TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI

... konulu sunumlar: "TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI"— Sunum transkripti:

1 TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI
DÜZENLEME KURUMU

2 Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanı
TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK'nın ROLÜ FATİH MUSTAFA ÖZYEŞİL Başkan Yardımcısı V. & Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanı

3 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
TAPDK, idari ve mali özerkliğe sahip bağımsız bir idari otorite olarak; ülke ekonomisi ve toplumsal açıdan stratejik önem taşıyan tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkiler piyasalarını düzenlemek ve denetlemek üzere 4733 sayılı Kanun’la kurulmuş, 2002 yılında faaliyete başlamıştır. TAPDK; tütün ve alkol piyasalarında gerçekleşen tüm piyasa faaliyetlerini kayıt altına alma, düzenleme, izleme, gözetim ve denetim, aykırı davranış ve durumları önleme ile idari yaptırımlarda bulunma fonksiyonunu icra etmektedir.

4 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Bununla birlikte, 4733 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (d) fıkrasında yer alan; “4207 sayılı ... Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak.” hükmü ile TAPDK’nın “tütün kontrolü”ne ilişkin görev ve yetkilerinin çerçevesi çizilmiştir.

5 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
15 Nisan 2008'de yürürlüğe giren 5752 sayılı Kanunla, TAPDK'nın “tütün kontrolü” ile ilgili yetki ve sorumlulukları genişletilmiştir. Bu Kanunla Kurumumuz bünyesinde “Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı”nın ihdas edilmesi ve bu birimin sorumluluk alanının geniş bir şekilde belirlenmiş olması, Kurumumuz açısından tütün kontrolüne verilen önemi göstermektedir. Diğer yandan; 4207 sayılı Kanunda yapılan son değişiklikler, 5261 sayılı Kanun ile onaylanarak iç hukukumuzun bir parçası haline gelen “Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi”,

6 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
7/10/2006 tarihli ve sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Ulusal Tütün Kontrol Programı” konulu 2006/29 sayılı Başbakanlık Genelgesi, “Ulusal Tütün Kontrolü Programı Eylem Planı”, Çerçevesinde; TAPDK’nın “sosyal regülasyon” yetkisi ön plana çıkmış olup, Kurumumuz tütün kontrolünde Sağlık Bakanlığı ile birlikte en etkin şekilde yetkilendirilmiş ve görevlendirilmiş bulunmaktadır.

7 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
TAPDK’nın tütün kontrolündeki rolü, özellikle piyasa düzenleme ve denetleme fonksiyonu ile yakından ilgili bulunan alanlarda önem arz etmektedir. Bu anlamda Kurumumuzla doğrudan ilgili konular şunlardır; Üretim, ithalat, dağıtım ve pazarlama kriterleri Etiketleme ve paketleme Ürün kontrolü ve tüketicinin bilgilendirilmesi Yasadışı ticaretin önlenmesi Reklam, promosyon ve sponsorluk Perakende satış (stand-teşhir) Tütün üretimi ve alternatif politikalar

8 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Bu alanlar dışında ayrıca, halkın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi kapsamında çeşitli aktiviteler düzenlenmekte,

9 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Başta Sağlık Bakanlığı ve DSÖ olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarla ortak projeler yürütülmektedir.

10 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Tütün Kontrolünde Kurumumuzca Bu Güne Kadar Yapılan Bazı Düzenlemeler: Tütün Üretimi, Üretici Tütünlerinin Pazarlanması, İç ve Dış Ticareti, Denetimi ve Tütün Eksperliği ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Tütün Mamulleri İle İlgili Fabrikaların Kurulmasına, Bu Mamullerin Üretimine, İç ve Dış Ticareti ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Tütün Mamulleri, Alkol ve Alkollü İçkilerin Toptan ve Perakende Satışı İle Satış Belgelerine İlişkin Yönetmelik Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline, Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulünün Üretilmesinde, Ambalajlanmasında, Etiketlenmesinde ve Piyasaya Arz Edilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Yönetmelik Nargilelik Tütün Mamulünün Etiketlenmesinde ve Tüketim Yerlerinin İşletilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğ Yasal ve Sağlık Uyarı Yazılarına İlişkin 4201 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı

