YTÜROK TEMEL C PROGRAMLAMA EĞİTİMİ

... konulu sunumlar: "YTÜROK TEMEL C PROGRAMLAMA EĞİTİMİ"— Sunum transkripti:

1 YTÜROK TEMEL C PROGRAMLAMA EĞİTİMİ

2 C’ye Genel Bakış C programlama dili Dennis Ritchie tarafından yılında oluşturuldu. C’nin bugün dünyada en fazla kullanılan yazılım dili olmasındaki sebepler: *Güçlü ve esnek bir dil olması *Yapabileceklerinizin hayal gücünüzle sınırlı olması *Çok fazla derleyiciye, kütüphaneye ve öğrenilmesi için gerekli birçok yardımcı kaynağa sahip olması *C’nin fonksiyonlar şeklinde yazılabilmesidir.

3

4 Bir C programında bulunması gerekli komutlar
#include<stdio.h> //Kütüphane int main() // Temel Fonksiyon { return 0; /*Programın Sonlanması İçin Gerekli ifade*/ }

5 Kütüphaneler Bütün C programlarının başında yazılır. Yazılmış bir kütüphaneyi program içinde kullanmak isterseniz başında #include < ekleyeceginizkutuphane> yazmalısınız. koymalısınız.Kütüphaneler fonksiyonları barındırır; C dilinde yazacağınız programın amacına göre hazır kütüphaneleri ya da hazırlamış olduğunuz kütüphaneleri ekleyerek fonksiyonlardan yararlanabilirsiniz. Örnek: #include<stdio.h> // Standart input output kütüphanesi { printf(), scanf() gibi } #include<math.h> // Matematiksel fonksiyonların yer aldığı kütüphane { sqrt() , abs( ) , asin() , acos() gibi } #include<stdlib.h > // Yazıyı tamsayıya çeviren { atoi( ) , max( ), min( ) } Not:Fazladan ekleyeceğimiz her kütüphane programımızın boyutunu büyütmektedir.Gereksiz kütüphaneleri include etmeyin!

6 Değişken Tanımlama C dilinde gerek fonksiyonları kullanırken, gerek matematiksel işlemler yaparken gerekse diğer gerekli alanlarda değişkenlere ihtiyacımız vardır. Değişken tanımlarken mesela : int xdegiskeni; yazabiliriz. Buradaki xdegiskeni bir değişkendir. Değişkenlere istediğimiz ismi verebiliriz x y elma armut mahmut vs… Yukarıdaki tanımlamada kullanılan int ise tanımlamış olduğumuz xdegisken’inin bir integer yani tamsayı olduğunu compiler’a tanıtır. int aslen bir değişken tipidir. Değişken tiplerini inceleyelim. Not: C dilinde yazdığımız her ifade, her tanımlama noktalı virgül ‘ ; ‘ ile son bulmalıdır. Böylece compiler’a yazdığımızın son bulduğunu anlatmış oluruz.

7 Değişken Tipleri Değişken tanımlarken hangi değişken tipi kullanacağımız çok önemlidir.Gereksiz yere kullanılacak daha büyük yer kaplayan bir değişken, yazdığımız programımızı büyütecektir. Tipler: char x; // x adında 1 byte ‘lık karakter değişkeni ( Signed: tan 127 e kadar, Unsigned : 0 dan 255 e kadar sayılar geçerli ) int y; // y adında 2 veya byte’lık bir tamsayı oluşturur. ( Signed : to ‘e kadar sayı alabilir.) unsigned int a; // a adında pozitif bir değişken tamsayı; ( Unsigned 0 dan ’ e kadar sayı girilebilir. ) float b; // b adında bir rasyonel değişken tanımlanır. ( 7 haneye kadar tüm rasyonel sayılar ) NOT: Eğer istersek mesela int x=5; şeklinde, direk x’i 5 e atayabiliriz.

