Halil Serkan KÖREZLİOĞLU

Halil Serkan KÖREZLİOĞLU
Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Halil Serkan KÖREZLİOĞLU Avrupa Birliği Uzmanı 10 Haziran 2004-TOBB

AVRUPA BİRLİĞİ PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMI
İÇİNDEKİLER AB PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR AB PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMI FAYDALANILABİLECEK ÇEŞİTLİ AB FONLARI

AB PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR

Proje: (project) Belli bir sonucu sınırlı bir zaman dilimi içerisinde sağlaması için tasarlanan, hedefi belli faaliyetler serisidir. Program: (Programme) Ortak bir genel hedefi olan projeler serisidir.

Faydalananlar: (Beneficiaries) Projenin uygulanmasından bir şekilde fayda sağlayanlardır. Şu şekilde sınıflandırılabilir: a) Proje ortakları / doğrudan faydalananlar: (project partners)/ direct beneficiaries Avrupa Komisyonu tarafından fon sağlanan projelerin tasarlayıcısı ve uygulayıcısı olan kurum ve kuruluşlardır. Örn: Genellikle bakanlıklar, uygulayıcı kurum ve kuruluşlar.

(b)Ara-faydalananlar: (inter-beneficiaries) Hedef kitlelere yönelik hizmetlerin daha iyi bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak üzere proje kapsamında desteklenenlerdir. Örn: Tarım Bakanlığı’nda çalışan personelin eğitilerek çiftçilere daha iyi bir şekilde danışmanlık hizmeti sağlamaları. Programlama Programlama, Türkiye için tahsis edilmiş olan Katılım Öncesi Mali Yardımın, Türkiye’yi AB’ye katılıma en iyi biçimde hazırlayacak şekilde planlanması sürecidir.

(c) Hedef Kitleler: (target groups) Projeden olumlu yönde etkilenecek olan ve projenin çok yakın bir şekilde beraber olarak yürütüleceği projenin hedefi olan kitlelerdir. Örn: (b) tanımındaki projenin hedef kitlesi, çiftçilerdir. (d) Nihai faydalananlar: (Final beneficiaries) Hedef kitlelerin ötesinde, projeden uzun vadede faydalanacak olan toplumsal kesimler veya sektörlerdir. Örn: Sağlık ve eğitim harcamalarına daha fazla kaynak ayrılması durumunda ”çocuklar”, tarımsal üretim ve pazarlamanın geliştirilmesi durumunda “tüketiciler”, tarımsal üretim ve pazarlamanın geliştirilmesiyle artan ihracat gelirlerinden dolay “devlet”, nihai faydalananlardır.

Paydaşlar (Stakeholders) Bir proje/programla bir ilgisi olan bireyler, insan grupları, kurum/kuruluşlar veya firmalar “paydaş” olarak tanımlanmaktadır. Proje veya programların faaliyet veya çıktılarından (sonuçlarından) doğrudan veya dolaylı olarak olumlu veya olumsuz yönde etkilenebilir veya proje sürecini etkileyebilirler. Genellikle farklı alt grupların dikkate alınması gerekmektedir. ÖZELLEŞTİRME projeleri örnek olarak verilebilir.

Avrupa Komisyonu: (European Commission) Avrupa Birliği’ nin yürütme organıdır. Avrupa Birliği politikasını oluşturur ve AB müktesebatı ve bütçe sınırları çerçevesinde program ve politikaları uygular. Komisyon: (Commission) Avrupa Birliği Komisyonu

Değerlendirme (Evaluation) Bir projenin verimliliğinin, etkinliğinin, etkisinin, sürdürülebilirliğinin ve uygunluğunun, önceden tespit edilmiş hedefler çerçevesinde dönemsel olarak değerlendirilmesidir. Bir projenin geçmişi, hedefleri, sonuçları, faaliyetleri ve kullanılan araçları açısından, ileride alınacak kararlara yardımcı olmak üzere ders çıkarmak amacıyla gerçekleştirilen bağımsız bir incelemedir.

İlgililik: Temel olarak programın tasarımı ile ilgilidir ve amaçların, tanımlanan problemler ve mevcut ihtiyaçları doğru olarak ne oranda karşıladığını sorgular. Etkililik: Çeşitli aktivitelerin mevcut kaynakları istenen sonuçlara nitelik, nicelik ve zamanlama açılarından nasıl dönüştürdüğünü sorgular. Verimlilik: Projenin sonuçlarında nereye ulaşılmıştır ve bunların potansiyel faydaları realize edilmiş midir? Diğer bir deyişle proje amacına ulaşılmış mıdır?

Etki: Proje amacı ile genel hedefler arasında ilişkiye odaklanır. Hedef faydalanıcılar tarafından elde edilen faydanın sektördeki, bölgedeki ya da tüm ülkedeki daha fazla sayıda insan üzerinde daha geniş ve genel bir etkisi var mıdır? Sürdürülebilirlik: Projenin amaç seviyesindeki çıktıları dış kaynak sona erdiğinde devam edecek midir? Ayrıca projenin genel kalkınma süreci üzerindeki uzun dönem etkisi sürebilecek midir?

Doğrulama Kaynakları: (Sources of Verification) Mantıksal çerçevenin dördüncü sütununu oluşturur; genel amaçlar, proje hedefi ve sonuçlara ulaşılıp ulaşılmadığına ilişkin bilgilerin, (tarafsız teyit göstergelerinde tarif edildiği üzere) nereden ve hangi formda temin edilebileceğini gösterir.

Finansman Anlaşması: (Financing Agreement/Memorandum) Finansman desteği sağlanacak olan belli bir proje veya programa ilişkin tanımı içerir. Avrupa Birliği ile ortak ülkenin tanımlanan tedbirler bazında finansman sağlayacağının resmi taahhüdünü ifade eder. Avrupa Birliği Komisyonu tarafından finansman kararı alınmasını müteakip, yasal olarak bağlayıcılığı olan mali yükümlülükleri içeren ve aday ülke Ulusal Mali Yardım Koordinatörü ile AB Komisyonu arasında imzalanan anlaşmadır.

