ÇAĞDAŞ EĞİTİM AKIMLARI

... konulu sunumlar: "ÇAĞDAŞ EĞİTİM AKIMLARI"— Sunum transkripti:

1 ÇAĞDAŞ EĞİTİM AKIMLARI
ÖSTREICH, SCHULZ KRUPSKAYA, BLONSKI NİLDA KAHLEOĞULLARI MEFTUN ÇALIŞKAN

2 PAUL ÖSTREICH (1878–1959) Birinci Dünya Savaşının hemen ardından Almanya’da eğitim reformu konusundaki en radikal teklifler sayıca çok küçük eğitimciler çevresinden gelmiştir. Bu çevre 1919’da Berlin-Schönberg‘de Radikal Okul Reformcuları Birliği adını veren bir cemiyet idi. Bunlar kendilerine göre sosyalist bir anlayış içerinde okul reformu değil okul ihtilali talep ediyorlardı. İşte P. Östreich bu birliğin sözcülüğünü yapıyordu.

3 P. Östreich konuşmalarında ve yazılarında Marxizm’in temel görüşüne bağlı olduğunu söyler. Ona göre dünyanın kurtuluşu sadece sorumluluk şuuruna sahip hürriyet yükümlülüğü duygusu yoluyla gerçekleştirilebilir. Böylece P. Östreich, Marx’tan daha kuvvetli olarak büyük ve zaman üstü nitelik taşıyan insanlık idealine karşı ahlaki sorumluluğa bağlı bulunmaktadır.

4 P. Östreich’e göre sosyalist esastaki bir düzen değişikliği ancak her ferdin kendi tüm insanlığına erişince mümkün olabilir. Onun içindir ki P. Östreich’de söz konusu olan şey birinci planda ferdin kendi ahlaki aksiyonunun üretilmesidir. Böylece Marx’daki toplumsal gelişme kanununun yerine P. Östreich’de ahlak geçmektedir. P. Östreich’de ekonomik değerler, eğitimin tüm amaçlarının kendisine bağlandığı bir temel amaç olmaktan çıkarılmaktadır. Tam tersine o, toplumu eğitim yada okul yoluyla değiştirmek istemektedir. Bu da fertten geçmektedir.

5 P. Östreich’in tasarladığı okul modeli, muhtevası yönünden değil, ama isim olarak bir üretim okuludur. Bu okul, kır eğitim yurtlarına benzer bir kuruluş olup büyük şehir yakınlarına kurulmuş ve bu suretle de daha az tecrit edilmiş bir okuldur. İçerisinde çok çeşitli tarım ve el zanaatlarıyla ilgili faaliyetlerin yer aldığı bir okuldur. O halde Östreich’e göre üretme, en geniş anlamıyla her zaman için, insanın yaratıcı esasta faal olması demektir.

6 Üretim okulu öğrencilere yüksek bir insanlık kültürüne ulaşma yönünde faal bir hayat biçimlendirmesi sağlamak ister. Böylece P. Östreich tasarladığı insanlık eğitimi yolu ile insanlığın ve milletin ahlaki esastaki mükemmelleştirilmesinin yollarını ve imkanlarını açmak ve aynı zamanda da üretici esasta faal olmak suretiyle işin ahlakileştirilmesi ve insanileştirilmesini sağlamayı kendine bir görev olarak kabul etmektedir.

7 P. Östreich ekonomi ve okul ilişkisini ancak eğitim fikrinin buyruğu altında kurmak istemektedir. P. Östreich’in taslağını çizdiği üretim okulu, bu sebepledir ki mesela P.P. Blonski’de olduğu gibi çocukların radikal esastaki politeknik – endüstriyel eğitimine karşıdır. Çünkü ona göre bu tarz bir eğitim çocukları makinalaştırır. Yani P. Östreich Blonski’nin kabul ettiği tarzda makineyı insanlığın bir kurtarıcısı olarak görmez.

8 Bu teorik temellendirmelere dayalı olarak P
Bu teorik temellendirmelere dayalı olarak P. Östreich kuruluş sistemi yönünden bir birlik okulu taslağı çizmiştir. Ona göre bu okul her insanın hürriyetten hareket ederek hürriyet içinde kendi tüm insanlığına erişmesini ve aynı zamanda da insanlığın kardeşçe bir zihniyet ve eşitlik şuuru içerisinde birlik olmasını sağlayacaktır.