11 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Kurumumuzca yapılan hukuki düzenlemelerle; Paketler üzerinde light, ultra light, düşük katran, hafif, çok hafif gibi tanımlamaların bulunması yasaklanmış, Sigaralarda zifir bırakımının azami 12 mg, karbon monoksit bırakımının azami 10 mg, nikotin bırakımının ise azami 1 mg olması sağlanmış, Paketler üzerinde tütün kullanımının zararlı etkilerini anlatan sağlık uyarılarının bulunması zorunlu hale getirilmiş,

12 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Ayrıca Tütün ürünlerine ilişkin fiyat ilanlarının gazetelerde yayınlanmasının kaldırılması, Sigara satış standlarının üzerinde marka ve firma isimlerinin bulunmaması, Fuar ve festivallerde geçici satış izninin verilmemesi, Sigara paketleri üzerinde tüketimi teşvik edecek ibarelerin bulunmaması, Tek sigara satışının yasaklanması ve 20 adetten daha az sigara bulunduran paketlerin satışına izin verilmemesi, Sigaraların; satış makineleri, self servis satış, postayla sipariş ve elektronik satış ile satılmaması, sağlanmış,

13 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Gelir İdaresi Başkanlığı ile tam koordinasyon içinde yürütülen ve dünyada en gelişmiş uygulamalar arasında sayılan yüksek teknoloji destekli on-line “Bandrollü Ürün İzleme Sistemi”nin 24 Temmuz itibariyle başlatılarak piyasada bandrolsüz ürün bulundurulmasının yasaklanması ve bunlara ilişkin ağır ve etkin adli cezaların yasalaşmasının sağlanması ile yasadışı ticaretin önlenmesi konusunda çok önemli bir aşama kaydedilmiştir.

14 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Diğer yandan, tütün kontrolü alanında uluslararası mevzuat oluşturma ve geliştirme çalışmaları kapsamında, DSÖ ve AB bünyesinde faaliyet gösteren pek çok hükümetler arası organ ve çalışma grubu toplantıları ile projelerine ülkemizi temsilen aktif katılım sağlamaktadır. Bu yönüyle TAPDK, dünya’da tütün kontrolü konusunda belli başlı Kurumlar arasında yerini almaktadır.

15 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
ÖNCELİKLERİMİZ Öncelikle, 4207 sayılı Kanunun 19 Mayıs 2008 tarihinde ve sayılı Kanunun 15 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe giren hükümleri ile Kurumumuza verilen yeni sorumluluklarla birlikte; 4207 ve 4733 sayılı Kanun hükümlerinin eksiksiz olarak yerine getirilmesi ile UTKP ve Eylem Planı stratejileri kapsamında; gerekli ikincil düzenlemelerin hazırlanması ile uygulamaların takibi, denetimi ve yeni/ağırlaştırılmış cezaların uygulanmasıyla piyasaların etkin olarak düzenlenmesi ve denetimi sağlanacaktır. 2001/37/EC sayılı AB Direktifi uyumlaştırılarak yayımlanan Yönetmeliğimiz kapsamında; tütün ürünlerinin sağlık üzerindeki etkilerini anlatmak ve açıklamak üzere bunların paketleri ve grupmanları üzerinde “birleşik uyarılara” yer verilmesi çalışmaları sürdürülmektedir.

16 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
1. Sigara / Tütün içenler erken ölür.

17 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
2. Sigara/Tütün içmek damarları tıkar, kalp krizine ve felçlere neden olur.

18 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
3. Sigara / Tütün içmek ölümcül akciğer kanserine neden olur.

19 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
4. Hamile iken Sigara / Tütün içmek bebeğe zarar verir.

20 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
5. Çocukları koruyun: Dumanınızı onlara solutmayın.

21 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
6. Doktorunuz ya da eczacınız sigara / tütün içimini bırakmanızda size yardımcı olabilir.

22 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
7. Sigara/Tütün içimi yüksek derecede bağımlılık yapar, başlamayın.

23 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
8. Sigara / Tütün içimini bırakmak ölümcül kalp ve akciğer hastalıkları riskini azaltır.

24 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
9. Sigara / Tütün içimi ağrılı ve yavaş bir ölüme neden olabilir.

25 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
10. Sigara / Tütün içimini bırakmada yardım alın.

26 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
11-Sigara / Tütün içimi kan akışını yavaşlatır ve iktidarsızlığa neden olur.

27 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
12-Sigara / Tütün içimi cildin erken yaşlanmasına neden olur.

28 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
13-Sigara/Tütün içimi spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır.