Faaliyetler: (Activities) Sonuçlara ulaşmak için yerine getirilmesi gereken eylemler (ve kullanılması gereken araçlar)dir. Projede neyin yapılacağını özetler. Faaliyet Planı (Eylem Planı): (Activity Schedule) Projedeki faaliyetlerin ne zaman, hangi sıra ile ve ne kadar süre içerisinde yerine getirileceğini grafiksel olarak ortaya koyan, bar çizelgesine benzeyen bir “Gantt Çizelgesidir”. Faaliyet Planı aynı zamanda, projenin gidişatının izlenmesinde kullanılabilecek kilometre taşlarının tespit edilmesinde ve her bir kilometre taşının erişilmesi için sorumlulukların atanmasında da kullanılabilir.

Hedef: (Objective) Bir proje veya programın maksadının tarif edilmesidir. Genel olarak, faaliyetler, sonuçlar, proje hedefi ve genel hedefler ile ilgilidir. İş Tanımı: (Terms of Reference) Bir yüklenici (müteahhit)den beklenen işleri tanımlar ve proje geçmişi ile genel amaçlarını, planlanan faaliyetleri, beklenen girdileri, çıktıları, bütçeyi, zaman çizelgesini ve görev açıklamalarını içerir.

Mantıksal Çerçeve: (Logical Framework=Logframe) Bir projeye ilişkin müdahale mantığı, varsayımlar, tarafsız teyit göstergeleri ve teyit kaynaklarının sunulduğu matristir. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı: (Logical Framework Approach) Paydaş analizi, sorun analizi, hedeflerin analizi, stratejilerin analizi; mantıksal çerçeve matrisinin, eylem ve kaynak planların hazırlanmasını içeren; program ve projelerin planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir.

İzleme: (Monitoring) Bilgilerin, yönetim ve karar verme amacıyla, sistematik ve sürekli olarak toplanması, analiz edilmesi ve kullanılmasıdır. Mali İşbirliği Tüzüğü : (Financial Regulation) Konseyin 17 Aralık 2001 tarih ve 2500/2001 sayı ile yayımladığı ve 1 Ocak 2002 tarihi itibarı ile yürürlüğü girmiş olan Mali İşbirliği Tüzüğü, ülkemiz ile Avrupa Birliği arasında yürütülmekte olan Mali İşbirliğinin esaslarını ve uygulamaya ilişkin düzenlemeleri ortaya koymaktadır.

Mali İşbirliği Komitesi :(Financial Cooperation Committe): Mali İşbirliği ile ilgili olarak yürütülen çalışmalar arasında gerekli uyumu sağlamak üzere kurulmuş olup; Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Avrupa Birliği Genel Sekreterliği temsilcilerinden oluşur. Komiteye, Ulusal Mali Yardım Koordinatörü veya görevlendireceği temsilcisi başkanlık eder. Komitenin sekreterya hizmetleri Avrupa Birliği Genel Sekreterliği tarafından yürütülür. Mali kaynakların kullanımında öncelikleri belirlemek,saptanacak öncelikler kapsamında yıllık programları hazırlamak, mali kaynakların öncelikler doğrultusunda dağıtımını gözetmek, mali İşbirliği uygulamasını izlemek ve değerlendirmek başlıca görevleri arasındadır.

Ortak İzleme Komitesi :(Joint Monitoring Committee) Ortak İzleme Komitesi, Ulusal Mali Yardım Koordinatörü, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi, Mali İşbirliği Komitesi ve Avrupa Birliği Komisyonu temsilcilerinden oluşur. Ortak İzleme Komitesi yılda en az bir kez toplanarak programları gözden geçirir. İzleme raporları kapsamında Finansman Protokollerinde yer alan hedeflerin gerçekleşmesini değerlendirmek, belirlenen hedeflere ulaşılabilmesi için önceliklerde değişiklik, programlar arasında kaynak aktarımı ve gerekli hallerde program bazında ilave mali kaynak önerisinde bulunmak, Ortak İzleme Komitesi’ nin başlıca görevleri arasındadır.

Ön Koşullar: (Pre-conditions) Proje başlamadan önce yerine getirilmesi gereken koşullardır. Örn: Faaliyetlere başlanılması. Ön koşullar (eğer varsa) yardım ile ilgili hükümlere eklenirler. Örnek: İŞKUR kanunu

AB PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMI

“Proje” nedir? Bir proje her zaman...
Geniş anlamda politika ve program amaçlarıyla uyumlu olmalı ve bunu desteklemelidir. Fakat, Halihazırda devam etmekte olan faaliyetleri desteklemekten ziyade “yeni” birşey oluşturmalı/geliştirmelidir. Ve… Belirlenmiş ihtiyaçlara yönelik açıkça tanımlanmış amaçları, Açıkça tanımlanmış hedef grup(lar)ı, Açıkça tanımlanmış yönetim sorumlulukları Başlangıç ve bitiş tarihi Belirlenmiş bir dizi kaynağı ve bütçesi olmalıdır.

Projeler Bazen Neden Başarısız Olur?
Genel program ve politika çerçevesiyle ilişkilendirilmeme Esnek olmayan hedefler ve süreçler belirlemek Yanlış beklentiler (Finansman sağlayabilmek için iyimser hedefler belirlemek) Beklenmedik bir şekilde ve genelde çok kısa sürede sona erer Projelerin teknik uzmanların yönetiminde kalıp, yerel olarak sahiplenilmemesi

Proje Çevrimi - 6 Aşama Programlama Değerlendirme Tanımlama Uygulama
Ön Değerlendirme Finansman

Proje Çevrimi Yönetimi Amaçları
Olmaması Gereken Olması Gereken Belirsiz stratejik çerçeve Arz odaklı projeler Mevcut durumun uygun bir şekilde analiz edilemeyişi Faaliyet odaklı planlama Doğrulanamayan sonuçlar Kısa dönemli bakış açısı Çıkarılan derslerin göz ardı edilmesi Eksik proje dokümanları PÇY size yardımcı olabilir! Sektörel/ program bağlantısı Talep odaklı yaklaşım Mevcut durumun daha iyi bir şekilde analiz edilmesi Amaç odaklı planlama Doğrulanabilir sonuçlar Sürdürülebilirlik üzerine odaklanma Değerlendirmeler yoluyla ögrenme Standartlaştırılmış formatlar

