Bilgi, Bilgi Toplumu ve Bilgi Ekonomisi

... konulu sunumlar: "Bilgi, Bilgi Toplumu ve Bilgi Ekonomisi"— Sunum transkripti:

1 Bilgi, Bilgi Toplumu ve Bilgi Ekonomisi
Dr Mehmet karagül

2 Bİlgi Küreye dair var olan ve olabilecek her ne varsa anlamaya dair her türlü izahatlar BİLGİ olarak kabul edilebilir. Ve insan oğlu tarihi süreç içinde, sahip oldu bilgi birikimini her geçen gün arttırmaktadır. Ancak artan bu bilgi birikiminin en fazla dikkat çeken yönü; üretime, yani iktisada yansıman kısmıdır.

3 Bilgi ve Üretim Süreci Dolayısıyla, tarihten bugüne, insanlığın gerçekleştirmiş olduğu üretim kalıplarını: a. Avlanma, (toplayıcı toplum) b. Tarım, ( feodal toplum) c. Sanayi ve (Sanayi toplumu) d. Bilgi ( Bilgi Toplumu) olmak üzere şimdilik dört kategoride irdeleyebiliriz.

4 Her bir üretim aşamasını tek faktörlü üretim yapıldığı şeklinde değerlendirmek mümkün değildir.
Ancak, hangi üretim faktörü üretimde diğerlerine kıyasla daha fazla katma değer katıyorsa, toplumsal yapı ve üretim şekli ona göre şekillenmekte ve adlandırılmaktadır.

5 Bilgi Ekonomisinin Özellikleri
Bilgi Ekonomisi hakkında genel kabul gören en temel olgu, ekonominin altyapısının fizik mallardan çok bilgi temelli ve daha ziyade hizmete benzeyen mallara dayanıyor olmasıdır. Bilginin üretim süreçlerindeki yerinin gittikçe artmasıyla birlikte, sanayi ürünlerinin eski değerini kaybetmeye başladığı iddia edilmektedir.

6 Eski sektörler önemini, karlılığını, istihdam gücünü, üretim kapasitesini yavaş yavaş yitirirken, bankacılık, sigortacılık, danışmanlık, sosyal hizmetler gibi yeni sektörler çığ gibi büyüyerek ekonomik büyümenin lokomotifi konumuna gelmektedir.

7 Teknolojik gelişmeyle vücut bulan, büyük ölçüde dijitalleşmeye ve Internet’e bağlı olan bilgi ekonomisi tıpkı dominant bir gen misali eski ekonomiyi yani eski organizmayı kuşatıp yavaş yavaş yok etmektedir.

8 Bilgi ekonomisi ve ürün
Bilgi ekonomisinin yaygınlaşması ile önceden maddi nitelikli olan üretim, yerini maddi olmayan hizmet içerikli üretime bırakmış durumdadır. Maddi nitelikli de olsa ürünlerin, maddi yönünden ziyade bilgi ve ar-ge yönü ağır basmaya başlamıştır.

9 Bilgi ekonomisinin etkileri
Faktör fiyatlarının düşmesi nedeniyle düşük maliyetli üretim Pazarlama maliyetlerinin düşmesi Fiyat bilgilerinin şeffaflaşması Tüketici merkezli üretim Piyasaya giriş engellerinin en aza inmesi Rekabet edebilirliliğin artması

10 Gerçekten bilgi ekonomisinin en büyük faydası eski ekonomiyi daha etkili hale getirmesidir

11 Tüm bu olumlu önermeleri makro ekonomik çerçevede bir araya getirecek olursak, düşük maliyetler veri olarak alınabilecek herhangi bir fiyat seviyesinden firmaları daha fazla üretmeye teşvik etmektedir.

12 Bilgi toplumu ve gelir dağılımı
Yeni dönemde ar-ge ye bağlı üretim, ürünlerde paten hakkını doğurmuş bu da gelişmiş toplumlar için önemli rantlar sağlamış durumdadır. Çünkü, bilgi içerikli mallar ucuz maliyetle üretilip yüksek fiyatlardan satılırken, bilgi içeriği olmayan mallar ise çok daha yoğun emek gerektirmesine rağmen, ucuz fiyattan satıldığından iki kesim arasında ciddi gelir dağılımı bozukluğuna neden olmaktadır.

13 Bilgi ekonomisi Ve Büyüme
Bilgi ekonomisinin temelini oluşturan bilgi ve iletişim teknolojileri büyüme üzerindeki etkisini çok boyutlu doğası gereği; Üretim artışı, Verimlilik artışı, Yeni istihdam olanakları, Ekonomik etkinlik artışı gibi farklı kanallar aracılığıyla göstermektedir.

14 PİYASA DENGESİ VE BÜYÜME
Arz eğrisi S1’den S2’ye hareket etmekte, uzun dönem dengede üretim miktarı artmakta, fiyat seviyesi düşecektir. P D S1 S2 P0 P1 Q0 Q1 Q

15 Bilgi ekonomisi ve fiyatlar
Üretim artışından kaynaklanan fiyat düşüşüne bağlı olarak belli bir periyot dahilinde enflasyon düşebilir, fakat bu düşüş fiyatların daha alt seviyede yeni denge noktasına ulaşmasına dek sürecektir.

16 Bilgi Toplumunun özellikleri
Bilgi toplumunda üretimin mekanı sanayi toplumunda olduğu gibi sabit değildir. Bilgi toplumunda çalışanlar, işçi değil, işinin uzmanı olan elemanlardır. Bilgi toplumunda ast üst ilişkisi katı değildir. Çünkü her bir fert alanında uzmandır. Çalışanlar işleri itibariyle patrondan daha bilgili olduklarından ast değiş meslektaşdır. Bilgi toplumunda kişisel memnuniyet üretim artışı için temel faktördür.

17 Sanayi toplumunda üretim için sermaye birikimi temel faktör iken, bilgi toplumunda üretim bilgi birikimine dayanmaktadır. Sanayi toplumundaki kesim ayrıma tabi olan mesken ve çalışma alanı, bilgi toplumunda çok belirgin değildir. Sanayi toplumunda sermeye tek kullanımlık olmasına rağmen, bilgi kullanıldıkça yayılmakta bu da sinerji oluşturmaktadır. Sanayi toplumunda, üretim yetersizliğine bağlı kriz kaçınılmaz iken, bilgi toplumunda üretim yetersizliğine bağlı bir krizin çıkması olası değildir.