtımı yapıldı. Projede Gelinen Nokta 2006-2008 İkraz anlaşması imzalandı. Proje uygulama planı hazırlandı. Proje tanıtım faaliyetleri yapıldı. 63

64 mbs.meb.gov.tr Pilot uygulama sonunda tüm hedef gruplarından seçilecek bir örneklemle içerik ve tasarım niteliksel ve niceliksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Pilot Uygulama İzleme ve Değerlendirme Süreci Pilot Uygulama İzleme ve Değerlendirme Süreci

65 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI ÇALIŞMANIN AMACI: MBS’nin temel uygulamaları bağlamında işlevselliğini, kullanılabilirliğini ve etkinliğini incelemektir.

66 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI YÖNTEM: Çalışma kapsamında MBS web sitesi kullanıcılarının sistemin etkililiğini belirleyebilmeleri için tasarlanan görevleri yerine getirerek bu görevleri gerçekleştirme durumlarını anket üzerinde belirtmeleri istenmiştir. Kullanıcıların sistemin kullanışlılığı ve kaybolmaya yol açıp açmaması durumları ile ilgili algıları ölçülmüştür. Çalışma tarama türüdür.

67 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI ÇALIŞMANIN ÖRNEKLEMİ: Sistemin deneme aşamasında olması ve erişime kontrollü açılabilmesi nedeni ile araştırmacılar tarafından seçkisiz yolla belirlenen ilköğretim II. Kademe öğrencileri(13-14 yaş) Ortaöğretim öğrencileri (15-18 yaş), Üniversite öğrencileri (20-22yaş) Halk eğitim merkezlerinde (18+) devam eden öğrenci ve kursiyerlerden oluşmaktadır.

68 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI ÖLÇME ARAÇLARI MBS’nin etkililiğini belirlemeye yönelik “Etkililiğe Yönelik Algısal Değerlendirme Ölçeği” (Kullanılabilirlik ve Kaybolma Algısı) Etkililiğe Yönelik Performansa Dayalı Değerlendirme Formu”

69 mbs.meb.gov.tr Kiminle? İlköğretim öğrencileri Ortaöğretim öğrencileri Üniversite öğrencileri 35 yaş ve üzeri yetişkinler Araçlar? Görev performansı (Başarı ve süre) Kullanıcı hareketleri I. Etkililiğin Analizi: Doğrudan Performansa Yönelik I. Etkililiğin Analizi: Doğrudan Performansa Yönelik

70 mbs.meb.gov.tr Kime? İlköğretim Öğrencileri Ortaöğretim öğrencileri Üniversite öğrencileri 35 yaş ve üzeri yetişkinler Araçlar? Kullanılabilirlik ölçeği (Usability) Kaybolma algısı ölçeği II. Etkililik Analizi: Doğrudan Algıya Yönelik II. Etkililik Analizi: Doğrudan Algıya Yönelik

71 mbs.meb.gov.tr Kiminle? BT Uzmanı Tasarım Uzmanı Araç? Kullanılabilirlik ölçeği III. Tasarımın Analizi: Dolaylı

72 mbs.meb.gov.tr Kiminle? İlköğretim Öğrencileri Ortaöğretim öğrencileri Üniversite öğrencileri 35 yaş ve üzeri yetişkinler Araçlar? İletişim araçlarıForum Geribildirim formları IV. Geliştirmeye Yönelik Analizi

73 mbs.meb.gov.tr V. Eşleştirme Sonuçlarının Analizi Kişi profillerinin meslek gruplarıyla eşleştirilmesine ilişkin sonuçların geçerliliğinin değerlendirilmesi Formülasyonun işlerliği ? Mesleklerin özellikleri ? Ölçek özellikleri ?

74 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Kaybolma Algısı ölçeği; Kaybolma ölçeğinden alınabilecek en düşük puan 7, en yüksek puan ise 35’dir. Pilot uygulamadan elde edilen kaybolma puanlarının ortalaması (15.48) katılımcıların MBS içerisinde kaybolmadığını göstermektedir.