9 Bu birlik okulu yatay esasta kurulmuş dört kademeden oluşmuştur.
Kindergarten: 3-7 yaşlar Temel okul : 7-16 yaşlar. Bu okul kendi içerisinde alt kademe ve orta kademeye ayrılmıştır Meslek okulu yada üst kademe: yaşlar Yüksek okullar Bu birlik okulunda öğretim esnek bir yapıya sahiptir. Yani dersler esas dersler ile seçmeli derslerden oluşmuştur. Öğretim parasızdır. Öğretimde ne cinsiyete ne de dinlere ve mezheplere göre bir ayrım yapılmaktadır.

10 Böylece P. Östreich ideolojiden hareket etmekle birlikte taslağını çizdiği reformcu okulunu ideoloji üzerine değil çocuk ve gençlerin tabiatı ilkesi üzerine kurmaktadır. P. Östreich onun içindir ki reform okulunun iç şekillendirilmesinde ferdiyetçi fikirlere dayanmaktadır. Hatta kendisi bizzat çok yerde Montessori’ye dayandığını açıkça belirtir.

11 HEINRICH SCHULZ ( ) Alman Demokrat Sosyal Partisinin kültür politikacısı olan H. Schulz, K. Marx ile F. Engels tarafından öne sürülen ilkeleri okul pratiğine uygulanabilecek şekilde geliştirmeye çalışmıştır. Onun 1906 yılında Clara Zetkin ile birlikte Halk Eğitimi ve Sosyal Demokrasi başlığı altında geliştirdiği altı temel ilke, o zamandan bu yana Sosyal Demokrat Partinin esas okul programı oldu.

12 Sosyalist okulun dayandığı temel ilke, Marx’da olduğu gibi “iş”tir
Sosyalist okulun dayandığı temel ilke, Marx’da olduğu gibi “iş”tir. Daha açık bir ifadeyle, H. Schulz, işten, sosyal işi anlamaktadır. İş, ona göre, insan oluşun ve sosyalleştirmenin antropolojik kriterini teşkil eder.

13 Bu sosyalist görüşe göre insan kendi özünde sosyal bir varlıktır
Bu sosyalist görüşe göre insan kendi özünde sosyal bir varlıktır. Fakat insan bu sosyalleşmeyi iş yoluyla kazanır. Bu yüzden sosyal işin okullarda eğitimin ve ders plan ve programlarının merkezini teşkil etmesi gerekir.

14 H. Schulz bu temel ilkenin uygulama şekli üzerinde durmaktadır
H. Schulz bu temel ilkenin uygulama şekli üzerinde durmaktadır. Ona göre çocuklar ve gençler çalışmalı, yaratmalı ve iş görmelidir. Okul, bedeni çalışmanın temel bilgilerini, tekniğin bir çeşit alfabesini vermelidir. Ayrıca okul işin önemli unsurlarını ve işin zorunlu aletlerinin kullanılmasını öğretmelidir. Bunun yanında okul manevi bilgilerin temellerini de öğretmelidir.

15 H. Schulz’un bu iş öğretimi tamamen Marx’ın kastettiği anlamdaki politeknik eğitim görüşüne uygun düşmektedir. İş eğitiminin uygulaması işinde ise H. Schulz liberal iş okulları akımının bu konudaki talepleriyle yetinmektedir. Yani iş eğitiminin müstakil bir dal olarak programda yer almasıyla iktifa etmektedir. Bu konuda o, A. Pabst’ın bugünkü eğitimde gençlerin el işleri adlı eserinde teklif ettiği el işi çalışmalarını esas alır.

16 İŞ EĞİTİMİ AKIMI Sovyet eğitimciler Nadeşda K
İŞ EĞİTİMİ AKIMI Sovyet eğitimciler Nadeşda K.Krupskaya ve Pavel Petroviç Blonski ise politeknik üretim okulu projesini geliştirmişlerdir. Bunlar, liberal (kapitalist) eğitimcilerin geliştirdiği elişine dayalı iş okulu yerine, endüstriyel işe dayalı "üretim okulu"nu önerirler. İnsanı sadece belli bir mesleğin, hattâ sınaî üretim işinde küçük bir noktanın işi yerine, onun çok yönlülüğünü bozmayacak çok yönlü (politeknik) iş eğitimi içinde yetiştirmelidir. Sanayi çağında insanın kendisine, topluma ve hayatın diğer yönlerine yabancılaşması ancak böyle önlenebilir.

