ARAŞTIRMA TÜRLERİ Araştırma Nedir? Araştırma Türleri

... konulu sunumlar: "ARAŞTIRMA TÜRLERİ Araştırma Nedir? Araştırma Türleri"— Sunum transkripti:

1 ARAŞTIRMA TÜRLERİ Araştırma Nedir? Araştırma Türleri
Nicel ve Nitel Araştırmalar Başlıca Niceliksel Araştırma Modelleri

2 1. Araştırma Nedir? Araştırma; “belli amaçlarla ve sistemli süreçler yoluyla veri toplama ve toplanan verilerin analizi”dir denilebilir. Araştırmada belirli bir yol takip etmek gerekir. Bu yol metot, model ve teknikler oluşturur.

3 2. Araştırma Türleri Bilimsel araştırmalarda yöntem konusu, araştırmanın bilimsel bir temele oturtulması açısından önemlidir. Çeşitli bilim alanlarında birbirinden farklı yöntemler kullanılarak bilimsel sonuçlar elde edilebilir. Önemli olan, araştırmada kullanılacak yöntemin araştırılan konuya uygun olması, o yöntemle ilgili konunun araştırılabilir olmasıdır. Bu açıdan bakılınca bilimsel araştırmalarda kullanılan yöntemlerin çeşitli şekillerde sınıflandırıldıkları görülür.

4 Bir tanımlamaya göre bilimsel araştırmalar:
Belgesel (documantary): “araştırma problemi hakkında var olan kütüphane, arşiv, müze, internet vb. kaynaklardan derlenen verilere (yazı, resim vs) dayalı araştırmalar” Tecrübi (ampiric): “araştırma problemi hakkında gözlem, mülakat, anket, test ve diğer ölçme araçlarıyla toplanan geçerli ve güvenilir verilere dayalı” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Tecrübi araştırmalar da “Tarama” ve “Deneysel” şeklinde ikiye ayrılır

5 Araştırmalar genelde;
Nicel Araştırmalar(Quantitative Researchs) ve Nitel Araştırmalar (Qualitative Researchs) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Nicel araştırmalar; “Ne kadar? Ne miktarda? Ne kadar sık? Ne kadar yaygın?” vb. gibi sorulara cevaplar arar Nitel Araştırmalar; “Niçin? Nasıl? Ne şekilde?” vb gibi sorulara cevap arar

6 3. Nicel ve Nitel Araştırmalar
Nicel Araştırma Nedir? Olgu ve olayları nesnelleştirerek gözlemlenebilir, ölçülebilir ve sayısal olarak ifade edilebilir bir şekilde ortaya koyan araştırma türleridir. Biyoloji, kimya, fizik, mühendislik gibi doğa bilimleri alanlarında araştırmalar gözlem ve ölçmeye dayanır. Gözlem ve ölçmelerin tekrarlanabildiği ve objektif yapıldığı araştırmalara niceliksel, sayısal (“quantitative”) araştırma denir. Nicel Araştırmada Amaç Nedir? Bireylerin toplumsal davranışlarını gözlem, deney ve test yoluyla nesnel bir şekilde ölçmek ve sayısal verilerle açıklamaktır Nicel araştırma ile; ne kadar? ne miktarda? ne kadar sık, ne kadar yaygın? vb. sorulara cevap aranır.

7 Niceliksel yöntem; Nicel araştırmada sorular: Kaç kişi başardı?
sayısal yöntem gözlem ve ölçmeye dayalı tekrarlanabilen objektif biyoloji, kimya, fizik, mühendislik gibi doğa bilimleri alanlarındaki araştırmalarda kullanılan yöntemler Nicel araştırmada sorular: Kaç kişi başardı? Başarısızlık oranı nedir? Vb.

