YÖNETİM VE ORGANİZASYON ÜNİTE 1: YÖNETİM VE YÖNETİCİLİK

... konulu sunumlar: "YÖNETİM VE ORGANİZASYON ÜNİTE 1: YÖNETİM VE YÖNETİCİLİK"— Sunum transkripti:

1 YÖNETİM VE ORGANİZASYON ÜNİTE 1: YÖNETİM VE YÖNETİCİLİK
Doç. Dr. Nuray Tokgöz Anadolu Üniversitesi

2 Yönetimin özelliklerini açıklamak Yönetim sürecini açıklamak
Kapsam Yönetimi tanımlamak Yönetimin özelliklerini açıklamak Yönetim sürecini açıklamak Yöneticilik kavramını açıklamak

3 Kişi ve grup olarak yönetim Karar verme ve liderlik
Süreç olarak yönetim Kişi ve grup olarak yönetim Karar verme ve liderlik

4 Sosyologlara göre yönetim, sınıf ve saygınlık sistemidir.
Başkalarının aracılığıyla amaca ulaşma ve başkalarına iş gördürme faaliyettir. İktisatçılara göre yönetim, doğal kaynaklar, işgücü ve sermaye ile birlikte üretim faktörüdür. Sosyologlara göre yönetim, sınıf ve saygınlık sistemidir. Psikoloji, hukuk gibi diğer bilim dallarına göre yönetim, belli amaçları diğer kişilerin çabaları ile gerçekleştirmektir. Bütün bu farklı bilim dallarının yönetim tanımlarının ortak noktası belli amaçları insanların çabaları ile gerçekleştirmektir.

5 YÖNETİM Ancak yönetimde sadece insanların çabalarıyla belirli amaca ulaşma yoktur. Yönetim, belirli bir takım amaçlara ulaşmak için başta insanlar olmak üzere parasal kaynakları, donanımı, demirbaşları, hammaddeleri, yardımcı malzemeleri ve zamanı birbiriyle uyumlu, verimli ve etkin kullanabilecek karar alma ve uygulatma süreçlerinin toplamıdır. Yönetici, amaçları gerçekleştirmek için insanın faaliyetlerinden yararlanan ve onu etkisi altına alan kimsedir.

6 SÜREÇ OLARAK YÖNETİM

7 Örgütsel amaçlar üç başlık altında ele alınabilir.
YÖNETİMİN AMACI Örgütsel amaçlar üç başlık altında ele alınabilir. Düzen amacı: Örgütte çalışanların, örgütte istenen sonuçlara ulaşılması için gerekli davranışları göstermeleridir. Kültürel amaçlar: Her örgütün kendine göre bir kültürü bulunur. Bu kültür örgüt çalışanlarına uygun olmalı ve onları temsil etmelidir. Ekonomik amaçlar: Örgütün kurulma nedeni finansal kazançtır. Başka bir deyişle, kar sağlamaktır.

8 YÖNETİMİN ÖZELLİKLERİ
Amaç Özelliği: Örgütün hayatını sürdürebilmesi için bir amacı olmalıdır. Ancak bu amaç, tüm örgüt üyeleri tarafından benimsenmiş olmalı ve belirlenmiş olmalıdır. İşbölümü: Örgütte amaç belirlendikten sonra, bu amacı gerçekleştirmek için örgüt çalışanları arasında seçimler yapılır. Bu seçimler yapılırken amacı gerçekleştirebilmek için yapılması gereken işleri en iyi yapabilecek çalışanlara göre bölümlendirme gerekir. İşler çeşitli parçalara ayrılır ve o işlere göre işinde uzman kişiler seçilir. Yaratıcılık: Yönetim çalışanları yöneltme faaliyetini içerir. Bu faaliyeti gerçekleştiren, yönetici çalışanlarını motive etmelidir. Bu sayede çalışanların yaratıcılıkları ortaya çıkacak ve işte başarılı, verimli olacaklardır.

