ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİNİN GELİŞİMİ

... konulu sunumlar: "ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİNİN GELİŞİMİ"— Sunum transkripti:

1 ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİNİN GELİŞİMİ
“İşitirsem unutmam, görürsem bilirim, yaparsam anlarım“

2 Bu Ders… 21. Yüzyılda Değişim Eğitim ve Teknoloji İlişkisi
Eğitim Teknolojisi ve Öğretim Teknolojisi Öğretim Teknolojisinin Kapsamı ve Boyutları Tarihsel Gelişim Sorunlar ve Olanaklar Dersimizin adı Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirme olduğuna göre, ilk olarak “öğretim” ve “teknoloji” kavramları ve buna bağlı alt kavramlardan bahsetmek yerinde olacaktır. Bunun yanında “eğitim bilimleri alanında meydana gelen çağdaş gelişmeler, bu gelişmelerin ortaya çıkardığı sorunlar” da konumuz kapsamındadır .

3 Bilgi? Bilgi güç müdür? Bilgi patlar mı?
Bilgiyi elinde tutan toplum, gelişmiş toplum mudur? Bilgi üretimi_Bilgi paylaşımı_Bilgi aktarımı Bilgi patlaması: Bilginin gerek miktar gerekse ayrıntı yönünden artması. Peki neleri gerektirmektedir? Okul programlarının, öğrenci ve öğretmenlere yeni bilgilerin zamanında ve etkili biçimde ulaştırılmasını Aynı zamanda, çağdaş insana temel bilgileri ve becerileri kazandırabilmek için gerekli öğrenim süresinin uzatılmasını, devamlı öğrenme kavramının benimsenmesini

4 Bilgi? Ne Nasıl Niçin Kim Nerede Ne zaman Ne kadar
Bilgi, bu soruların yanıtını araştıran bir kavramdır. Peki nasıl? BİLİM

5 Bilim nedir? Bilginin kuramsal yapısı
Nesnel sağlamlığı olan bilgiler bütünü Bilimsel yöntemlere ve gerçeklere dayalı olan bilgi Çeşitlilik, süreklilik, yenilik, ayıklanma Bilim: Geçerliği kabul edilmiş sistemli bilgiler bütünüdür Bilim bir üründür ve bu ürünü elde etmek için izlenen yol bilimsel yöntemdir. Bilimin Temel İşlevleri AnlamaNedir? sorusunun cevaplanması ile ilgilidir. AçıklamaNiçin? Sorusuna cevap arar. (En gelişmiş açıklama KURAM dır) Kontrolanlama ve açıklama işlevleri ile üretilen bilgilerin fiilen uygulamalara aktarılması sürecidir. Süreklilik ve yenilik maddelerine dikkat çekilecek!!

6 İNSANLARI BİLİMLE UĞRAŞMAYA YÖNELTEN SEBEPLER NELERDİR ?
Merak? Korku? Güçlü olma arzusu? Tembellik? Faydalı olma inancı? Doğaya üstünlük kurma isteği?

7

8 Bilim Nedir? Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi(TDK Sözlüğü). Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan, belli bir ereğe yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci(TDK Sözlüğü).

9 Bilim Nedir? Evrendeki olguları çeşitli yollarla inceleyen ve onları açıklayan sistemli bilgi topluluğu (Saruhan ve Özdemirci, 2005). Dünyaya ilişkin verileri toplamak, bunları açıklayacak kuramlar oluşturmak ve ardından bu kuramları daha sonraki veriler eşliğinde sınamak (Punch, 2005).

10 Bilimin Entelektüel Değeri
Bilimin İşlevleri Anlama Açıklama Kestirme Kontrol Bilimin Pratik Değeri Bilimin Entelektüel Değeri Bilimin Ahlaki Değeri

11 AnlamaAçıklamaKestirmeKontrol

12 Anlama  Açıklama  Kestirme  Kontrol
Öğrenme zorluklarının bulunduğunu gözlemleme Öğrenme zorluklarının nedenlerini açıklama Öğrenme zorluklarına yönelik çözüm öngörülerinde bulunma Etkili öğrenme modeli ile öğrenmeyi kontrol altına alma

13 Teknoloji nedir? İnsanların yaşamlarını kolaylaştıracak
- bilgileri üretme - pratik olarak uygulama yolları Bilimsel ya da diğer sistematik bilgilerin uygulama alanlarına sistemli bir şekilde uygulanması Bilimsel bilginin uygulamaya dökülmesi Teknoloji; bilim ile uygulama arasında köprü görevi yapan bir disiplindir. Teknoloji: Bilimin üretim, hizmet, ulaşım vb. alanlardaki sorunlara uygulanmasıdır. Teknoloji, araştırmalar ve kuramsal açıklamalar ile uygulayıcılar tarafından karşılaşılan sorunlar arasında bir köprü görevi görmektedir. Peki teknoloji ve bilim arasında bir ilişki var mıdır?