8 Başlıca Niceliksel Araştırma Modelleri
Deneysel model 2) Tarama Modelleri *Basit Betimsel model *İlişkisel model—İlişkisel Betimsel *Nedensel-Karşılaştırmalı Model *Karşılaştırmalı-İlişkisel model

9 Her istatistik sonucun, kendi içinde ne ifade ettiği iyi bilinmelidir.
Bir tekniğin iyi anlaşılmasının ve ondan yararlanabilmenin temel koşulunun, hesaplamaların nasıl yapıldığının bilinmesi olduğu unutulmamalıdır. Araştırmacı, basit teknikleri uygulayabilme, karmaşık olanları da izleyebilme yeteneğine sahip olmalıdır. Uygun istatistik yöntemin seçilmesi için değişkenlerin ölçüm özellikleri iyi belirlemek gerekir.

10 TEKNİK TEST SONUÇ ve YORUM Tanımlayıcı istatistik Ortalama, ortanca, Ss... Ders başarı ortalamaları 3,25’tir. Vb.. Farkları inceleyen analitik teknikler T testleri, Ki-kare... Kız öğrencilerin öz yeterlik inançları erkeklerden daha yüksektir. Ilişki ve kestirim inceleyen analitik istatistik teknikleri Bağıntı ve regresyon analizi... Matematik dersi ortalamaları ile fen bilgisi dersi ortalamaları arasında anlamlı ilişki vardır. Fen bilgisine yönelik öz yeterlik inançları ders başarısını etkilemektedir.

11 Betimleyici çalışmalar belirli bir ilişki durumunu tanımlar,
(Tarama Modelleri) 1. Betimsel Tarama Modeli : Betimleyici çalışmalar belirli bir ilişki durumunu tanımlar, Verilen durumu tam ve dikkatli tanımlar Eğitim alanındaki en yaygın araştırma betimsel yöntem tarama çalışmasıdır Örnekler: Çeşitli öğrenci gruplarının başarılarını belirlemek Öğretmenlerin, yöneticilerin ya da danışmanların davranışlarını tanımlamak Ebeveynlerin tutumlarını tanımlamak

12 Betimsel Tarama Modeli
Bir konudaki mevcut durumu araştırmak ve belirlemektir. Kullanılabilecek İstatistiksel Analizler: Betimleyici istatistikler (aritmetik ort, mod, medyan, standart sapma) frekans ve yüzde dağılımı Problem cümlesi: Lise öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumları ne düzeydedir? (değişken: matematik dersi) Alt Problemler: Lise 1 öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumları ne düzeydedir? Lise 2 öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumları ne düzeydedir? Lise 3 öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumları ne düzeydedir? Lise 4 öğrencilerinin matematik dersine karşı tutumları ne düzeydedir?

13 Problem cümlesi: Eğitim Fakültesi öğrencilerinin pedogojik formasyon ve alan derslerindeki kazanımlarına ilişkin görüşleri nelerdir? (araştırmanın değişkeni: pedogojik formasyon ve alan derslerindeki kazanımlarına ilişkin görüşleri ) Alt Problemler: Öğrencilerin Pedogojik formasyon derslerindeki kazanımlarına ilişkin görüşleri nelerdir? Öğrencilerin alan derslerindeki kazanımlarına ilişkin görüşleri nelerdir? Problem cümlesi: Öğretmen ve Okul yöneticilerinin görev yaptıkları okula ilişkin örgütsel sinizm ve iş doyumu düzeyleri nelerdir? (değişken: örgütsel sinizm ve iş doyumu düzeyleri ) Öğretmenlerin örgütsel sinizimleri ne düzeydedir? Öğretmenlerin iş doyumları ne düzeydedir? Okul yöneticilerinin örgütsel sinizmleri ne düzeydedir? Okul yöneticilerinin iş doyumları ne düzeydedir?

14 BETİMSEL MODELDE BİR ARAŞTIRMA PROBLEMİ VE ALT PROBLEMLERİ TASARLAYINIZ
ARAŞTIRMANIN DEĞİŞKENLERİNİ VE KULLANILABİLECEK İSTATİSTİKLERİ BELİRTİNİZ.

