Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi

... konulu sunumlar: "Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi"— Sunum transkripti:

1 Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi
Av. Yelda Gizem ÜNAL Mart 2013’Ankara

2 5237 sayılı TCK kapsamında BİLİŞİM SUÇLARI
Emniyete göre 1- Sisteme karşı suçlar 2-Sistem aracılığı ile işlenen suçlar Literatüre göre 1-Ağ suçları Network sabotage Network interference 2-Veri suçları 3-Erişim suçları

3 Bilgisayar suçları ya da bilişim suçları konusunda en geniş kabul gören tarif AET Uzmanlar Komisyonu’nun Mayıs 1983 yılında Paris Toplantısında yaptığı tanımlamadır. Bu tanımlamaya göre bilişim suçları; “Bilgileri otomatik işleme tabi tutan veya verilerin nakline yarayan bir sistemde gayri kanuni, gayri ahlaki ve yetki dışı gerçekleştirilen her türlü davranıştır.” denmektedir.

4 bilgisayar suçu (Computer Crimes), bilgisayarla ilgili suç, bilgisayar suçluluğu, elektronik suç, bilgisayar vasıtası ile işlenen suçlar,bilgisayar İlintili Suçlar/Bilişim Suçları (Computer-Related Crimes) dijital suçlar (Digital Crimes), internet suçları (Crimes of Network), ileri teknoloji suçları (IT (İnformation Technologies) Crimes), siber suç (Cyber Crimes), TCK. Da “bilişim alanında suçlar” bilişim ihlali

5 Dünyada Bilişim Suçları
1- Siber Savaş Estonya- Rusya Stuxnet 2-Siber Casusluk Ulusal güvenlik Fikri mülkiyet 3-Siber Suç Bireysel, kredi kartı hırsızlığı gibi 4-Hacking

6 TC’de Bilişim Suçları İlgili Yasalar 5237 5271 5651
Türk Ceza Kanunu 5271 Ceza Muhakemesi Kanunu 5651 İnt Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Kanunu

7 Örnek Suçlar 142/2-e Nitelikli Hırsızlık (bilişim sistemlerinin kullanımı suretiyle) 158/1-f Nitelikli Dolandırıcılık (bilişim sistemlerinin banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle) 163/1 Karşılıksız Yararlanma( Otomatlar aracılığı ile sunulan ve bedeli ödendiği takdirde yararlanılabilen bir hizmetten ödeme yapmadan yararlanan kişi, iki aydan altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.)

8 243 BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME:
(1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir. (2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. (3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

9 244 Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme:
(1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. (4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

10 245 Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması
245 Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması (DeğiĢik: 29/6/2005 – 5377/27 md.) (1) Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (2) Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (3) Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

11 5846 sayılı FSEK 1951 tarihli yasa, revize edilmekte… Eser sahibinin maddi ve manevi haklarına ilişkin koruma sağlar!!!

12 FSEK anlamında korunan eser:
Fikri bir çabanın ürünü olması, Eser sahibinin hususiyetini taşıması, Eser sahibinin hususiyetini yansıtacak biçimde şekillenmiş olması, FSEK’te belirtilen ve yukarıda sayılan beş eser türünden birinin içine girmesi. Güzel sanat eserlerinde ayrıca “bedii” (estetik) vasfın bulunması şarttır.

13 YAYMA HAKKI VE HAKKIN TÜKETİLMESİ İLKESİ
Yayma hakkı (dağıtım hakkı) FSEK’nda bir eser veya kopyalarını satmak, kiralamak gibi yollarla ticaret konusu yapmak şeklinde tanımlanmıştır. Kanun kopyaların (nüshaların) yayma hakkı kullanılarak piyasaya çıkarılmasından sonra, bu orijinal kopyalar üzerinde yayma hakkının tükendiğini belirtmektedir. Hakkın tüketilmesi ilkesi denilen bu ilke, yayma hakkına bir istisna oluşturmaktadır.

14 Sahibinin rızası dışında dijital çevrim yapılarak fikri eserin ve doküman haline getirilmesi halinde FSEK 66. Maddesi ve devamında düzenlenen hukuk ve ceza davaları söz konusu olur. Eser sahibi, tecavüzün önlenmesi ( Men’i), tecavüzün kaldırılması (Ref’i) ve bunlarla birlikte veya ayrıca tazminat davası açma yollarından birini seçebilir.

