ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

... konulu sunumlar: "ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI"— Sunum transkripti:

1 ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ORMANLAR VE ARICILIK İLİŞKİLERİ Şubat ANKARA

2 Ormanda arın olursa, kaliteli balın olur.
ORMAN ve ARICILIK Ülkemizde ticarete konu olan bal üretimi yıllık ortalama ton civarında olup, bunun piyasa değeri 300 milyon dolar seviyesindedir. Bu bal üretiminin yaklaşık %25 i çam balı şeklinde doğrudan ormanlarımızdan elde edilmektedir. Kestane, ıhlamur, akasya, orman gülü, ahlât gibi orman ağaç ve ağaççıklarından ve orman sayılan alanlardaki otsu bitkiler ve çiçeklerden elde edilen bal üretimi de dikkate alındığında toplam bal üretiminin büyük bir kısmının(%85); Bakanlığımızın sorumluluk alanında olan ormanlar ve orman sayılan yerlerden elde edildiği hesaplanmaktadır.   Ormanda arın olursa, kaliteli balın olur. 2

3 Arısız orman, kraliçesiz saraya benzer.
ORMAN ve ARICILIK Diğer taraftan arıcılık; Bakanlığımızın doğrudan görev alanına giren biyolojik çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesi noktasında çok önemli bir işlevi ifa etmekte, tabiattaki tozlaşmanın %85 i bal arıları tarafından gerçekleştirilmektedir. Arısız orman, kraliçesiz saraya benzer. 3

4 Sağlık için bal, bal için orman.
ORMAN ve ARICILIK "Eğer arılar yeryüzünden kaybolursa insanın sadece 4 yıl ömrü kalır. Arı olmazsa döllenme, bitki, hayvan ve insan olmaz“ Albert EİNSTEİN Arıcılık, biyolojik çeşitliliğin korunması ve gelecek nesillere aktarılması, sürdürülebilir gıda güvenliği ve aynı zamanda topraklarımızın büyük bir kısmını tehdit eden erozyonun önlenmesi bakımından desteklenmesi gereken stratejik bir sektördür. Sağlık için bal, bal için orman. 4

5 ÇAM BALI Çam balı, kızılçam (Pinus brutia) ve fıstıkçamı (Pinus pinea) üzerinde yaşayan çam pamuklu koşnili (Marchalina helenica) tarafından üretilmektedir. Koşnil çamdan emdiği özsudaki proteini alıp şekerli salgıyı vücutlarından dışarı atar. Bu tatlı salgı bal arıları tarafından toplanarak çam balına dönüştürülür. Çam balı tamamıyla ormanlarda üretildiğinden, tarım ilaçlarından ve çevre kirliliğinden daha az etkilenmektedir. 5

6 Sağlığın kaynağı bal, balın kaynağı orman
ÇAM BALI İzmir, Aydın, Kuşadası, Dilek Yarım adası, Milas, Bodrum, Muğla,Marmaris, Datça, Fethiye, Kaş, Balıkesir, Manisa ve Çanakkale önemli çam balı alanlarıdır. Çam balı üretiminin %80’ i Muğla ilindeki kızılçam ormanlarından yapılmaktadır. Ülkemizdeki arıcıların yarısı bu bölgede faaliyet göstermektedir. Bu da dünyadaki tüm arıcıların %4’ üne tekabül etmektedir. Sağlığın kaynağı bal, balın kaynağı orman 6

7 ÇAM BALI 7

8 8

9 BALLI ORMAN AĞAÇLARI KIZILÇAM
Kızılçam: salgı balı üretimi için önemli bir ağaç türümüzdür.Çam balının üretilmesi için, çam pamuklu böcekleri (basra böceği), çamın özsuyunu emerek beslenir, artan özsuyunu da tatlı bir madde halinde dışkılarlar. Böceğin bu şekerli artığı arılar tarafından toplanarak bal üretilir. Çam balının en önemli özelliği kıvamı bozulmadan veya donmadan yıllarca saklanabilmesidir. 1 dönüm orman alanında ortalama kg bal elde edilir. 9