Proje Çevrimi Yönetiminin İlkeleri
Hem proje hem de programlarda geçerlidir. Proje Çevrimi Aşamaları – yapısal ve bilgiye dayalı karar verme ve değerlendirmeden geribesleme Ortak/ paydaş sahiplenmesi –paydaşların, takım çalışması ve iletişim üzerinde durularak karar alma sürecine dahil edilmesi Mantıksal Çerçeve Planlaması – kapsamlı ve tutarlı analiz Entegre Dokümantasyon- standartlaştırılmış dokümantasyon ve değerlendirme kriteri Temel Format

Dökümanlar İçin Ana Format
Proje Çevrimi sürecinde hazırlanan dokümanlarda, mantıksal çerçeve yaklaşımına göre temel bir format kullanılır. Özet Arka plan Sektörel analiz ve problem analizi Proje/ program tanımı Varsayımlar, Riskler Uygulamaya ilişkin düzenlemeler Kalite Faktörleri Ek: Mantıksal Çerçeve (tamamlanmış/ taslak (çevrimin hangi aşamasında olduğuna göre)

Takım çalışmasının önemi
Proje Çevrimi Yönetiminin başarısı, ilgili taraflar (paydaşlar) arasındaki etkin takım çalışmasına bağlıdır: Farklı bakış açılarını ve gerçekleri anlayabilmek Farklı bilgi ve yeteneklere saygı duymak Takım üyelerinin her biri için sorumlulukları belirlemek Sürece yeteri kadar zaman ayırırken, sonuçlara da odaklı kalmak Açık ve anlaşılır iletişim

Proje Çevirimi Yönetimi ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı’nın Birleştirilmesi
Bir proje sürecindeki farklı aşamaları, açıkça ortaya konan yönetim faaliyetleri ve karar alma prosedürleriyle tanımlar. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Program ve projelerin planlanması, yönetimi ve değerlendirilmesine yönelik olan bu metodoloji, sistematik analiz, paydaş katılımı ve düzgün dokümantasyonu teşvik eden birtakım yöntemlerden istifade eder. Proje Çevirimi Yönetimi Kurum tarafından tanımlanan karar alma ve uygulama süreci Mantıksal Çerçeve Analizi Proje yönetim yöntem ve araçları VENN DİYAGRAM

Mantıksal Çerçeve Tek Araç – Mantıksal Çerçeve Proje Çevirimi Yönetimi boyunca kullanılır. Aşağıdakiler arasında ortak ve tutarlı bağlar kurar : Hedeflenen amaçlar Çözülecek Problemler Elde edilen sonuçlar Hedeflenen amaçlar Gerçekleştirilen faaliyetler Elde edilen sonuçlar Gerçekleştirilen faaliyetler Gerekli araçlar Araçlarla ilgili olarak ortaya çıkan maliyetler Gerekli araçlar

Mantıksal Çerçeve Analizi’nin Uygulanması
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı sistematik ve mantıksal düşünmeye yardımcı olur Süreç (kimin nasıl iştirak ettiği), sonuç kadar önemlidir. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı araçları devam eden bir sürecin parçası olarak uygulanmalıdır- belli bir formül olarak değil. Mantıksal Çerçeve Matrisi (analizin sonucu) gözden geçirmeye ve revizyona açık olmalıdır. Bu eğitimde sunulan Mantıksal Çerçeve Analizi araçları konuyla ilgili tek araç değildir, birçok tamamlayıcı araç bulunmaktadır (SWOT analizi [güçlü taraflar-Strengths, zayıf taraflar- Weaknesses, fırsatlar-Opportunities, tehditler-Threats], Venn Diyagramı vs.)

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı ve Proje Tasarımı
ANALİZ SAFHASI PLANLAMA SAFHASI Paydaş analizi- muhtemel ana paydaşların kapasiteleri değerlendirilerek belirlenmesi Problem analizi- önemli problemlerin, sınırların & fırsatların belirlenmesi; sebep & sonuç ilişkilerinin saptanması Hedef analizi – belirlenen problemlerden çözümler geliştirmek; sonuca götüren yöntemler ile sonuçlar arasındaki ilişkilerin belirlenmesi Strateji Analizi- çözümler elde etmek için farklı stratejiler geliştirmek; en uygun stratejiyi belirlemek. Mantıksal Çerçeve Matrisi- proje yapısını tanımlamak, kendi içerisindeki tutarlılığını ve riskleri irdelemek; ölçülebilir başarı göstergelerini oluşturmak Faaliyet planlaması- her bir faaliyet ne zaman gerçekleştirilecektir? Kaynak planlaması – hangi kaynaklara ihtiyaç duyulacaktır? 9

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı – Analiz Aşaması
Paydaş Analizi Problem Analizi Hedef Analizi Strateji Analizi

Paydaş Analizi Kim? Paydaş, belirlenen problemleri çözmede veya projeye ilişkin olarak arzu edilen sonuçlara ulaşmada çıkar/rolü olan herhangi bir insan grubudur. Örneğin: Devlet kurumları Özel sektör grupları, şirketler Sivil toplum grupları Toplumun üyeleri (çiftçi/tüccar, kadın/erkek, genç/yaşlı, zengin/ yoksul)

Problem Analizi İlginç arka plan bilgileri toplayın
Daha önceki benzer projelerden çıkarılan dersleri göz önünde bulundurun Önemli paydaşları belirleyin ve “doğru” kişilerin katılımını sağlayın Mevcut durumun basitleştirilmiş ancak düzgün bir şekilde sunulduğu bir problem ağacı hazırlayın ARKA PLANI SEKTÖR GEÇMİŞİ OLARAK ANLAT

Problem Analizi Neden? Çünkü problem ağacı sebep ve sonuç ilişkisi içerisinde temel problemlerin belirlenmesini ve çözülmesini sağlar. Başlıca adımlar şunlardır: Hedef grubun yaşamını ve/veya hizmetlere erişimini etkileyen bir veya iki ana problem belirle Ana problemlerle ilgili alt problemleri/kısıtları belirle Sebep - sonuç ilişkilerini belirle Mantığı kontrol et Problem ağacı diyagramını taslak olarak oluştur

