Çeşitli ajanlarla taşınan sedimenter partiküller bu ajanların taşıma güçlerinin azaldığı ya da bittiği yerlerde taşıdıkları malzemeyi artık taşıyamazlar.

... konulu sunumlar: "Çeşitli ajanlarla taşınan sedimenter partiküller bu ajanların taşıma güçlerinin azaldığı ya da bittiği yerlerde taşıdıkları malzemeyi artık taşıyamazlar."— Sunum transkripti:

1

2 Çeşitli ajanlarla taşınan sedimenter partiküller bu ajanların taşıma güçlerinin azaldığı ya da bittiği yerlerde taşıdıkları malzemeyi artık taşıyamazlar. Taşınamayan bu malzeme birikmeye başlar. Taşınan sedimenter materyalin herhangi bir sebepten dolayı belirli bir ortamda üst üste yığılmasına veya birikmesi depolanma ya da çökelme olarak tanımlanır. III- DEPOLANMA (DEPOSITION) : Depolanmayı etkileyen ana faktörler:  Tane boyutu,  Tane şekli,  Tanenin yoğunluğu  Taşıyıcı akışkanın hızı’dır

3 Boyut (Size): İri taneli sedimentler bir akışkan içerisinde graviteden dolayı ince tanelilere göre daha hızlı depolanırlar Şekil (Shape): Bir akışkan içerisinde aynı boyutlara sahip iki taneden küresel olan yassı olana göre daha hızlı çökelir. Çünkü bir akışkan içerisinde düşen yassı bir tane küresel olana göre daha fazla dirençle karşılaşacaktır. Yoğunluk (Density): Partiküllerin yoğunluğu da akışkan içerisindeki tanelerin çökelme hızını etkiler. Aynı boyutlara sahip iki taneden yoğunluğu fazla olan tane az olana göre daha hızlı çökelecektir. Hız(Velocity): Bir akışkanın akış hızı sedimentlerin ne zaman depolanacağını belirler. Bir akışkanın hızı her ne sebeple olursa olsun azaldığında taşıma gücüde azalır.Dolayısıyla taşıdığı sedimentleri taşıyamaz onları depolar. Genelde akışkan hızı ile depoladığı sedimentlerin boyutları arasında yakın bir ilişki vardır.

4 Taşıyıcı ajanların taşıma güçlerinin azalmasına neden olan çeşitli sebepler olabilir;  Rüzgarın şiddetinin azalması, taşınan malzemenin önüne bir engelin gelmesi, taşınma yüzeyinin eğiminin değişmesi, havadaki nem oranının artması,  Akarsuların akıntı eğimlerinin azalması, akarsu yatağında bir engelin olması, başka akarsuların eklenmesi, mevsimin değişmesi, akarsuyun durgun bir ortama boşalması,  Deniz ya da göllerde dalga şiddetinin azalması, sıcaklığın artması, yoğunluğun azalması,  Buzulların taşınan malzemeler ise buzulun erimesi sonucunda çökelirler,  Gravite ile taşınan malzemeler ise, malzemenin gravite ile taşınamıyacağı bir eğime sahip bir ortama gelmesi sonucunda depolanırlar.

5

6 Bagnola (1941) sedimentlerin depolanmasının üç şekilde olabileceğini savunmuştur. -Gerçek sedimentasyon, asılı olarak taşınan sedimentlerin çökelmesidir. -İlerleme (Accretion), taban yükü şeklinde taşınan malzemenin akıntıdaki bir değişme ya da taban yüzeyindeki bir değişmeden akıntının kapasitesi ve gücündeki değişme nedeniyle depolanması, - Encroacment, bir engelin kuytu kesimindeki depolanma.

7

8 Snow fences on the beach at Tybee Island, Georgia, used to slow wind and cause sand deposition from wind. Note the dune building that has occurred between the fences.

9 Living snow fences: A living snow fence of young trees is on left with the traditional snow fence on right.

10 048 Joulters Kay Beach Ridge Accretion

11

12

13 Depolanma ortamlarında biriken sedimentlerin çeşitli işlevlerle kayaç haline dönüşmesi taşlaşma yada diyajenez olarak tanımlanır. Diyajenez bir sedimentin depolandıktan sonra metamorfizma öncesine kadarki zaman aralığında etkilendiği tüm fiziksel ve kimyasal değişmeler şeklinde tarif edilir. Diyajenez ile sedimentasyon ve diyajenez ile metamorfizma arasında kesin bir sınır yoktur. IV- TAŞLAŞMA (DIAGENESIS) :

14 Sedimanter ortamlarda depolanan sedimentler aşağıdaki diyajenetik proseslere tabi olabilir. - Sedimentlerin sıkışması (Compaction), - Sedimentlerin çimentolanması (Cementation), - Sedimentlerin yeniden kristallenmesi (recrystallisation), - Sedimenter tanelerin birbirinin yerini alması (replacement), - Yeni kristallerin oluşumu, - Minerallerin değişimi (Transformation), - Sedimanter tane ve çimentonun çözünmesi, - İkincil gözeneklilik oluşumu, - Biyotürbasyon,

15

16 Storm damage along the Mississippi coast from Hurricane Katrina, August 2005. Photo credit: U.S. Geological Survey