10 BALLI ORMAN AĞAÇLARI AKASYA
Akasya: 600 den fazla türü bulunan akasya, Çiçek balı üretimi için önemli bir ağaçtır. Farklı ve birbirini izleyen dönemlerde çiçek açan türleri olması nedeniyle her mevsim bal üretildiği için oldukça önemlidir. vizkositesi düşük akasya balı kolay kolay donmaz, amber renkli ve hafif bir baldır. Bir dönüm akasyadan 150 kg bal üretilir. 10

11 BALLI ORMAN AĞAÇLARI KESTANE
Kestane: Bal arısı hem polen hem nektar hem de salgı topladığından bal üretimi için önemli bir ağaç türüdür, ülkemizde ha kestane ormanı mevcut. Bol çiçek yıllarına göre değişmekle beraber ortalama 1 dönümde kg bal elde edilir. Halk arasında deli bal olarak bilinen kestane balı koyu renkli, ağır ağır akan, tatlı sert bir baldır. 11

12 BALLI ORMAN AĞAÇLARI IHLAMUR
Ihlamur : Türkiye'de sadece Artvin ve Yalova'da ağırlıklı olarak yayılış gösterir.Ülkemizde 4.581,5 ha ıhlamur ormanı mevcut. Ihlamur ormanlarında hem çiçek hem de salgı balı üretimi için önemli bir bal bitkisidir. 12

13 BALLI ORMAN AĞAÇLARI ORMAN GÜLÜ
Orman gülü; Pembe, beyaz ve kırmızı çiçek açan orman gülleri bal üretimi için önemli türdür. Yerli safkan ve Kafkas arıları tarafından üretilen, halk arasında "deli bal" olarak bilinen özel bir baldır. 13

14 BALLI ORMAN AĞAÇLARI BADEM
Badem;  Bal üretimi için badem çiçeklerine konan arılar, tozlaşma yaparak badem üretiminde önemli rol oynarlar. Bu nedenle bir çok ülke, arıcıların badem ormanlarında konaklamasını teşvik etmektedirler. 14

15 BALLI ORMAN AĞAÇLARI KEÇİBOYNUZU
Keçiboynuzu (Harnup); Bal üretimi için önemli bir ağaç türüdür. 15

16 BALLI ORMAN AĞAÇLARI ALIÇ
Alıç: pembe-beyaz renkte çiçekler açan, dikenli bir ağaç olan alıç ağacı bal üretimi için önemli bir türdür 16

17 BALLI ORMAN AĞAÇLARI AHLAT
Ahlat; Halk dilinde yaban armudu diyede bilinen ahlat, bal üretimi için önemli bir türdür. 17

18 İğde, söğüt, meşe, akçaağaç; çiçek balı üretimi için önemli türlerdir.
BALLI ORMAN AĞAÇLARI İğde, söğüt, meşe, akçaağaç; çiçek balı üretimi için önemli türlerdir. 18

19 Bal giren vücutta hastalık eylenmez.
BALLI ORMAN AĞAÇLARI Bal giren vücutta hastalık eylenmez. 19

20 ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NCE ARICILIK SEKTERÜNDE VERİLEN DESTEKLER
tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Arıcılık Yönetmeliği’ne göre devlet ormanlarında yapılacak arıcılık faaliyetleri izin işlemleri vs. Orman Genel Müdürlüğü’nce yapılacağı belirtilmiştir. 5 Şubat 2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan “Orman Planlama Yönetmeliği” nin 4.maddesi ile hukuki yönü oluşturulmuş ve bal üretimi için orman alanlarının ayrılmasına izin verilmiştir.. Orman Genel Müdürlüğümüzce yapılan rehabilitasyon çalışmalarında arıcılık açısından önemli yerel türlerin korunmasına özel önem verilmektedir. YARDOP Projesi kapsamında yapılan ağaçlandırma çalışmalarında ballı bitkilere öncelik verilmektedir. 20

21 ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NCE ARICILIK SEKTERÜNDE VERİLEN DESTEKLER
TAB yöneticilerinin 2008 yılının Haziran ayında Çevre ve Orman Bakanımız Sayın Prof. Dr. Veysel EROĞLU’ nu ziyaretleri sonunda ve Sayın Bakanımızın talimatları çerçevesinde arıcılık ve ormancılık konuları yeni bir anlayışla ele alınmış, ilgili taraflarla görüşülmüş, Sivil Toplum Kuruluşları ve Üniversiteler işbirliğinde yapılacak çalışmalara dair bir yol haritası oluşturulmuştur 21