29 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
14-Sigara/Tütün dumanında benzen, nitrosamine, formaldehit ve hidrojensiyanit gibi kanser yapıcı maddeler bulunur

30 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Reklam, promosyon ve sponsorluk ile perakende satış noktalarındaki stand ve teşhir konularında mevcut uygulama ve hukuki düzenlemelerin iyileştirilmesi, Tütün ürünlerinin marka, isim ve sembollerinde halkı yanıltıcı, yanlış yönlendirici, ulusal değerleri incitici öğelerin engellenmesi, çalışmaları tamamlanmak üzeredir.

31 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Yine 4207 sayılı Kanun kapsamında; Sağlık Bakanlığı, DSÖ ve Kurumumuz tarafından ortaklaşa organize edilen “Dumansız Hava Sahası” kampanyası kapsamında, halkımız basın ve yayın organları kanalıyla bilgilendirilmekte, İnternet ortamında adresinde 4207 sayılı Kanun ve uygulamalarına ilişkin bilgi ve belgelere yer verilmektedir.

32 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Ayrıca; Tütün ürünleri tüketiminin yasaklandığı yerler ile satış noktalarında bulunması zorunlu olan yasal uyarı yazıları ile tütün tüketimine tahsis edilen alanlarda bulunması gereken sağlık uyarı yazılarının usul ve esasları Kurumumuzca belirlenerek 17 Mayıs tarihli Resmî Gazetede yayımlanmış, Yasal uyarı yazılarına ilişkin örnekler adresine konularak, halkımızın ücretsiz olarak indirebilmesine olanak sağlanmıştır.

33 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ

34 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ

35 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Tütün ürünleri tüketimine tahsis edilen alanlarda bulunması gereken sağlık uyarıları: 1. Sigara içenler genç yaşta ölür. 2. Sigara içmek damarları tıkar, kalp krizine ve felçlere neden olur. 3. Sigara içmek ölümcül akciğer kanserine neden olur. 4. Hamile iken sigara içmek bebeğe zarar verir. 5. Çocukları koruyun: Dumanınızı onlara solutmayın. 6. Sağlık kuruluşları sigarayı bırakmada size yardımcı olabilir. 7. Sigara içmek yüksek derecede bağımlılık yapar, başlamayın. 8. Sigarayı bırakmak ölümcül kalp ve akciğer hastalıkları riskini azaltır. 9. Sigara içmek ağrılı ve yavaş bir ölüme neden olabilir. 10. Sigarayı bırakmak için doktorunuzdan ve size en yakın sağlık ocağından yardım isteyin. 11. Sigara içmek kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa neden olur. 12. Sigara içmek cildin erken yaşlanmasına neden olur. 13. Sigara içmek spermlere zarar vererek doğurganlığı azaltır. 14. Sigara dumanında benzen, nitrosamine, formaldehit ve hidrojensiyanit gibi kanser yapıcı maddeler bulunur. Açıklamalar: 1) Sağlık uyarılarında, "sigara" kelimesi yerine "tütün ürünleri" kelimesi kullanılabilir. 2) Sağlık uyarıları, yukarıda yer alan ibarelerden biri olabileceği gibi, Türkçe olarak yazılmak ve Sağlık Bakanlığı veya Kurumun onayı alınmak kaydıyla, tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan ibare, şekil veya grafiklerden de oluşabilir.

36 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
Bu vesile ile; “31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü” dolayısıyla, Kurumumuz tarafından düzenlenen afiş yarışmasında birinci seçilen afişin, 29/5/2008 tarihli Milli Piyango biletlerinde yer alması sağlanarak, bu çekilişe ayrı bir anlam yüklendiği düşünülmektedir.

37 TÜTÜN KONTROLÜNDE TAPDK’nın ROLÜ
TAPDK olarak amacımız vatandaşlarımızı ve gelecek nesillerimizi tütün tüketimi ve tütün dumanına maruz kalmanın yıkıcı sağlık, sosyal, çevresel ve ekonomik sonuçlarından korumaktır. Bu amaç doğrultusunda Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi ve Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı’nda verilen görevlerin yerine getirilmesi TAPDK’nın öncelikli hedefidir. Eylem Planında verilen görevlerin yerine getirilmesinde tüm kurumlara TAPDK olarak her türlü destek verilecektir. Bilgilerinize sunar, hepinizi saygılarımla selamlarım.