Problem Analizi Problem ağacı, problemler arasında sebep/sonuç ilişkisini kurmaya yardımcı olur Balıkçıların geliri düşüşte SONUÇLAR Balık stoklarında azalma Balıkçıların köylerdeki satışlarında düşük fiyatlar Doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi Yasadışı avlanma (balık tutma) Avların kalitesinin düşüklüğü SEBEPLER Pazara sınırlı giriş

Hedeflerin Analizi Yöntem/sonuç ilişkisi yoluyla problemleri olumlu kazanımlara çevirmek SONUÇ Balıkçıların geliri arttı Doğal balık stoğunun tükenmesi azaltıldı veya durduruldu Balıkçıların satış fiyatlarının arttı YÖNTEMLER Balıkların doğal yaşama alanı korundu Yasadışı avlanma önemli derecede azaltıldı Avların işleme tabi tutulması geliştirildi Pazara giriş geliştirildi 11

Strateji Analizi (I) Strateji Analizinin Hedefi şudur:
Belirlenen (muhtemel) amaçları bir dizi fizibilite (olabilirlik) kriterine göre analiz et; Proje uygulaması için uygun stratejiyi seç

Strateji Analizi (II) BAZI OLASI KRİTERLER
Mali kaynakların, uzmanlığın vb. mevcut olması Diğer donörler tarafından finanse edilen projeler için tamamlayıcı olma özelliği Hedef grubun verdiği önem Eşitsizliklerin azaltılmasına katkı (örneğin:cinsiyet) Hedef gruplarının mevcut potansiyelleri ve yeterlilikleri Aciliyet Sosyal kabul edilebilirlik Mutabık kalınan stratejinin Avrupa Komisyonu/üye ülkeye uygunluğu

Strateji Analizi (III)
Proje kapsamı içinde Proje kapsamı dışında GENEL HEDEF Proje kapsamı dışında tutulan bu ifadeler, varsayımların/risklerin analizinde göz önünde bulundurulmalıdır Balıkçıların geliri arttı Access to the markets improved Pazara giriş geliştirildi Doğal balık stoğu tükenmesi azaltıldı ya da durduruldu Balıkçıların satış fiyatı arttı AMAÇ Halieutic kaynakların doğal yaşama alanları korundu SONUÇLAR Avların işleme tabi tutulması geliştirildi Processing of the Yasadışı avlanma büyük ölçüde azaltıldı catch improved Balık stoğu kontrol stratejisi Pazara uyum stratejisi Politika öncelikleri, bütçe, insan kaynakları, aciliyet, sosyal kabul edilebilirliğe dayalı karar verme

Mantıksal Çerçeve Matrisi
1. Proje Tanımı 2. Doğrulanabilir göstergeler 3.Doğrulama kaynakları 4. Varsayımlar Genel hedef 1 8 9 Proje Amacı 2 10 11 7 3 12 13 6 Sonuçlar 4 5 Faaliyetler Araçlar Maliyetler Not: Matrisin her bir kısmı yukarıdaki numara sıralaması çerçevesinde oluşturulurken, gerektiği takdirde diğer kısımlar kontrol edilmeli ve gözden geçirilip yeniden düzenlenmelidir. Ön koşullar

Proje Tanımlamasının Aşamaları
Projenin katkıda bulunacağı ancak tek başına gerçekleştiremeyeceği daha geniş kapsamdaki sektörel veya ulusal amacı ifade eder Genel hedef Proje Amacı Projenin hedef grubuna sürdürülebilir fayda akışı; Sonuçlar Projenin sağladığı mal ve hizmetler; Faaliyetler Sonuçları elde etmek için projenin neleri gerçekleştirdiği (iş programı/ görevler) 15

Varsayımlar (I) Varsayım: Bir projenin başarısı için gerekli olan, Proje yönetiminin kontrolünde olmayan, Proje uygulaması sırasında izlenmesi gereken, bir koşuldur. Varsayımlar, daha sonraki dönemde gerçekleştirilecek risk analizinin yürütüldüğü zemini oluşturur.

Varsayımlar (II) Varsayımlar aşağıdaki endişelerle ilgili olabilir :
Proje yönetimine doğrudan katılmayan diğer paydaşların faaliyetleri, Hedef grupların proje çerçevesinde yerine getirilen hizmetlere yaklaşımı Etkin donör koordinasyonu ve mali kaynağın zamanında ödenmesi Proje girdi ve çıktıları için fiyat dalgalanmaları Devletin ilgili politikalarındaki değişiklikler Not: Varsayımlar olumlu ifadeler olarak yazılırken riskler olumsuz ifadeler olarak yazılırlar.

Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler
Spesifik: net hedefleri olan; Ölçülebilir: nicelik ve nitelik açılarından; Elde Edilebilir: kabul edilebilir bir maliyetle; Uygun: ölçmesi gereken ile ilgili olması (yatay mantık); Zamanında: proje yönetiminde faydalı olabilmesi için zamanında üretilmesi. ÖRNEK: EĞİTİMLE İLGİLİ BİR PROJE: OKUR YAZAR ORANINDAKİ ARTIŞ

Doğrulama Kaynakları (I)
Mantıksal Çerçeve’de göstergelerin nasıl elde edileceğinin belirtilmesi gerekir: Nasıl ve hangi metodlar yoluyla? Kim tarafından? Ne zaman/ Hangi sıklıkta? İdari kayıtlar Projenin tasarımına bu bilgilerin toplanması için gereken faaliyetler, kaynaklar ve maliyetler dahil edilmelidir. Proje yöneticisi, sonuçların tedarik edilmesine ve amaca katkıda bulunmalarına dikkat etmelidir.