22 Sağlık için bal, bal için orman.
UYGULAMALAR Çevre ve Orman Bakanlığımızca …/02/2010 tarihinde “ARICILIĞIN DESTEKLENMESİ” konulu bir talimat yayınlandı. Bu Talimatda; Ağaçlandırma, erozyon kontrolü, mera ıslah, ve orman bakımı gibi çalışmalarda mümkün olduğunca mevcut floranın olduğu gibi korunmasına ehemmiyet gösterilecek, bu meydanda yonca,korunga, peygamber çiçeği, geven, kekik karahindiba, püren, yakı otu, katırtırnağı, beyaz ballıbaba, ormangülü, defne, keçiboynuzu vb. gibi arıcılık için uygun vejetasyonun tesisine özel önem verilecektir. Sağlık için bal, bal için orman. 22

23 Ağzımızın tadı bal, balın özünü ormandan al.
UYGULAMALAR Ağaçlandırma, rehabilitasyon, suni tensil çalışmalarında, köy yolları ve karayolu kenarı ağaçlandırmalarında, servis yollarında ve yangın emniyet şeritlerinde yetişme muhiti özelliklerini dikkate alarak; akasya, akçaağaç, ıhlamur, kestane,orman gülü, okaliptüs, keçi boynuzu, demir ağacı katalpa, sofora, kekik, akçaağaç, sandal, kocayemiş, kızılcık, dağ muşmulası, alıç, ahlat, söğüt, yaban mersini, hayıt, hünnap gibi uygun türlerin karışıma katılması sağlanacaktır. Bazı bitkilerin nektar ve polenleri zehirli olabileceğinden (Aesculus, Astragalus, ve Ericaseae gibi), arıcıkla ilgili çalışmalarda; Tarım ve Köyişleri Bakanlığının ilgili birimleri, Üniversiteler, Ormancılık Araştırma Enstitüsü ve Müdürlükleri ve bizzat arıcılarla işbirliğine gidilecektir. Ağzımızın tadı bal, balın özünü ormandan al. 23

24 Bal söz keser, fidan kesen baş keser.
UYGULAMALAR Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Orman Tesisi(YARDOP) Projeleri kapsamında yapılacak ağaçlandırmalarda; bal üretimine yönelik ağaç ağaççık ve otsu türlere öncelik verilecektir. Üretim çalışmaları esnasında, zaruret olmadıkça, biyolojik çeşitlilik ve arıcılık açısından önemli olan; kestane, ıhlamur, orman gülü gibi türlerin korunmasına ve kesilmemesine yönelik tedbirler alınacaktır. Odun dışı ürünlerin üretimi yapılırken, çiçeklenme dönemi ve bal üretimine de dikkat edilerek erken ( bal ve polen veriminin en fazla olduğu dönemlerde) üretim yapılmaması bir sonraki yılın çiçeklerine zarar verilmemesine dikkat edilecektir. Bal söz keser, fidan kesen baş keser. 24

25 Bal ormandan gelirse, sağlık kendiliğinden gelir.
UYGULAMALAR Milli Parklar, Tabiatı Koruma Alanları, Özel Çevre Koruma Alanları ve diğer korunan alanlarda yapılacak planlarda, ağaçlandırma, rehabilitasyon, amenajman ve silvikültür planlarının yapımı aşamasında ve üretim çalışmaları esnasında arıcılardan ve sektör temsilcilerinden gelen talepler fonksiyonel planlama ilkeleri çerçevesinde değerlendirecek, uygun görülenlerin planlara işlenmesi sağlanacaktır. Bal ormandan gelirse, sağlık kendiliğinden gelir. 25

26 Hayatın özü bal, balın özü orman.
UYGULAMALAR Ülkemizin bal üretiminin yaklaşık dörtte birinin yapıldığı ve yoğun olarak Ege-Akdeniz kuşağında bulunan “Basralı-balsıralı kızılçam ormanlarının” bu özelliğinin korunmasına, buraların bal üretim ormanları olarak ayrılmasına, sürdürülebilir orman yönetimi kriter ve göstergeleri ve ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama ilkeleri çerçevesinde devam edilecektir. Bu özelliğe sahip olan diğer alanlarda ve ağaç türlerinde de aynı hassasiyet gösterilecektir. Hayatın özü bal, balın özü orman. 26