9 YÖNETİMİN ÖZELLİKLERİ
Hiyerarşi Özelliği: Yönetimde, yöneten amaçları yerine getirecek kişileri yönlendiren ve yönetilenler, amaçları gerçekleştirmek için çalışanlar vardır. Yöneten, yönetilenlerin üstündedir. Başka bir deyişle, yönetimde ast-üst ilişkisi, hiyerarşisi bulunur. Demokratik Özellik: Yönetimde, önemli olan çalışanlar aracılığıyla amacı gerçekleştirebilmektir. Ancak amaç gerçekleştirilirken, karar almada, uygulamada, kontrolde de çalışanları sürece katmayı gerektirir. Yönetimde birlikte çalışma sağlanması önemlidir. Grup Özelliği: Yönetim iki veya daha fazla kişinin faaliyetlerini içerir. Bu yüzden yönetim bir grup faaliyetidir. İletişim Özelliği: Örgütte yöneticinin hem çalışanlarıyla hem üst yönetimle, hem çalışanların çalışanlarla, iletişiminin olması gereklidir. İletişimin olduğu yönetimde, tüm örgüt çalışanları birbirlerini tanır, sorunları daha iyi çözer ve örgüte bağlılıkları fazla olur.

10 YÖNETİCİ Yönetici, bir grup insanı belirli amaçları gerçekleştirmek için uyumlu ve takım ruhu içinde çalıştıran insandır. Başkaları vasıtasıyla iş gören ve başkalarının başarıya ulaşmasını sağlayan kimsedir. Yönetici sadece bir grup insanı yönlendiren, çalıştıran değil, ayrıca çalıştığı yerin maddi kaynaklarını ve üretim faktörlerini yönlendiren kişidir.

11 YÖNETSEL DÜZEYLER

12 YÖNETİM DÜZEYLERİ

13 GENEL VE FONKSİYONEL YÖNETİCİLER
Örgütteki düzeylerine göre farklı türde yöneticilik sınıflandırılmasının yanı sıra bir de örgütteki faaliyetlerin kapsamı veya alanlarına göre fonksiyonel ve genel olarak yöneticiler sınıflandırılır. Fonksiyonel yöneticiler benzer eğitimi ve becerileri olan kişilerdir. Fonksiyonel yönetici sadece uzmanlaştığı faaliyetten sorumluyken, genel yönetici örgütteki tüm faaliyetlerden sorumludur. Mağaza yöneticisi ve fabrika müdürü genel yöneticiye örnektir.

14 Üst Yönetim İşletme için en önemli kararları alırlar. Uzun dönemli planları hazırlar ve yayınlarlar. Ana bölümlerin çalışmalarını gözden geçirirler. İşletme sahipleriyle örgüt arasında köprü görevi görürler. Orta Yönetim Aylık ve yıllık üretim ve satış raporları hazırlarlar. İşletmenin teknik planlarını yaparlar. Üst yönetimin kararlarını uygulamaya koyarlar. Bölüm amaçlarını saptarlar. Alt Yönetim Günlük işlerin yürütülmesini sağlarlar. Çalışanlarla yakın ilişkiye girerler. Üretim ve satışların dönemsel sonuçlarını gözden geçirirler. İşlerin teknik denetimini sağlarlar.

15 Bilgiyle ilişkili roller Bireylerarası roller
YÖNETSEL ROLLER Bir yöneticide gözlemlenebilen ve/veya ondan beklenen spesifik eylemler veya davranışlardır. Bilgiyle ilişkili roller Bireylerarası roller Karar vermeye ilişkin roller