8 Bildiklerimizi Ufak bir Programın İçinde Kullanalım!
#include<stdio.h > // Kütüphane int main( ) // Program Başlangıcı { int x; // x diye bir tamsayı tanımladık. printf(« Lutfen bir tamsayi giriniz»); // printf() fonksiyonuyla ekrana yazı gönderdik. scanf(«%d»,&x); //Kullanıcının gireceği tamsayıyı x değişkenine atadık. printf(« Girilen sayi %d dir. », x) ; // Ve printf() fonksiyonuyla bu x değişkenini ekrana verdik. return 0; }

9 Yazdırma Komutu printf():
Ekrana yazdırma komutu olan printf’de istersek değişkenleri de yazdırabiliriz.Eğer sadece kullanıcıya mesaj vermek istiyorsak puts(«mesajiniz» ) daha kullanisli ve daha düşük boyutlu bir fonksiyondur. printf(« bir degisken : %f »,y) ; Yukarıda y değişkenini yazdırırken y’nin bir float olduğunu göz önüne alarak mesaj bölümü içinde %f yazdık. y bir karakter olsaydı %c , tamsayı ya da long int olsaydı %d yazabilirdik. Not: C dilinde boşluklar önemsizdir, yukarıdaki ifadeyi printf(« bir degisken : %f » ,y) ; printf(« bir degisken : %f »,y) ; veya printf(« bir degisken : %f » ,y) ; şeklinde yazarsak da bir sıkıntı yaşanmaz. Yazılım dillerinde boşluklar algılanmaz.

10 Yazdırma Komutu: printf()
printf ile çalışırken boşluk elde etmek istiyorsak, \n ile alt satırda yazdırmaya devam edebiliriz. Örnek: printf(«Deneme1 \n Deneme2 \n Deneme3 Deneme4») Çıktı: Deneme1 Deneme2 Deneme3 Deneme4 \t ile tab yapabiliriz. Örnek: printf(«Deneme1 \t Deneme2»); Çıktı: Deneme1 Deneme2 \a ile makineden ses çıkartabiliriz. Örnek: printf(«\a\a\a») Çıktı: Dıt dıt dıt!

11 scanf() Fonksiyonu Kullanıcının keyboard’dan veri girişi yapmasını istiyorsak, ya da başka bir dosyadan , başka bir yerden programımıza veri girişi yapmak istiyorsak scanf( ) kullanabiliriz. Mesela : scanf (« %d », &x); // Burada x tamsayısı kullanıcı tarafından girilir. scanf(« %d %f »&y , &m) // Burada kullanıcıdan ilk önce y tamsayısını ENTER’a bastıktan sonra m rasyonel sayısını girmesini isteyebiliriz.

12 C’de Operatörler C dilinde birçok matematiksel operatörü kullanabiliriz; örneğin 4 işlemi yapmamıza yarayan * / gibi. Tanımladığımız 2 değişken üzerinde bunları kullanabiliriz. X+Y ; , X/Y ; gibi.. Bunun yanında Not: Matematikte kullandığımız eşittir , « = » ile ifade edilmez. X=Y ; dediğimizde Eğer int y=5; int x; şeklinde tanımlanmışsa x=y ; ifadesinde y’nin değeri x üzerine işlenmiş olur. Not:Matematikte kullandığımız eşittiri kullanmak istersek , çift eşittir « == » kullanmamız gerekir.

13 Basit Program Kontrolü : if
Çeşitli amaçlarda yazacağımız programlarla , istediğimizi gerçekleştirmemiz için program akışını kontrol etmemiz gerekir. Bunun için birçok ifade vardır , bazıları if, while ve for’dur. Şimdi kısaca bunlardan bahsedelim. if : if döngüsü olarak da bilinen bu döngüde ilişkisel operatörler olan büyüktür > , küçüktür <, büyük eşit >=, küçük eşit <= kullanılabilir. Bu döngüyü şekilsel olarak gösterirsek: if (şart ) //mesela x>y ise { ifade1; // yaptırmak istediğimiz bir ifadeler ifade2; }