27 Hayatın özü bal, balın özü orman.
UYGULAMALAR Orman ve arıcılık, kırsal kalkınma, biyolojik çeşitliliğin ve gıda güvenliğinin sağlanması gibi konularda; Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP), Avrupa Birliği gibi uluslar arası ve DPT, Üniversiteler, Odalar ve Birlikler gibi ulusal paydaşlarla ortak projeler yürütülmesine ehemmiyet gösterilecektir. Devlet Ormanlarına ve orman sayılan alanlara konulan arı kovanları için sahiplerinden ormanlara zarar verilmeyecek şekilde taahhüt alınarak herhangi bir ücret istenmeyecektir. Hayatın özü bal, balın özü orman. 27

28 Bal giren vücutta, hastalık eylenmez.
UYGULAMALAR Özel Çevre Koruma Alanları, Milli Parklar, Tabiatı Koruma Alanları ve diğer korunan alanlara konulacak arı kovanları için de herhangi bir ücret istenmeyecektir. Ancak bu arıcıların Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca ve Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliğince belirlenen belgeleri ibraz etmeleri mecburidir. Çeşitli statüler altında yer alan korunan alanlardan, ormanlardan veya orman sayılan alanlardan üretilen balların ve diğer ilgili ürünlerin Çevre ve Orman Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü/Özel Çevre Koruma Kurumu kontrolü altında üretildiğine dair bir sertifikasyon sistemi geliştirilecektir. Bal giren vücutta, hastalık eylenmez. 28

29 BAL ÜRETİM ORMANLARINA PLANLARDA YER VERİLDİ
Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü olarak 1997 yılında başlattığımız ‘Ormanların Çok Amaçlı Fonksiyonel Planlanması’ uygulaması çerçevesinde daha önceleri bir plan dahilinde olmayıp gelişi güzel yürütülen ‘Ormanlardan Bal Üretimi ‘çalışmaları plan dahiline alınmış, öncelikle Muğla Orman Bölge Müdürlüğümüz kapsamındaki kızılçam ormanlarının bir kısmı çam balı üretimi amacıyla Basralı Ormanlar İşletme Sınıfı olarak ayrılmış ve bu amaca yönelik işletilmeye başlanmıştır. Albert Einstein, "Eğer arılar yeryüzünden kaybolursa insanın sadece 4 yıl ömrü kalır. Arı olmazsa döllenme, bitki, hayvan, insan olmaz" demişti. 29

30 Bal giren vücutta, hastalık eylenmez.
BAL ÜRETİM ORMANLARINA PLANLARDA YER VERİLDİ Ekosistem tabanlı fonksiyonel amenajman planlaması esaslarına göre bu güne kadar amenajman planları ile çam balı üretim amaçlı 13204,5 ha alan ayrılmıştır. Tüm amenajman planları, coğrafi bilgi sistemi veri tabanı sistemine uygun olacak şekilde, ekosistem tabanlı fonksiyonel planlama süreci emrine uygun olarak düzenlenmektedir. Bütün dünyada kabul edilmiş ekolojik, ekonomik orman fonksiyonlarından, ekonomik fonksiyon adı altında orman ürünleri üretimi fonksiyonuna ait, balsıralı alanlar (bal üretimi alanları) işletme amaçları ile üretilmek üzere tahsis edilmektedir. Bal giren vücutta, hastalık eylenmez. 30

31 BAL ÜRETİM ORMANLARINA PLANLARDA YER VERİLDİ
Çam balı üretimi için Amenajman planları ile ayrılan alanlar; Fethiye Orman İşletme Müdürlüğü mıntıkasında 927,5 ha , Köyceğiz Orman İşletme Müdürlüğü mıntıkasında 5394,0 ha Marmaris Orman İşletme Müdürlüğü mıntıkasında 6250,5 ha, Nazilli Orman İşletme Müdürlüğü mıntıkasında 246,0 ha ve Kemer Orman İşletme Müdürlüğü mıntıkasında 386,5 hektardır. 31