15 3. İlişkisel Model: İki ya da daha fazla değişken arasında ilişki olup olmadığını incelemek amacıyla kullanılır. Kullanılanılabilecek İstatistiksel Analiz: Korelasyon analizi, çoklu regresyon analizi Problem Cümlesi: Öğrencilerinin çeşitli derslere ilişkin başarı düzeyleri arasında nasıl bir ilişki vardır ve öğrencilerin ders başarıları ile yaşları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? (değişken: ders başarıları, yaş) (Kullanılanılabilecek istatistik: korelasyon analizi) Alt Problemler: Öğrencilerin matematik, türkçe, fen bilgisi ve ingilizce ders başarıları arasında arasında nasıl bir ilişki vardır? Öğrencilerin yaşları ile matematik, türkçe, fen bilgisi ve ingilizce ders başarıları arasında arasında nasıl bir ilişki vardır?

16 Problem Cümlesi: “Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?” (araştırmanın değişkeni: öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı) (istatistik: korelasyon analizi) Alt Problemler: 1. Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2. Okul öncesi öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 3. Matematik öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

17 Problem Cümlesi: “Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?” (değişken: öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı) (istatistik: korelasyon analizi) Alt Problemler: 1. Sınıf öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2. Okul öncesi öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 3. Matematik öğretmeni adaylarının öğrenme stilleri ile fen dersleri başarısı arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

18 Problem cümlesi: Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşlarının politik yeti ve örgütsel bağlılık düzeylerine etkisi nedir? YA DA (Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşları onların politik yeti ve örgütsel bağlılık düzeylerini anlamlı biçimde yordamakta mıdır?) (bağımlı d.: politik yeti ve örgütsel bağlılık düzeylerine; bağımsız d: Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşları) (kullanılabilecek İstatistik: regresyon analizi) !!!!! (ÇÜNKÜ ETKİ DÜZEYİNE BAKILACAK) Alt Problemler: Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşları, politik yeti boyutlarından sosyalleşmeyi anlamlı biçimde yordamakta mıdır? (YA DA Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşları politik yeti boyutlarından sosyalleşmeye etkisi nedir?) 2) Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşları politik yeti boyutlarından iletişimi anlamlı biçimde yordamakta mıdır? 3) Yöneticilerin hizmet süreleri ve yaşları örgütsel bağlılığı anlamlı biçimde yordamakta mıdır?

19 Problem Cümlesi: Öğrencilerin girişimcilik düzeyleri ile yaratıcılık puanları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? (değişken: girişimcilik düzeyleri ile yaratıcılık puanları ) (istatistik: korelasyon analizi) Alt Problemler: 1) Öğrencilerin girişimcilik düzeylerinden risk alma boyutu ile yaratıcılık puanları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2) Öğrencilerin girişimcilik düzeylerinden özgüven boyutu ile yaratıcılık puanları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

20 (istatistik: korelasyon analizi)
Problem Cümlesi: Yöneticilerin özgecilik düzeyleri ile liderlik stilleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? (değişkenler: özgecilik düzeyleri- empati, yardımlaşma; liderlik stilleri, hizmetkar, öğretimsel, akademik liderlik) (istatistik: korelasyon analizi) Alt Problemler: 1) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden empati boyutu ile hizmetkar liderlik arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 2) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden empati boyutu ile öğretimsel liderlik arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 3) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden empati boyutu ile akademik liderlik arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 4) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden yardımlaşma boyutu ile hizmetkar liderlik arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 5) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden yardımlaşma boyutu ile öğretimsel liderlik arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? 6) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden yardımlaşma boyutu ile akademik liderlik arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