Doğrulama Kaynakları(II)
Özel anketler Maliyet Faydalananlarla görüşmeler Uyarlanmış mevcut istatistiki bilgiler Mevcut istatistiki bilgiler Yönetim raporları İdari raporlar Karmaşıklık 20

Tarafsız Doğrulanabilir Gösterge & Doğrulama Kaynağı -Örnek
Proje Tanımı Tarafsız Doğrulanabilir Gösterge Doğrulama Kaynakları Yerel halkın yaşam koşulları iyileşti Balıkçılıktan elde edilen gelir 2006 yılına kadar % 30 artar Turizm geliri 2006 yılına kadar % 30 artar. Ekonomik İşler Bakanlığının sosyo ekonomik anket raporu Genel Hedef Nehir suyu kalitesi arttı Balık tüketimine bağlı hastalıklar 2006 yılına kadar % 80 oranında azalır. Balık yakalama 2006 yılına kadar % 80 oranında artar. (sabit stokla) Bölgesel hastane ve tıbbi istatistikler Nehir Otoritesi ve Kooperatiflerin Raporları Proje amacı Hanelerin ve fabrikaların doğrudan kirli su atıkların azaltıldı 2008’e kadar fabrika atıksularının % 70i ve evsel atıksuların %80i arıtılır. Belediyelerin anket raporu Sonuç

Faaliyet Planlaması Bir faaliyet planı:
Mantıksal çerçevenin amaç odaklı olmasını sağlar Faaliyetleri operasyonel detaylara ayrıştırır Faaliyetlerin sırasını, süresini ve önceliğini belirler Önemli kilometre taşlarını tanımlar Yönetim sorumluluğunu belirler İş planı

Kaynak Planlaması Bir kaynak planı:
Mantıksal çerçevenin amaç odaklı olmasını sağlar, Sonuca dayalı bütçelemeyi ve maliyet etkinliğinin izlenmesini kolaylaştırır, Kaynakların planlı olarak harekete geçirilmesi için temel teşkil eder, Salaries Allowances Vehicle Op. Office Tel/Fax Seeds Fertiliser Büyçe Bütçe Maaşlar Harcırahlar Araç Ofis Tel/Faks Tohum

Proje Dokümanlarının Yazılması
Kim? Projeyi başlatan/ faydalanıcılar kimlerdir? Proje yönetiminden kim sorumludur? Proje uygulamasına ilişkin olarak kim ne yapar? (hükümet, yüklenici)? Neden? Proje neden uygun? (problem nedir ve proje AB/ fon sağlayıcının hedeflerine uygun mu?) Ne? Hedefler, beklenen sonuçlar, önerilen çıktılar, faaliyetler ve girdiler nelerdir? Geçmiş/ devam eden/ planlanan projelerle bağlantı nedir (hükümet, AB&ikili işbirliği)? Ne zaman? Proje ne zaman yürütülecek (başlangıç & bitiş tarihleri, kilometre taşları, planlama)? Proje çıktıları ve raporları ne zaman elde edilecek? Nerede? Proje nerede yürütülecek? Proje çıktıları ve raporları nerede olacak? (kopya sayıları, dil vs.)? Nasıl? Projenin kendi içerisinde nasıl bir mantığı vardır (yatay ve dikey; Ülke Stratejisi Raporu/ Katılım Ortaklık Belgesi/ Hükümet Stratejisi ile ilgili olarak, tarafsız doğrulanabilir göstergelerle?) Proje izleme ve değerlendirilmeye tabi olacak mı?

Standart Proje Fişi (2004) Temel Bilgiler Hedefler Genel Hedefler
Proje Amacı Projenin Tanımı Sonuçlar Faaliyetler Kurumsal çerçeve Detaylı Bütçe (Eş finansman) Uygulamaya ilişkin Düzenlemeler (Projenin uygulamasından sorumlu olan kurum ve kişilere ilişkin bilgiler) Uygulama Planı (Projenin başlangıç ve bitiş tarihleri)

Standart Proje Fişi (2004) Eşit Fırsat
Çevre (yatırım unsuru içeren projeler için) Geri Dönüşüm Oranı (yatırım unsuru içeren projeler için) Yatırım kriteri (yatırım unsuru içeren projeler için- katalitik etki, eş finansman, additionality, proje olgunluğu, sürdürebilirlik ) Önkoşul ve faaliyetlerin gerçekleştirilme sırası Proje Fişinin Ekleri Mantıksal Çerçeve Uygulama Çizelgesi Sözleşme ve Ödeme Çizelgesi Fizibilite / Ön Fizibilite çalışmaları İlgili kanun ve tüzüklerin listesi İlgili stratejik planlar ve çalışmaların listesi

İş Tanımı İş Tanımı, yapılması gereken işin kapsamını tanımlar ve proje çevriminin çeşitli aşamalarında kullanılır Bir yönetim aracıdır (genellikle bir sözleşme bağlantılıdır) Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Analizi, İş Tanımı hazırlanırken hangi soruların yöneltilmesi gerektiğine karar vermede yardımcı olur. Sorular aşağıda sıralanmıştır:

İş Tanımı Paydaşlar kimlerdir ve endişeleri/ihtiyaçları nelerdir?
Çözülmesi hedeflenen problemler nelerdir? Strateji seçenekleri nelerdir? Proje hedefleri nelerdir? Riskler nelerdir? Performans nasıl yönetilecektir? Kaynak ve bütçe durumu nedir?

Standart İş Tanımı Giriş Değerlendirmenin amaçları Proje arkaplanı
Ele alınacak konular – Değerlendirme Soruları Metodolojik yönler Raporlama ve geribesleme İhtiyaç duyulan uzmanlık İş planı ve zaman takvimi

İyi Proje Nedir? 1) Hedefler, fon sağlayan kurumun hedefleri ve ilgili ulusal/ bölgesel stratejilerle uyumludur. 2) Kuvvetli tutarlı iç mantık(mantıksal çerçeve); ölçülebilir hedefler, ulaşılabilir amaçlar, ölçülebilir etkiler, uygun göstergeler ve doğrulama kaynakları . 3) Ayrıca…. Uygulama planı; görev analizi; paydaş katılımı; açıkça belirtilmiş eş-finansman kaynaklarıyla oluşturulan gerçekçi bütçe.

Proje Tasarımındaki Sorunlar
Proje fon sağlayan kurumun öncelikleriyle uyumlu değil. Sosyo-ekonomik çerçeveyi algılamada yetersizlik Diğer faaliyetleri dikkate almaksızın sadece tasarlanan projeyi kendi ortamı içerisinde değerlendirmek Genel hedefler ile proje hedefi arasında açık bir bağlantının olmaması Hedefler açık değil Faydalanıcılar açıkça tanımlanmamış Aşırı iyimser beklentiler Belirsiz(açık olmayan) çıktılar.