16 Grup Rol Faaliyet Bilgisel Toplayıcı
YÖNETİCİLERİN OYNADIĞI ROLLER Grup Rol Faaliyet Bilgisel Toplayıcı İhtiyaç duyulan bilgileri aramak ve elde etmek, periyodikleri ve raporları taramak, kişisel ilişkiler kurarak bilgi toplamak Dağıtıcı Diğer örgüt üyelerine bilgi aktarmak, onlara bilgi notları ve raporlar göndermek telefon konuşmaları yapmak Sözcü Sözlü konuşmalarla, raporlarla, kısa mesajlarla dış örgütlere bilgi aktarmak Bireylerarası Temsilci Resmi törenler ve sembolik görevlerle, ziyaretçileri kabul etmek, resmi ve hukuki dokümanları imzalamak Lider Astları yönetmek, motive etmek, astları eğitmek öğüt vermek, iletişim kurmak İlişki kurucu Örgüt içi ve örgüt dışı bilgi ilişkileri oluşturmak, bu ilişkileri yazılı mektuplar, telefonlar ve toplantılar yaparak gerçekleştirmek Karar Verme Girişimci İyileştirici projelere girişmek, yeni fikirleri ortaya çıkarmak başkalarına fikir oluşturma hakkı verme Anlaşmazlık Çözücü Tartışma ve kriz ortamlarında düzeltici çabalara girişmek, astlar arasındaki çatışmaları çözmek, çevresel krizlere adapte olmak. Kaynak Dağıtıcı Kaynakların kimlere dağıtılacağına karar vermek, program ve bütçe önceliklerini belirlemek Müzakereci Sendika, satış, satın alma ve bütçe kontratlarının müzakerelerinde bölümlerini temsil etmek ve bölüm çıkarlarını savunmak

17 YÖNETİCİNİN SAHİP OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER
Entelektüel Özellikleri Karakterine İlişkin Özellikler Sosyal Özellikleri

18 Orta Düzey Beşeri Analitik Karar Verme
YÖNETİM BECERİLERİ Üst Düzey Kavramsal Yönetimi Beceri Orta Düzey Beşeri Analitik Karar Verme Yönetimi İlişkiler Beceri Becerisi Becerisi Alt Düzey Teknik İletişim Yönetimi Beceri Becerisi

19 YÖNETİM BECERİLERİ Analitik beceri: Sorunların çözümünde, iş olanaklarının değerlendirilmesinde mantıksal ve bilimsel yaklaşım ve teknikler kullanabilme becerisine denir. Örgütte üst basamaklara çıkıldıkça önemi artar. Üst basamaklarda sorunların karmaşıklığı ve çevresel belirsizlik artmaya başlar. Bu karmaşıklık ve belirsizlikleri çözmek için yöneticiler değişik nicel tekniklerden yararlanırlar. Teknik beceri, yöneticinin işini en iyi şekilde gerçekleştirebilmesi için ihtiyacı olan işe özgü bilgi, araç ve tekniklerle ilgili becerilerdir. Beşeri beceri ise, yöneticinin diğer insanlarla birlikte çalışma kabiliyetiyle ilgilidir. çalışanlara eşit davranarak, çalışanların birbirleriyle uyumlu ve barışçıl çalışmalarını, örgütsel amaçları benimsemelerini sağlamaktır. Kavramsal beceri ise, örgütün iç ve dış çevresini izlemek, anlamak ve geleceği öngörmek becerisidir.  Örgütün tamamını görebilme ve çevreyle uyumlaştırma yeteneğiyle doğrudan bağlantılıdır. Stratejik düşünme, vizyon yaratmak için gereklidir.

20 İnsan kaynağını yönetmek
BAZI ÖNEMLİ YÖNETSEL BECERİLER İnsan kaynağını yönetmek Kurumun hedeflerine adanmışlık konusunda ilham vermek Değişimi yönetmek İşi yapılandırmak ve gerçekleştirmek İşi psikolojik ve sosyal bağlamda kolaylaştırmak Planlı ilişkiler ağı oluşturmak ve kullanmak Karar alma süreçlerini yönetmek Strateji ve inovasyonu yönetmek Lojistik ve teknolojiyi yönetmek

21 ÖRGÜTLEME (organize etme) YÖNELTME (yürütme) KONTROL (denetleme)
YÖNETİM FONKSİYONLARI PLANLAMA ÖRGÜTLEME (organize etme) YÖNELTME (yürütme) KONTROL (denetleme)