32 BAL ÜRETİM ORMANLARINA PLANLARDA YER VERİLDİ Bal Üretim Ormanlarına
YARDOP Projesi İle; Bal Üretim Ormanlarına Destek veriyoruz. 2008 yılında başlatılan YARDOP projesi ile; öncelikle yanan alanlar, zaman içerisinde ise tüm orman alanları, yangına dirençli geniş yapraklı türlerle ağaçlandırılarak bir taraftan yangına dayanıklı hale getirilirken diğer taraftan da bal üretimine uygun alanlar oluşturulmaktadır. 32

33 BAL ÜRETİM ORMANLARINA PLANLARDA YER VERİLDİ
WEB Sitesi hazırlandı 33

34 ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ESKİŞEHİR ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ AFYONKARAHİSAR ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ 34

35

36 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ
BAL ÜRETİM ORMANLARI ÇALIŞMALARI BAŞLATILDI Afyonkarahisar Ağzıkara Bal Üretim Ormanı Orman ve arıcılık konusunda yapılan çalışmaların sonucunda ilk uygulama olarak ; Afyon-Şuhut ilçesi Ağzıkara göleti ağaçlandırma sahasında arıcılık ormancılığı çalışmaları yapılarak “Afyonkarahisar Ağzıkara Bal üretim ormanı” kurulması planlandı. Genel Müdürlüğümüz koordinasyonunda Afyon Orman İşletme Müdürlüğümüz, Hacettepe Üniversitesi ve Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği’nce Afyonkarahisar bal ormanı çalışmaları yerinde incelendi. 36

37 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

38 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

39 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

40 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

41 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ
Afyonkarahisar bal üretim ormanında yapılan incelemede , Yörede doğal olarak yetişen alıç, yemişen, badem, söğüt, iğde, ahlat, mahlep, yemişen, kuşburnu, berberis, ceviz, muşmula, meşe, yabani erik, deve dikeni, kestane, geven, kekik, civan perçemi gibi odunsu ve otsu türlerin mevcut olduğu tespit edildi. Proje sahasında mevcut olan türlerin tohum ve fidanlarından yararlanılarak akasya, iğde, söğüt, mahlep, kestane, meşe, yemişen, alıç, akçaağaç, yaban eriği gibi odunsu türler ile geven, hatmi, korunga, laden, kekik, altınbaşak gibi otsu türler yetiştirilecektir. Orman Harita ve Fotogrametri Müdürlüğümüzce Bal ormanı kurulacak alanın özelliklerine uygun türler itibariyle üç boyutlu bal üretim ormanı simülasyonu oluşturuldu. 41

42 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ
42

43 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

44 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

45 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

46 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

47 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ

48 AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANINA DİKİLEN FİDAN ADETLERİ
Sıra No TÜRLER ADET 1 Yalancı Akasya 5000 2 Sedir 65000 3 Karaçam 2000 4 Mahlep 4500 5 Meşe 6 Badem 2500 7 Kestane 500 8 Ihlamur 1000 9 Akçaağaç 10 İğde 11 Boz Ardıç 12 Yağ Ardıcı 1500 13 Sofara 800 14 Glodıçya 15 Alıç 16 Yemişen 1750 Sıra No TÜRLER ADET 17 Ateş Dikeni 500 18 Dağ Muşmulası 19 Söğüt (Çelik) 2500 20 Dışbudak 400 21 Dut 1500 22 Yabani Erik 1000 23 Kekik (Ocak) 6000 24 Kuşburnu 25 Ahlat 3050 26 Badem (Tohum) 3000 27 Meşe (Palamut) 4000 İbreli Fidan 69000 Yapraklı Fidan 38000 Tohum-Ocak Ekimi 13000 Genel Toplam 120000 48

49 Komşuna verecek balın, ormanda uçacak arın olsun.
AĞZIKARA BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ Başta Eskişehir Orman Bölge Müdürlüğü olmak üzere; Adana Orman Bölge Müdürlüğü Antalya Orman Bölge Müdürlüğü Giresun Orman Bölge Müdürlüğü Bursa Orman Bölge Müdürlüğü’nde bal üretim ormanları tesis edilmeye başlandı. Yöre talebine göre diğer bölge müdürlüklerinde de tesis edilecektir. Bölge bazında bilgilendirme toplantıları yapılmaktadır. Dünya Arı günü kutlamalarına Genel Müdürlüğümüz destek veriyor. Komşuna verecek balın, ormanda uçacak arın olsun. 49

50 ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI
T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEŞEKKÜRLER 50