14 Teknoloji ve Bilim Toplumların Geleceği Teknoloji Üretkenlik Bilim
Teknoloji bilimin uygulama alanıdır. Teknolojinin ilerlemesi üretkenliği artırır. Toplumun geleceği bilim ve teknolojideki gelişmelerle çizilir. Peki nasıl? EĞİTİM EĞİTİM NEDİR? Teknoloji ve bilim arasındaki ilişkiyi kurmada, eğitim nasıl bir rol oynamaktadır?

15 BİLİM TEKNOLOJİ TOPLUM MAKİNA

16 BİLİM TEKNOLOJİ KÜLTÜR TOPLUM ORGANİZASYON

17 GELİŞEN TEKNOLOJİ Matbaa Yazılı materyaller Karatahta
İletişim Teknolojileri Teknoloji evrim geçirmektedir.

18 Eğitim ve Teknoloji Bilim ve teknolojileri kullanan ve bunları üreten bireyler yetiştirmek Teknolojinin eğitim - öğretim ortamlarında etkili olarak kullanılması gerekliliği Eğitimin ilerleyen teknolojik gelişmelere ayak uydurması kaçınılmazdır. Aynı zamanda teknolojinin ilerleyebilmesi için de eğitimin var olan teknoloji ile işbirliği içerisinde yürümesi gereklidir.

19 EĞİTİM-TEKNOLOJİ İLİŞKİSİ
Öğrenme-öğretme ortamlarında kaliteyi artırmak için birlikte kullanılırlar. Ayrı birer bilim dalı olup, ayrı kuram ve teknikleri kapsamaktadır. Eğitim ve teknolojinin birlikte yürümesi gerekliliği “eğitim” ve “teknoloji” ilişkisini oluşturmaktadır. Ayrı bilim dalları olmasına ve ayrı teknikleri kullanmalarına karşın ortak bir amaca hizmet eder.

20 Eğitimi Etkileyen Etmenler
Bilgi patlaması Değişen toplumsal gereksinimler Değişen öğrenci profili Bilimsel ve teknolojik gelişmeler Kalite anlayışının değişmesi vb..... Özetle, Eğitim bu gelişme ve değişmelerin merkezindedir ve aynı zaman da bunlardan da etkilenen bir özelliğe sahiptir.

21 Öğretim ve öğrenim stratejileri Öğrenenin karakteristik özellikleri
RESMİ PROGRAM UYGULANAN PROGRAM Çevresel Şartlar Kaynaklar Öğretim ve öğrenim stratejileri Öğrenenin karakteristik özellikleri

22 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ EĞİTİM TEKNOLOJİSİ TEKNOLOJİ BİLİM

23 Eğitim Teknolojisi Teknoloji Eğitim Eğitim Teknolojisi
Eğitim ve teknoloji kavramlarının ilişkisi yeni bir kavramı doğurmuştur. “NE” ve “NİÇİN” konularını saptadıktan sonra “NASIL” gerçekleşebileceği konusuyla uğraşmaktır. Eğitim teknolojisi: Genelde eğitime, özelde öğrenme durumuna egemen olabilmek için bilgi ve becerilerin işe koşulmasıyla öğrenme-öğretme süreçlerinin işlevsel olarak yapılaştırılması. Eğitim teknolojisi, öğrenme sürecini geliştirmek için oluşturulan her türlü sistemi, tekniği ve yardımı içerir. Bu yapıda 4 özellik önemlidir: Ulaşılması beklenen amaçların tanımlanması Öğrenilecek konunun öğretim ilkelerine göre analiz edilip, öğrenilmeye uygun şekilde yapılandırılması Konunun aktarımında uygun ortamın seçilmesi Araçların etkiliğini ve öğrencilerin başarı durumlarını değerlendirmek için uygun değerlendirme yöntemlerinin kullanılması. “Öğrenme ile ilgili sorunların analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri, düşünceleri, araç-gereçleri ve organizasyonu içeren bir süreç”

24 Eğitim Teknolojisi Eğitim Teknolojisi
Öğrenme sürecini geliştirmek için oluşturulan her türlü sistem, yöntem, teknik ve yardımın Öğrenme-öğretme süreçlerinin tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işidir. (Alkan, 1998) Eğitim Teknolojisi Eğitim ve teknoloji kavramlarının ilişkisi yeni bir kavramı doğurmuştur. “NE” ve “NİÇİN” konularını saptadıktan sonra “NASIL” gerçekleşebileceği konusuyla uğraşmaktır. Eğitim teknolojisi: Genelde eğitime, özelde öğrenme durumuna egemen olabilmek için bilgi ve becerilerin işe koşulmasıyla öğrenme-öğretme süreçlerinin işlevsel olarak yapılaştırılması. Eğitim teknolojisi, öğrenme sürecini geliştirmek için oluşturulan her türlü sistemi, tekniği ve yardımı içerir. Bu yapıda 4 özellik önemlidir: Ulaşılması beklenen amaçların tanımlanması Öğrenilecek konunun öğretim ilkelerine göre analiz edilip, öğrenilmeye uygun şekilde yapılandırılması Konunun aktarımında uygun ortamın seçilmesi Araçların etkiliğini ve öğrencilerin başarı durumlarını değerlendirmek için uygun değerlendirme yöntemlerinin kullanılması.

25 NİÇİN EĞİTİM TEKNOLOJİSİ:
Nüfus Artışı Eğitim Sistemi Dışında Kalan Milyonlar Küreselleşme Ekonomik Beklentiler Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeler Eğitim ve Sosyal Talepler

26 NİÇİN EĞİTİM TEKNOLOJİSİ?
EĞİTİM HEDEFLERİ Okullaşma oranı Kalite Eğitim Giderleri EĞİTİM TEKNOLOJİSİ? EĞİTİM Okullaşma Oranı Kalite Eğitim Giderleri

27 Eğitim Teknolojisinin Amaçları
Eğitim hizmetlerini daha geniş kitlelere ulaştırmak Öğrenme-öğretme süreçlerini daha verimli hale getirmek Öğrenme-öğretme etkinliklerini bireyselleştirmek Eğitim personelinin etkililiğini ve verimini artırmak Eğitimle ilgili sorunların çözümünü uygulamaya koymak Eğitimde teknolojinin yeri Teknoloji öğretimde yardımcı bir görev üstlenir, diğer bir deyişle öğretimin amacı değildir. Bu nedenle, teknoloji sadece var olduğu için kullanılmaya çalışılmamalı ya da teknoloji kullanılmadığında çağdışı kalınacakmış gibi bir korkuya kapılmamalıdır. Öğrenme-öğretme, gelişmelerden derinden etkilenir. Bu durum, yeni yöntemlere olan gereksinimi artırır. Bu bir sonucu olarak da öğretmenlerin bilgi ve yeterlikleri sürekli değişmektedir. Peki, kullanılacak araçlar sayesinde sınıf içerisinde öğrenci başarısı artacak mı? Öğretim teknolojilerinin kullanıldığı ortamlarda bireyler daha üstün bir performans gösterebilecekler midir? Teknolojiyi kullanmak tüm bunlar için tek başına yeterli midir? BUNLARIN YANITI EĞİTİM TEKNOLOJİSİNİN AMAÇLARI İÇİNDE YER ALMAKTADIR.

28 Öğretim Teknolojisi “Özel amaçların gerçekleştirilmesinde etkili öğrenmeyi sağlamak için, iletişim ve öğrenmeyle ilgili araştırmalardan hareketle, insangücü ve insangücü dışı kaynaklar kullanılarak, öğrenme-öğretme sürecinin tasarımlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesinde sistematik bir yaklaşım” Öğretim teknolojisi: İletişim devriminin yarattığı yeni öğretmen, kitap ve yazı tahtasının yanında öğretimsel amaçlar için kullanılabilecek araçlardır.

29 Öğretim Teknolojisi Öğretimin, eğitimin bir alt kavramı olduğu anlayışına dayalı olarak ve belirli öğretim disiplinlerinin kendine özgü yönlerini dikkate alarak düzenlenmiş teknolojiyle ilgili bir kavram (Alkan, 1995). Öğrenme-öğretme ortamının en etkin şekilde düzenlenmesi için gösterilen sistematik ve planlı etkinlikler bütünü. Öğretim teknolojisi: İletişim devriminin yarattığı yeni öğretmen, kitap ve yazı tahtasının yanında öğretimsel amaçlar için kullanılabilecek araçlardır.

30 Öğretim teknolojisinin amacı
Eğitimi daha üretken ve daha bireysel hale getirmek, daha bilimsel bir öğretim sağlamak, herkesin ulaşabildiği, eşitliği öngören, daha güçlü ve daha hızlı bir öğretime ulaşmak Eğitim ve teknoloji, insan yaşamının daha nitelikli kılınabilmesinde önemli rolü olan iki temel kavramdır. Eğitim, bireylerin yetenek ve ilgilerini belirleyip, bu ilgi ve yeteneklerin geliştirilmesini sağlamaktır. Teknoloji ise, bu yeteneklerin geliştirilmesinde ve bunların kalıcılığının sağlanmasında işe koşulmaktadır. Her ikisinin de temel amacı, insanın gelişimine etkili olarak katkı sağlamaktır. Bu katkı daha çok etkili ve kalıcı öğrenmelerin oluşmasında yoğunlaşmaktadır.

31 Eğitim Teknolojisi - Öğretim Teknolojisi
* Bir konunun öğretimi ile ilgili öğrenmenin kılavuzlanması * Öğrenme- öğretme süreci ile ilgili özgün bir disiplin Araç-gereç Öğrenme-öğretme kuramları * Öğretim kavramına dayalı Eğitim teknolojisi: İnsanın öğrenmesine ilişkin sorunları sistematik biçimde inceleyen, çözümler üretmek üzere insangücünden, yöntem ve tekniklerden yararlanan bir süreç. Öğretim teknolojisi: Öğretimin, eğitimin bir alt kavramı olduğu anlayışına dayalı olarak, belirli öğretim disiplinlerinin (fen öğretimi, matematik öğretimi, dil öğretimi vb.) kendine özgü yanlarını dikkate alarak düzenlenmiş teknolojilerle ilgilidir. Kısaca; E.T., öğrenme-öğretme süreçleriyle ilgili özgün bir disiplini vurgularken, Ö.T., bir konunun öğretimiyle ilgili öğrenmenin kılavuzlanmasını ifade eder. * Eğitim kavramına dayalı Öğretim ortamlarının tasarımı

32 Öğretim Teknolojisinin Yeri
Niçin? Amaç Eğitim Programı Neyi? Ne Kadar? İçerik Değerlendirme Öğrenme-Öğretme Süreci Nasıl?

33 Öğretim Teknolojisinin Yapısı
Araçların etkililiğini ve öğrencilerin başarı durumlarını değerlendirmek için uygun değerlendirme yöntemlerinin kullanılması öğrenme sürecini geliştirmek için oluşturulan her türlü sistemi, tekniği ve yardımı içerir Öğrencinin ulaşması hedeflenen amaçların tanımlanması Konunun aktarılabilmesi için uygun ortamın seçilip kullanılması Öğrenilecek konunun öğretim ilkelerine göre analiz edilip, öğrenilmeye uygun şekilde yapılandırılması

34 Öğretim Materyali Öğrenme ve öğretme etkinlikleri sırasında öğrencinin öğrenmesi ve öğretmenin etken bir öğretim sağlayabilmesi için bilgilerin kavratılmasında varlıkların tanıtılmasında üzerince gözlem ve araştırma yapmada kullanılan her türlü öğretme-öğrenme yardımcıları.

35 Öğretim Materyali Öğretim materyallerinin öğretme-öğrenme sürecine olan etkileri nelerdir? Çoklu öğrenme ortamı sağlarlar; Bireysel öğrenim etkinliklerini desteklerler; Dikkat çekerler; Soyut kavramları somutlaştırırlar; Zamandan tasarruf sağlarlar; Güvenli gözlem yapma imkânı sağlarlar; Defalarca kullanılabilirler.

36 Öğretim Teknolojisinin Tarihi_
Sorunlar ve Olanaklar

37 TARİHTE BAZI DÖNÜM NOKTALARI
XII yy.( ) : Avrupa’da ilk üniversitelerin kuruluşu (Bologne ve Paris Üniversiteleri) XIX yy ( ): Osmanlı’da üniversite kurma çalışmaları (Saffet Paşa’nın Darülfununu) 700 yıl 1436 : Avrupa’da matbaanın bulunuşu 1729 : Osmanlı’ya matbaanın getirilmesi 293 yıl XIX yy. ikinci yarısı : Avrupa’da ağır sanayi’ye geçiş XX yy. ikinci yarısı :Türkiye’de ağır sanayi’ye geçiş . 100 yıl XX yy. ikinci yarısı : Avrupa’da yüksek teknoloji devrimi ? yıl

38 Dönem : Dönem : Dönem :

39 Teknolojinin Tarihsel Gelişimi
Yazının bulunuşundan önce Yazının bulunuşu ve sonrası Matbaa ve sonrası T A R İ H Ç E Sözlü-Yazılı Görsel-İşitsel araçlar TV’nin başlangıcı Görüntülü-Sesli Bireysel öğretim Kitlesel öğretim İkilem Bireysel ve kitlesel öğretimin birleştirilmesi Yapay zeka, Bilgisayar Otomasyon Sözlü Yazılı Dönem: Yazının bulunuşundan önce : sözlü anlatım, usta-çırak ilişkisi Yazı ve bulunuşundan sonra : papirüsler, hiyeroglifler, alfabe (fenikeliler) Matbaa ve sonrası: kitap, dergi, yazılı materyaller Görüntülü-Sesli Araçlar Dönemi ( ) İkilem Dönemi (70-80) Otomasyon Dönemi (80-90) : bilgisayarların eğitime girmesiyle birlikte bireysel ve kitle öğretiminin bütünleştirilmesi çabaları Sibernasyon Dönemi (2000’li yıllar) Sibernasyon Bilişim dönemi BDE, WDE, Uydu yayınları 39

40 Davranış Bilim Kavramı Sistem Yaklaşımı Programlı Öğretim
Aşama İşlev Ürün 1930- 1960 Fizik Bilimi Kavramı Mekanizasyon Davranışsal Yaklaşım Araç-Gereç 1960- 1970 Davranış Bilim Kavramı Sistem Yaklaşımı Programlı Öğretim 1970- 1980 Bilişsel Öğrenme Kavramı Öğrenmede Deneyimi Zihinsel Süreçlerle Yeniden Yapılandırma Öğrenme Süreçleri Tasarımı 1980- 1990 ve sonrası Yapılandırmacı Öğrenme Ön Bilgilerle Bilgiyi Bütünleştirme Bilgisayarların Eğitimde kullanılması Öğrencinin Anlamı Yapılandırması

41 Gerçek öğrenme deneyimi
Sağladığı Olanaklar Gerçek öğrenme deneyimi Serbestlik Küresel eğitim Kullanım kolaylığı Birincil kaynaktan bilgi Eğitim Teknolojisi Yaratıcılık Fırsat eşitliği Çeşitlilik ve kalite Yaşamboyu öğrenme Bireysel öğretim Hızlı öğretim

42 Eğitimde Varolan Sorunlar
Kalabalık sınıflar Bireysel ilgi yoksunluğu Değişime direnç Dengesiz dağılım Sosyal talep Bireysel gereksinim Fırsat eşitliği

43 Çalışma Kaynakları Demirel, Özcan ve diğerleri (2004). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: PegemA. (1. Ünite, ss: 1-14) Alkan, Cevat (1998). Eğitim Teknolojisi. Ankara: Yargıçoğlu Matbaası. (1. Ünite) İşman, Aytekin (2005). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: PegemA. ( Ünite)

44 Bir sonraki ders.... İletişim Süreci

45

46 Çalışma Kaynakları Demirel, Özcan ve diğerleri (2004). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: PegemA. (1. Ünite, ss: 1-14) Alkan, Cevat (1998). Eğitim Teknolojisi. Ankara: Yargıçoğlu Matbaası. (1. Ünite) İşman, Aytekin (2005). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: PegemA. ( Ünite)