22 Örgütlerde Yönetim Süreci
KAYNAKLAR İnsan Sermaye Hammadde Teknoloji Bilgi Diğer PLANLAMA Hedeflerin Seçilmesi ve bu hedeflere ulaştıracak planların seçilmesi ÖRGÜTLEME Görevlerin başarılması için sorumlulukların belirlenmesi KOORDİNASYON Yapılacak iş ve işlemlerin uyumlu ve düzenli hale getirilmesi SONUÇLAR Başarı Etkinlik Verimlilik Mal/Hizmetler Amaçlara Ulaşma KONTROL Faaliyetlerin planlara ve amaçlara uygunluğunun izlenmesi ve düzeltmelerin yapılması YÜRÜTME Liderlik Motivasyon İletişim

23 YÖNETİM SÜRECİ-PLANLAMA
Plan, örgütün gelecekte ulaşmak veya gerçekleştirmek istediği belli nokta veya durumlara erişmek için çizdiği bir harita olarak tanımlanabilir. Örgüt, plan yaparken, hangi işi, ne zaman, nerede ve kiminle yapacağına karar verir. Bu kararı verirken, alternatifler arasından en iyi ve doğrusunu seçmeye çalışırlar. Planlama ise, planı ortaya çıkarmak yapılan faaliyetleri içerir.

24 5- Amaçlara ulaşmak için yapılması gereken eylemlere karar verme.
PLANLAMA SÜRECİ 1- Bir örgütün neler başardığının ve sahip olduğu kaynakların değerlendirilmesi, 2- Teknolojik, ekonomik, siyasal ve toplumsal çevrelerin analiz edilmesi, 3- Mevcut ve olası gelişmelerin örgüt üzerine etkisinin tahmin edilmesi ve değerlendirilmesi, 4- Ortak bir vizyon yaratma ve başarmak istedikleri amaçlara karar verme, 5- Amaçlara ulaşmak için yapılması gereken eylemlere karar verme.

25

26 Vizyon ve Misyon, Stratejik amaçlar
Vizyon: Mevcut gerçekler ile gelecekte beklenen koşulları birleştirerek, işletme için arzu edilen bir gelecek imajı yaratır. Kısaca işletme ile ilgili hayal edilen gelecektir. Örnek: Tüm toplumu kucaklayan ve tüm toplumun kucakladığı, ulusal ve uluslararası düzeyde saygınlığını ve hizmet kalitesini sürekli geliştiren bir insani yardım kuruluşu olmak (Türk Kızılayı) Misyon: İşletmenin ne yapmak ve hangi amaçla yapmak üzere kurulduğunu, kendisini nasıl görmek istediğini, işletmenin varlık nedenini ifade eder. Örnek: Google'ın amacı, tüm dünyadaki bilgileri düzenlemek ve bunları herkes için erişilebilir kılarak kullanışlı hale getirmektir. Toplumun güç ve kaynaklarını harekete geçirerek insan saygınlığının korunması doğrultusunda her koşulda, yerde ve zamanda muhtaç ve korumasız insanlara yardım etmek ve toplumun afetlerle mücadele kapasitesinin geliştirilmesini desteklemek (Türk Kızılayı)

27 Stratejik amaçlar Stratejik Amaçlar Vizyona giden yolda, öncelikle ve belirli bir sürede “nereye ulaşmak istiyoruz?” sorusunun cevabıdır.

28 Stratejik Amaçlar Stratejik Amaçlar
􀀹 Misyon ve değerlerle uyumlu olmalı 􀀹 Kurumu vizyonuna taşıyor olmalı 􀀹 Belirli bir zaman dilimini kapsamalı 􀀹 İyi tanımlanmış olmalı 􀀹 İddialı ama “gerçekçi” ve “ulaşılabilir” olmalı 􀀹 Sayısal olmamalı 􀀹 Ulaşılmak istenen noktayı açık bir şekilde ifade etmeli (ulaşılma yolu değil).

29 Stratejik Amaçlar Nispeten uzun dönemli, işletmeyi vizyona taşıyacak amaçlar. Örneğin 4 yıl sonra nerede olmak istiyoruz? Yıllık hedefler: Kilometre taşları Stratejik amaçların çoğu, işletme sahiplerinin getirilerini ve karları artırmaya yöneliktir. Diğer bölümü daha çok müşterilere ve toplumun geniş bir kesimine yöneliktir.