17 NADEŞDA KONSTANTINNOVNA KRUPSKAYA N. K. Krupskaya 26. 02
NADEŞDA KONSTANTINNOVNA KRUPSKAYA N.K.Krupskaya da aristokrat bir babanın kızı olarak Petersburg’da doğru. İlk ve orta öğrenimini Petersburg’da yaptı. Küçüklüğünden itibaren çevresinin sosyal meseleleriyle uğraştı. Petersburg yakınlarında bir köyde öğretmenlik yaptı. Lenin tarafından yönetilen bir işçi örgütüne üye oldu.

18 Politik faaliyetlerinden dolayı sürgüne gönderildi ve burada Lenin ile evlendi. Sürgünden sonra Rusya’yı terk edip Batı Avrupa'ya mülteci olarak gittiler de Lenin ile birlikte Rusya’ya döndü; eğitimle ilgili önemli mevkilerde bulundu.

19 GÖRÜŞLERİ: İhtilal sonrası devresinin ünlü Sovyet Eğitim reformcusudur
GÖRÜŞLERİ: İhtilal sonrası devresinin ünlü Sovyet Eğitim reformcusudur. Eğitimin teorisi ve pratiği alanlarında çok çeşitli faaliyetler göstermiştir.1917’ye kadarki devrede bir yandan Tolstoy okulu, diğer yandan da Batı Avrupa eğitimi reformu akımlarının etkisinde kalmıştır.

20 1917 den sonra Marksist eğitim doğrultusuna yönelmiştir
1917 den sonra Marksist eğitim doğrultusuna yönelmiştir. Üzerinde durduğu en önemli reform ilkesi politeknik eğitim ve öğretim meselesidir. Krupskaya’ ya göre, sosyalist bir ülkenin okulunda, teori ile pratik yada öğretim ile üretici iş birleştirilmiş olmalıdır. O, der ki; ‘Sosyalizmi kuran bir ülkede politeknik öğretim, genel öğretimin temel bir unsuru olmalıdır.’

21 Krupskaya okullardaki öğretimi mono teknik esasta değiştirmek isteyen her çeşit çabaya karşı güçlü bir savaş açmıştır. Okulların çocukları yalnızca temel bilgi ve becerilerle donatmasını yeterli görmemekte ayrıcada onlara modern üretimin esaslarını ve temel ilkelerini tanıtmasını istemektedir.

22 Daha önce Lenin devrinde başlatılan politeknik eğitim reformu hareketlerinin, Stalin devrinde bir tarafa atılmıştır. Bunun sonucu olarak, Stalin devrinde Sovyet okulları ideolojik temeller üzerine dayalı birer ‘kitap okulları’ haline dönüştürülmüştür. İşte Krupskaya, bu gidişe büyük bir çabayla karşı çıkmıştır.

23 Krupskaya’ ya göre sosyalist eğitimin diğer bir önemli ilkesi, ‘kollektif eğitim’ ilkesidir. Bu ise yeni yetişen gençlerin kollektif bir yolla, ‘kollektif bir şuurla’ teşhiz edilmesi demektir.

24 PAVEL PETROVİÇ BLONSKİ P. P. Blonski, 1884’te Kiev’de doğdu
PAVEL PETROVİÇ BLONSKİ P.P.Blonski, 1884’te Kiev’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini burada yaptı. Kiev Üniversitesinde Psikoloji ve Felsefe dallarında yüksek öğrenim gördü. Daha sonra Moskova Kız Öğretmen Okulunda Psikoloji öğretmeni olarak meslek hayatına başladı. Bu öğretmenlik hayatında eğitim ve felsefe alanlarındaki incelemelerini derinleştirdi. Daha sonra Moskova Üniversitesinde eğitim ilmi ve psikoloji dallarında dersler verdi. Ondan sonra profesör oldu. Komünist Eğitim Akademisiyle Pedagoji Enstitüsünde faaliyet gösterdi.

25 GÖRÜŞLERİ: P.P.Blonski, Sovyetler Birliği’nin ön sırada gelen eğitim reformcularından birisidir. Marx’ın fikirlerini derinliğine işleyerek, sosyalist bir iş eğitimi taslağı geliştirmiştir. Blonski Marx’ın politeknik eğitim tanımını, onun kastettiği anlamda ciddi olarak ele alan ve tutarlı olarak işleyen ilk ve tek kişidir. Blonski, daha ilk yazılarından itibaren eğitim reformu meselesiyle ilgilenmiştir.