14 Basit Program Kontrolü : if
if ile beraber kullanılan bir yardımcı ifade vardır ki, bahsetmeden olmaz. Tabiki else’den söz ediyoruz. Kullanım şeması kısaca şu şekildedir. if (şartımız) // mesela x>y ise ifade1; // ifade 1 i gerçekleştir. else ifade2; // eğer x>y değilse ifade 2 yi gerçekleştir. Eğer 2 den fazla durumdan bahsediyorsak şu şekilde yazabiliriz: if (1. Şartımız) İfade1; else if ( 2. şartımız) İfade2; İfade3 gibi

15 Basit Program Kontrolü : if
Şimdi de if ile oluşturulmuş bir programla bildiklerimizi pekiştirelim. int main() // Program Başlangıcı { int a,b; // a ve b adında 2 integer tanımlanıyor. printf(« 1 . Sayıyı giriniz: \n"); scanf(« %d ", & a); // Girilen sayı a üzerine tanımlanıyor. printf(« 2. Sayıyı Giriniz:\n "); scanf(« %d ", &b); // Girilen sayı b üzerinde tanımlanıyor. if(a<b) printf("%d büyüktür %d den :\n",b,a); if(a==b) printf("%d=%d",a,b); if(a>b) printf("%d büyüktür %d: ‘den\n",a,b); getch(); return (0); }

16 Basit Program Kontrolü:while
Şimdi de while’dan bahsedelim. Kullanım şemasını gösterecek olursak; while (şart) //Herhangi bi şart kullanılabilir, genelde 2 sayının birbirine göre durumu karşılaştırılır. { İfade1; // istenilen herhangi bi ifade ya da fonksiyon kullanılabilir. İfade2; İfade3; } while’da eğer şart sağlanmazsa içindeki ifadelere bakılmaksızın direk atlanır ve program sonraki komutları yürütmeye devam eder.

17 Basit Program Kontrolü:While
Şimdi de while ile yazılmış bir programı inceleyelim. //Faktoriyel Hesaplama Algoritması int Cevap=1; // Cevap degiskeni 1 olarak tanımlandı. int x=5; // x degiskeni 5 olarak tanımlandı. while(x>0) // x’in pozitif oldugu sürece { if(x>1) Cevap = Cevap * x ; //Önceki 1 olan Cevap degiskeni üzerine Cevap * x işleniyor. x--; // x sayısını 1 azaltmış olduk. } else // x 1’den büyük değilse x--; // x’i bir azalt.

18 Basit Program Kontrolü:for
while’a nazaran çok daha fazla kullanılan for döngüsü C dili için çok önemlidir. Kullanım şemasından bahsedecek olursak: for (başlangıç; şart; artış ) ifade; Örnek: * for(x=4;x<20; x++) // tam 17 defa aşağıdaki ifade print edilir. printf(«Robotik Otomasyon Kulübü»); * for(y=50;y>10;y--) gibi kullanılabilir. Not: for ile yapabilecekleriniz tamamen sizin hayal gücünüze bağlıdır.2 for döngüsünü iç içe de kullanabilir, while ve ifle beraber de kullanabilirsinz.

19 Basit Program Kontrolü: for
For döngüsüyle ilgili bir örneği inceleyelim. int tek=0,cift=0,sayac; for(sayac=0;sayac<10;sayac++) // sayaç 0’dan 10 ‘a kadar artırılıyor. { if(sayac%2==1) // Eğer sayaçın modu(2’ye bölündüğünde veren kalan) 1 se tek=tek+sayac; // = 25 else cift=cift+sayac; // =20 }

20 Basit Program Kontrolü: for
Basit bir örnek daha inceleyelim. int i,j; // i ve j adında 2 tamsayı tanımlanıyor. for(i=10;i>=1;i--) // i=10 değerinden her iterasyonda 1 azaltılarak 1 e ulaşacak. { for(j=10;j>=1;j--) // j=10 değerinden her iterasyonda 1 azaltılarak 1 e ulaşacak. printf("*"); // * Döngü boyunca ekrana * yazdırılıacak } printf("\n"); // Alt satıra geçmeye yarar.

21 Ferhat MAÇİN ferhatmacin@gmail.com
Sorular?? Ferhat MAÇİN YTÜROK