30 Vizyon ve Stratejik Amaçlar
VİZYON : Stratejik Niyet “Orada olmayı ARZU EDİYORUM” STRATEJİK AMAÇLAR : “Oraya varmak için hangi sonuçlara ulaşmalıyım?”

31 Stratejik Amaçlar Daha büyük pazar payı elde etmek
Endüstrideki şirketler sıralamasında daha üst sıralara yükselmek Üst düzeyde ürün kalitesine ulaşmak Rakiplerimize kıyasla daha düşük maliyetler gerçekleştirmek Yaygın veya dar alanda daha çekici ürün hattını gerçekleştirmek Müşterilerimizin gözünde güçlü bir itibar kazanmak Müşteriye hizmette mükemmele ulaşmak Teknoloji ve/veya ürün inovasyonunda lider olarak tanınmak Uluslararası piyasalarda rekabetçilik kabiliyetimizi artırmak Büyüme fırsatlarını artırmak Kaynak: Robbins, S.P. and Coulter, M. (2002), Management, 7th Edition, Prentice Hall, p. 179.

32 Stratejik Planlar: Örgütün bütününe
Uygulanan, örgütün bütününün hedeflerini saptayan, içinde bulunduğu çevre içinde örgüte Bir pozisyon kazandırmaya çalışan planlardır.

33 Planlama Türleri SÜRE AÇISINDAN PLANLAR
Uzun Süreli Planlar (>5 yıl) Orta Süreli Planlar (1-5 yıl) Kısa Süreli Planlar (< 1 yıl) KULLANILMA SEÇENEKLERİ AÇISINDAN PLANLAR Sürekli Planlar Politika Prosedür Kural Tek Kullanımlık Planlar Program Proje Bütçe HAZIRLANMA DÜZEYİ AÇISINDAN PLANLAR Stratejik Planlar Taktik Planlar Operasyonel Planlar

34 Sürekli Planlar: Politikalar
Birbirine benzer durumlarda izlenecek davranış biçimlerini gösterir. Genel davranış planlarıdır. Kararlara yol göstericilik sağlar. Aynı zamanda bazı sınırlamalar da getirir. Böylece kararın alanını belirleyerek, kararların amaçlara uygun ve onlara katkıda bulunacak şekilde alınmalarını sağlar. Satış politikaları, finansman politikası, personel politikası, kalite politikası, üretim politikası örnek oluşturur.

35 SÜREKLİ PLANLAR Kalite Politikası Örneği:
ARÇELİK A.Ş.’nin vizyonu doğrultusunda, gelişen ve güncel teknolojileri kullanarak, müşteri beklentilerini aşarak karşılayan, kolay satın alınabilir ve kullanılabilir, güvenilir ürünleri geliştirir, üretir ve satış sonrası hizmet veririz.  • Kalite yönetim sistemimizin ISO 9001 standardının gereklerini yerine getirecek şekilde dokümante edilmesi, belgelendirilmesi ve sürekli iyileştirilmesi,  • Toplam Kalite felsefesini esas alarak, takım ruhu içerisinde şirket ve birim hedeflerine ulaşılması,  • İş süreçlerimizin özdeğerlendirme süreci ile gözden geçirilerek, performansımızı geliştirecek önleyici yaklaşımların belirlenmesi,  • Sürekli iyileştirme yaklaşımı doğrultusunda tüm süreçlerimizdeki verimliliğin uluslararası düzeyde rekabet edebilecek seviyeye yükseltilmesi,  • Yenilikçi ve yaratıcı yaklaşımların cesaretlendirilmesi, teknik ve davranışsal yetkinlikleri artıracak eğitimlerin gerçekleştirilmesi yönünde faaliyetlerimizi Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri ile birlikte bütünleşik bir şekilde yöneterek, dayanıklı tüketim sektöründe kalite açısından öncülüğümüzle örnek bir kuruluş olmak için tüm gücümüzle çalışırız. Kaynak: Erişim Tarihi: 15 Nisan 2014.