26 Ona göre ‘İlkokulda çocuk, ön planda teorik bilgiyi değil, yaşamayı öğrenmelidir.’ Asrın başından itibaren bütün ülkelerdeki eğitim reformu akımları tarafından, geleneksel ‘kitap okulu’na karşı yapılan tenkitlere Blonski de katılır. Ona göre yeni ‘hayat okulu’nun temel dayanaklarını ‘iş eğitimi’ ile ‘cemaat eğitimi’ teşkil eder.

27 Blonski, liberal yöndeki iş okullarını reddeder
Blonski, liberal yöndeki iş okullarını reddeder. Blonski’nin tasarladığı gerçek iş okulu bir ‘lonca ya da esnaf okulu’ değil, çağın karakteristiğini teşkil eden ‘endüstriyel üretim’i, yani fabrika üretimini esas bir öğretim ilkesi olarak gerçekleştirecek cinsten olan bir ‘üretim okulu’dur.

28 Marx gibi Blonski de, çocukların belirli bir yaştan itibaren, üretim içinde çalışmalarının ekonomik ve sosyal açıdan bir zorunluluk olduğunu savunmaktadır.

29 Blonski, eğitime temel aldığı fabrika işinin ruhu zayıflatması ve vücuda zarar vermesi tehlikelerine dikkat çeker. Eğitimin yalnızca endüstriyel iş yoluyla mümkün olabileceği bu anlayışa göre Blonski eğitim alanını yalnızca fabrikalara ve zirai komünlere sınırlandırmaktadır. Blonski okul ile üretimi birleştirmek suretiyle, Marx’ın ‘iş ile öğretimin birleştirilmesi’ isteğine uymaktadır. Bu husus, politeknik eğitimin esasını teşkil etmektedir.

30 Blonski’nin iş okulunun temelinde yatan ikinci ana ilke ,’kollektiflik ilkesidir.’ Buna göre, endüstriyel iş ancak kolektif bir çalışma yoluyla gerçekleştirilebilir. Blonski’ye göre iş okulu ‘çocukların iş cemaatleri’nden meydana gelmiştir Bu yeni okul, şu kademeleri içerisinde toplar:

31 1) Kindergarten (3–7 yaşları) Bunlar okul öncesi eğitim devresindeki tüm çocuklar için mecburidir. Bu kademenin eğitiminde, oyun merkezi bir yer tutar. Fakat bu oyun iş esaslarına göre düzenlenmiştir. Bu kademede öğretmenin görevi çocuklara en tabi oyun şeklini seçmek ve bunları organize etmekten ibarettir

32 2-) Endüstriyel iş okulunun 1
2-) Endüstriyel iş okulunun 1. kademesi (8-13 yaşları): Çocuklar, komünler içerisinde yaşarlar, eğilimlerine uygun düşen işlerle uğraşırlar. Bu komünlerde tüm çocuklar eşit muamele görürler. Komünler, yani iş komünleri halindeki bu yeni okul tıpkı sınıfsız bir toplum düzenine göre kurulmuştur. Çocuklar 150 – 200 kişilik gruplar halinde çalışma odası şeklinde düzenlenmiş salonlarda çalışırlar, oynarlar ve dinlenirler.

33 -) Endüstriyel iş okulunun 2
-) Endüstriyel iş okulunun 2. kademesi (14–18 yaşları) Bu kademe ile çocuklar artık fabrika çalışması içerisine girerler. Blonski bu kademede Marx’ın politeknik eğitim görüşünü ve teori ile pratiğin birleştirilmesi ilkesine esas olarak alır. Aynı zamanda birer okul olan bu fabrikalarda bilimsel formasyon kazanmış işçiler yetiştirilir. Bu kademedeki eğitim, üretici esasta çalışan insanların iş planına uygun olarak düzenlenmiştir.

34 Bu okullardaki öğretim programlarında endüstriyel ve bilimsel çalışmalar ile güzel sanatlar ve spor alanlarındaki çalışmalar şu orana göre düzenlenmiştir: 4:2:1:1. Blonski’nin bu endüstriyel iş okulundaki esas meseleyi politeknik eğitim ilkesi teşkil etmektedir. Eğitim ile endüstriyel çalışma birleştirilmektedir. Blonski’ye göre bu politeknik eğitim, hem tabiat ve hem de topluma yön verecek insanları yetiştirir.