15 Avrupa Siber Suçlarla Mücadele Sözleşmesi ve Türk Hukuk Mevzuatındaki Eksiklikler
& 5651

16 5651 SAYILI İNTERNET  ORTAMINDA  YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ   VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN

17 1) İntihara yönlendirme 2) Çocukların cinsel istismarı 3) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma 4) Sağlık için tehlikeli madde temini 5) Müstehcenlik 6) Fuhuş 7) Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama 8) 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar

18 Siber Suçlar Yönetmelik Taslak Hazırlığı 1
Siber Suçlar Yönetmelik Taslak Hazırlığı Başlık “Bilgisayar Veri ve Sistemlerinin Gizliliğine Bütünlüğüne ve Kullanıma Açık Bulunmasına Yönelik Suçlar” “yasadışı erişim” (m.2), “yasadışı müdahale”(m.3), “verilere müdahale”(m.4), “sistemlere müdahale”(m.5) “cihazların kötüye kullanılması”(m6) 2. başlık “Bilgisayarla İlişkili Sahtecilik (m.7) ve Sahtekarlık(m.8)” 3. Başlık “Çocuk Pornografisiyle İlişkili Suçları(m.9)”, 4. Başlık “Telif Haklarının Ve Benzer Hakların İhlaline İlişkin Suçlar” 5. başlık “Suça Teşebbüs, Yardım ve Yataklığa İlişkin Hükümler- Kurumsal Yükümlülüklerle Yaptırım ve Önlemler”

19 Avrupa ülkeleri bu sözleşmeyi imzalarken işlenen suçların küresel özellik göstermesi nedeniyle sadece Avrupa Birliğine üye ülkelere değil, diğer ülkelere de imzaya açmıştır. Sözleşme ilk olarak 26’sı üye Avrupa Ülkesi ile ABD, Japonya, Kanada ve Güney Afrika dâhil, 30 ülke tarafından imzalanmıştır.

20 Basın Kanununda da bulunan eser sahibi, yayımcı, tüzel kişi temsilci tanımları ve sorumlulukları, erişim sağlayıcı, içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, toplu kulanım sağlayıcı ve sorumlulukları gibi konular bulunmaktadır. Bunun yanında, internet sitelerinin erişime engellenmesi ve Internet yayınları ile ilgili tekzip konuları da ele alınmıştır. İşte bu kanun genel hatlarıyla bunlardan oluşmaktadır. Son bir yılda 5651 Sayılı Yasa uyarınca ‘Kişilik Hakları ’ veya ‘Fikri ve Sınaî Haklar’ gerekçe gösterilerek bini aşkın site yasaklanmıştır…

21 Avrupa Konseyi uzmanları, siber suçların yakın gelecekte daha da gelişeceğini söylüyorlar. Öngörülen yeni tip siber suçlar arasında, hayalet ve şifreli virüsler, siber-gerillalar ve casusluk ve finans uzmanı siber-paralı askerler de var. Günümüzde bunlar öyle bir hal almıştır ki siz de dünyadaki milyonlarca insan gibi, değişik ölçülerde her an bir “siber suç” kurbanı olabilirsiniz. Küreselleşme ve bilişim alanındaki gelişmeler baş döndürücü bir hıza ve gelişmeye sahip olduğundan ülkeler de mücadelede yetersiz kalmaktadır

22 İnterneti her ne kadar ‘sanal alem’ olarak tanımlasak da internet aracılığıyla yaşantımız üzerinde her alanda ciddi etkiler bırakabilmektedir. Öyle ki insanlar gerçek hayatta yapabildiği her şeyi internet denen bu sanal alemde de yerine getirebilmekte ve hatta işleyecekleri suçlar için interneti önemli bir araç olarak kullanmaktadır. Bilgisayar ve internetin doğrudan veya aracı olarak kullanılmasıyla gerçekleştirilen bu suçlar; hırsızlık, şantaj, terör, kaçakçılık, pornografi, dolandırıcılık, para aklama, cinayet tertibi gibi klasik suçlara ek olarak, virüs yayma, web sitesi çökertme, endüstriyel casusluk, veri hırsızlığı, elektronik posta adreslerine izinsiz giriş, siber terör, casus program yerleştirme, şahısların banka koordinatlarının sanal ortamda çalınması gibi “high-tech” suçları da içermektedir..

23 Özellikle ülkelerin yasal mevzuatı yetersiz kalmakta ve ülkeleri yeni yasal düzenlemelere mecbur kılmaktadır. Türk hukuk mevzuatında yapılacak hukuki çalışmalarda mevcut TCK’ya sadece bilişim suçlarını ekleyerek, suçları ve cezalarını tanımlamak yeterli olmayacaktır. Birçok kavramın ayrıntılarının bu suçlara özel olarak tekrar ele alınması gerekmektedir. Ayrıca dünyada bu konuyla alakalı ne varsa yakından takip edilmeli, özellikle siber suç aleminin önünden gitmek bir zorunluluk olmalıdır. Konuyla alakalı uluslar arası birliktelik sağlanmalıdır. Günümüz dünyasına ayak uydurabilmek ve uluslar arası alanda söz sahibi olabilmek için gelişen dünyaya ayak uydurmak ve bilgi çağını tüm uluslarla birlikte aynı anda yaşayabilmek zorundayız. Bunun içinde önemli olan bu bilincin farkında olabilmektir. Bu bilinç beraberinde suçla mücadeleyi de getirecektir.

24 Teşekkürler… Av. Yelda Gizem ÜNAL Ankara Barosu