36 Sürekli Planlar Tekrar tekrar gerçekleştirilen faaliyetler için rehberlik sağlayan sürekli kullanılan planlardır. Prosedür: Tanımlı bir eylemi gerçekleştirmek, sorun ya da problemi çözmek üzere kullanılabilecek birbiriyle ilişkili ardışık adımlar serisidir. Kural: Yöneticilere ve çalışanlara neyi yapıp neyi yapamayacaklarını açıklayan açıkça, net ve detaylı olarak belirtilmiş açıklamalar ya da belgelerdir.

37 İş Etiği Kuralları I. İŞ ETİĞİ KURALLARIMIZ A. Dürüstlük Tüm iş süreçlerimizde ve ilişkilerimizde doğruluk ve dürüstlük öncelikli değerlerimizdir. Çalışanlarla ve tüm paydaşlarımızla ilişkilerimizde doğruluk ve dürüstlükle hareket ederiz. B. Gizlilik ………………………Topluluğu çalışanları olarak; müşterilerimizin, çalışanlarımızın ve çalıştığımız diğer ilgili kişi ve kuruluşların gizliliklerine ve özel bilgilerinin korunmasına özen gösteririz. Grup Şirketleri'nin faaliyetlerine ilişkin gizli bilgileri korur, bu bilgileri sadece Sabancı Grubu'nun amaçları doğrultusunda kullanır; bu bilgileri sadece belirlenen yetkiler dahilinde ilgili kişilerle paylaşırız. …………………………………… C. Çıkar Çatışması ………………………..Potansiyel çıkar çatışması durumunda, ilgili tarafların çıkarlarının yasal ve etik yöntemler vasıtasıyla güvenli bir şekilde korunabileceğine inandığımızda, bu yöntemleri uygularız. Tereddüde düştüğümüz durumlarda yöneticimize, İnsan Kaynakları Bölümü'ne veya Etik Kurul'a danışırız. D. Sorumluluklarımız 1. Yasal Sorumluluklarımız 2. Müşterilerimize Karşı Sorumluluklarımız 3. Çalışanlara Karşı Sorumluluklarımız 4. Ortaklarımıza Karşı Sorumluluklarımız 5. Tedarikçi/İş Ortaklarımıza Karşı Sorumluluklarımız 6. Rakiplerimize Karşı Sorumluluklarımız 7. Topluma ve İnsanlığa Karşı Sorumluluklarımız ………………………………………………… Kaynak: Erişim Tarihi: 15 Nisan

38 TEK KULLANIMLIK PLANLAR
Bir kerelik duruma özgü, benzersiz ihtiyaçları karşılamak üzere özel olarak tasarlanmış, zamanı tanımlı planlardır. Tek bir amacın gerçekleştirilmesi için kullanılan planlardır. Program: Bir amacın gerçekleşmesi için gerekli olan aşama ve adımları, her birimden sorumlu olan kişileri ve her bir aşamanın süresini belirleyen bir plandır. Program ayrıntılı olduğu için işletmenin kaynaklarının en iyi şekilde kullanımını hedefler. Bu nedenle programda politika ve bütçeler bir araya getirilir. Proje: Projeler programların kısımlarıdır. Kesin çizgilerle birbirinden ayrılırlar.. Bir kez gerçekleştirilen eylemler setine sahiptir. Projenin belirlenmiş bir başlama ve bitiş zamanı vardır. Bütçe: Gelecekteki spesifik eylemlere ayrılan kaynakların rakamsal ifadesidir. Aynı zamanda planlama ve kontrol aracıdır.