21 Problem Cümlesi: Yöneticilerin özgecilik düzeylerinin liderlik stilleri üzerindeki etkisi nedir?
(YA DA Yöneticilerin özgecilik düzeyleri, liderlik stillerini anlamlı biçimde yordamakta mıdır? (bağımlı d.: liderlik stilleriri- hizmetkar, öğretimsel, akademik liderlik; bağımsız d.: özgecilik düzeyleri, empati, yardımlaşma) (istatistik: regresyon analizi) Alt Problemler: 1) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden empati boyutu, hizmetkar liderlik stilini anlamlı biçimde yordamakta mıdır? 2) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden empati boyutu, öğretimsel liderlik stilini anlamlı biçimde yordamakta mıdır? 3) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden empati boyutu, akademik liderlik stilini anlamlı biçimde yordamakta mıdır? 4) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden yardımlaşma boyutu hizmetkar liderlik stilini anlamlı biçimde yordamakta mıdır? 5) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden yardımlaşma boyutu öğretimsel liderlik stilini anlamlı biçimde yordamakta mıdır? 6) Yöneticilerin özgecilik düzeylerinden yardımlaşma boyutu akademik liderlik stilini anlamlı biçimde yordamakta mıdır?

22 Problem Cümlesi: Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançları ile yaşları arasında nasıl bir ilişki vardır?) (değişken: özyeterlik inançları—öğretimsel ve çabasal özyeterlik; yaş) (istatistik: korelasyon analizi) Alt Problemler: 1) Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından öğretimsel yeterlik inancı ile yaşları arasında nasıl bir ilişki vardır? 2) Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından çabasal öz yeterlik inancı ile yaşları arasında nasıl bir ilişki vardır?

23 (İlişkisel betimsel model)
Problem Cümlesi: Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançları ne düzeydedir ve öğrencilerin yaşları ile öz yeterlik inançları arasında nasıl bir ilişki vardır?) (değişken: ders başarıları, yaş) (istatistik: aritmetik ortalama, standart sapma, korelasyon analizi) Alt Problemler: Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından öğretimsel özyeterlik inançları ne düzeydedir? Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından çabasal özyeterlik inançları ne düzeydedir? Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından öğretimsel yeterlik inancı ile yaşları arasında nasıl bir ilişki vardır? Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından çabasal öz yeterlik inancı ile yaşları arasında nasıl bir ilişki vardır?

24 (İlişkisel betimsel model)
Problem Cümlesi: Öğrencilerinin çeşitli ders başarıları ne düzeydedir ve ve öğrencilerin ders başarıları ile yaşları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır? (değişken: ders başarıları, yaş) (istatistik: aritmetik ortalama, standart sapma, korelasyon analizi) Alt Problemler: Öğrencilerin matematik, türkçe, fen bilgisi ve ingilizce ders başarıları ne düzeydedir? Öğrencilerin yaşları ile matematik, türkçe, fen bilgisi ve ingilizce ders başarıları arasında arasında nasıl bir ilişki vardır?

25 DİKKAT: BASİT BETİMSEL VE İLİŞKİSEL MODELLERE YÖNELİK ARAŞTIRMALARDA (ETKİ VE YORDAMA YAPILAN ARAŞTIRMALAR HARİÇ) BAĞIMLI VE BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN BULUNMAZ. ARAŞTIRMALARDA SADECE DEĞİŞKEN BELİRTİLİR.

26 İLİŞKİSEL MODELDE BİR ARAŞTIRMA PROBLEMİ VE ALT PROBLEMLER TASARLAYINIZ, KULLANACAĞINIZ İSTATİSTİKLERİ BELİRTİNİZ.

27 İLİŞKİSEL MODELDE (yordama gerektiren, değişkenlerin birbirleri üzerindeki etkisine yönelik) BİR ARAŞTIRMA PROBLEMİ VE ALT PROBLEMLER TASARLAYINIZ, KULLANACAĞINIZ İSTATİSTİKLERİ BELİRTİNİZ.