Aralarındaki Fark: Değerlendirme İzleme Denetim
Yardım politikaları ve faaliyetlerinin verimliliğinin, etkisinin, etkililiğinin, uygunluğunun ve sürdürülebilirliğinin değerlendirilmesi İzleme Yönetimin karar alma mekanizmasını geliştirmek amacıyla, hedeflenen sonuçların elde edilmesine yönelik olarak süregelen proje gidişatının analizinin yapılması. Denetim Yasal ve sözleşmeye ilişkin yükümlülüklere zorunluluklara uyumun kanıtlanması.

Değerlendirme kriteri & MÇ aşamaları
Genel Hedef(ler) Proje Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar Problematik Durum etki etkinlik Sürdürülebilirlik verimlilik Uygunluk

FAYDALANILABİLECEK ÇEŞİTLİ AB FONLARI

Yeni Fırsatlar Hibe Planı
Aktif İşgücü Programları Projesi Yeni Fırsatlar Hibe Planı

Hibe Planının Amacı Hibe Planının ana amacı bölgesel ve yerel işgücü ihtiyaçları ve istihdam imkanlar göz önünde bulundurularak, mesleki eğitim ve diğer aktif istihdam tedbirleri yoluyla hem işsizlerin, hem çalışanların istihdam edilebilirliklerinin artırmak; iş bulma olanaklarını yükseltmektir.

Program Zaman Çerçevesi
İlk Çağrı; Başvuruların Teslimi – 15 Haziran 2004; Sonuçların Açıklanması – Ağustos 2004; Sözleşmelerin İmzalanması – Eylül 2004; Proje süresi – yaklaşık 12 ay; Proje tamamlanması – 30 Eylül 2005

Program Zaman Çerçevesi
İkinci Çağrı: Başlatılması – 21 Haziran 2004 Başvuruların teslimi – Eylül 2004 (Kesin tarih web sitesinde duyurulacak) Sonuçların Açıklanması – Ekim 2004 Sözleşmelerin İmzalanması – Kasım 2004 Proje süresi – yaklaşık 11 ay Projelerin tamamlanması – 30 Eylül 2005

Fon Dağılımı Bölgeler Ankara 7.000.000 Adana 4,000,000 Antalya
Meblağ(€) Ankara Adana 4,000,000 Antalya 2,500,000 Istanbul 9,000,000 Izmir Malatya 3,000,000 Trabzon Toplam 32,000,000 Toplam 32 milyon € (24 milyon € AB ve 8 milyon € Türkiye Cumhuriyeti) Bölgesel Dağılımın Belirlenmesi – işsizlik oranları ve nüfus temel alınarak yapılmıştır.

Fon Dağılımı Bölge: Ankara – Hibenin %22’ si Bağlı iller Euro
Ankara, Bartın, Bolu, Çankırı, Çorum, Eskişehir, Karabük, Kırıkkale, Kastamonu, Kırşehir, Tokat, Yozgat, Zonguldak. 7,000,000

Fon Dağılımı Bölge: Adana - Hibenin % 13’ ü Bağlı İller Euro
Adana, Aksaray, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kayseri, Kilis, Mersin, Nevşehir, Niğde, Osmaniye 4,000,000

Fon Dağılımı Bölge: Antalya – Hibenin %8’ si Bağlı iller Euro
Afyon,Burdur, Isparta, Karaman, Konya, Mugla 2,500,000

Fon Dağılımı Bölge: İstanbul – Hibenin % 28’si Bağlı iller Euro
Bilecik, Bursa, Çanakkale, Düzce, Edirne, Kırklareli,Kocaeli, Sakarya, Tekirdag, Yalova 9,000,000

Fon Dağılımı Bölge: İzmir – Hibenin %12’si Bağlı iller Euro
Balıkesir, Aydın, Kütahya, Manisa, Uşak, Denizli 4,000,000

Fon Dağılımı Bölge: Malatya – Hibenin %9’u Bağlı iller Euro
Ağrı, Adıyaman, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tunceli 3,000,000

Fon Dağılımı Bölge : Trabzon – Hibenin %8’si Bağlı iller Euro
Amasya, Ardahan, Artvin, Bayburt, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, Kars, Ordu, Rize, Samsun, Sinop 2,500,000

Fon Bütçesi Toplam proje maliyeti üzerinde bir sınırlama yoktur.
Hibe (en fazla) ,000 € Hibe (en az) 10,000 € AB katkısı en fazla %90’ı kadar. Başvuru sahibi katkısı en az %10 nakit katkı Ayni katkılar Uygun maliyet değildir.

Kuruluşlar Başvuru Sahipleri (Lider Yüklenici) – Ana merkezleri Türkiye’de olan kâr amacı gütmeyen kuruluşlar; Ortaklar – kâr amacı gütmeyen, tüm uygunluk koşullarını sağlayan Türk ve ya AB Üyesi ülke kuruluşları; İştirakçi Kuruluşlar – Özel firmalar, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar; Alt-yükleniciler – Özel firmalar ya da kâr amacı gütmeyen kuruluşlar.

Başvuru Sahibi Kuruluşlar
Projenin hazırlanmasından ve yürütülmesinden doğrudan sorumlu olmaları gerekmektedir. Yeterli ve istikrarlı mali kaynaklara sahip olmalıdırlar; Deneyim sahibi olmalıdırlar ve teklif edilen projeyi yürütebilecek kapasiteye sahip olduklarını göstermelidirler. Başvuranlar için Rehberde yer alan tüm uygunluk kriterlerini sağlamaları gerekir

Uygun Başvuru Sahipleri / Ortaklar
Sivil Toplum Kuruluşları (STK) Belediyeler Vakıflar ve Dernekler Meslek Kuruluşları Sendikalar ve konfederasyonlar Sanayi ve Ticaret Odaları Üniversiteler

İştirakçi Kuruluşlar Projeden bir mali fayda sağlayamazlar.
Örnek - Proje tarafından eğitilen kişilere karşılıksız (ücretsiz)iş deneyimi imkanı sunan özel firmalar Başvuru Sahipleri ya da Ortaklar ile aynı uygunluk kriterlerini sağlamak zorunda değildirler, Özel firmalar ya da kâr amacı gütmeyen kuruluşlar olabilir, ÖRNEK: TORNACILARA BİR FABRİKADA ÜCRET ÖDEMEDEN VERİLEN EĞİTİM

Uygun Faaliyetler (1) İş başında ya da iş dışında değişik eğitim türlerinin tasarlanmasını, yürütülmesini ve yeniden eğitim kurslarını destekleyen projeler; Örnekler: Tekstil tasarımı konusunda yeni mezun işsiz kişilerin eğitimi; CAD/CAM konusunda eğitim, vb.