39 Bütçe Örneği

40 PLANLAMA Stratejik planlama, bir örgütün misyonu, amaçları, stratejileri ve politikalarının geliştirilmesi ile ilgilenmektedir. Kurumlar, takım kurma, senaryo modelleme ve fikir ortaya çıkartma, paylaşma, görüş birliği yaratan alıştırmalar (arama konferansı gibi) dâhil olmak üzere çeşitli teknikleri kullanarak ortak bir vizyonu geliştirerek sürece başlayabilir. Taktik planlama, hedefleri koymayı ve prosedürleri, kuralları, takvimleri ve bütçeleri geliştirmeyi kapsamaktadır. Operasyonel planlama ise, günlük faaliyetleri kısa dönemli olarak yürütmek ve denetlemek için yapılan planlamadır.

41 ÖRGÜTLEME Örgütleme, planlamada öngörülen işletme amaçlarına ulaşmayı sağlayacak biçimde insanların, araç-gerecin ve diğer işletme olanaklarının bulunması, etkin bir çalışmayı gerçekleştirecek biçimde düzenlenmesi, yapılacak işlerin gruplandırılıp belirli bölümlere bağlanması, yetki ve sorumlulukların belirlenmesidir. Örgütlemenin kapsamına, bölümlere ayırma, örgüt yapısını oluşturma, yapıda yer alan makamların yetki ve sorumluluklarını tanımlama, makamlara uygun insanları atama ve örgütte görev alan insanları gerekli araç-gereç ve olanaklarla donatma konuları girmektedir.  

42 ÖRGÜTLEME Örgütleme sürecinin üç evresi vardır. Bu üç evre,
yapılacak işlerin belirlenmesi ve gruplara ayrılması, işgörenlerin belirlenip atanması ve yer, araç ve yöntemlerin belirlenmesidir.

43 ÖRGÜTLEME İLKELERİ iş bölümü ve uzmanlaşma ilkesi, istisna ilkesi,
amaç birliği ilkesi, kumanda birliği ilkesi, hiyerarşik yapı ilkesi, yetki ve sorumluluğun denkliği ilkesi, yetki devri ilkesi, biçimleşme ilkesi, basitlik ve anlaşılırlık ilkesi, esneklik ilkesi, süreklilik ilkesi ve yönetim alanı ilkesi

44 YÖNELTME Yöneltme işlevinin asıl konusu insandır. Yöneltme, bireylerin yapılan planlara bağlı kalarak işgörme çabalarıdır. Örgütte alınan kararlar ve yapılan planlar doğrultusunda işlerin yerine getirilmesi için yöneticilerin vereceği emir ve talimatların veriliş biçimi, onların uygulanmasında yöneticinin liderlik niteliklerine sahip olması, astlarını motive etme, iletişim düzenini kurma gibi konular yöneltme işlevinde önemli bir yer tutar. Yöneltme, bireylerin planlarla uyum içinde iş görmelerini sağlama çabasıdır. Yöneltme, örgütün amaçlarının gerçekleşmesi için bireylere iş verme, onlara yol gösterme faaliyetidir. Yöneltme, işletmenin amacına uygun sonuçların elde edilmesinde organize edilmiş kaynaklar aracılığı ile faaliyetlerin uygulamaya konulabilmesi için gerekli ortamın yaratılması işlemidir.

45 ETKİLİ BİR YÖNELTMENİN KOŞULLARI
Örgütte Takım Ruhunun Gerçekleştirilmesi İşgörenleri İyi Tanımak Görev Sorumluluğu Gelişmeyen Kişileri Örgütten Uzaklaştırmak İşgören ile İşletme Arasındaki İlişkileri Yakından Tanımak Yönetici Çevresine İyi Bir Örnek Olmalıdır İşgöreni Devamlı «denetim» Altında bulundurmalıdır Danışman sisteminden yararlanma (iç-dış) Yönetici Ayrıntı İçinde Boğulmamaya Dikkat Etmelidir İyi Bir Ödüllendirme ve Cezalandırma Sistemi Kurulmalıdır

46 DENETLEME Denetleme; işletmenin amaçlarına ne derecede ulaşıldığının belirlenmesi, sadece gerçekleştirilen faaliyetlerin amaçlara ve planlamalara uygun olup olmadığının ölçülmesi değil, gerekli düzeltici eylemlerin de yerine getirilmesinin sağlanması ve sonuçların değerlendirilmesi işlemleridir. Denetimin etkinliği bazı denetim standartları dâhilinde gerçekleşir.