28 4. Nedensel-Karşılaştırma Model:
Belli bir değişken açısından farklılaşan gruplar birbiriyle karşılaştırmak amaçlanır. Sürekli ve süreksiz değişkenler kullanılır Problem Cümlesi: Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançları öğrencilerin çeşitli özellikleri açısından anlamlı farklılıklar göstermekte midir? (bağımlı değişken: özyeterlik inançlarından öğretimsel özyeterlik ve çabasal özyeterlik) (bağımsız değişken: cinsiyet ve yaş ) (istatistik: parametrik testlerden t testi, anova, nonparametrik testlerden, ki-kare, kruskal wallis, mann whitney u)

29 Alt Problemler: 1) Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından öğretimsel yeterlik inancı öğrencilerin cinsiyetleri açısından anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 2) Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından öğretimsel özyeterlik inancı öğrencilerin yaşları açısından anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 3)Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından çabasal özyeterlik inancı öğrencilerin cinsiyetleri açısından anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 4)Öğrencilerin biyoloji dersine ilişkin öz-yeterlik inançlarından çabasal özyeterlik inancı öğrencilerin yaşları açısından anlamlı bir farklılık göstermekte midir?

30 Problem Cümlesi: Resmi ve özel okul yöneticilerinin çatışma yönetim stilleri nelerdir ve bu stiller çeşitli değişkenler açısından anlamlı farklılık göstermekte midir? (bağımlı değişken: çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili-kaçınma stili) (bağımsız değişken: okul türü(resmi-özel), hizmet süresi, cinsiyet) (istatistik: parametrik testlerden t testi, anova, nonparametrik testlerden, ki-kare, kruskal wallis, mann whitney u)

31 Alt problemler: 1) Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerini kullanma sıklıkları nedir? 2) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 3) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili görev yaptıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 4) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili görev yaptıkları meslekteki hizmet sürelerine göre anlamlı farklılık göstermekte midir? 5) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden kaçınma stili cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 6) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden kaçınma stili görev yaptıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 7) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden kaçınma stili görev yaptıkları meslekteki hizmet sürelerine göre anlamlı farklılık göstermekte midir?

32 NEDENSEL-KARŞILAŞTIRMA MODELİNDE BİR ARAŞTIRMA PROBLEMİ TASARLAYINIZ VE ALT PROBLEMLER TASARLAYINIZ. BAĞIMLI VE BAĞIMSIZ DEĞİŞKENLERİNİZİ BELİRTİNİZ.

33 5) KARŞILAŞTIRMALI İLİŞKİSEL MODEL
Gruplararası ortalamaların karşılaştırılmasına ilişkin aynı zamanda değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik araştırma modelleridir. (değişkenler arasında farklılık ve ilişki aranan araştırmalarda, farklılığa ilişkin değişkenler sürekli ve süreksiz olabilirken, ilişki aranacak değişkenler sürekli olmalıdır) Problem: Resmi ve özel okul yöneticilerinin çatışma yönetim stilleri çeşitli değişkenler açısından anlamlı farklılık göstermekte midir ve okul yöneticilerin çatışma yönetim stilleri ile öğretmenlerin stres düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

34 Alt problemler: 1) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 2) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili görev yaptıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 3) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden uzlaşma stili görev yaptıkları meslekteki hizmet sürelerine göre anlamlı farklılık göstermekte midir? 4) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden kaçınma stili cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 5) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden kaçınma stili görev yaptıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 6) Okul müdürlerinin kullandıkları çatışma yönetim stillerinden kaçınma stili görev yaptıkları meslekteki hizmet sürelerine göre anlamlı farklılık göstermekte midir? 7) Okul müdürlerinin çatışma yönetim stilleri ile öğretmenlerin stres düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?

35 KARŞILAŞTIRMALI İLİŞKİSEL MODELDE BİR ARAŞTIRMA PROBLEMİ TASARLAYINIZ.