75 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI Kullanılabilirlik ölçeği; Gezinme kolaylığı, tasarım, erişim kolaylığı ve kullanım kolaylığı olmak üzere 4 faktörden oluşmaktadır. Gezinme kolaylığı faktöründen alınabilecek en düşük puan 10 en yüksek puan 50, beklenen ortalama değer 30’dur. Tasarım faktöründen alınabilecek en düşük puan 7 en yüksek puan 35, beklenen ortalama değer 21’dir

76 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Erişim kolaylığı ve kullanım kolaylığı faktöründen alınabilecek en düşük puan 4 en yüksek puan 20, beklenen ortalama değer 12’dir. MBS’ nin gezinme kolaylığı, erişim kolaylığı, kullanım kolaylığı ve tasarım faktörü açısından genel olarak kullanılabilirliğinin olumlu algılandığını göstermektedir. Kullanıcıların MBS’nin kullanılabilirliğine ilişkin genel ortalama puanları 100 üzerinden 80.57’dir.

77 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Etkililiğe Yönelik Performansa Dayalı Değerlendirme Formu; Görevler ve tamamlanma süreleri için kullanıcılara MBS ile ilgili farklı görevler verilmiş ve görevleri tamamlama durumları ve süreleri incelenmiştir. MBS Web Sisteminde yer alan kendini değerlendirme ölçeklerini doldurması istenmektedir.

78 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR Ölçeklerdeki madde sayıları fazla olduğu ve söz konusu ölçeklerin yanıtlanması zaman aldığı için, görevler arasında en çok zaman harcanan görev 7 numaralı görev olmuştur. Diğer görevlerin tamamlanma süreleri ise 9 sn ile yaklaşık 1,5 dk. arasında değişmektedir.

79 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI BULGULAR MBS kullanıcılarının sistemle ilgili kendilerine verilen görevleri tamamlama durumları incelendiğinde ilk 4 görevde görevin başarıyla tamamlanma oranının % 82 ile % 94 arasında değiştiği görülmektedir.

80 mbs.meb.gov.tr ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI SONUÇ ULUSAL MESLEKİ BİLGİ SİSTEMİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI SONUÇ Uygulamanın başlıca sonuçları şunlardır: Kullanıcılar MBS'de genel olarak kaybolmadan gezebilmişlerdir. Daha hızlı ve etkin gezinim için alınan geri bidirimler sisteme yansıtılmıştır. MBS, gezinme, erişim ve kullanım kolaylığı ile tasarım açısından genel olarak tatmin edici bulunmuştur. Kullanıcılar için belirlenen görevlerin gerçekleştirilebilmesi sitenin işler olduğunu göstermektedir.

81 mbs.meb.gov.tr Pilot Sonuçları

82 mbs.meb.gov.tr Pilot Sonuçları

83 mbs.meb.gov.tr ÖĞRENCİLERİN SİSTEM HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ “Hangi yaşta olursa olsun, insanlar kendileri hakkında yeni şeyler öğrenmeyi veya keşfetmeyi sever ” “Kendimizi ve yeterliklerimizi görme konusundaki testleriyle bizi bir adım daha ileri taşıyabilir” “Meslek seçiminde yol gösteriyor, ilgi alanlarımıza göre geleceğe yönlendiriyor” “Mesleğimi seçerken kararsızlığa düşersem başvurmak için gerçekten çok iyi bir kaynak”

84 mbs.meb.gov.tr MBS ile kazançlarımız… Hizmetlerin web tabanlı olarak tüm hedef gruplara “her an/her yerden ” erişiminin sağlanması, Kullanıcı bilgilerinin kanıta dayalı veri tabanı oluşturması, Mesleki kararların oluşturulması sürecinde önemli bir araç olması, Eğitim ve is piyasası bilgilerinin bir arada yer aldığı veritabanı oluşturması, EĞİTEK’in teknolojik alt yapısının güçlendirilmesi

85 mbs.meb.gov.tr Yaygınlaştırma….. Sistemin BİT tabanlı diğer teknolojik araç ve yöntemlerle desteklenmesi  Interaktif etkileşim,  Videokonferans,  E posta,  Forumlar

86 mbs.meb.gov.tr Sürdürülebilirlik… Mutabakat taraflarının MBS’nin sürdürülebilirliği ve güncellenmesi sürecinde ekip ruhu ile çalışması, Hayat boyu öğrenme sürecine somut bir katkı sağlaması,

87 Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi; ülkemize özgün bir yapı içinde, ülkemizin koşullarına uygun ancak dünya standartlarında geliştirilmektedir.

88 mbs.meb.gov.tr TEŞEKKÜR EDERİZ