47 DENETLEME Piyasa denetimi, nesnel standartları koymak için dış piyasa mekanizmalarını kullanmaktadır. Bürokratik denetim, örgütsel yetkiyi vurgulamaktadır ve kurallara ve yönetmeliklere dayanmaktadır. Klan/grup denetimi, çalışan davranışlarını ılımlı bir seviyede tutmak için paylaşılan değer ve idealleri kullanmaktadır.

48 SORU-CEVAP Aşağıdakilerden hangisi başkaları aracılığı ile amaca ulaşma ve başkalarına iş gördürme faaliyetidir? Yönetim Denetim Kontrol Yöneltme Planlama

49 SORU-CEVAP Aşağıdakilerden hangisi yönetimin özellikleri arasında yer almaz? Amaç özelliği İşbölümü Yaratıcılık Hiyerarşi Planlama

50 SORU-CEVAP Yönetimde ast-üst ilişkisi, yönetimin hangi özelliği ile ilişkilidir? Amaç özelliği İş bölümü Yaratıcılık Grup özelliği Hiyerarşi özelliği

51 SORU-CEVAP Yönetimin ikinci işlevi aşağıdakilerden hangisidir? Kontrol
Planlama Örgütleme Yöneltme Karar Verme

52 SORU-CEVAP Her örgütün açıkça belirlenmiş bir amacı bulunmaktadır. Bu amaç belirlendikten sonra, amacın gerçekleştirilmesi için alt amaçlara bölünmesi gerekir. Alt amaçların gerçekleştirilmesi ile örgütün ana amacı gerçekleştirilebilecektir. Bu durum örgütlenmede hangi ilke olarak bilinir? İş bölümü ve uzmanlaşma ilkesi İstisna ilkesi Kumanda birliği ilkesi Amaç birliği ilkesi Hiyerarşi ilkesi

53 SORU-CEVAP Yöneltme işlevinin asıl konusu nedir? İnsan Denetim Yönetim
Örgütleme Planlama

54 SORU-CEVAP Denetimin bütün çalışanlar arasında tercih edilen davranışların ideallere ve paylaşılan değerlere dayandırılması esası, hangi denetim yöntemini açıklar? Piyasa denetimi Bürokratik denetim Klan denetimi

55 SORU-CEVAP Günlük faaliyetlerin yürütülmesinden ve başarılmasından sorumlu olan yönetsel düzey aşağıdakilerden hangisidir? Alt düzey yöneticiler Orta düzey yöneticiler Üst düzey yöneticiler

56 SORU-CEVAP Mintzberg’e göre yöneticinin üç tür örgütsel rolü vardır. Girişimci, anlaşmazlık çözücü, kaynak dağıtıcı ve müzakereci rolleri hangi ana rol grubu içinde yer alır? Bilgiye dayalı roller Bireylerarası roller Karar vermeye dayalı roller

57 SORU-CEVAP «Yönetici sadece örgüt içi durum ve ilişkileri göz önünde bulundurmaz ayrıca dış çevrede yer alan diğer kurum ve kuruluşları da takip eder. Dış çevrede olacak olayları tahmin etmeye, örgütü ne kadar etkileyeceğine karar vermeye çalışır. Örgütü bir bütün olarak görür ve çevreyle olan ilişkisini uyumlaştıran kararlar alır.» Yöneticinin yukarıda tanımlanan görev ve sorumlulukları yerine getirebilmesi için hangi yöneticilik becerisine sahip olması beklenir? Teknik beceri Beşeri ilişkiler becerisi Kavramsal beceri

58 SORU-CEVAP Resmi törenlerde bulunmak, ziyaretçileri kabul etmek, yasal belgeleri imzalamak, yöneticinin rollerinden hangisinin örnekleridir? Temsil rolü Liderlik rolü Kaynak dağıtma rolü

59 HAFTAYA BULUŞMAK ÜZERE… TEŞEKKÜRLER