Uygun Faaliyetler (2) Yeni işlerin yaratılması amacıyla, girişimciliği ve KOBİ’lerin kuruluş ve gelişimini destekleyen projeler. Örnekler: Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere büyümeleri için yardımcı olmak amacıyla büyük kuruluşlardan “Danışmanlar” sağlamak; Kadın girişimcileri teşvik etmek amacıyla eğitimler düzenlemek;

Uygun Faaliyetler (3) İstihdam ve/veya eğitim olanakları yaratabilecek yenilikçi projeler Örnekler: Kırsal işletmeleri desteklemek için internette “Sanal İş İnkübatörleri” (İş Geliştirme Merkezleri) oluşturmak

Uygun Olmayan Faaliyetler
Başlamış bir projenin devamını sağlamak için yeniden hibe verilmesi. Çalıştaylar, seminerler, konferanslar gibi programlara katılım için bireysel sponsorluklar. Bir kerelik yapılan toplantılar - konferanslar, “yuvarlak masa toplantıları”, seminerler vb. Başvuru sahiplerinin veya ortaklarının normalde yürüttükleri faaliyetlere fon temini. İdeolojik ya da politik olarak yanlı ya da partizan projeler. Akademik araştırmalar ve fizibilite çalışmaları.

Uygun Maliyetler Projeye tahsis edilmiş personel maliyetleri (seyahat ve yemek masrafları dahil); Makine ve teçhizat alımı maliyetleri; Eğitime katılanlar için ücretler; Sarf malzemeleri ve malzemeler; Küçük tadilat maliyetleri( Hibenin en fazla % 5’i kadar); İdari genel gider maliyetleri (Doğrudan maliyetlerin en fazla %7’si kadar)

Teklif Çağrısına Katılamayacak Kuruluşlar
İflas etmiş olanlar Kesinleşmiş yargı kararı ile mesleki faaliyete ilişkin bir suçtan mahkum olanlar Sosyal sigorta prim veya vergileri ödemekle ilgili yükümlülüklerini yerine getirmemiş olanlar Sahtecilik, yolsuzluk, bir suç örgütü içinde yer almak veya Avrupa Topluluğu mali çıkarlarına ters düşecek başka bir yasadışı faaliyetten dolayı kesinleşmiş bir yargı kararı ile mahkum olanlar İhaleyi yapan kuruluşla yargıya intikal etmiş bir çıkar çatışması olanlar Mevcut veya daha önceki Teklif Çağrılarının değerlendirilmesi sırasında Komiteyi veya Sözleşme Makamı’nı etki altında bırakmaya veya gizli belge elde etmeye teşebbüs etmiş olanlar

Yeni Fırsatlar Hibe Planı
Daha ayrıntılı bilgi için:

Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ile Kamu Kuruluşları Arasındaki İşbirliğinin Geliştirilmesi ve STK’ların Demokratik Katılım Seviyelerinin Güçlendirilmesi Projesi Kapsamındaki Hibe Programı

Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ile Kamu Kuruluşları Arasındaki İşbirliğinin Geliştirilmesi ve STK’ların Demokratik Katılım Seviyelerinin Güçlendirilmesi Projesi Kapsamındaki Hibe Programı Yararlanıcısının AB Genel Sekreterliği olduğu ve 2003 yılı mali işbirliği programlaması kapsamında yer alan toplam 2 milyon Euro’luk sözkonusu Proje çerçevesinde, Euro hibe programında kullanılacaktır. Proje çerçevesinde hazırlanacak olan Eylem Planı ve STK ile Kamu Kuruluşlarının muhtemelen işbirliği alanlarını da ortaya koyacak olan fizibilite çalışması sonucunda, STK’ların geliştirilmesi ve kamu kurumlarıyla işbirliğinin arttırılması amacıyla çeşitli alanlarda hazırlanacak olan pilot projeler hibe programı kapsamında desteklenecektir.

Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ile Kamu Kuruluşları Arasındaki İşbirliğinin Geliştirilmesi ve STK’ların Demokratik Katılım Seviyelerinin Güçlendirilmesi Projesi Kapsamındaki Hibe Programı Proje çerçevesinde oluşturulması öngörülen teknik destek ekibinin kurulmasını müteakip bu yılın sonunda başlatılması öngörülen proje kapsamındaki hibe programlarının 2005 yılının ikinci yarısından itibaren uygulanabileceği değerlendirilmektedir.

MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ

MEGEP, Milli Eğitim Bakanlığı aracılığı ile Türk Hükümeti’ne, mesleki eğitim ve öğretim sisteminin, ülkenin sosyo-ekonomik ihtiyaçları ve yaşam boyu öğrenme ilkeleri doğrultusunda modernizasyon ve uyarlanma süreçlerinde destek olmayı hedeflemektedir. Toplam Bütçe: 58,190,000 Euro AB tarafından sağlanan hibe: 51,000,000 Euro Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin yerel katkısı: 7,190,000 Euro

Projenin genel hedefi ülkenin sosyo-ekonomik gereksinimlerine cevap veren ve yaşam boyu öğrenme ilkelerine dayalı modern, esnek ve yüksek nitelikli bir mesleki eğitim sisteminin geliştirilmesidir. Projenin aynı zamanda bu genel hedef kapsamında yakın dönemli hedefleri vardır. I. Ulusal Yeterlilik Sisteminin oluşturulmasını da içeren bir ulusal reformun uygulanması yoluyla mesleki eğitim sisteminin nitelik ve uygunluğunun geliştirilmesi, II. Kamu kurumları, toplumsal ortaklar ve işletmelerin kurumsal kapasitelerinin ulusal, bölgesel ve yerel düzeylerde güçlendirilmesi, III. Reform sürecinin uygulanmasına yerel oyuncuların da dahil edilmesi yoluyla sistemin yerelleşme sürecinin hızlandırılmasıdır

MEGEP, mesleki eğitim ve öğretim sisteminin modernizasyonunun desteklenmesinde, sosyal ortakların alacağı role özel hassasiyet göstermektedir. Aslında, mesleki eğitimin kurumsal ve eğitim sorunları üzerinde sosyal ortakların katılımını arttırmak, mesleki eğitim sistemini topluma daha yaklaştıracak, eğitimde arz ve talep dengesini kuracak ve yerel ve merkezi düzeylerde başarılı reformun uygulanma koşullarını yaratacak anahtar noktalardan biridir. Bu nedenlerle, MEGEP’in hedeflerinden biri, AB üye, yeni üye ve aday ülkelerinin deneyimlerinden yararlanarak, sosyal ortakların mesleki eğitimdeki rolünü güçlendirmektir. Bu amaçla, MEGEP çerçevesinde, sosyal ortakların mesleki eğitimin güçlendirilmesi hedefinde katılımlarını sağlayacak yenilikçi pilot projelerin uygulanması için bir hibe programı sunulmuştur.

Bu hibe programının amacı, mesleki eğitim ve öğretim sisteminin modernizasyonunu destekleme sürecinde, Türk Sosyal Ortakların kapasitelerini güçlendirmektir. UYGUN OLMAYAN PROJELER İÇİN KRİTER İŞKUR’UN YENİ FIRSATLAR PROGRAMIYLA BÜYÜK ÖLÇÜDE BENZERLİK ARZ ETMEKTEDİR.

Programın öncelikleri: AB uygulamaları, sorunları, mesleki eğitim ve öğretim alanındaki gelişmeleri ve özellikle mesleki eğitim ve öğretim sistemlerinin sürekli değişen iş piyasası koşullarıyla uyumunun sağlanmasında AB üye, yeni üye ve aday ülkelerinde bulunan sosyal ortakların rolleri hakkında Türk sosyal ortakların farkındalık düzeylerinin arttırılması. Sosyal ortakların kurumsal gelişimi. AB üye, yeni üye ve aday ülkelerdeki eş kurumlarla ilişkilerin ve işbirliklerin kurulması. Mesleki eğitim ve öğretim konusunda sosyal ortakların kapasitelerinin geliştirilmesi. Özellikle yerel düzeyde sosyal ortaklar, resmi ve özel eğitim kurumları ve işletmeler arasında mesleki eğitim konusunda ortaklıkların kurulması ve güçlendirilmesi.

Mevcut proje teklif çağrısı kapsamında gösterge mahiyetinde ayrılan genel tutar 4,000,000 Euro’dur Hibe tutarları Program çerçevesinde finanse edilebilecek her bir proje aşağıda belirtilen en az ve en çok tutarlarla sınırlı olacaktır: En az tutar : 25,000 Euro En çok tutar : 200,000 Euro

Son Başvuru Tarihi ve Başvurabilecek Kurum Kuruluşlar
Başvurular en son 02 Temmuz 2004 saat 16:00 e kadar gönderilmelidir. Başvuru sahiplerinin, aşağıdaki gerekliliklerin her birine ayrı ayrı uymaları zorunludur: Bir sosyal ortak kurum[1] olmak (örneğin ticaret ve sanayi odaları, işçi ve işveren konfederasyonları vb) ya da bu kurumların üye kuruluşları ya da yerel temsilcileri olmak ve MEGEP’in 30 pilot ilinden birinde yer almak; Genel merkezi Türkiye’de bulunmak; Etkinliğin hazırlanması ve yönetimi için aracı değil doğrudan sorumlu olmak; [1] MEGEP Ulusal Koordinasyon Komitesi üye kurumları: TOBB, TÜSİAD, TESK, TİSK, TÜRK-İŞ, DİSK, HAK-İŞ, KESK, MİLLİ EĞİTİM VAKFI, MEKSA

Pilot İller İstanbul, Isparta, Tekirdağ, Gaziantep, Bursa, Şanlıurfa,
Kocaeli, Ankara, Eskişehir, Konya, Kayseri, İzmir, Manisa, Muğla, Denizli, Antalya, Adana, Mersin, Isparta, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır, Muş, Elazığ, Malatya, Trabzon, Karabük, Samsun, Kars, Erzurum, Van, Zonguldak

Başvuru Yapılabilecek Etkinlikler
Süre Projenin süresi onsekiz ayı geçemez. Sektörler ya da temalar Program Türk ekonomisinin tüm sektörlerine açıktır ancak MEGEP’ in öncelikli olarak belirlediği sektörlere yönelik projeler özellikle makbuldur. Bu sektörler: Gıda ve gıda işlemesi İnşaat Tekstil ve giyim Teknik mühendislik, bakım ve inşa Elektronik mühendislik, bakım ve inşa Turizm Otomotiv sektörleri

Faaliyet Türleri Bu hibe programında projeler, kati olarak ticari amaç gütmedikleri ve aşağıda listelenen önceliklerden en az bir ya da daha fazlasıyla ilgili oldukları sürece uygun kabul edilirler Öncelik 1: AB uygulamaları, sorunları, mesleki eğitim ve öğretim alanındaki gelişmeleri ve özellikle mesleki eğitim ve öğretim sistemlerinin sürekli değişen iş piyasası koşullarıyla uyumunun sağlanmasında AB üye, yeni üye ve aday ülkelerinde bulunan sosyal ortakların rolleri hakkında Türk sosyal ortakların farkındalık düzeylerinin arttırılması. Öncelik 2: AB üye/yeni üye ve aday ülkelerdeki eş kurum ve kuruluşlarla ilişkilerin kurulması ve işbirliği anlaşmalarının yapılması dahil, Sosyal Ortakların kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi. Öncelik 3: Mesleki eğitim ve öğretim konusunda sosyal ortakların kapasitelerinin geliştirilmesi. Öncelik 4: Özellikle yerel düzeyde sosyal ortaklar, resmi ve özel eğitim kurumları ve işletmeler arasında mesleki eğitim konusunda ortaklıkların kurulması ve güçlendirilmesi.

Daha ayrıntılı bilgi için:

Halil Serkan KÖREZLİOĞLU

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Halil Serkan KÖREZLİOĞLU"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Halil Serkan KÖREZLİOĞLU

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Halil Serkan KÖREZLİOĞLU"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim